________________
[ ૩૬ ]
શ્રી દમયંતી ચરિત્ર : સ્કંધ ૧ લેા. સગ દશમા.
બ્રહ્માવર્ડ લઈનના–ચિહ્નના મિષથી કરાયેલા તિલકને પેાતાના લલાટપ્રદેશમાં ધારણ કરે છે. એટલે કે જેમ કાઇના રાજિસ`હાસન પર અભિષેક કરવામાં આવે ત્યારે તેના કપાળમાં કુંકુમનું તિલક કરવામાં આવે છે તેવી રીતે આ કન્યા સમગ્ર જનના પરાજય કરીને રાજસિંહાસન પર અભિષેક કરાયેલી ન હેાય તેવી રીતે તેના કપાળમાં કુદરતી તિલકને ધારણ કરે છે. × કોઇ પણ વ્યક્તિ કાઇ પણ હેતુથી વારંવાર જોવાયેલા તેણી(દમયંતી )ના શરીરને ક્ષણે ક્ષણે નવીન રૂપે જ જોવે છે તેથી મારા( હુંસના ) મનમાં બુદ્ધના આ ક્ષણિકવાદ કોઇક અંશે સત્ય જણાય છે; પરંતુ જે કાઇ તેણીનું અતિકુશ-પાતળું એવુ' ઘડીકમાં દેખાતું અને ઘડીકમાં નહિં દેખાતુ ઉત્તર-પેટ જીવે છે તે તેા બીજા હેતુથી સ્યાદ્વાદ સિદ્ધાન્તરૂપી લક્ષ્મીથી શૈાભતી આહુતી વાણી-અદ્ ભગવંતના વચનને આ જગતમાં સારી રીતે ચિરકાળ જયવંત વતી માને છે. જેને જોઇને માણસ પેાતાને જન્મ અને વિત સફળ માને છે તે નીતિશાસ્ત્રમાં નિપુણ નૃપકન્યા, હૈ સુંદર શરીરવાળા રાજન્! તારા કલ્યાણુને વિસ્તારા
× પૂછું હું નવનમિવ પ્રેક્ષ્યતે ચત્તા,
तस्मादस्मन्मनसि घटते सूनृत शाक्यवाक्यम् । दृश्यादृश्यं ननु तदुदरं येन तेन प्रकामं,
सम्यग् जैनी जयति सदसद्वादविद्याजयश्रीः ॥ २७ ॥ [řષ !, સર્વાં ૨૦ ]
'
* આ લેાકથી કવિ એમ કહેવા માગે છે કે બુદ્ધના “ ક્ષણિકવાદ ” અમુક નયની અપેક્ષાએ અધખેસતા છે; જ્યારે જૈન સ્યાદાદ સિદ્ધાન્ત અકાસ્થ્ય અને સપૂર્ણ છે.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org