Bruhad Gujarat kosha Part 1

Author(s): Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board

Page 1072

ડાળી-હું(હું )ગા(ઘે)
સમાચાર આવવા. (ર) નુકસાન થયું. એ વળવી (ડાળિયે(-) (૩.પ્ર.) ભારે નુકસાન થવું] ડાળી-ઠું(હું)ગે(-ધા) પું. ઉત્તર પદ જએ‘હુન્ડંગ (-ઘેા).’] નાળિયેરની આખી કાચલીના બનાવેલા હુક્કો ડાળા' પું. [જુએ ડોળ' + ગુ, એ' સ્વાર્થે ત. પ્ર.] જુએ ડોળ ૧,
ડાળાર પું. રાજપ્તમાં દીકરીનું પ્રથમ વાર સાસરે જવું એ, એઝણું. (૨) દાહદ, ગર્ભવતીની ઇચ્છા ડાળા પું. [મરા, ડોળા] આંખને લંબગોળ અવયવ. (૨) (લા.) દૃષ્ટિ, નજર, (૩) મારપીંછમાંઞા ચાંદલો. [-ળા ઊઘઢવા (રૂ.પ્ર.) સમઝ આવી. -ળા ઊંચે ચડી("ઢી) જવા (રૂ.પ્ર.) આશ્ચર્ય પામવું. -ળા કકઢાવવા (રૂ.પ્ર.) ગુસ્સે થયું. -ળા કાઢવા (રૂ.પ્ર.) ધમકાવવું. -ળા ખેંચાવવા (-ખંખેંચાવવા) (રૂ. પ્ર.) રાહ જોવડાવવી. -ળા ઢપ(-)કાવવા (રૂ. પ્ર.) ટગર ટગર જોયા કરવું. -ળા ફાટી જવા (ર.પ્ર.) ભારે ભય લાગવા. (૨) મરણ થવું, -ળા ફાઢવા (રૂ.પ્ર.) તાકીને જોવું. -ળા ફાડવા (રૂ.પ્ર.) (તુચ્છકારમાં) જોઇ રહેવું. -ળ ખેાચીએ જવા (-બેચિયે-) (રૂ.પ્ર.) નવાઈથી જોઈ રહેલું. (૨) મગફરી બતાવવી. -ળા ભરવા (રૂ.પ્ર.) ઝારની કલમ કરવી. ૦ ઊંચે જવા (રૂ.પ્ર.) અભિમાન કરવું. ॰ કાઢવા, ॰ દેખડાયા, ॰ કાઢવા (રૂ.પ્ર.) ગુસ્સે થવું. ॰ ખૂ ́પવા (રૂ.પ્ર.) લાવવું. ૦ ચસકવા (ફ્.પ્ર.) સામાનું સારું લઈ લેવાની લાલચ કરવી. ૦ ૪પ(-)કા (૩.પ્ર.) અદેખાઈ કરવી. ૦ ફટકવા (ફ્.પ્ર.) મરવાની અણીએ પહેાંચવું. ૰ કરવા (૩.પ્ર.) નજરમાં લેવાવું. (૨) ગુસ્સાની લાગણી થવી. (૩) અવકૃપા થવી. ૦ ફૂટવા (૩.પ્ર.) આંધળા થવું, (૨) અવિચારી થવું. ફેરવવા (રૂ.પ્ર.) કરડી નજરે જોવું. (૨) મરવાની અણીએ પહેાંચવું. ૰ રાખવા (૬.પ્ર.) સંભાળ રાખવી. હેાષા (રૂ.પ્ર.) ધ્યાનમાં હોવું] ડાંખારવું (ડાંખારવું) .ક્રિ. [રવા.] (બળદનું) ભાંભરવું ઢાંખર (ડાંખાર) પું. [જુએ ડાંખારવું.'] (બળદ કે આખલાનું) ભાંભરવું એ [કડતું
О
૧૦૨૭
ડાંગડ (ડાંગડું) ન. લાંબી ખાંચવાળું કમર સુધીનું કસવાળું ડાંગ (ડૅાંગ) પું. [રવા] ઘંટનેામેટા અવાજ [ઊંડાઈ ડાંગાઈ (ડાંગાઇ) સ્ત્રી. [જએ ડેij' + ગુ. ‘આઈ ’ત.પ્ર.] ડાંગાટવું (ડાંગાટવું) સ.ક્રિ. [રવા.] લાકડીથી મારવું ડાંગી (ઢાંગી) સ્ત્રી, ચમચી
ડાંગું (ટૅગું) વિ. [વા.] ઊંડું. (૨) અતિ સ્થૂળ ૐાંગા (ડાંગ) પું. ચણતર-કામ એકસરખું કરવા અને
હવાની અસર રોકવા લગાવવામાં આવતી તળી ૐાંચ (ડૅાંચ્ય) સ્ત્રી. [જુએ ‘ડોંચવું.'] ટાંક ટાંક કરવું એ પંચામણી (ડોંચામણી) સ્ત્રી. [જએ ‘ડોંચવું' + ગુ. ‘આમણી’
કુ,પ્ર.] ટાંક ટાંક કરવાની ક્રિયા, ઘઘલાન્યા કરવું એ પંચવું (ઢાંચવું) સક્રિ. [રવા.] ટાંકવું, ઠપકા આપવે. (૨) ખેંચીને અટકાવવું. ઢાંચાનું (ઢાંચાનું) કર્મણિ, ક્રિ. ડાંચાવવું (ઢાંચાવવું) પ્રે., સ.ક્રિ. [ાડાનું માઠું ઊંચું કરવું પંચાળવું (ડૉંચાવવું) જુએ ‘ડૅાંચવું'માં. (૨) લગામ ખેંચી ૐાંચાવું (ડૅાંચાવું) જએ ‘ડાંચવું’માં.
Jain Education International_2010_04
સૌ
ડાંડા (ઢાંડા) પું. એક શિંગડાવાળા બળદ ૐાંઢ (ડેઢિય) સ્ત્રી, ગમે તે રીતે વાતના અંત લાવવાની ક્રિયા ડ્યૂટી સ્રી. [અં.] ફરજ. (૨) જકાત, મહેસૂલ હૅગિસ્ટ વિ.,પું. [અં.] દવા વેચનાર વેપારી હૂંગ્ઝ ન.,ળાવ. [અં.] અંગ્રેજી વનસ્પતિજન્ય
ઔષધે
હૂમ ન. [અં.] પડઘમ વાવાળાઓના મેટા ઢોલ ડ્રાઇવર વિ., પું. [અં.] મેટર વગેરે વાહનો ચલાવનાર કામદાર, (ર) * પીલવાના ખીલા કે સાધન [ક્રિયા ડ્રાઇવિંગ (-વિઙ્ગ) ન. [અં.] મેટર વગેરે વાહન ચલાવવાની ડ્રાફ્ટ પું. [અં.] ખરડો, મુસદ્દો, ડોળિયું. (૨) એક બેંકની એની બીજી શાખા ઉપર લખાતી હૂંડી. (૩) કંટીથી રમાતી એક અંગ્રેજી રમત
ડ્રાફ્ટ્સ-મૅન પું. [અં.] નકલે બનાવનાર કામદાર ડ્રામ પું. [અં.] પ્રવાહીનું એક અંગ્રેજી માપ (લગભગ જની એકની ભારનું)
ડ્રામા પું. [અં.] નાટક, ખેલ [એવા પ્રકારનું ટ્રામેટિક વે. [અં.] નાટકીય, (૨) ઊડીને નજરમાં આવે ડ્રાંઉં હ્રાં ક્રિ.લિ. [રવા] દેડકાંના અવાજ થાય છે એમ ડ્રિલ સ્ત્રી. [અં.] શારડી, (૨) કવાયત, શારીરિક તાલીમ ડિલ-માસ્તર પું. [+અં. મારટર્] ડ્રિલ કરાવનાર શિક્ષક ફૂિલર .. [અં.] કાણું પાડવાનું સાધન ડ્રિલિંગ (ડ્રિલિ) ન. [અં.] જમીનમાં શારડીથી ઊંડે સુધી કાણું કરવાની ક્રિયા, શારકામ ફિલિંગ-મશીન (ડ્રિલિક-) જમીનમાં કાણું પાડવાનું યંત્ર હૂઁજર ન. [અં.] નદી તળાવ સમુદ્રની ખાડી વગેરેમાંને કાદવ કાઢવાનું યાંત્રિક વહાણ, કાંપ-યંત્ર -જિંગ-ઇજનેર (હૂં જિ) પું [અં. + જુએ ‘ઇજનેર.'] ડોજર ઉપર કામ કરનાર યંત્રવિદ જિંગ-માસ્તર (ડ જિ.) પું. [+જુએ ‘માસ્તર.’] જિંગ-સુપરવાઇઝર (જિ-) પું. [અં]♦ જર-કામની
ન. [અં.] શારડીથી પદાર્થમાં કે
દેખરેખ રાખનાર
[જમીનના ભાગ
હું ને(૦૪ )જ સ્ત્રી. [અં.] ગટર, નીક ♦ ને(૦૭)જ-વિસ્તાર હું. [ + સં.] ગટર-કામ થયું હોય તેવા સ પું. [અં.] પાશાક, પહેરવેશ, લેબાસ ♦સર વિ. [અં.] પોશાક તૈયાર કરનાર કે પહેરાવનાર સિંગ (ડ્રેસિ) ન. [અં.] (ખાસ કરી જખમ ઉપર) બાંધવાની ક્રિયા
ક્રિવિ. [અં.] રમતમાં હાર-જીત ન થતાં એનું એ મુલતવી રહે એ. (૨) બૅંક વગેરેમાંથી નાણાં ઉપાડી લેવાય એમ ડ્રોઇંગ (ઇ) ન. [અં.] આકૃતિનું અંકન, આલેખન, ચિતરામણ. (ર) લેટરીમાં ઇનામી નંબર કાઢવાની ક્રિયા ડ્રોઇંગ-રૂમ (-ઇŚ-) પું. [અં.]દીવાનખાનું, મુલાકાતી માટેના મકાનમાંના ખંડ
હું રૂપ પું. [અં.] (ભાવ-તાલનું) ઊતરી જવું એ. (૨) (પરીક્ષા વગેરેમાં) ન બેસવું એ. (૩) ટીપું, બિંદુ [જવનિકા પ-સીન પું. [અં. (નાટક વગેરેમાં પડતે મુખ્ય પડદો, ટ્રાપ્સી હું, [અં.] જલંદરના રોગ, જળેાદર