________________
પ્રતિકલતા થશે તેથી જાણી જોઈને ઉદય થવાના સ્થાનકે દેડ, એટલે મહાત્મા પુરૂષે ઉદીરણા કરીને ઉદયમાં લાવે. અઘાતીની ઉદીરણ જાણી જોઈને કરી શકાય, ઘાતીની ઉદીરણ તે તાકાતવાળા કરી શકે. જ્યાં વિપાક નહીં, માત્ર પ્રદેશ, એવા ઘાતીની ઉદીરણા કરે. બાકી અઘાતીની ઉદીરણ કરાય છે. ચડતા ગુણઠાણાવાળા ઘાતીની ઉદીરણા કરે. એટલે ઘાતી અને અઘાતીની ઉદીરણામાં પણ ખ્યાલ. રાખવાનું છે. ઘાતીની ઉદીરણા કરવામાં સામાન્ય આત્માને નુકસાન છે. જ્ઞાનાવરણય-દર્શનાવરણય-મેહનીય અને અંતએ ચારે ઘાતી કર્મ છે. તે વિચારે કે કર્મને ઉદય વહેલે કે મેડે ક્યારેય પણ સારે નહિં. એટલે તેની ઉદીરણા પણ મુંઝવનારી બને. અહીં કોઈ પ્રશ્ન કરે કે ઘાતી કર્મની કદાચ ઉદીરણ ન કરે પરંતુ આત્મામાં સમાગત એટલે કે સિલકમાં ઘાતી કર્મ હેય, તેથી કાળ પાકે એટલે વિપાકેદય તે થતું જ રહેવાને અને તે સમયે તે આત્મગુણેને ઘાત કરનારાં થવાનાં છે તે તેવા કર્મો વડે થતા આત્મગુણેના થતા ઘાતથી બચવા શું પુરુષાર્થ કરે જોઈએ?
ઘાતી કર્મ વડે આત્માના ગુણના થતા ઘાતથી બચવા માટે એવું છે કે આત્મા પુરૂષાર્થ ફેરવે તે તે કર્મોના ઉદય સમયે આત્મા કેટલાક ગુણે પ્રગટ કરે છે. પણ તેની આવડત હેવી જોઈએ; અને આત્મા કેળવાયેલ છે જોઈએ. કેળવાયેલ આત્મા તે કર્મોને ક્ષાપશમીક ભાવે વેદે. ક્ષપશમ એટલે સર્વથી ક્ષય નહિ, પરંતુ એવા પ્રકારને ક્ષય
