________________
એક અનુશીલન
૬૧
દુનિયાનુ ઉતાવળાપણુ, ચાકમાં માતની નિશાની લાલખત્તી છે, એક સિપાઈ પણ ઊભા છે આપને શકવા માટે, છતાં પણ આપ શકાતા નથી; પેાતાના માતની કિ ંમતે ય રોકાતા નથી. જો કે આપ સારી રીતે જાણા છે કે લાલખત્તી હાતાં સડક ઓળંગવી એ જોખમરહિત નથી, કોઈ પણ સમયે કોઈ ભારે વાહનની નીચે આવી શકા છે, પેાલીસ પણ આપને ચેતવી રહ્યો છે, છતાં પણ આપ દોડી રહ્યા છે. શું આ ઉતાવળાપણાની હદ નથી ? આટલી બધી ઉતાવળ કથા કામ માટે? પણ આવુ ઉતાવળાપણું કાઈ પણ સ્થળે જોઈ શકાય છે.
શું એ દેશનું દુર્ભાગ્ય નથી કે આપ આપના ઉતાવળાપણાને કારણે લાલબત્તી હેાવા છતાં પણ કાઈ વાહનની નીચે આવીને મરી ન જાવ–માત્ર એ જ કારણે લાખો પેાલીસાને ચાકમાં ઊભા રહેવુ પડે છે.
પેાતાના માતની કિંમત આપીને ય જેમને એટલે પણ વિલ`બ સ્વીકાર્ય નથી, પસ ંદ નથી; એવા અધીરાઈવાળા-ઉતાવળા લેાકેાની સમજણમાં એ કેવી રીતે આવી શકે કે જે કા જ્યારે થવાનુ હશે, ત્યારે જ થશે.
આ કામ તે ધીરતાનું છે, ગભીરતાનુ છે, વીરતાનું પણ છે. જે ધૈર્યથી ગંભીરતાપૂર્વક મનન કરે, ચિન્તન કરે, તે વીરની સમજણમાં જ ક્રમબદ્ધપર્યાય' આવે છે. એમાં પુરુષાર્થના લેપ નથી થતા, પણ સાચા પુરુષાર્થ પ્રગટ થાય છે.
6
ઉતાવળાપણા ઉપરાંત પક્ષના બ્યામાહ પણ એક કારણ છે કે જે કાળની નિયમિતતાની સહજ સ્વીકૃતિમાં બાધક બને છે.
પક્ષના વ્યામે હરહિત આત્માથી વીર બંધુઓને અનુરોધ ઇં કે તેએ એક વાર આ મહત્ત્વપૂર્ણ વિષય ઉપર ધીરતા અને ગંભીરતાથી વિચાર કરે.
‘ક્રમબદ્ધપર્યાય’માં જો કેટલાક લેાકાને નિયતવાદનું એકાન્ત નજરે પડે છે તે કેટલાક વિદ્વાના અને એકાન્ત ભાગ્યવાદી દ્રષ્ટિકાણ
