________________
૧૪
ભગવાન મહાવીરની પાવનભૂમિ
પટનાથી રાજગૃહી પહોંચવાનું હતું. પટનાથી બખ્તિયારપુરનો વિહાર ગંગાજીને કિનારે હતો. પટના છોડ્યા પછી અત્યંત ફળદ્રુપ લીલીછમ જમીન અને ધાન્યથી પૂર્ણ ખેતીનાં દર્શન થતાં હતાં. પૂ. તપસ્વી મહારાજે ‘મંગળવિહાર’માં આ ભૂમિનું વિસ્તારથી વર્ણન કર્યું છે. હજારો વર્ષ પહેલાં જૈન મુનિઓ તથા દેવાધિદેવ તીર્થંકરો રાજગૃહી પધારતા તે પ્રસંગો મુનિશ્રીએ શાસ્ત્રોમાં તથા કથામાં વાંચ્યા હતા, પરંતુ અત્યારે તેઓ સાક્ષાત્ રાજગૃહી જઈ રહ્યા હતા તે કલ્પના રોમેરોમમાં આનંદ અને રોમાંચ જગાવતી હતી.
આ ભૂમિમાં હજારો જૈન શ્રમણ-શ્રમણીઓની ચરણધૂલિ પડી હતી. સ્વયં ભગવાન મહાવીર આ ક્ષેત્રમાં વિચર્યા હતા, એ યાદ કરતાં સંતોનું મન ગદ્ગદ થઈ જતું હતું. સ્થાનિક જનતા જ્યારે જૈન સાધુના ત્યાગની વાત સાંભળતી, ત્યારે એમ લાગતું હતું કે ભગવાન મહાવીર, ગણધર ભગવંતો અને મહાન આચાર્યોના આ ભૂમિમાં જે કાંઈ પાવન રજકણો પડ્યા હતા અને પ્રજામાં જે કાંઈ સંસ્કારો સુષુપ્ત અવસ્થામાં હતા તે જાગ્રત થઈ રહ્યા હતા. દેવાધિદેવ તીર્થંકર ભગવાનની ચરણ૨જના સ્પર્શથી સ્વયં સંતોના હૃદયમાં ઉત્કૃષ્ટ આહ્લાદભાવનાં મોજાં ઊછળી રહ્યાં હતાં. જનતા પણ મુનિઓ પ્રત્યે અપાર ભક્તિ બતાવતી હતી. જેમને જૈન સાધુના આચારનો જરા પણ પરિચય નહોતો તેવા ગ્રામજનો સંતોને દૂધ, દહીં, પૌંઆ, ફળ-ફળાદિ નિર્દોષ વસ્તુઓ વહોરાવવા લાગ્યા. જયંતમુનિજી તેમના ક્રમ પ્રમાણે કથા-વાર્તા દ્વારા સરળ હિંદી ભાષામાં ઉપદેશ આપતા હતા.
