Agam Suttani Satikam Part 21 Vyavahara

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan

Page 401

४००
व्यवहार - छेदसूत्रम्-१-३/६६ सो मिगराया । ततो मए भणियंजइ अहं तस्स मिगरायस्स सगासंन जामि, ततो सोरुट्ठो सव्वे ससगा . उच्छादेहित्ति । तम्हाजामितस्स सगासंकहेमिततोजोतुमंवलितोहोहित्तितस्स अम्हेआणंकाहामो । तहि अहं तेन भणितो वच्च, कहेहि भणआगच्छ मम सगासं जति तेसत्ती अस्थि । ततो सीहो भणति । दंसेहिममंतं सिंहं ततो ससओ सीहेण समागम्म दूरं अमडं दूरत्थोचेव दंसेति । भणति य-एत्थ पविट्ठो चिट्ठति । जइन पत्तियसि तो तुम उग्गज्जय सोविउग्गज्जेइ । ततो तेन उग्गज्जियं उग्गज पडिसद्दो उहितो ततो मुहुत्तं अत्थइ, । जाव न पुणो कोवि उग्गजइ ताहे सीहो चिंतेइ मम भएण वितत्थो तो नमजइ निप्फिडइवा । तं एत्थेव कूपे पविसित्ता मारेमित्ति पडित्तो अपेक्खमाणो चिंतेति-नूनं निलुक्को ताहे सीहोगजइरोक्किइय ।ततोचिंतेइनजुज्झिउकामोमएसमं । एवंजुद्धासतीएसीहोप्लुतंकाउंउत्तिणो,। एवंगीयत्थस्सविजइविच्छलणाभवतितहाविसोजाणगत्तणेणअप्पाणंविसोहेइ, तहाएगोजम्बुगो सो भमंतो कहवि कूवतडे समागतो कूवे पाणियं पलोइयं दिढे अत्तणो पडिबिंबं । ततो उन्नयह ताहे उच्छलितो पडिसद्दी । तं सोउं मे समे हक्कार इत्ति राभसियाए पडितो तं पमाणं प्लुतं काउमसमत्थोत्ति तत्थेवमतो एवमगीयत्थो च्छलितो न सक्केइ अप्पाणं पच्चुद्धरिउयमिति तस्स गणो न दायव्यो । एष भावार्थः । अधुनाक्षरार्थविवरणं । सर्वा मृगजातयो मिलित्वा प्रतिदिवसमेकैकमेकस्या जातेः सिंहस्य स्थानस्थितस्य समर्पयन्ति । अन्यदा शशकस्य वारको जातः । सोऽपान्तराले डेपकूपे प्रतिबिम्बं मरुकूपसदृशमतीवोण्ड कूपं दृष्ट्रेत्यर्थः । चिरात् सिंहसकाशमागतः । ततः सिंह सिंहस्य पृच्छा कस्माच्चिरादागतः तस्यान्यसिंहकथनं तत एजणति सिंहस्य कूप समीप मागमनं तदनन्तरं पूर्वप्रकारेण कूपेडेम आत्मनःप्रतिक्षेपः ततः प्लुतेनोत्तरणंएवमेवेत्यादिएवमेवयथाप्रवृत्त्यैवेत्यर्थः । जम्बुकोऽपि कूपेप्रतिबिम्बमात्मनो दृष्टाडेपनकंप्रतिक्षेपणमात्मनः कृतवान् ।तत्रतस्यमरणमेवंसमवतारउपनयो यथाक्रमंगीतागीतार्थयोः कर्तव्यः । स च प्रागेव कृतइति ।
साम्प्रतमेतान्युदाहरणानि यंभंगमाश्रित्योपदर्शितानि तत्रयोजयति[भा.१३८१] एएउउदाहरणादव्वे भावे अपलिच्छन्नंमि ।
दव्वेणअपलिच्छन्ने, होति इमेतइयभंगमि ।। वृ-एतान्यनन्तरोदितानि पञ्चाप्युदाहरणानि अप्रशस्तानि द्रव्ये भावेचसप्तमी प्राकृतत्वात्तृतीयार्थे द्रव्येन भावेन वाऽपरिच्छिन्ने प्रथमभङ्गवर्तिनि वेदितव्यानि । प्रशस्तानि चतुर्थभङ्गे द्रव्यतो भावतश्च परिच्छिन्ने इति वाक्यशेषः, । द्रव्येणापरिच्छन्नेऽनेन द्रव्यतो अपरिच्छन्नः भावतः परिच्छन्न इति द्वितीयभघ्गः सूचितः । तत्र तथाभावे सप्तमी तृतीयाथे४ भावेनापरिच्छन्नेऽ द्रव्यतःपरिच्छन्नो भावतोऽपरिच्छन्न इतितृतीयभङ्ग उपात्तस्तत्रभावतइमे वक्ष्यमाणे उदाहरणे ।
तत्र प्रथमतो द्वितीयभङ्ग उपात्तः । [भा.१३८२] दमगेवइया वीरघडि घट्टचिंताय कुकुडिप्पसवो।
धनपिंडण समाणेरिंऊसीसग भिंदनघडीए ।। वृ-एगो दमगोगोउलंगतो ।तत्थगोउलिर्हिदुद्धपाइतो, ।अन्नयासेदुद्धस्सभरिया घडियादत्ता । तंसोघेत्तूणधरंगतो ।खट्टाएऊसीसमूलेठविउंनिवि(व्व)नोचिंतिउमाढत्तो, ।एयाएदहियघडियाए कल्ले कुक्कुडीतोकिणिस्सामि ।ताहे पसवोहोहित्तितंपसवं विक्केहाभि, । ततोतंमूलंवड्डीएपउंजेहामि । एवं सुबहुं धनं पिंडित्ता कुलीनं समाणेतर कुलप्पसूर्य कन्नं परिणित्ता आणेहामि । ताहे सा कुलमदेन