________________
પોતાની વાત
“કમબદ્ધપર્યાય બીજાઓને માટે એક સિદ્ધાન્ત હોઈ શકે, એકાન્ત હેઈ શકે, અનેકાન્ત હેઈ શકે, મજાક હેઈ શકે, રાજનીતિ હેઈ શકે, પુરુષાર્થ પ્રેરક કે પુરુષાર્થનાશક હોઈ શકે છે, અધિક શું કહીએ? કેઈ ને કાળકૂટ ઝેર પણ હોઈ શકે છે. કેઈને માટે કાંઈ પણ હે-પણ મારા માટે તે જીવન છે, અમૃત છે; કેમ કે મારું વાસ્તવિક જીવન, અમૃતમય જીવન, આધ્યાત્મિક જીવન–એના જ્ઞાન, એની પકડ અને એની આસ્થાથી જ શરૂ થયું છે.
“ક્રમબદ્ધપર્યાય”ની સમજણ મારા જીવનમાં ફક્ત વળાંક લાવનારી જ નહિ, પરંતુ તેને નખશિખ બદલી નાખનારી સંજીવની છે. મારી દૃઢ માન્યતા છે કે જેની સમજણમાં એનું સાચું સ્વરૂપ આવશે, એ તથ્ય સાચા રૂપે પ્રસિદ્ધ થશે–તેનું જીવન પણ આનંદમય, અમૃતમય થયા વિના નહિ રહે.
એ જ કારણે હું એને માત્ર ઘર ઘર સુધી જ નહિ, પરંતુ પ્રત્યેક જન સુધી પહોંચાડી દેવા ઈચ્છું છું; એને પ્રત્યેક જનની વસ્તુ બનાવી દેવા ઈચ્છું છું.
એના સંબંધમાં વગર વિચાર્યું કરવામાં આવતી હલકી ચર્ચા, હંસી-મજાક મને સ્વીકાર્ય નથી, પસંદ પણ નથી. એને લૌકિક ધરાતળથી કાંઈક ઉપર જઈને સમજવી પડશે, સમજાવવી પડશે. એના સંબંધમાં સામાજિક-રાજનીતિથી કાંઈક ઉપર આવીને વાત કરવી પડશે.
મારી સમજણમાં તે કેવી રીતે આવી–એની પણ એક કહાણી છે, આ પ્રસંગ પર જેને ઉલ્લેખ કરવાને લોભ રેકી શકો મારા માટે સંભવિત નથી.