________________
368BBBURURUBBBBBWBWBWBURBE8BBBBBBB zilol Ellusi
8888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888
પ્રકરણ પણ
આર્તધ્યાના आर्त रौद्रं च दुर्धानं प्रत्येकं तच्चतुर्विधम् । अर्ते भवमर्थार्तं स्यात् रौद्रं प्राणातिपातजम् ॥६९।।
આર્ત અને રૌદ્ર એ બે દુર્થાન છે. તે દરેકના ચાર ચાર ભેદ છે. પીડાથી ઉત્પન્ન થયેલું આર્તધ્યાન કહેવાય છે અને પ્રાણનો નાશ કરવાથી ઉત્પન્ન થયેલું રૌદ્રધ્યાન કહેવાય છે.
ભાવાર્થ : રાગદ્વેષની પરિણતિથી કોઈ પણ જીવને દુઃખ ઉત્પન્ન કરવું કે દુઃખ ઉત્પન્ન કરવાના વિચારો કરવા તે દુર્થાન છે. તેને આધ્યાન કહે છે. બીજા જીવોને આર્તપીડિત દુઃખિત કરવાના વિચારોથી તે ધ્યાનની ઉત્પત્તિ છે.
જીવોને પ્રાણોથી સર્વથા જુદા કરવાથી કે કરવાના | વિચારોથી ઉત્પન્ન થયેલું દુધ્ધન તેને રૌદ્રધ્યાન કહે છે. આ બને જાતના દુર્ગાનની ઉત્પત્તિ વિચાર દ્વારા થાય છે અને પછી વચન કે શરીર દ્વારા તેને ક્રિયામાં મૂકવામાં આવે છે. આ આર્ત તથા રૌદ્ર દુર્ગાનના ચાર ચાર ભેદ છે. જે અનુક્રમે આગળ બતાવે છે.
આર્તધ્યાનના ચાર ભેદ अनिष्टयोगजं चाद्यं परं चेष्टवियोगजम् । रोगार्तं च तृतीयं स्यात् निदानात चतुर्थकम् ॥७॥
મનને ન ગમે તેવી વસ્તુના સંયોગથી, વહાલી વસ્તુનો વિયોગ થવાથી, રોગ થવાથી અને નિયાણું કરવાથી ઉત્પન્ન છે થતું એમ આર્તધ્યાન ચાર પ્રકારે છે.
BBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBGR1308
132 REBRERURBACABERORGBUREBOROBUDURUBURURUZKO
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
