Bruhad Gujarat kosha Part 1

Author(s): Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board

Page 987

ઝડઝડટ
૯૪૨
ઝપ(-પટવું
ચીરો. [૦ ભરે (રૂ.પ્ર) ઝરડકે સીવી લેવો].
ઝણુકવું અ ક્રિ. [રવા.] “ઝણ ઝણ” એ અવાજ કર. ઝઝટ પું. ‘ઝડઝડાવું' + ગુ. આટ' કુ. પ્ર.ઠપકો (૨) (લા.) ક્રોધમાં આવી તાડૂકી ઊઠવું. ઝણકાવું ભાવે, મળવાને ભય, ફડફડાટ
કિ, ઝણકાવવું છે, સ. કેિ. (૨) ધમકાવવું [અવાજ ઝઝહાવવું જુઓ “ઝડઝડાવું'માં.
ઝણકાર છું. [ ગરજાટ પ્રા. શાવક્ષIR] “ઝણઝણ” એ ઝદઝહાવું અ.ક્રિ. [રવા. ઠપકે ખાવો. ઝઝઢાવવું છે. સ.જિ. ઝણકારવું અ. જિ. [જ “ઝણકા૨,'ના.ધા.] ઝણકાર ઝ-ઝમકે સ્ત્રી. જિઓ ‘ઝડ' + “ઝમક.'] જ “ઝ.' કરે. (૨) (લા.) આનંદથી ગાવું [જએ “ઝણકાર.' ઝડતી સ્ત્રી, ચારાયેલી કે છુપાવેલી વસ્તુઓની પાકી જાંચ, ઝણકારો પં. [જુએ “ઝણકાર' + ગુ. “ઓ' વાર્થે ત...] પોલીસ દ્વારા કરવામાં આવતી વ્યક્તિ કે સ્થાનની બારીક ઝણકાવવું, ઝણકાવું “ઝણકવુંમાં. તપાસ. [ લઈ ના(-નાંખવી (રૂ. 4) સખત ધમકાવવું. ઝણકે ૫. [૧] “ઝણ ઝણ એ અવાજ, ઝણકાર. (૨) ૦ લેવી (ઉ.પ્ર.) જાંચ કરવી)
(લ.) પ્રત્યુત્તર, જવાબ ઝડપ સ્ત્રી. [દે મા. ૩q] વરા, ઉતાવળ. (૨) ગતિ, વેગ. ઝણઝણ . (ઝણ્ય-ઝણ્ય) સ્ત્રી. જિઓ ‘ઝણઝણવું.'] “ઝણ (૩) ઝપટ. [૦ મારવી (પ્ર.) કુદકે મારીને પકડી પાડવી ઝણ” એવો ઝીણે અવાજ. (૨) તીખું વગેરે ખાવાથી ઝટપટ પં. ઝપાટે
શરીરમાં આવતી ઝણઝણાટી ઝ૦૫-ભેર (૨) કિવિ [જ ઝડપ' + “ભરવું.' એકદમ ઝણઝણકાર છું. જિઓ “ઝણકાર,'-પહેલી બે કૃતિઓનો ઝડપથી, સપાટા-બંધ
[ની ક્રિયા હિંભવ જ એ “ઝણકાર.' ઝપેલું ન. જિઓ “ઝડપવું' + ગુ. ‘લું કામ.] ઝટ મારવા. ઝણઝણવું અ.જિ. [સં. શળ-વ્હ> પ્રા. શાળ-ક્ષણ તત્સમ] ઝઢપવું સ.ફ્રિ. જુએ “ઝડપ,'-ના. ધા.) એકદમ અધરથી “ઝણ ઝણ” એવો અવાજ કરવો. (૨) શરીરમાં ખાલી ચડતાં પકડી લેવું, ઝૂંટવી લેવું, છીનવી લેવું (૨) નજરમાં લેવું. ઝણઝણી અનુભવવી, ઝણઝણવું ભાવે, ફિ. ઝણઝણાવવું ઝડપાવું કર્મણિ, ક્રિ. ઝડપાવવું છે., સક્રિય પ્રે., સ.ફ્રિ.
[–આટી' કુ.પ્ર.] ઝણઝણવું એ ઝ૮૫-ઝપી સ્ત્રી. [જુએ “ઝડપવું,'-દ્વિર્ભાવ + ગુ. ‘ઈ’ કપ્ર.] ઝણઝણાટ પું, ટી સ્ત્રી. [જ એ “ઝણઝણવું' + ગુ. “આટ” આંચકા-આંચકી, ઝૂંટાઝૂંટ
ઝણઝણાવવું, ઝણઝણવું જુએ “ઝણઝણવુંમાં. ઝડપાવવું, ઝડપવું એ “ઝડપવું'માં.
ઝણઝણી સ્ત્રી. [જએ “ઝણઝણવું' + ગુ. “ઈ' કુ.મ.] જુઓ ઝપી વિ. જિઓ “ઝડપ' +ગુ. ‘ઈ'ત.પ્ર.] ઝડપવાળું, વેગીલું “ઝણઝણાટ.” (૨) (લા.) રીસ, ક્રોધ ઝટપું ન. જિઓ ‘ઝડપવું' + ગુ. “ઉ” કુ.પ્ર.] ઝપાટો ઝણણ, ૦ણુણ, ૦ણુણુણ ક્રિવિ. [રવા.] “ઝણઝણ' એવો ઝડપે પું. જઓ “હડફો.”
અવાજ થાય એમ ઝા-બરડી સ્ત્રી, નાની બેરડીની એક જાત
ઝણ(-)ણવું અ.ક્રિ. [રવા.] “ઝણણ' એવો અવાજ કરવો. ઝ૯-૧-ઝટ પું. સૂર્યાસ્ત પછી પદાર્થો દેખાય–ન દેખાય (૨) કંપારી અનુભવવી. ઝણ(Cણે)ણાવું ભાવે, કિં. ઝણ.
એ સમય. (૨) કિ. વિ. ઝળઝળાં થયાં હોય એમ (-)ણાવવું છે. સ.કિ. ઝડતું વિ. ઝગઝગાટ મારતું, ચળકી ઊઠેલું
ઝણ(Cણેણાટ , ટી સ્ત્રી, જિએ “ઝણણવું' + ગુ. “આટ'ઝાકે પું. [રવા.] સપાટે, ઝપાટે. (૨) (લા) વાદ-વિવાદ, “આટી' કુ.પ્ર.] “ઝણણ” એ અવાજ દલીલબાજી. (૩) ભારે ઝઘડો
ઝણ(ણે)ણાવવું, ઝણ(-ણે)ણાવું જ એ “ઝણ(Cણે)ણવુંમાં. ઝટાઝડી સ્ત્રી. [૨વા.] પ્રબળ બોલાચાલી, તડાતડ, ટપાટપી, ઝણકાર . સિંજુઓ “ઝણકાર,-રો.” પ્રે., સ.કિં. ભારે તકરાર
[(રૂ.પ્ર.) એકદમ ઝણવું જુએ “ઝણણવું.' ઝણેણાલું ભાવે, ક્રિ. ઝણેણાવવું ઝડાફ ક્રિવિ. [રવા.] એકદમ, ઝડપથી, ત્વરાથી. [૦ લઈને ઝણેણાટ પું, ટી સ્ત્રી, જુઓ “ઝણણાટ,ટી.” ઝહારે, ઝહાસ . [રવા.] ભડકે
ઝણેણાવવું, ઝણેણાવું જ “ઝણેણવું-ઝણણ'માં. ઝરિયું ન. [જુઓ “ઝડી' + ગુ. “ઈયું’ સ્વાર્થે ત...] વરસાદનું ઝનબ છું. પંછડી. (૨) ખરતા તારાની પાછળને તેજ લિસોટો નાનું ઝાપટું. [વાં પડવાં (રૂ.પ્ર.) કાંઈ લેવા પડાપડી થવી ઝનાખી સ્ત્રી. [ફા. સ્ત્રીને સ્ત્રી સાથેનો સંગ ઝડી સ્ત્રી. [.પ્રા.] વરસાદનું પ્રબળ ઝાપટું. [પાવી (રૂ. ઝનૂન ન. [અર. કન્ન ] અવિચારી ગુસ્સો, આંધળો ક્રોધ પ્ર) એક પછી એક કાર્યક્રમ ચાલુ રાખવા. ૯ લાગવી ઝનૂની વિ. [અર. બન્ની) ઝનનથી ભરેલું (રૂ. પ્ર.) વરસાદનું સતત વરસવું. ૦ વરસવ (રૂ.પ્ર.) સખત ઝ૫' પું. [જ, ગુ.) દસ માત્રાને એ નામને સંગીતનો ઠપકો અપાવો]
એક તાલ, ચર્ચરી તાલ. (સંગીત.) ઝડરાવવું, ઝડુડાવું જુએ “કડવું'માં.
૪૫૧, ૦ ૪પ ક્રિ. વિ. રિવા.] ટપ દઈને, તરત, એકાએક ઝડૂક ન. નદીનું કોતર
ઝ૫(૫) સતી. [૨૧] ઝડપી લેવાની ક્રિયા. (૨) અડફટ. ઝડૂતવું સક્રિ. [રવા.] (છાસનું) ઝરડવું, ઝડકો લે. (૩) ઝપાટે, ઉતાવળ. [૦ મારવી (રૂ. પ્ર) તરાપ મારવી ઝડુડાવું કર્મણિ, ક્રિ. ઝડુકાવવું , સ.કિ.
ઝ૫ટ-પંખે (પ ) પું. [+ જ “ખો.] લાંબી દાંડીઝડે . ફૂલ ગજરો
[છાંટ વાળો પંખે ઝ(-)ણુ' (-૩) . ઝીણી રજી. (૨) વરસાદની બારીક ઝ૫(૫)ટલું સ. જિ. [જ એ “ઝપ(-૨),' - ના. ધા.1 ઝણ (-શ્ય) સ્ત્રી. [રવા.] ઝીણો રણકર, હળ ઝણઝણાટ ઝડપી લેવું. (૨) અડફેટમાં લેવું. (૩) ઉતાવળ કરવી. (૪)