________________
૯૦
યોગલક્ષણદ્વાચિંશિકા/શ્લોક-૩૧ અન્વયાર્થ :
દ્રવ્યઃ મેડપિEદ્રવ્યાદિતો કથંચિત્ અભેદ હોવા છતાં પણ દ્રવ્યાદિનો પરિણામની સાથે કથંચિત્ અભેદ હોવા છતાં પણ, શુદ્ધએનાદ્રિના= શુદ્ધભેદનયાદિ દ્વારા રૂલ્પે=આ રીતે=આગળના શ્લોક-૩૦માં કહ્યું કે પાધિક ભાવોનો જીવ કે પુદ્ગલમાં ક્યાંય અંતર્ભાવ થતો નથી એ રીતે વ્યુત્પનિંગકથન યુવતંત્રયુક્ત છે, રિ-જે કારણથી નયસાર=નયપ્રધાન સેશના દેશના છે. I૩૧TI શ્લોકાર્ચ -
દ્રવ્યાદિનો કથંચિત્ અભેદ હોવા છતાં પણ, શુદ્ધભેદનયાદિ દ્વારા આ રીતે કથન યુક્ત છે, જે કારણથી નયપ્રધાન દેશના છે. Il3૧.
વ્યા: ' અહીં દ્ર' થી શુદ્ધ જ્ઞાયકસ્વભાવનું ગ્રહણ કરવું. ‘થાપિ ' અહીં ૩પ' થી એ કહેવું છે કે દ્રવ્યાદિના કથંચિત્ ભેદમાં તો આ રીતે કથન યુક્ત છે, પરંતુ દ્રવ્યાદિના કથંચિત્ અભેદમાં પણ શુદ્ધભેદનયાદિ દ્વારા આ રીતે કથન યુક્ત છે.
શુકૂમવનના ' અહીં ૩ થી કર્મઉપાધિરહિત શુદ્ધદ્રવ્યાસ્તિકનયનું ગ્રહણ કરવું. ટીકા :
द्रव्यादेरिति-द्रव्यादेः परिणामेभ्यः स्याद्-कथंचिद्, अभेदेऽपि, शुद्धः केवल:, यो भेदनयस्तदादिना, इत्थम्=उक्तरीत्या व्युत्पादनं युक्तं, नयसारा-नयप्रधाना हि देशना शास्त्रे प्रवर्तते, अन्यथाऽनुयोगपरिणत आत्मापि योग इतीष्यत एव, चरणात्मनोऽपि भगवत्यां प्रतिपादनादिति भावः ।।३१।। ટીકાર્ચ -
દ્રવ્યા ..... માવ: | પરિણામોથી ચાલ્કથંચિત્ દ્રવ્યાદિનો અભેદ હોવા છતાં પણ શુદ્ધ-કેવલ, જે ભેદનય, તે આદિ દ્વારા આ રીતિથી ઉક્ત રીતિથી શ્લોક-૩૦માં બતાવ્યું કે પાધિક ભાવો પુગલમાં કે આત્મામાં અંતર્ભાવ પામતા નથી માટે મિથ્યા છે એ રીતિથી, વ્યુત્પાદન=કથન, યુક્ત છે; જે કારણથી નયસારાતયપ્રધાન, દેશના શાસ્ત્રમાં પ્રવર્તે છે. અન્યથાર શુદ્ધભેદનયથી વિચારવામાં ન આવે, પરંતુ અમેદવયથી વિચારવામાં આવે
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
