________________
૧૨૬ અભિષેક
ગુલામોના જેવી એમની હાલત છે. દીન-હીન-કંગાલ એમની સ્થિતિ છે. દુઃખની અંધારી રાત એમને ઘેરી બેઠી છે. સુખનો સૂરજ એમનાથી સદા ય આઘો ને આઘો જ રહે છે. પણ બે બાંધવની પ્રીત એવી છે કે એ દુઃખના વિષને ય મીઠા અમૃતની જેમ પચાવી જાય છે. એમનો અવતાર આનંદ અને સુખમાં વીતી જાય છે.
:
પછી એ નિહાળે છે બીજો ભવ; જાણે રંગભૂમિનું બીજું દૃશ્ય શરૂ થાય છે ઃ કલિંજર નામનો પર્વત છે. ઊંડી ઊંડી કંદરાઓ અને ઊંચાં ઊંચાં શિખરોથી એ સોહે છે. વિકરાળ પશુઓ, ઘેરી ઘેરી વનજિ ખળખળ વહેતાં ઝરણાં એનો વૈભવ છે. ત્યાં બે મૃગલાં મોજથી ફરે છે, ચરે છે ને આનંદ કરે છે. એ મીઠાંમધ ઘાસ ચરે છે અને અમૃત સરખાં નીર પીએ છે. કદીક એ એકબીજા સાથે ગેલ કરે છે, તો કદીક ચારે પગે ઊછળી ઊછળીને છલંગો ભરતા ભરતા ગિરિકંદરાઓમાં ઘૂમી વળે છે. થાકે ત્યારે એકબીજાની ડોકમાં ડોક ભેરવી એ આરામ કરે છે. સંગીતના એ ભારે રસિયા છે, અને છેવટે સંગીતના ચરણે જ પોતાનું જીવન સમર્પી દે છે.
વાત આગળ ચાલે છે; ત્રીજા ભવની નાટ્યભૂમિ અંતરચક્ષુ આગળ સ્પષ્ટ થાય છે :
ળિયામણી મૃતગંગા ખળખળ નાદે વહી રહી છે. અમૃત સરખાં એનાં નીર છે અને સદા ય શીતળ અને સોહામણા એના તીર છે. એ તીરે બે હંસલા ફર્યા કરે છે. એ હેત-પ્રીતમાં મસ્ત રહે છે. જેવો સુંદર એ પ્રદેશ છે, એવા મનહર એમના દેહ છે. વખત પૂરો થાય છે અને બન્ને ત્યાંથી વિદાય થાય છે.
;
વળી પાછું ચિત્ર બદલાય છે ચોથા ભવની ચમત્કૃતિ મનને આકર્ષી રહે છે ઃ કાશી નામનો દેશ છે. એક ચાંડાલને ત્યાં બે ય ભાઈ અવતાર લે છે. એકનું નામ ચિત્ર અને બીજાનું નામ સંભૂતિ. સંગીતવિદ્યામાં એ ભારે પાવરધા છે. એમની કથા તો ભારે લાંબી અને
રંગરંગીલી છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
