________________
3 ત્રણ ઈંચની જીભ
ઇરાનમાં લુકમાન નામનો એક ગુલામ તત્ત્વજ્ઞ થઇ ગયો. કોઇએ તેને પૂછયું: શરીરમાં અનેક અંગો અને અવયવો છે, તેમાં શ્રેષ્ઠ અંગ કર્યું ?'
“જીભ; કારણ કે, મડદાને પણ બેઠા કરવાની તાકાત જીભમાં પડેલી છે.” “અને, શરીરનું કનિષ્ઠ અંગ કર્યું?”
“જીભ; કારણ કે જીવતા માણસને પણ ઊભા ચીરી નાંખવાની તાકાત જીભમાં છે.'
અંગ્રેજીમાં પણ કોઇએ લખ્યું છેઃ
The tongue is the instrument of the greatest good and the greatest evil that is done in the world.
વાત તો સાવ સાચી છે. જીભ ખરેખર વિચિત્ર અને વિલક્ષણ છે. આંખ બે છે, કામ એક માત્ર જોવાનું. કાન બે છે, કામ એક માત્ર સાંભળવાનું. નાકના નસકોરા બે છે, કામ એક માત્ર સુંઘવાનું.
પણ, જીભ એક જ છે અને તેને બે કાર્ય સોંપાયેલા છે, એક વાદનું અને બીજું સ્વાદનું. આ બન્ને કાર્ય મહત્ત્વના છે અને જોખમી પણ છે. નાનકડી ત્રણ ઇંચની, કોમળ, ચંચળ અને હાડકા વગરની જીભને આટલી ભારેખમ બબે જવાબદારીઓ સોંપનાર કુદરતને જીભની શક્તિ પર કેટલો બધો વિશ્વાસ હશે ! અને કલ્પના તો કરો વહેંચણીમાં સમાનતાનું ધોરણ અપનાવીને કુદરતે
( ૧ )
