Book Title: Dhyanadipika
Author(s): Sakalchandra  Gani, Kesharsuri
Publisher: Sahajatamaswarup Paramguru Trust Ahmedabad

View full book text
Previous | Next

Page 362
________________ ધ્યાનદપકા 888888888888888888 &828888888888888 8888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888888 છે કરવો, પર્યાયને ગુણથી જુદો કરવો, ગુણને પર્યાયથી જુદો કરવો, ગુણ પર્યાયને દ્રવ્યથી જુદા કરવા, સ્વધર્મથી ધર્માતરનો છે ભેદ કરવો તેને પૃથકત્વ કહે છે. વિતર્ક એટલે શ્રુતજ્ઞાનાદિ ઉપયોગ. તે વડે નાના પ્રકારના સાત નય દ્વારા આત્માનો વિચાર કરવા રૂપ શ્રુતજ્ઞાન હું ચિંતવવું. દ્રવ્યાર્થિક નય દ્વારા આત્મસ્વરૂપનો ઊહાપોહ કરવો. સાતે નયે ભિન્ન ભિન્ન આત્મસ્વરૂપ વિચારવું. વિચાર દ્વારા તે તે નયની ભૂમિકાનો અનુભવ કરવો. સપ્રવિચાર-વિચાર એટલે અર્થ, વ્યંજન અને યોગમાં સંક્રમ-પ્રવેશ કરવો. અર્થ એટલે દ્રવ્ય, વ્યંજન એટલે શબ્દ અને યોગ એટલે મન, વચન, કાયા એ ભેદવાળું ધ્યાન તે સવિચાર ધ્યાન. જેમ કે આત્મા એ અર્થ-દ્રવ્ય છે, આત્મા દ્રવ્યના વાચક અક્ષરો તે વ્યંજનો છે, અને જેના વડે, જેમાં ઉચ્ચારણ કરાય કે ચિંતન કરાય છે તે મનવચનાદિ યોગ છે. અથવા હું શુદ્ધ આત્મા છું આ અક્ષરો. તે અક્ષરો જેના વડે ચિંતવાયા-બોલાયા કે આકષાયા તે મનાદિ યોગો. અને તે શબ્દનો વાચક અર્થ-વસ્તુ-આત્મા ઇત્યાદિનો ભિન્ન ભિન્ન વિચાર કરવો. અથવા ગુણપર્યાય વિનાનાં છ મૂળ દ્રવ્ય તેમાં આત્મ દ્રવ્ય ગણાયું છે. તેમાંથી આત્મદ્રવ્યને ભિન્ન કરી પર પાંચ દ્રવ્યને અપ્રવિચાર જાણી દૂર કરવાં-તે શું સવિકલ્પ, અર્થાત્ આત્મઉપયોગે પરિણમવું. અથવા ગાય એ દ્રવ્ય પ્રાણી ગાયવાચક શબ્દો અને ગાયનું જ્ઞાન. ગાય એ શબ્દ સ્મૃતિમાં લાવતાં જ ગાય, દ્રવ્ય, ગાયવાચક શબ્દ અને ગાયનું જ્ઞાન. એ જેમ થઈ આવે છે તેમ આત્મદ્રવ્ય, આત્માવાચક શબ્દો અને આત્માકાર પરિણમવા રૂપ આત્માનું જ્ઞાન એ ત્રણેનો વિચાર કરવો. દ્રવ્યમાં સ્થિરતા કરી ABBBBBBBBRUDUBBBUBBBBBBBBBBBBBBBBURUDURUBUBUBURBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBURUA SBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBBERUBBRO 389) Jain Education International For Private & Personal Use Only www.jainelibrary.org

Loading...

Page Navigation
1 ... 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396