________________
-
ઋણ નુ બંધ ઃ ૧૦૭
શકતે નથી; જેટલે મડે લે તેટલે મોડો લાભ મેળવે છે. મુખ્યપણે “અ” પ્રકારના જીવ અવિવેકી, વિશેષ પ્રમાદી અને મૂઢ મતિવાળા હોય છે અને વિવેક ઊગ્યા પછી પણ પ્રમાદને લીધે પુરુષાર્થનું બળવાનપણું કરવું તેમને કઠણ પડે છે; અને એ જ તેમનું હીનવીર્યપણું છે. જ્ઞાની પુરુષને આવા જી પરત્વે તેમનો પરમાર્થના નામે થતે ઊંધે પુરુષાર્થ જોઈને અત્યંત કરુણ આવે છે.
બ” પ્રકારના જીવોને નરકગતિમાં વેદેલાં અસહ્ય દુની છાપ તેમના આત્માના પ્રદેશ પર બળવાન, ઘેરી અને ઊંડી પડતી હોવાને લીધે દુઃખનાં વેદનથી ઉત્પન્ન થતું ઉપકારી બેધતું ઝરણ ગુપ્તપણે તેમનાં હદયમાં વહેવા માંડે છે અને હવે રાણાવાં ભયંકર દુઃખ અને વેદના ભેગવવાં નથી એ વૃત્તિ અંતરમાં ઊગી આવે છે, તેના પરિણામે સિદ્ધાંતના સ્પષ્ટ જ્ઞાન વિના પણ અતિ સ્થળ પાપક્રિયાથી સત્વર અટકે છે, તેથી તે છના નરક તથા તિર્યંચ ગતિઓના ભવે ઘટી જાય છે. તેઓ દુઓનાં વેદનથી મેળવેલા બેધને અનુસરીને વર્તવાને ઉદ્યમ કરે છે અને બધાનો લાભ મેળવે છે. તેમના આત્મામાં વિવેકને ઉદય જલદી આવે છે, સન્મતિનું પ્રાકટય પણ જલદી થાય છે અને પ્રમાદનો ત્યાગ કરવા હંમેશા જાગૃત રહે છે.
ક પ્રકારના જીવોના સંબંધમાં અનેકાનેક ભેદો.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
