________________ સ્ત્રીઓની પદવી. 393 તે એની ચાકરી જતી રહેતી હતી. આ પૂજારીનું દષ્ટિબિંદુ સખત અને પવિત્ર લગ્નના દૃષ્ટિબિંદુ તરીકે લેકમાં વધારે માન્ય હતું. રોમને ધર્મ ખાસ કરીને કૈટુંબિક હતો, અને લગ્નની બાબતમાં દરેક જાતનાં ગૌરવ અને ગાંભીર્ય ઉમેરવાનો કાયદો મુખ્ય ઉદેશ રાખતા હતા. એક પત્નિ કરવાના રિવાજને આગ્રહ તેમનામાં મૂળથી જ હતી. રોમની સત્તા જાળવવાથી એક મેટે ફાયદે એ થયો કે એ રિવાજ યુરોપમાં પ્રસરી ગયો. સ્ત્રીઓની નૈતિક ગણુના ઘણી ઉચી થતી હતી અને રેમના જીવનમાં તેઓ આગળ પડતે ભાગ લેતી હતી. તેના ઘણું પૂરાવા પ્રાથમિક રેમની કથાઓમાંથી મળી આવે છે. લુઝિશિયા અને વરછનિયાના કરૂણ રસ પ્રધાન નાટકે આબરૂની અને વિ. શુદ્ધ પવિત્રતાની ઉત્તમતાની લાગણીથી ભરેલા છે. સેબાઈન સ્ત્રીઓ પોતાના સ્વામીઓ અને પિતાના પિતાઓના કલહમાં વચ્ચે પડી સલાહ કરાવતી હતી અને બાળ પ્રજા તંત્રને બચાવી લીધી હતી. અને કેરીઓલેન્સની માતા પિતાની પ્રાર્થનાઓથી દેશ ઉપર ઝઝુમી રહેલી આફત દૂર કરાવે એવી હતી ઈત્યાદિ દાખલાથી જણાય છે કે રેમની સ્ત્રીઓએ દેશની, સ્વદેશની સ્વદેશાભિમાની કીર્તિમાં ભાગ લેતી હતી. રેમની સ્ત્રીઓએ દેવીના મંદિર માં જઈ, સંકટના સમયે શુરવીર સિપાઈઓને પિતાના ધનુષ્યની દેરી કરવા પિતાના લાંબા વાળ કાપી આપ્યાની પણ કથા છે. એક રમની સ્ત્રીને ભૂખમરાથી મારી નાંખવાની સજા થઈ ત્યારે તેની પુત્રીએ એને કારગૃહમાં મળવાની પરવાનગી મેળવી પિતાના ધાવણથી પિતાની માતાનું પિષણું કરતી જણાઈ હતી. આ માતૃભક્તિના સ્મરણાર્થે એક મંદિર ઉભું કરવામાં આવ્યું હતું. તથાપિ કાયદામાં રેમન સ્ત્રીની પદવી લાંબા કાળ પર્યત ઘણી નીચી રહી હતી. પિતાની સ્ત્રી અને છોકરાંઓ ઉપર કુટુંબના વડાની સત્તા નિરકુશ છે અને ધારે તે પિતાની સ્ત્રીને એ તજી શકે છે એ સિદ્ધાંત ઉપર જ રેમીય કુટુંબનું બંધારણ હતું. રેમના ઈતિહાસના છેક પ્રાથમિક સમયમાં કન્યાના બાપને બક્ષિસ આપવાને કે દાયજાને રિવાજ પ્રચલિત હોય એમ જણાતું નથી, પરંતુ દીકરીને વિવાહ કરવાની કુલ સ્વતંત્રતા બાપને
