Bruhad Gujarat kosha Part 1

Author(s): Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board

Page 988

ઝ
-ઝપટી
૯૪૩
ઝમ
મુઠ મારવી (માંત્રિક). ઝ૫-(-પેટાવું કર્મણિ કિ. ૫. ઝબકેળવવું, ઝબકેળાવું જ “ઝબકાળવું'માં. (-પેટા-વું છે, સક્રિ.
ઝબકેળું ન, અળા કું. જિઓ ‘ઝબકેળવું' + ગુ. “હું” ઝપટા-ઝપટી સ્ત્રી. જિઓ ઝપટવું,'–દ્વિર્ભાવ. ‘ઈ’ ક.મ. ક. પ્ર.] (પાણીમાં) ઝબળવાની ક્રિયા પ્રબળ રીતે ઝપટમાં લેવું. (૨) (લા.) મરામારી
ઝબલું જુએ “ઝભલું.' ઝપટાવવું, ઝપટાવું જુએ “ઝપટવું'માં.
ઝબવું અ.જિ. [અનુ.] જુઓ “ઝબકવું.' ઝબાવું ભાવે, ક્રિ. ઝપ-તાલ ૫. જિઓ “ઝપ' + ‘તાલ.”] જુઓ “ઝપ.૧' ઝબાવવું છે., સ.કિં. ઝપ-ઝપા (ઝપ-), ઝપાઝપ,(ચ)-પી શ્રી. [૪ “ઝપ, ઝબકે પું. (અનુ.] જુઓ ‘ઝબકાર,-રે.' દ્રિ ભંવ + ગુ. ‘ઈ' ત. પ્ર.] સામસામે થતી અથડામણ. (૨) ઝબા(-બા, -ભા, ભાઈ-નવસ જ “ઝભા-નવીસ.” હથિયાની સામસામેની લડાઈ, (૩) કાપાકાપી, કતલ ઝબાવવું, ઝબાવું જુઓ “ઝબવુંમાં. ઝપાટવું સ. ક્ર. [૪ “ઝપાટે,' - ના. ધા.] ઝપાટામાં ઝબુકાવવું, ઝબુકાવું જ “ઝબૂકવું'માં. લેવું. (૨) ઝપાટે કરવો. (૩) ઠાંસીને ખાવું
ઝબૂક સ્ત્રી. [અન-], -કણ ન. (જુઓ “ઝબૂકવું' + ગુ. ઝપાટા-બંધ (-બન્ધ) ક્રિ. વિ. જિઓ “ઝપાટો'+ ફા. “બ.'] “અણુ” પ્ર.] જુએ “ઝબકાર, રે.” ઝપાટાભેર (-૨) ક્રિ. વિ. જિઓ “ઝપાટે + ‘ભરવું.'] ઝબૂકવું અ.ક્રિ. (અનુ.] જુઓ ‘ઝબૂકવું.” ઝબુકાવું ભાવે, પ્રબળ ઝડપથી, સપાટા-બંધ, વેગપૂર્વક, સડસડાટ
જિ. ઝબુકાવવું પ્રે.સ.જિ.
[‘ઝબકાર-રો.” ઝપાટે પં. રિવા.] ઝડપ, સપાટે, વેગ. (૨) અડફટ. ઝબૂકે !. [જુઓ ‘ઝબૂકવું' + ગુ. એ કુપ્ર.] જુઓ ત્રિામાં લેવું (રૂ.પ્ર.) સકંજામાં લેવું. (૨) ધમકાવવું. ૦ કઢી , વહ સ્ત્રી. [અર. ઝહ] ધાર્મિક મર્યાદા પ્રમાણે ખોરાક ના(-નાં) (રૂ. પ્ર.) ધમકાવવું. (૨) સખત માર મારે. માટે પશુની કતલ કરવી એ (ઇસ્લામ પ્રકારે) ૦ દે, ૦ મેર (રૂ. પ્ર.) ઉતાવળ કરવી]
ઝબે પું. ખેતરમાં પાણી ભરાઈ રહે તેવો ખાડે ઝપિયા જી. કંઠમાં પહેરવામાં આવતી એક માળા ઝ ૨ (બે, -ભે, -ભે) એ “ભે.” ઝપેટ એ “ઝપટ.'
પ્રે., સ. ક્રિ. ઝબેઝબ જિ.વિ. જિઓ “ઝબ,'–ર્ભાિવ.] જુઓ ‘ઝપ. ઝપેટવું જ “ઝપટવું.’ ઝપેટાવું કર્મણિ, જિઝપેટાવવું ઝળવું સક્રિ. [રવા.] પલળે એમ બળીને બહાર કાઢવું, ઝપેટાવવું, ઝપેટાવું જ “ઝપેટવું-ઝપટવું”માં.
ઝબકાળવું. બળવું કર્મણિ, ક્રિ. ઝળાવવું છે. સ.ફ્રિ. ઝપેટે કું, જિઓ “ઝપેટ' + ગુ. “ઓ' ત. પ્ર.] જુઓ ઝળાવવું, ઝબોળાવું જ ‘ઝબળવું'માં.
[દમ, ટપટપ, ઝડપથી ઝબેળિયું ન. [ઓ “ઝબોળો' + ગુ. “યું' સ્વાર્થે ત...] ઝપઝપ કિ. વિ. જિઓ “ઝ, _દ્વિર્ભાવ. તરત જ, એક- જુઓ ‘ઝબળે.” (૨) ઝબોળા પ્રકારનું સ્નાન કરવું એ ઝફાવવું, ઝફાવું જ “ઝા 'માં.
ઝ ળું ન., -ળા ૫. જિઓ “ઝળવું' + ગુ. ‘ઉં' ત.પ્ર.] ઝફેર ન. જુદા જુદા રંગનું ફન
જુઓ ‘ઝબકેળું,-ળો.” ઝબ ક્રિ. વિ. [રવા.] જુએ “ઝપ.' [૦ દઈને, ૦ દેતુંક, ઝમ્બા-બ, ભ, ભાં)-નવસ જુઓ “ઝભા-નવીસ.' ૦ લઈને (રૂ. પ્ર.) ઝડપથી]
[ચમકારે ઝબે(-બે, -ભે, ભે) જ “ઝ.' ઝબક શ્રી. [ઓ ‘ઝબકવું.'] ઝબકારે, પ્રકાશનો ક્ષણિક ઝભકવું અ.ક્રિ. રિવા.] ભડકવું. (૨) આનાકાની કરવી. ઝબક૨ કિ. વિ. રિવા] જુઓ ‘ઝબ–પ.
ઝભકવું ભાવે, ઝભકાવવું છે., સ.ક્રિ. ઝબક-ડી સ્ત્રી. [જુઓ “ઝબકવું' + ગુ. 'ડી' કુ. પ્ર., ઝભકાવવું, ઝભકાવું જ ‘ઝભકવુંમાં. -દીવડે પુ. [ + જુઓ “દીવડે.] ભતપ્રેતના ઉતાર તરીકે ઝભ(બ)લું ન. [અર. નુબ ] બાળકનું નાનું પહેરણ ચાર રસ્તા મળતા હોય તે સ્થાને મુકાતો દી
ઝભા(-બા, -બ્બા-ક્લા) નવીસ પું. [જુએ “ઝા -બો, ઝબકવું અ. જિ. [અનુ.] પ્રકાશની રેખા ચમકી જવી, -બે, -ભે) + ફા.] રજવાડાં કે તવંગરને ત્યાં રઈસને ઝબકવું. (૨) (લા.) આશ્ચર્ય કે ભયથી ચમકાટ અનુભવ, ઝભે ઉઠાવનાર સેવક ચકવું. ઝબકાવવું ભાવે., જિ. ઝબકારાવવું છે, સ. ક્રિ. ઝભાવવું, ઝભાવાવું જએ “ઝભાવું'માં. ઝબકાર છું. [જુઓ ‘ઝબકવું' + ગુ. આરક, પ્ર.] ઝભાવું અ.ફ્રિ. [જ “બે,'-ના.ધા.] ઝબે થવું. (૨) ઝબકારો
(લા.) મરણતોલ ઘાયલ થવું. ઝભાવાવું ભાવે., ફ્રિ. ઝઝબકારવું અ, ક્રિ. જિઓ “ઝબકાર,’ –ના. ધા.] ઝબકારે ભાવવું છે, સ.કિ. કર, પ્રકાશની રેખા નાખવી જિઓ ‘ઝબકાર.” ઝમે (-બે, બે, ભે, ભે) મું. [અર. બહુ ] મોટું ઝબકારે છું. [જુએ “ઝબકાર”+ગુ, “એ” વાર્થે ત. પ્ર.] પહેરણ (પરી બાંયનું ઘૂંટણ લગભગ સુધી પહોંચતું, સાધુઝબકાવવું, ઝબકાવું જુઓ ‘ઝબકવું'માં.
ફકીરનો પગની ઘૂંટી સુધી પહોંચતો હોય છે.). [૦ આપ, ઝબકે પું. [જુઓ “ઝબકવું’ + ગુ, “એ” ક. પ્ર.] જ પહેરાવ (રાવ) (રૂ.પ્ર.) પાનાંની રમતમાં સામાને ઝબકાર,રે.'
[વાની ક્રિયા દાવ આપવો] ઝબકેળ (૨) સ્ત્રી. [ જ “ઝબકેળવું.”] ઝબોળ- ઝભ્ભા-બા, -બ્દ, ભા)-નવીસ જુઓ “ઝભા-નવીસ.” ઝબકેળવું સ. કે. રિવા.] ઝળવું, બળવું. ઝબકેળાવું ઝમે (-બે,-બે, -બે) જેઓ “ઝ.” કર્મણિ, ક્રિ. ઝબકેળાવવું છે, સ.ક્રિ.
ઝમ ક્રિ.વિ. [૨વા.] “ઝમ' એવા અવાજથી