________________
ક્રમબદ્ધપર્યાય
તેઓ પેાતાની વાતના આરંભ કરતાં ખેલ્યા- “ ભાઈ! તમારે જે પૂછવુ... હાય તે પૂછે, અમે કયારે ના પાડીએ છીએ ? સમજવા માટે જિજ્ઞાસાભાવથી પૂછનાર આત્માથી આ માટે તા અમારા દરવાજા સદાય ખુલ્લા રહે છે. વાદ-વિવાદ કરનારાઓ માટે અમારી પાસે સમય નથી. વાદ-વિવાદમાં કાઈ સાર તા નીકળતા નથી. ચર્ચાને માટે તા કોઈ મનાઈ નથી.
૧૨૨
પડિત ટોડરમલજીએ રહસ્યપૂર્ણ ચિઠ્ઠીમાં લખ્યુ છે કે – સાધીને તા પરસ્પર ચર્ચા જ જોઈએ ?”
ક્રમબદ્ધપર્યાય ઉપર લખીને તમે સારુ જ કરી રહ્યા છે. ઓછામાં ઓછુ લેકાનુ ધ્યાન તા એ તરફ જશે. જેમનુ ભવિષ્ય સારું હશે, તેમના મનમાં વાત ચાંટશે પણ. ‘ધનું મૂળ સજ્ઞ છે, ક્રમબદ્ધના નિર્ણય થયા વિના સર્વજ્ઞના નિર્ણય થઈ શકતા નથી. ધર્મના આરંભ જ ક્રમબદ્ધપર્યાયના નિર્ણયથી થાય છે. એના નિર્ણય કરવા બહુ જરૂરી છે.”
64
પ્રશ્ન :-- આપ
કહી છે? ”
તે પર્યાય ઉપર દૃષ્ટિ રાખનારને પર્યાયમૂઢ
(ર
ઉત્તર :– “ અમે કયાં કહીએ છીએ, પ્રવચનસાર (ગાથા-૯૩)માં લખ્યુ છે ઃ
-
'पज्जयमूढा हि परसमया '
''
પ્રશ્ન :- ક્રમબદ્ધપર્યાય પણ એક પર્યાય જ છે, તે પછી તેના નિર્ણય કરવા કેમ આવશ્યક છે?”
ઉત્તર ઃ- “ ક્રમબદ્ધપર્યાયના નિર્ણય કરવા તે આવશ્યક છે, તે દૃષ્ટિના વિષય નથી.
પણ
એક બીજી વાત પણ ધ્યાનમાં રાખા કે પર્યાયના નિર્ણય પર્યાયના આશ્રયે થતા નથી, પરંતુ દ્રવ્યના આશ્રયે થાય છે. જ્ઞાયકસ્વભાવના આશ્રયે ક્રમબદ્ધપર્યાયના નિય થાય છે. તેથી એમ કહેવામાં આવે છે કે—આશ્રય કરવા ચેાથ્ય એકમાત્ર પોતાના જ્ઞાચક્રસ્વભાવ જ છે, પર્યાય આશ્રય કરવા ચેાથ્ય નથી,
"9
#
પ્રશ્ન :- “તેા પછી ક્રમબદ્ધપર્યાયના નિર્ણય કરવા કે નહીં?”