Bruhad Gujarat kosha Part 1

Author(s): Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board

Page 1080

૧૦૩૫
મા
ઠકહે, શું જુઓ ઢીકડું.”
ઢીંચાવવું છે.. સ.કિ. ઢીકણી સ્ત્રી. પ ખાંડવાની ખાંડણી. (૨) કળ, કાળસે. ઢીંચાવવું, ઢીંચાવું જ “હીં ચj'માં. (૩) ચના-રેતીનું મિશ્રણ, કેલ
દ્વીચ, ૦૮ળયાં જ “ઢચા.” ઢીંકણું જ ‘ક’ -હી કરું.’
ઢીચું જુએ ઢીંચાં-ઢીશું.' ઠીક છું. નદી તળાવ યા મેટા ખાડાને કાંઠે નાને ઢીંઢસ ષે, એ નામનું એક શાક, ડીંડસી એરિ કરી વાંસની મદદથી કે નાળથી પાણી કઢાય ઢીંઠું ન. શરીરને બરડા નીચેના કુલાવાળો ભાગ, ઢાંક છે એવી વ્યવસ્થા અને એ માંડણી, ઠીક
ઢીંબડે એ “ઢીમડે.” ઢીકળી જુઓ “દીકુળી.'
ઢબે પું. [રવા. બંધ મુઠ્ઠીથી મારવામાં આવતો ધુંબે ઢીંકા-ટીકી સ્ત્રી. [જુઓ કે,'-ર્ભાિવ છે ગુ. “ઈ' ત...] ઢીંસકું વિ. જ “ઠીંગણું.” ટકાની મારામારી, ઢીકા-દીકી
૯-૮)કઢાવવું જ “-૮)કડાવું'માં. ઢીકા-બી સી. [જ “તીક' + “ધંબવું’ + ગુ. ‘ઈ’ કુ. દુકાવવું, દુકાવું જ ‘કવુંમાં.
પ્ર.] ઢીંકા અને ધબાની મારામારી, ઢીકા-ધંબી હુમરણું ન, પાણી પીવા માટેનું માટીનું વાસણ ઢીકા-પાટુ સ્ત્રી, જુઓ કે' + “પાટુ.'] ઢીંકા અને દૃમાલું ન. નાની ટપલી પટુની મારામારી, તીકા૫ાટુ
દુમાવવું, હુમાવું એ “મવું'માં. ઢીકળી સ્ત્રી. લાકડાની એક પ્રકારની કળ, કાળસે, ઢીકળી ડુલકાવવું એ લાવુંમાં.
[સંબંધનું ઢીડી સ્ત્રી, જિઓ “દીક' દ્વારા. નાને ઢીંક
ટૂ-૮)કડું વિ. નજીકનું, પાસેનું, પશમાંનું. (૨) નજીકના ઢીંકા પં. [રવા.] હાથની મુઠ્ઠી વાળી મરાતો ધ , ઢીકે દ્ર-૮)કહાવું અ.જિ. [જ એ “()કડું, –ના.ધા.] નજીક ઢીંગ ઢીંગ ક્રિ.વિ. [૨વા.] “ઢીંગ ઢીંગ' એવા અવાજથી આવી રહેલું. ૮-૬)કઢાવવું છે, સ.ફ્રિ. ઢીંગ-ઢૉગી સ્ત્રી. [+ ગુ. ‘ઈ' ત.પ્ર.] ઢીંગ ઢીંગ' અવાજ દૂ-૮)ક-ટૂ-૮)કયું વિ. જિઓ ‘-)કને દ્વિર્ભાવ.] થાય એવું એક વાઘ
નજીક નજીકનું, પાસે પાસેનું ઢીંગલ ૯૯૫) સ્ત્રી. કંઢાં શિંગડાંવાળી ભેંસ
દૂર-દૂ)ક-દૂધ-દૂ) વિ., ક્રિ.વિ. [જ “-)કડું ને ઢીંગલી સ્ત્રી, જિઓ ઢીગલ' + ગ. “ઈ' શ્રીપ્રત્યય]નાનો વિકાસ ધડીમાં નજીક ને ઘડીમાં દર એવું ઢીંગલો (કપડાંને બનાવેલે). (૨) ચામડાના કેસના દ્ર-૮)કવું અ.ક્રિ. [દે.પ્ર. ટુવર્ડ્સ-] મંડયા રહેવું, પ્રવૃત્ત થયું. માસ ઉપરના લાકડાના બે ટુકહાઓમાં પ્રત્યેક. (૩) ઢા-૬)કાવું ભાવે, જિ. હા-દૂચકાવવું છે., સક્રિ. જેમાં ધૂસરી જાય તે વસ્તુ. (૪) નેવે મતિયા ઉપર દ્રા-દ્ર) , દ્વ(-)ઠું ન. બાજરી વગેરેનું કણ શરૂ નથી સળિયો ટેકવવા માટે નાખેલે નકૂચા જેવો પ્રત્યેક ખીલો. થયે તેવું તે તે ઠંડું. (૨) કણ કાઢી લીધા પછીનું ઠંડું ઘડિયામાં ડાંડી ભરાવવાનું લાકડું, મેરવા. (૬) ૮ણસ જ સે.' રેટિયામાં ત્રાક ફેરવવા માટે ચમરખાં ગોઠવાનું સાધન. દ્રુમ પં. ચાર (૭) વિજ વણતી વેળા ગેળાવડાને બાંધવા વેસણ જેવા તૂમડી સ્ત્રી, લાકડાની પૂતળી લાકડાના બે ટુકડાઓમાંને પ્રત્યેક. (૮) (લા.) બકી હૂમણું ન., તેણે પું. કુલડું રૂપાળી નાજુક સ્ત્રી
દૂમર ૫. કપાસની એ નામની એક જાત ઢીંગલું ન. [જુઓ ઢિંગલું' પણ.] કપડાંનું સીવ બનાવેલું હૂમવું ક્રિ. [જ “સૂમ,'-ના.ધા.] ચોરી જવું, છુપી મનુષ્પાકાર બાવલું. (૨) વિ. (લા) નાનું રમાડવા જેવું રીતે હરી જવું. (૨) શેધવું, ગેસવું. હુમવું કર્મણિ, કિ. માણસ કે બાળક
હુમાવવું છે.. સ.ફિ.
[ગણતી કેમનું ઢીંગલે શું જિઓ “ઢીંગલું.' જ એ “ઢિંગલો' પણ.] મટી દ્વમું ન. [સર. સં. ટોમ] હરિજન કરતાં પણ વધુ પછાત ઢીંગલી (કપડાંનું સીધેલું બાવલું). (૨) દોઢ દોકડાનો ટૂલવું , ઢાળ પડતું, ઢાળાવવાળું એક ત્રાંબાને જના સમયને સિક્કો. (૩) ખેતીનું એક ટૂલકાવું સક્રિ. બંધ કરવું. તુલકાવવું છે., સક્રિ. સાધન
(૨) (લા.) લોલુપતા દ્રવે . ઘઉને કાચ જેટલો ટચ (ચ) સી. (એ ઢીંચવું.] (દારૂ) ખુબ પી છે . જિઓ ટીંચવા (હાફ) ખબ પી એ. દ્વાર ૫. રણમાં રેતીને બન્યા કરતો ટેકરો. (૨) નાના
એ. ઢીંચ વિ. ઠીંગણું, બઠકું
ઝાડવાંને ઘેર (પોલાણવાળો) [પછી રહેતાં તિરાં ઢીંચણ પું. પગની વચ્ચેના ઢાંકણીવાળો ભાગ, ઢીચણ, ટૂ-૮)સાં ન., બ.વ. બાજરા વગેરેનાં ઇંડાં મસળાઈ ગયા ઘૂંટણ, ગોઠણ. [૦ ભાંગવા (ઉ.પ્ર.) નાહિમત થઈ જવું. દ્ર ન. એ નામનું એક ધાસ ૦ માંઢવા (રૂ.પ્ર.) બાળકે ભાંખડિયા ભરતાં શીખવું] ટૂંક (-કય) સ્ત્રી. કેડીઓની એક રમત ઢીંચણ-પૂર વિ. [+પૂરવું.] જુઓ ‘ઢીચણ-૫૨. ટૂંકાવવું જુએ નીચે ઢંકડાવું'માં. ઢીચણબૂટ વિ. જિઓ ઢીંચણ + બૂડવું.'] ઢીંચણ બી ટૂંકાવું જુઓ “ટૂકડાવું.” ટૂંકઢાવવું પ્રે., સક્રિ જાય તેટલું, ઢીંચણ-પૂર, ઢીચણ-બૂડ
- ટૂકડું જુએ “ટૂકડું.' ઢીંચવું સક્રિ. રિવા.] (દારૂ વગેરે) હદથી વધારે પીવું, ટૂં ક જુઓ ટૂંક ટૂકડું.” ઢીચવું (ખાસ કરી દારૂ પીવાનું). ઢીંચાલું કર્મણિ, જિ. ટૂંક-ટૂંક જ ‘ક-કું.”