________________
૬૨
યોગલક્ષણદ્વાચિંશિકા/શ્લોક-૨૩-૨૪ પણ કારણ બને છે, કેમ કે વીતરાગની પૂજામાં તન્મય થયેલો જીવ પોતાનામાં રહેલા વીતરાગભાવનો આવિર્ભાવ કરે છે. આ રીતે પ્રણિધાનપૂર્વકની કરાયેલી ક્રિયામાં મોક્ષસંપાદનની શક્તિરૂપ સમ્યપણું પ્રગટ થાય છે. ll૨૩ અવતરણિકા :
ભાવના યોગથી ક્રિયાને પણ યોગપણું પ્રાપ્ત થાય છે, તે વાત યુક્તિથી અને સૌગતની માન્યતા દ્વારા પુષ્ટ કરે છે – શ્લોક :___ भावसात्म्येऽत एवास्या भङ्गेऽपि व्यक्तमन्वयः ।
सुवर्णघटतुल्यां तां ब्रुवते सौगता अपि ।।२४।। અન્વયાર્થ :
મત =આથી જ=ભાવના સંબંધથી કરાયેલી ક્રિયા મોક્ષનું કારણ બને છે આથી જ, મા=ક્રિયાનું માવસાન્થ ભાવની સાથે સામ્યપણું હોતે છતે ભાવની સાથે ક્રિયાની એકતા હોતે છતે વ્યવર્ત પ્રગટ મોડપિક ભંગમાં પણ તેવા પ્રકારના કષાયના ઉદયથી અનુષ્ઠાનના ભંગમાં પણ, ૩મન્વય:=અવય છે. (આથી જ) સીતા પ= સૌગતો પણ બૌદ્ધો પણ, તાં તેને=ભાવશુદ્ધક્રિયાને સુવઘટતુન્યાં=સુવર્ણઘટતુલ્ય વૃવતે કહે છે. અરજી શ્લોકાર્થ :
આથી જ, આનું ક્રિયાનું, ભાવની સાથે સામ્યપણું હોતે છતે પ્રગટ ભંગમાં પણ અન્વય છે. (આથી જ) બોદ્ધો પણ તેને સુવર્ણઘટતુલ્ય કહે છે. ll૨૪ll ટીકા :
भावेति-अत एव अस्याः क्रियाया भावसात्म्ये स्वजननशक्त्या भावव्याप्तिलक्षणे सति, भङ्गेऽपि तथाविधकषायोदयान्नाशेऽपि, व्यक्तं प्रकटं, अन्वयो= भावानुवृत्तिलक्षणः, तद्व्यक्त्यभावेऽपि तच्छक्त्यनपगमात्, अत एव तां भावशुद्धां क्रियां सौगता अपि सुवर्णघटतुल्यां ब्रुवते, यथा हि सुवर्णघटो भिद्यमानोऽपि
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
