________________
૧૪૪
યોગદષ્ટિસમુચ્ચય/ગાથા-રૂપ અવતરણિકા :
एतदपि यनिमित्तं तदभिधातुमाह - અવતરણિતાર્થ :
આ પણ અવંચકત્રય પણ, જેના નિમિતે થાય છે, તેને તે નિમિત્તને, બતાવવા માટે કહે છે – શ્લોક :
एतच्च सत्प्रणामादिनिमित्तं समये स्थितम् ।
अस्य हेतुश्च परमस्तथाभावमलाल्पता ।।३५।। અન્વયાર્થ:
ઘ=અને તઆ=અવંચકત્રય સત્રમાિિનમિત્ત=સમ્પ્રણામાદિ નિમિત્તવાળો સમયે શાસ્ત્રમાં સ્થિત સ્થિત છે અને સ્થઆનો સસામાદિનો પરમ: હેતુ=પરમ હેતુ તથામાવનાન્યતા તે પ્રકારની ભાવમલની અલ્પતા છે. li૩પા. શ્લોકાર્ચ -
અને આ અવંચકચય સાણામાદિ નિમિત્તવાળો શાસ્ત્રમાં સ્થિત છે, અને સાણામાદિનો પરમ હેતુ તે પ્રકારની ભાવમલની અલ્પતા છે. ||3| ટીકા -
'एतच्च' अवञ्चकत्रयं, एतच्चावञ्चकत्रयं, 'सत्प्रणामादिनिमित्तं' - साधुवन्दनादिनिमित्तमित्यर्थः 'समये स्थितं' - सिद्धान्ते प्रतिष्ठितम्, 'अस्य' सत्प्रणामादेः, 'हेतुश्च परमः' क इत्याह 'तथाभावमलाल्पता'-कर्मसम्बन्धयोग्यताल्पता, रत्नादिमलापगमे ज्योत्स्नादिप्रवृत्तिवदिति योगाचार्याः ।।३५ ।। ટીકાર્ય :
da'=ગવખ્યત્ર, ... વોરા || અને આ=અવંચકત્રય, સટૂણામાદિ નિમિત્તવાળોઃ સાધુવંદનાદિ નિમિત્તવાળો, શાસ્ત્રમાં સ્થિત છે=સિદ્ધાંતમાં પ્રતિષ્ઠિત છે, અને આલોકસણામાદિનો પરમહેતુ કોણ છે? એથી કહે છે :
તથા પ્રકારની ભાવમલની અલ્પતા છેકસતૂણામાદિમાં નિમિત્ત બને તેવા પ્રકારની કર્મસંબંધની યોગ્યતાની અલ્પતા છે, જેમ રત્નાદિના મલના અપગમમાં જ્યોત્સાદિની પ્રવૃત્તિ છે, એ પ્રમાણે યોગાચાર્યો કહે છે. ૩પા.
‘ત્મવિમતાપી' માં ‘' પદથી સુવર્ણનું ગ્રહણ કરવું. ‘સત્કાર' માં ‘દ' પદથી સપુરુષોનાં પૂજન, સત્કારનું ગ્રહણ કરવું.
—પ્રવૃત્તવર્ધાત' માં ' પદથી સુવર્ણની કાંતિનું ગ્રહણ કરવું.