________________
હતા. તેણે કહ્યું ‘પ્રધાનના ખોટા તરજૂમાએ પણ માણસની જિંદગી બચાવી છે. તમારો સાચો તરજૂમો સાંભળ્યો હોત તો મારો આવેશ કાબૂ બહાર ચાલ્યો જાત. મારા આવેશને ઠંડો પાડવાના આશયથી મંત્રીએ ખોટી રજુઆત કરી હોય તો પણ સાચી છે’
કાંઈપણ બોલતા પહેલા વિચાર કરી લો કે મારું આ વચન કોઈને મુસીબતમાં તો નહિ મૂકે ને ? કોઈનું વૈમનસ્ય તો નહિ વધારે ને ? કોઈની શાંતિમાં આગ તો નહિ ચાંપે ને ?
મુનિરાજ ભિક્ષા માટે એક ઘરમાં પધાર્યા. તે ઘરમાં રહેલી મહિલાએ કહ્યું ‘મુનિરાજ, આપ જ્ઞાની દેખાઓ છો. મારા પતિ ધંધા માટે પરદેશ ગયા છે. તેમનો વિરહ ઘણા વખતથી થયો છે. હવે તે ક્યારે પધારશે ?' મુનિએ પોતાના જ્ઞાનથી જાણીને કહ્યું “હવે તારા વિરહકાળનો અંત આવશે. આવતી કાલે જ તારા પતિ આવી જશે.'' આવા સાંસારિક પ્રશ્નોનો પ્રત્યુત્તર વાળવો તે મુનિજીવનની મર્યાદા બહારની બાબત હતી. તે ધર્મસંયુક્ત નહિ, પણ ધર્મવિયુક્ત હતી. છતાં મુનિએ તેને જણાવી દીધું.
બીજા દિવસે પોતાના પતિનું સ્વાગત કરવા માટે સોળ શણગાર સજીને આંગણે રાહ જોતી તે ઊભી રહી. પતિ આવી પહોંચ્યા અને પ્રતીક્ષામાં ઊભેલી તે સ્ત્રીને જોઈને શંકા ઉત્પન્ન થઈ કે મારા આવવાના તો કોઈ સમાચાર મેં મોકલાવ્યા નહોતા. નક્કી આ બીજા કોકની રાહ જોઈને ઊભી છે. પતિના આગમનની મુનિ દ્વારા જાણ થઈ હતી તે વાતનો પત્નીનો ખુલાસો પતિના મનમાં ન જ ઊતર્યો.
તે તો દોડ્યો ઉપાશ્રયે અને મુનિને કહ્યું “જો તમે ખરેખર એવા જ્ઞાની હો તો મને કહો કે મારી સગર્ભા ઘોડીને વછેરો આવશે કે વછેરી ?'' મુનિએ જવાબ આપ્યો ‘‘વછેરો’' તુરત જ ઘરે જઈને તે વાતની ખાત્રી કરવા તલવારથી ઘોડીનું પેટ ચીરી નાંખ્યું. અંદરથી તરફડતો વછેરાનો ગર્ભ બહાર પડ્યો. મુનિનું વચન સાચું પડ્યું. પત્ની પ્રત્યેની શંકા નિર્મૂલ થઈ પણ બે જીવની હત્યા થઈ ગઈ. આ જોઈને પત્નીને અત્યંત આઘાત લાગ્યો અને તેણે આત્મહત્યા કરી લીધી. પત્નીની આત્મહત્યાથી આઘાત પામીને પતિએ પણ આત્મહત્યા કરી લીધી.
૮ ૬
