Book Title: Agam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
जीवामिगमत्रे
घटम्, अथवा अन्योन्यं परस्परं घटाः समुदायरचना यत्र तत् अन्योन्यघटम्, तस्य भावोऽन्योन्यघटता तथा अन्योऽन्य घटतया परस्परसमुदायतया तिष्ठति किमिति प्रश्नः, भगवानाह 'हंता अस्थि' इन्त इति स्वीकारे तथा च हे गौतम ! सन्त्येव यथा त्वया पृष्टानि तानि वचैव सन्तीत्यर्थः 'इमीसेणं भंते' एतस्याः खलु भदन्त ! 'रणभार पुढवीए' रत्नमभायाः पृथिव्याः 'खरकंडस्स' खरनामकाण्डस्य 'सोलस जोयणसहरल बाहल्लरस पोडश योजनाहल्यस्य 'खेच. च्छेएण छिन्नमाणस्स' क्षेत्रच्छेदेन केवलि बुधचा प्रतरविभागेन छिद्यमानस्य मिलकर क्षीर नीर की तरह अविभक्त होकर समाए रहते हैं ? इस प्रश्न के उत्तर में प्रभु कहते हैं— 'हंता, अस्थि' हां गौतम ! इस एक लोख अस्सी हजार योजन की मोटाई वाली रत्नप्रभा पृथिवी के जब केवली के ज्ञाना से क्षेत्रच्छेद के रूप में विभाग करते हैं तो उन २, विभाग के आश्रित द्रव्य वर्ण की अपेक्षा पांवों वर्ण वाले होते हैं, गंध की अपेक्षा सुरभि दुरभिगंध वाले होते है रसकी अपेक्षा पांचों रसों वाले होते हैं स्पर्श की अपेक्षा आठों स्पर्शो वाले होते हैं संस्थान की अपेक्षा परिमंडल आदि पांचों संस्थान वाले होते हैं और अन्योन्य सम्बद्ध आदि विशेषण वाले होते हैं और परस्पर समुदाय रूप से रहते हैं ।
'इमी से णं भंते! रयणप्पभाए पुढचीए' हे भदन्त । इस रत्नप्रभा पृथिवी का जो सोलह हजार मोटाई वाला खर काण्ड है उसके 'खेत्त મળીને ક્ષીર નીરની માફક અવિભકત થઈને અર્થાત્ જુદા પડયા વિનાના એક રૂપ થઈને સમાઇ રહે છે ? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુ ગૌતમસ્વામીને કહે છે है 'हंता अस्थि' । गौतम! आ खेडसाम में सी सुतर योजनना विस्तार વાળી રત્નપ્રભા પૃથ્વીના જ્યારે કૈવલીના જ્ઞાનથી ક્ષેત્ર છેઃપણાથી વિભાગ કરવામાં આવે છે, તે તે તે વિભાગેાના આશ્રિત દ્રવ્યે વર્ષોંની અપેક્ષાથી પાંચ વણુ વાળા હોય છે. ગધની અપેક્ષાથી સુરભિ દુમ અર્થાત્ સુગંધ અને દુર્ગધ વાળા હાય છે. રસની અપેક્ષાથી પાંચે પ્રકારના રસેાવાળા હાય છે. સ્પર્શની અપેક્ષાથી કશ વિગેરે આઠે પ્રકારના સ્પર્શાવાળા હાય છે. સંસ્થાન ની અપેક્ષાથી પિરમંડલ વિગેરે પાંચે સંસ્થાન વાળા હાય છે અને અન્ય અન્ય સબદ્ધ વિગેરે વિશેષણેાવાળા હોય છે. અને પરસ્પર સમુદાય પણાથી રહે છે,
'इमीसे णं भंते ! रयणपसाप पुढवीए' हे भगवन् या रत्नप्रभा पृथ्वीना सोण डलर योनना विस्तारवाणी भरांड नामनी अंड हे तेना 'खेतच्छेवण
