Yogalakshana Dvantrinshika

Author(s): Yashovijay Upadhyay, Pravinchandra K Mota
Publisher: Gitarth Ganga

Page 31

૧૨
યોગલક્ષણદ્વાચિંશિકા/બ્લોક-પ અન્વયાર્થ :
ક્ષુદ્ર =મુદ્ર તોમરતિ =લોભમાં રતિવાળોકમાંગવાના સ્વભાવવાળો ગ્રીન = દીન મત્સરી મત્સરી મયવા=ભયવાળો 0:=શઠ =અજ્ઞ=મૂર્ખ નિકનારમસતિ: નિષ્કલારંભસંગત મવમિનન્દી ભવાભિનંદી જીવ ચાન્ટ હોય. પાપા શ્લોકાર્ચ -
મુદ્ર, લોભમાં રતિવાળો, દીન, મત્સરી, ભયવાળો, શઠ, અજ્ઞ, નિષ્કલારંભસંગત ભવાભિનંદી જીવ હોય. પા! ટીકા :
શુદ્ર તિ-ક્ષુદ્ર =પUT, નોમતિયાખ્યાશત:, ઢીના=સવાદીT:, મત્સરી પરવાતુ:સ્થિત:, મવા–નિત્યમીત:, શોકમાયાવી, કોકમૂર્વ, भवाभिनन्दी “असारोऽप्येष संसारः सारवानिव लक्ष्यते, दधिदुग्धाऽम्बूताम्बूलપNTયાહુનામ:' III રૂાવિઘ સંસારમનન્દનશીન, ચાલ્કમત, निष्फलारम्भसङ्गतः सर्वत्रातत्त्वाभिनिवेशाद्वन्थ्यक्रियासंपन्नः ।।५।। ટીકાર્ય -
શુદ્ર = ..... યાસંપન્ન: | સુદ્ર કૃપણ, લોભરતિયાંચાશીલ અર્થાત્ માંગવાના સ્વભાવવાળો, દીન=સદેવ અદષ્ટ કલ્યાણવાળો, મત્સરી= પરકલ્યાણમાં દુઃસ્થિત, ભયવાન નિત્યભીત, શઠ માયાવી, અજ્ઞ=મૂર્ખ, ભવાભિનંદી="અસાર એવા પણ આ સંસારને દહીં, દૂધ, પાણી, તાંબૂલ, કરિયાણું, વેયા આદિ વડે સારવાર વસ્તુની જેમ જાણે છે" ઇત્યાદિ વચન વડે સંસારમાં આનંદ લેવાના સ્વભાવવાળો, નિષ્કલારંભસંગત=સર્વત્ર અતત્વના અભિનિવેશને કારણે વંધ્યક્રિયાસંપન્ન થાત=થાય. પણ ભાવાર્થ :ભવાભિનંદી જીવનાં લક્ષણો - ‘ભવ'માં આનંદ લેનારો જીવ તે ભવાભિનંદી જીવ.