Shabdonu Saundarya

Author(s): Muktivallabhvijay
Publisher: Pragna Prabodh Parivar

Page 60

correct, Attractive, sweet અને Effective. મધુર, મિતાક્ષરી અને માર્મિક ભાષા મનોહર હોય છે. નિપુણ વચનમાં ભાષાની ચમત્કૃતિ, ચોટદાર રજૂઆત અને બુદ્ધિનું ચાતુર્ય ધ્યાન ખેંચે છે. આ ઉપરાંત ભાષામાં નિપુણતા લાવવા માટે સરળતા અને અમ્મલિતતા પણ અત્યંત જરૂરી છે. વાતને ટૂંકા સરળ શબ્દોમાં ગૂંથીને કહેવાને બદલે નિરર્થક લંબાણમાં ગૂંચવી દેવાથી સાંભળનાર વ્યક્તિ બોલનારના તાત્પર્યને પકડી શકતી નથી. ભાષામાંથી ક્લિષ્ટતા ટાળીને સરળતાનું આરોપણ કરતા શીખી લેવું અત્યંત જરૂરી છે. અત્યંત સરળ વાતને કેટલાક સહજ રીતે ક્લિષ્ટ કરીને રજૂ કરતા હોય છે. તો, કેટલીક વ્યક્તિને સરળતાની એવી હથોટી હોય છે કે ક્લિષ્ટ બાબતને પણ અત્યંત સરળ શબ્દોમાં સમજાવી શકે છે. અધ્યાપનના ક્ષેત્રે આ કળા અત્યંત સફળતા અપાવે.
અલના એ એક દોષ છે, ત્રુટિ છે. અખ્ખલિતપણે પોતાના વિચારોને રજૂ ન કરી શકે તેની વાતો સાંભળવામાં રુચિ કે રસ જળવાતો નથી. અલનાને કારણે સાંભળનારનો ધ્યાન ભંગ થવાની કે અનુસંધાન તૂટી જવાની સંભાવનાઓ સર્જાય છે. બોલવામાં સળંગસૂત્રતા જાળવી શકતા ન હોવાથી કેટલીક વ્યક્તિઓ અમુક ચોક્કસ શબ્દ કે શબ્દ સમૂહનો વારંવાર ઉપયોગ કરી
અલનાના ખાડાને પૂરી દેતા હોય છે. મનમાં ધારણા કરીને બોલવાથી અને નિર્ભીકપણે બોલવાથી અલનાનો દોષ સહેલાઈથી ટાળી શકાય તેવો છે.
નિપુણ વચનના સ્વામી બનવા આટલું યાદ રાખી લોટ • યોગ્ય અવસરે જ બોલો. • મધુર ભાષામાં બોલો. • ટૂંકા શબ્દોમાં બોલો. • સ્પષ્ટ બોલો. • અઅલિત બોલો. • અસરકારક બોલો. • હિતકારક બોલો. • વિચારીને બોલો.
૫ ૫.