Agam Suttani Satikam Part 21 Vyavahara

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan

Page 370

३६९
उद्देशक : २, मूलं :६०, [भा. १२५४]
दसराइंदिवमाईमासगुरुंहोइ अंतमि ।। वृ-द्रव्यस्यचक्षेत्रस्यचसंयोगेसम्बन्धेपुनरियंवक्ष्यमाणाभवति विशोधिस्तामेवाह-रायाणमित्यादि एषा हि राजादिकं द्रव्यं नृपपथादिकं, क्षेत्रमधिकृत्योच्यते, इतीयं द्रव्यक्षेत्रसंयोगजा विशोधिः । तत्र यदि राजानं राजपथे दृष्ट्रा निवृत्तस्ततः तस्य पञ्चकं पञ्चरात्रिंदिवं प्रायश्चित्तमेवं क्षेत्रं राजपथमादि कृत्वाराज्ञयेव द्रव्ये पञ्चकादिप्रायश्चित्तं यावन्मासस्तद्यथानगरद्वारे राजानंदृष्ट्रा निवर्तमानस्यदशरात्रिं दिवानि, उद्यानान्निवर्तमानस्य पञ्चदश, उद्यानस्य सीम्नश्चान्तरात् विंशतिकं, सीम्नो निवर्तमानस्य पञ्चविंशतिकं, सीमातिक्रान्त राजानं दृष्ट्रा निवर्तमानस्य मासलघु, युवराजं द्रव्यं नृपपथादि क्षेत्रे गतं दृष्ट्रा निवर्तमानस्यदशरात्रिंदिवादिकंप्रायश्चित्तंक्रमेणतावद्वक्तव्यं यावदन्तेभवति, । तच्चैवंराजपथे युवराजं दृष्ट्वा निवर्तमानस्य दशरात्रिं दिवानि नगरद्वारे पञ्चदश उद्याने विंशतिरुह्यानसीम्नोपान्तराले पञ्चविंशतिः, सीम्निमासलघु, सीमातिक्रमे मासगुरु ।। [भा.१२५५] सचिवे पन्नरसादी लघुगं तंवीसमादि उपुरोहे ।
अंतमि उचउगुरुगंकुमारभिन्नादिजाच्छेओ ।। वृ-सचिवेराजपथादिषुक्रमेणपञ्चदशादिचतुर्लघुपर्यन्तं,तद्यथाराजपथेसचिवंदृष्ट्वानिवर्तमानस्य पञ्चदशरात्रिंदिवानि नगरद्वारे विंशतिरुद्याने पञ्चविंशति रुद्यानसीम्नोरन्तरालेमासलघु सीम्निमासगुरु सीमाऽतिक्रमेचतुर्मासलघु तथा पुरोधसि विंशत्यादिप्रायश्चित्तमन्तेचतुर्गुरुकम्, तद्यथाराजपथे पुरोधसं दृष्ट्रा निवर्तमानस्य विंशतिरहोरात्रंनगरद्वारेपंचविंशतिरुद्याने मासलघुउद्यानसीम्नोरपान्तरालेमासगुरु, सीम्नि चतुर्मासगुरु, कुमारे भिन्नमासादि यावत् षट् लघु तद्यथा राजपथे कुमारंदृष्टा निवर्तमानस्य भिन्नोमासःपंचविंशतिरहोरात्राइत्यर्थः नगरद्वारेमासलघुउद्यानेमासगुरुउद्यानसीम्नोरपान्तरालेचतुर्मास लघु, सीम्निचतुर्मासगुरु, सीमातिक्रमेषण्मासलघु ।। [भा.१२५६] कुलपुत्ते मासादी छगुरुगं होइ अंतिमट्टाणे ।
इत्तोयदव्वकाले संयोगमिमं तुवोच्छामि ।। वृ-कुलपुत्रेमासादिमासलघ्वादिप्रायश्चित्तंक्रमेणतावत्द्रष्टव्यंयावदन्तिमस्थानंषट्गुरुकंभवति । तद्यथा-राजपथे कुलपुत्रं दृष्ट्वा निवर्तमानस्य मासलघु, नगरद्वारे मासगुरु, उद्याने चतुर्लघु, उद्यानसीम्नोरपान्तराले चतुर्गुरु सीम्निषण्मासलघु, सीमातिक्रमे षण्मासगुरु । तदेवं द्रव्य-क्षेत्रसंयोग उक्त इतऊर्ध्वं द्रव्यकाले च संयोगमिमं वक्ष्यमाणंवक्ष्यामि यथा प्रतिज्ञातमेव निर्वाहयति[भा.१२५७] रायाणंतदिवसंदण नियत्ते होतिमासलहुँ ।
दसहिं दिवसेहिंसपयंजुयरणादिंततोवोच्छं ।। वृ- राजानं दृष्टा तस्मिन् दिवसे यदि प्रतिनिवर्तते, तेन तु अवधावनान्तरं तत्क्षणमेव तदा तस्य मासलघु प्रायश्चित्तं, । एवं क्रमेण तावद्वक्तव्यं यावद्दशभिर्दिवसैः स्वपदं दशमं प्रायश्चित्तं भवति, । यद्यथा-द्वितीये दिवसे राजानं दृष्टा निवर्तमानस्य मासगुरु तृतीये दिवसे चतुर्मासलघु, चतुर्थदिवसे चतुर्मास गुरु, पञ्चमे षण्मास लघु, षष्टे षण्मास गुरु, सप्तमेच्छेदोऽष्टमे मूलं नवमेऽनवस्थाप्यं दशमे पाराञ्चितंसाम्प्रतमत ऊर्श्वे युवराजादिमधिकृत्य वक्ष्यामि ।प्रतिज्ञातमेव करोति
[भा.१२५८] मासगुरुचउलहुया चउगुरुच्छलहुयच्छगुरुकमादी। 1211 24