________________
ડાકોરનું હિંદુ તીર્થધામ:
ડાકોર હિંદુ ધર્મનું, ખાસ કરીને વૈષ્ણવોનું બહુ જ મોટું તીર્થધામ છે. રણછોડરાય ડાકોરમાં બિરાજ્યા છે. ડાકોર તીર્થધામની જાહોજલાલીથી મુનીશ્વરોનું મન ઘણું જ હર્ષિત થયું. ત્યાં ભગવાનને છપ્પન પ્રકારના ભોગ ચઢે છે. પહેલાં આ બધો મીઠો પ્રસાદ ભગવાનને ચઢાવ્યા પછી અન્નના અર્થીઓને પ્રેમપૂર્વક જમાડી દેવામાં આવતો.
ભગવાનને ચડાવેલા છપ્પન ભોગના થાળ એ વખતે બજારમાં વેચાતાં હતાં. સાચું પૂછો તો ભગવાનના ભોગને વેચી નાખવાનો કોઈને પણ અધિકાર નથી. મંદિરના ભોગ માટે પૈસાની કોઈ જરૂર નથી કારણ કે ભક્તોએ પોતાના ખર્ચે પ્રભુને ભોગ ચડાવ્યો છે. એટલે ભોગ શા માટે વેચવો પડે ? પરંતુ હાય ધર્મ ! ધર્મના આલંબન જેવા તીર્થમાં આટલી ભયંકર વિકૃતિઓને જન્મ આપી, કહેવાતા ધર્મિષ્ઠો પવિત્ર ધર્મને જ કલંકિત કરવાનો અવસર ઊભો કરે છે ! કવિ કાગે યોગ્ય જ કહ્યું છે કે “રાંધેલાં ધાન જ્યાં વેચાઈ રહ્યાં અને પ્રભુના ભોગ ધર્યા તે વિફળ થઈ ગયા. એવા તીર્થોમાં હે પ્રભુ ! તારો વાસ રહ્યો નથી.”
ડાકોરમાં ગોમતી તળાવ છે. ત્યાં સ્નાન કરવાથી સીધું સ્વર્ગ મળે છે અને નર્કનાં પાપ ધોવાઈ જાય છે તેવી માન્યતા છે. પરંતુ આ ગોમતી તળાવની ગંદકી જોતાં એમ લાગે છે કે શું ધર્મને શુદ્ધિ સાથે કશો સંબંધ નથી? ધાર્મિક લોકો કહે છે કે જ્યાં શુદ્ધિ ત્યાં ધર્મ અને ધર્મ ત્યાં શુદ્ધિ. શુદ્ધિ વિના ધર્મ નહિ અને ધર્મ વિના શુદ્ધિ નહિ. આવા સુંદર સિદ્ધાંતો હોવા છતાં ગોમતી તળાવ શું કહી જાય છે?
ગોમતી તળાવ જોયા પછી કાકાસાહેબ કાલેલકરે પોતાના અનુભવમાં લખ્યું છે, “ખરેખર, આટલા ગંદા તળાવમાં મનુષ્ય ઇચ્છાપૂર્વક પ્રવેશ કરે છે. હવે બીજી કોઈ નરકમાં પ્રવેશ કરાવવાનું તેને કોઈ પ્રયોજન રહેતું નથી. આનાથી વધારે મોટું કયું નરક હોઈ શકે ?”
પરંતુ ભારતવાસીઓની શ્રદ્ધા અપાર છે. શ્રદ્ધાળુઓનો કોઈ દોષ નથી, વ્યવસ્થાપકોએ સુધારો કરવાની જરૂર છે. જયંતમુનિનું ગીતા પ્રવચન:
ડાકોરમાં જૈન ભાઈનું એક ઘર છે. તેઓ પણ મંદિરના થાળ પર જ પોતાનું રસોડું ચલાવે છે. અર્થાત્ તેને રસોઈ કરવી પડતી નથી. ડાકોરના બે દિવસ અનુભવપૂર્ણ રહ્યા. રણછોડરાયનાં દર્શન કર્યા પછી તીર્થ કેટલા ઉપકારી છે તેનો ખ્યાલ આવ્યો.
ડાકોરથી ઠાસરા ગયા. ત્યાંના ભાઈઓએ હાર્દિક સ્વાગત કર્યું. ગીતા પર શ્રી જયંતમુનિજીએ પ્રવચન આપ્યું. મગનભાઈ દરજી તથા ફૂલચંદભાઈને સત્સંગનો ખૂબ રંગ લાગ્યો. તેમને છગનભાઈ સાથે દોસ્તી થઈ. સવારમાં વિહારમાં ચાલી નીકળ્યા, તે છેક ગોધરા સુધી સાથ આપ્યો. ગોધરાના
સાધુતાનું શિખર અને માનવતાની મહેંક 92
