________________
૧૨. ઓસવાળ જ્ઞાતિના ભંડારી.
ભંડારીની અટકથી એળખાતા વગ ઓશવાળ જ્ઞાતિમાંના એ વિભાગ છે કે જે ઘણુંખરૂ રાજ્યમાં અધિકારપદે રહ્યો હાય છે અર્થાત્ વેપારી નહિ‘ પણ મુસદ્દી વિભાગ છે. મારવાડી સમાજમાં આ વર્ગનું સ્થાન અતિ આગળ પડતુ ગણાય છે. જોધપુરમાં આ વના લગભગ ત્રણસો કુટુ ખ છે.
ભંડારીઓ પેાતાને અજમેરના ચૌહાણુ રાજવીઓના વંશજ જણાવે છે. જો કે વત માનમાં ભંડારી કુટુ એમાંનાં કેટલાક જયપુર અને કાનપુરમાં વસેલ હેાઇ ઝવેરાતના ધંધા કરતાં દૃષ્ટિગોચર થાય છે.
રાવ લાણુશી ઊર્ફે લક્ષ્મણસ હુ કે જેને ભંડારીએ પેાતાના મૂળપુરુષ તરીકે લેખે છે, તેણે અજમેરની ગાદીથી છૂટા પડી નાંડાલમાં પેાતાની આગવી ગાદી સ્થાપી હતી. શેાધખાળખાતા તરફથી ટૂકમાં જે વિગતા પ્રગટ કરવામાં આવી છે તે ઉપરથી ચાહમાણુવ’શી રાજાઓએ અને તેમની રાણીઓએ જૈન દેવાલયાને જુદા જુદા પ્રસંગે આપેલી ભેંટા અને અમુક પ્રકારની છૂટા ચા હક્કોના સારા પ્રમાણમાં નોંધ મળી આવે છે. એ ઉપરથી એક સમયે મારવાડમાં રાજ્ય કરતા વંશ પર જૈનધમ ની કેટલી બધી મહત્ત્વની લાગવગ હતી. તેનેા ખ્યાલ આવે છે. ચૌહાણ યાને ચાહમાણુ વંશમાં સર્વશ્રેષ્ઠ ખ્યાતિ વરેલ અગ્રણી
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
