________________
અથાણું મુનિશ્રીને વહોરાવ્યાં. તેના મુખ પર અપાર હર્ષ હતો. ભાવ એટલો ઉત્કટ હતો કે જાણે તીર્થંકર નામગોત્ર બાંધી લીધું. પહેલો સુથાર પણ કામ ઉપરથી આવી ગયો હતો. તે પોતાની પત્નીને ધખ્યો, “મુનિજી કો ખાના ક્યું નહીં દિયા ? ઉનકો દૂસરે ઘસે લાના પડા.” તે મુનિશ્રીને ઘરમાં લઈ ગયો. તેણે ભાવપૂર્વક બધું વહોરાવ્યું. તેની પત્ની રત્ના તો ખુશ ખુશ થઈ ગઈ.
એટલામાં પેલા માસ્તરને ખ્યાલ આવ્યો. એ પણ એક નોકરના માથા ઉપર ઠારેલા સ્વચ્છ પાણીનું માટલું લઈ ત્યાં આવી પહોંચ્યો. પોતાની ભૂલ બદલ તપસ્વી મહારાજની ક્ષમાયાચના કરી. દિવસના સંતો થાક-ત્રાસ અને યાતના વિસરી ગયા. સુથારના ઘેર બે કલાક આરામ કરી પુન: વિહાર શરૂ કર્યો. વિહારમાં આવી નાની-મોટી ઘટનાઓ બનતી હતી. સમભાવે મુનિ મહારાજ પરિષહને જીતી લેતા અને આનંદ સાથે આગળ વધતા હતા.
રતલામથી છ કિલોમીટર દૂર કરેલી નામે ગામ છે. ત્યાં દૂધ ફાડીને તેનો માવો બને છે અને વેપારીઓ શિહોરી પેંડા બનાવીને વેચે છે. આખા ગામમાં આ એક જ ધંધો છે. વર્ષે દહાડે લાખો રૂપિયાનો માવો મુંબઈ જાય છે. મુનિશ્રી કરેલીમાં રાત રોકાયા. સવારના રતલામ પહોંચવાનું હતું.
મતભેદની દીવાલ :
મુનિરાજો ૧૯૪૮ની ઓગણત્રીસમી એપ્રિલના રોજ રતલામ પહોંચ્યા. રતલામ એ જૈન નગરી હોવાથી જૈન ધર્મનું મોટું કેન્દ્ર હતું. રાજસ્થાનના તમામ મોટા આચાર્યોનાં ચોમાસાં રતલામમાં થાય છે. એ જ રીતે તેરાપંથી સાધુઓ પણ રતલામમાં વારંવાર ચાતુર્માસ કરે છે. સામાન્ય રીતે રતલામના શ્રાવકો ચુસ્ત ક્રિયાવાદી હોય છે. અહીં સ્થાનકવાસી સંપ્રદાયના મુખ્ય ત્રણ ઉપાશ્રય છે.
(૧) દિવાકરજી ચોથમલજી મહારાજનો ઉપાશ્રય, (૨) હુકમચંદ મહારાજનો ઉપાશ્રય જેના આચાર્ય જવાહરલાલજી મહારાજ છે, અને (૩) ધર્મદાસજી મહારાજનો ઉપાશ્રય. હુકમચંદ મહારાજ અને ધર્મદાસજી મહારાજના ઉપાશ્રય એક જ હૉલમાં સાથેસાથે જોડાયેલ છે. જ્યારે સંપ્રદાયભેદ ન હતો ત્યારે વિશાળ હૉલમાં બધા શ્રાવકો એકસાથે બેસી ધર્મધ્યાન કરતા હતા. પરંતુ મતભેદ થયા પછી વચમાં દોઢ ફૂટ ઊંચી જાળી નાખી બે અલગ ઉપાશ્રય બનાવ્યા હતા.
બધાં શ્રાવક-શ્રાવિકાઓ પોતાના ઉપાશ્રયમાં જતાં. સંપ્રદાયભેદ ખૂબ પ્રવર્તતો હતો. એ સમયે રતલામમાં કેવલચંદજી મહારાજના ત્રણ ઠાણા બિરાજમાન હતા. તેઓ સરળ અને ઉદાર હતા. તેઓએ મુનિઓનું સ્વાગત કર્યું અને પોતાની સાથે પ્રેમપૂર્વક ઉતારો આપ્યો. સંપ્રદાયનો બધો રંગ બતાવ્યો. મુનિજીને આ સાંભળી ઘણું આશ્ચર્ય થયું.
જયંતમુનિજી ગોચરી માટે ગયા. આ સમયે શ્રાવકે વહોરવાની વાત પછી, વહોરાવતાં પહેલાં પૂછ્યું, “થારો કોન સંપ્રદાય ? (તારો સંપ્રદાય કયો છે?)”
વિહારની કેડીએ D 99