________________
૨. આસરાજ અને આયુ
વિશ્વમાં કેટલીક વાર સંતાનેાની ક્રીતિમાં એટલી હદે વિશાળતા અને વિસ્તાર વધી પડે છે કે જે વેળા એમને જન્મ આપનાર પિતાઓની યશગાથા સહુજ ભુલાઇ જાય છે. ‘ બાપ કરતાં બેટા સવાયા થાય' એ સૌ ફાઇ ડિલેાને ગમતી વાત છે. આમ છતાં એ સવાઈપણ* પ્રાપ્ત કરવામાં વિલાના વારસે સંસ્કારરૂપે પરિણત થયેલા હાય છે ત્યારે જ એ ફળ એન્ડ્રુ હાય છે, એ વાત સ્હેજ પણુ લક્ષ્ય બહાર થવા દેવી ન ઘટે. વર્તમાન કાળના, ભારતવર્ષના મહાઅમાત્ય પંડિત જવાહરલાલજીના ઘડતરમાં પંડિત મેાતીલાલ નહેરૂજીના ફાળા ચક્ષુ સામે હાવાથી એના વધુ ઊંડાણુમાં ન જતાં મૂળ વાતમાં આગળ વધીએ.
આસરાજ જમાઈ અને આખુ એમના સસરા થાય. વસ્તુપાલ તેજપાલના ચરિત્રમાં અવગાહન કરનારા ભાગ્યે જ આ વાતથી અજાણ હોય.
આસરાજનું ખરું નામ અન્ધરાજ હતું. અહિલપુરપાટણમાં ચાવડા યાને ચૌલુક્ય વંશના રાજાઓના સમયમાં પારવાડ ( પ્રાવટ) વંશના માનવા સારા પ્રમાણમાં રાજ્યકારભારમાં ભાગ લેતા. એ વેળા વૈશ્યેા માત્ર વ્યાપારી જ નહેાતા. રાજકારણમાં ઊંડા ઉતરતા અને બુદ્ધિમળે મંત્રી-મહામંત્રી તરીકેની
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com