________________
ૐ
માગ છે એમ જાણીને તે વિષયાને ધ્યેય તરીકે ત્યાગી દેશે, અને અંતિમ સ્થાન મેાક્ષને માટે જ ધર્માનુષ્ઠાન કરવા માંડશે. આવા ઉદ્દેશથી જ જીવા અધમ કરતા રહીને પાપ બાંધે તેના કરતાં વિષયસુખાની પ્રાપ્તિને માટે પણ ધર્મ કરીને પુણ્ય બાંધે એ શાસ્ત્રકારી રહેાય છે. પણ છેવટ મેાક્ષ પ્રાપ્તિરૂપ જ્ઞાનયેાગ ધર્મમાં આત્માએ સંયુક્ત થવુંજ પડશે તા જ આત્મા શાશ્વત સુખની પ્રાપ્તિ કરી શકશે. એટલે પુણ્યધર્મ પણ છેવટે જ્ઞાનયેાગ ધર્મમાં જ પરિણુમાવવા જોઇએ.
ધર્મ એ આત્માની માલિકીની ચીજ છે એટલે ધર્મને સમજતાં પહેલાં આપણે આત્માને સમજવાની જરૂર છે. આત્માને સમજવા માટે આત્માના ગુણા સમજવા જોઈ એ. આત્માના મુળ ગુણો જોઈ એ તા તે જ્ઞાન-દર્શન-ચારિત્ર ઈત્યાદિ છે. આત્માના એ સઘળા ગુણા મેળવવા કરવા ચેાગ્ય પુરૂષાર્થ માં પેાતાની કેટલી ન્યૂનતા છે, તથા તે ગુણાને આવરજીનારક, તે કર્મોના થતા બંધ, તેના ઉય, તેના ઉયના પરિણામા, કર્માંધ તેાડવાના માર્ગો, આત્મવિકાસના પગથીઆં રૂપ ગુણસ્થાનક સ્વરૂપ, આ બધું સમજવું પડશે. એ સમજાશે ત્યારે જ જ્ઞાનયોગ ધર્મ પરિણમશે. એ રીતે જ્ઞાનયેાગ ધર્મના પરિણમનથી જ ધર્મને નામે થતા ઝગડાઓ આપોઆપ શાંત અની જશે અને જગતમાં ચિરસ્થાયી શાંતિ સ્થાપાશે એટલે જગતમાં તમામ જીવાને કલ્યાણના કાઈ માર્ગ હાય તા માત્ર જ્ઞાનયેાગ ધર્મ જ છે.
એ જ્ઞાનયાગ ધર્મ સમજવા માટે આત્મગુણ્ણાને