________________
[ ૮૮ ]
ઐતિહાસિક પર્વની રાવ અમરચંદજીનું આખું જીવન રાજ્યની સેવા અને સમરભૂમિ પર શસ્ત્રોના ખેલ ખેલવામાં વ્યતીત થયું છે એમ કહેવામાં અતિશયોક્તિ નથી. તે એક દરદશી અમાત્ય અને વીરદ્ધા હતા. તેમને ત્રણ પુત્રો હતા. માણિકચંદ, લાલચંદ અને કેશરીચંદ. તેઓ સર્વ પિતાના બાપની માફક રાજસેવામાં અને રણભૂમિ પર પરાક્રમ દાખવવામાં જાણીતા થયેલા છે. અમર ચંદજી ખરતર ગ૭ના અનુયાયી હતા. દાદાજી શ્રી જિનકુશલસૂરિના ભકત હતા. ધાર્મિક કાર્યોમાં ધન વ્યય કરવામાં તેઓ પાછા નથી પડયા. દીનહીન જનેની સેવા પાછળ લક્ષ્મી ખરચવાનું તેમનું ખાસ લક્ષ્ય હતું. દાદાજીની છત્રી તેમજ ફુલસાગર નામને કૂવે રતનગઢમાં આજે પણ તેમની યાદ આપે છે. '
(૨) માણિકચંદજી સુરાણ બાપ જેવા બેટા અને વડ તેવા ટેટા” એ કહેવત મુજબ રાવ શાહ અમરચંદજીના આ મોટા પુત્રે પણ વીરતા અને ધીરતામાં, ધર્મપ્રેમમાં અને રાજ્યસેવામાં કચાશ નથી દાખવી.
ચુરુને ઠાકર પૃથ્વીસિ છે જ્યારે રતનગઢને કન્સે લીધે હતો ત્યારે બીકાનેરનરેશ સૂરતસિંહજીએ હુકમચંદજીની સાથે કથાનાયક માણિકચંદને મોકલેલા. એ વેળા બાહુબળનો સુપ્રમાણમાં પરિચય કરાવવાની તેમને તક મળી. એ પરાક્રમના સન્માનમાં ગામ કાણની જાગીર મહારાજે તેમને આપી.
વિક્રમ સંવત ૧૮૭૪ થી સં. ૧૮૮૭ સુધીના સમયમાં સુરાણું માણિકચંદજી સેનાનાયકના પદથી વિભૂષિત રહ્યા. એ વેળા એમણે જે કાર્યદક્ષતા દાખવી, જે બુદ્ધિમત્તાને પ્રભાવ બતાવ્ય એ સંબંધે જૂદા જૂદા પ્રસંગે ખાસ રૂદ્ધ બિકાનેર
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
