________________
[ ૧૩૩ ]
ઐતિહાસિક વની, રાજ્યસેવા ન પણ કરી હોય. ગમે તેમ બન્યું હોય પણ વીર
વળને આ બન્ને ભાઈને સધિયારો પ્રાપ્ત થયા પછી પોતાનું રાજ્ય વિસ્તારવામાં અને એને વહીવટ પદ્ધતિસર ચલાવવામાં ઘણું સુગમતા થઈ પડી. મંત્રીશ્વર તરીકેની સંપૂર્ણ જવાબદારી વસ્તુપાળે ઉપાડી લીધી, અને સેનાપતિને જવાબદારીભર્યો એદ્ધો તેજપાળના ફાળે આવે.
In the conduct of the official affairs, they acted independently of all personal considerations and never hesitated even to overrule the chief, when. ever they doubted the wisdom of any of his proposed measures.
અર્થાત–રાજકાજના વહીવટમાં તેઓ અંગત કેઈપણ સંબંધનો લેશ પણ ખ્યાલ કરતાં નહીં એટલું જ નહીં પણ રાજાએ કરેલ સૂચના પણ જે ચોગ્ય ન જણાય તો તેને પણ તેઓ વિરોધ કરતાં અચકાતાં નહીં.
ઉપરના શબ્દ તેઓ મંત્રી તરીકે કેવી રીતે કામ લેતા તેને સ્પષ્ટ ખ્યાલ આપે છે. રાજ્ય અંગેની દરેક વિચારણું અંગત હિત બાજુએ રાખી નિષ્પક્ષ દૃષ્ટિથી કરનાર મંત્રીશ્વર વસ્તુપાળ રાજવીનું કઈ પગલું પિતાના અંતરના નાદથી વિરુદ્ધ જતું જોતાં કે રાજ્યને અહિતકારી લેખતાં તે તરત જ એને વિરોધ કરતાં. એ વેળા રાજવી વિરધવળની ઇતરાજી થશે એવો ભય કદી પણ સેવતાં નહીં. નિન પ્રસંગ પરથી એ વાત સમજાય તેમ છે.
એક વાર દિલ્હીના સુલતાનના ધર્મગુરુ મકાની હજ કરવા જતાં છેલકાની હદમાંથી પસાર થઈ રહ્યા હતા. રાણાએ એને પકડીને કેદમાં નાખવાને વિચાર કર્યોપણ ઉભય બંધુઓએ
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com