Jain Darshan Vichar Kimva Bhagwan Mahavir ane Tyar Pachino Itihas

Author(s): Harshchandra Maharaj
Publisher: Dulichand Amrutlal Desai

Page 7

વર્તમાન પરિસ્થિતિ તરફની ઠંડી ઉદાસીનતા સ્થાનકવાસી જૈન સમાજના સાધુઓએ ઈવી પડશે. આગમ અને આગમાનુસારી સાહિત્યના વતલ બહાર તેમણે જવું જ જોઈશે. વિશાળ માનસ વત માન યુગને નાદ છે. વર્તમાનમાં જીવવું અને રૂઢિની બેટી જંજીરોમાં જકડાઈ રહેવું એ બન્ને એક સાથે નહિ બને. અર્થાત બીજા ખાતર નહિ તે છેવટે જેને સંસ્કૃતિ અને જૈન ધર્મના સાચા રહસ્યના પ્રતિપાદન માટે પણ જૈન સાધુઓએ જેનેતર સહિત્યને તલસ્પર્શી અભ્યાસ કરવો પડશે અને એ અભ્યાસને સ્વતંત્ર વિચારણની કસોટીએ ચડાવ પડશે. મોજુદા કાળ બુદ્ધિપ્રધાન છે. શ્રદ્ધા અને બુદ્ધિ વચ્ચે અત્યારે ગજગ્રાહ ચાલે છે. શ્રદ્ધાગ્રાહ્ય વસ્તુને બુદ્ધિમાન્ય બનાવવાને અત્યારે વાયરે વાય છે. એટલે વ્યાકરણ, કેશ, તક, ન્યાય, દર્શન, વિજ્ઞાન, અને મને વિજ્ઞાન, ઈત્યાદિ ઇત્યાદિ સાહિત્યને ઊડે અભ્યાસ આવશ્યક છે. એથી પરિપુષ્ટ અને સંમાજિત થયેલી વિચારશકિત જૈન સંસ્કૃતિની અને જૈનધર્મની સાચી સેવા કરી શકશે; અને એવી સેવામાં આત્મપકાર કે આત્મસેવાને સાક્ષાત્કાર કરવાનું રહેશે.
એટલે, જ્યારે જ્યારે જૈન સાધુ સંશોધક વૃત્તિથી વસ્તુ પ્રતિપાદન કરતા હોય છે ત્યારે ત્યારે એમના માટે મારામાં સ્વાભાવિક રીતે જ આદરભાવ જન્મે છે. પ્રસ્તુત પુસ્તકના લેખક પં. મુનિશ્રી સંશોધક ત્તિ ધરાવે છે એમ એમનું આ પુસ્તક વાંચવાથી મને લાગ્યું ત્યારે એમના પ્રત્યે રુચિ અને માન-અને-પ્રકટયાં. આ એક કારણે જ હું આ ઉજવાત લખવા પ્રેરાયો છું. અમે બન્ને એક બીજાને પ્રત્યક્ષ મળ્યા નથી, એમના આ પુસ્તકમાં એમણે રજુ કરેલી માન્યતાઓ ઉપર રૂબરૂ કે લખાણ દ્વારા મેં કઈ ચર્ચા કરી નથી.
માં અમુક બાબતો જરૂર એવી છે કે જેની સાથે એકદમ સંમત થતાં મારે વિચાર કરવાને રહે. પરંતુ એની ચર્ચા ઉપાદ્દઘાતમાં તે મારાથી