________________
ગૌરવગાથા
[ ૧૧૧ ] દ્વાર તેજને પેાતાને સ્વાધીન કરવાનું ક્રમાન રાયિસંગ પર માકલ્યું અને ખીકાનેરનરેશ તરફ્થી એ માટે આંખ આડા કાન થયાં. તરત જ અકબર શાહે ભાનેરની જાગીર રાયસિંગ પાસેથી ખુંચવી લઈ તેના છેકરા દલપતસિંગને આપી. આ અનાવમાં શાહના દરબારમાં વસેલા માજી મંત્રી કરમચંદે કેવા ભાગ ભજવ્યેા તે સ્પષ્ટ તારવી શકાતું નથી, પણ રાસિ ગે તે માની જ લીધું કે-આ સવ એની શીખવણીથી જ શાહે કર્યું. આ રીતે એક સમયના રાજા મત્રી વચ્ચે પડેલી વૈમનસ્યરૂપી ફાટ વધુ વિસ્તાર પામી.
સમયનું ચક્ર અસ્ખલિત ગતિએ ફર્યા કરે છે. ઘડી પૂર્વે જ્યાં ભરતીનાં માજા ઉછળતાં દ્રષ્ટિગેાચર થાય છે ત્યાં ઘેાડી ઘડીયા વીતતાં આટના વાયુ વાય છે. કાળદેવતાના અàાદયરૂપી કાંટા સદા કાઇની પણ શે'માં તણાયા વિના તાલનનું કા કયે જ જાય છે. ભાષીના ગર્ભમાં છુપાયેલ વાતને એના ઉદયકાળ પર મુલતવી રાખી મંત્રી કરમદે જૈનધર્મ અને જૈન સમાજ માટે શુ કર્યું હતુ` એ ટૂંકમાં જોઇ જઇએ—
આજે પણ રાજપૂતાનામાં સંઘના એક મહાન આગેવાન તરીકે કરમચંદ મંત્રીનો સ્મૃતિ કરાય છે. એના દ્વારા થયેલાં કાર્યા જ એ મહાન્ વ્યક્તિના યશ આજે મૂકપણે દાખવી રહ્યા છે. સન ૧૫૫૫ માં તેમણે બૃહત ખરતરગચ્છના શ્રી જિનચદ્રસૂરિના પ્રવેશ મહાત્સવ બીકાનેરમાં મેટા દમમાપૂર્ણાંક કર્યા હતા. એ સમયે જે કવિએ પ્રસ’ગાચિત વર્ણીન કરી સારાય બનાવતું દિગ્દર્શીન કવિતામાં ગાયું હતુ તેને સારી સરપાવ અપાચે હતા. સન ૧૫૭૮ ના દુકાળમાં તેણે જુદા જુદા ભાગેામાં અન્ન પૂરું પાડવાનાં મથક સ્થાપી ભૂખે મરતી પ્રજાને જમરું આશ્વાસન આપ્યું હતું. મુસ્લીમ રાજ્યકર્તાએ ના તાબામાં ગયેલી સખ્યાબંધ મૂર્તિ આ એણે પાછી મેળવી બીકાનેરના
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
