________________
૨૨૮ : આધ્યાત્મિક નિબંધો તે અગમ્ય જ હેય ને ! એ પવિત્ર તેજોમંડળના પવિત્ર પ્રતીકને પરમ પ્રેમ અનંત પ્રણામ હે, અનંત પ્રણામ !
પ્રેમ સમાધિના સુખરૂપ અનુભવમાં જવા માટે પ્રભુને એટલે શ્રી ગુરુને પ્રેમીભક્ત પોતે જ નજરે જોયેલ, અનુભવેલ અને ઉપર વર્ણવેલ નવ મુદ્દાઓમાંથી કઈ એક અથવા વધારે ઉપર ચિંતવનમાં ઉતરે છે. કેઈ વખત એ પ્રેમસ્વરૂપ પ્રભુની નિષ્કામ પણે થતી દિનચર્યા, તે વળી કઈ વેળાએ વચનામૃત પ્રકાશતાં હોય ત્યારની તેમની વીતરાગભાવસૂચક શાંત મુખમુદ્રા, તે અન્ય વખતે જોયેલાં અદભુત પ્રતીકે-તેની તે સ્મૃતિ લઈને આનંદમાં મગ્ન થઈ જાય છે. અહે! અનુભવની સ્મૃતિ પણ કેટલી બળવતી અને ઉપકારી છે! કહેવું હોય તે અવશ્ય કહી શકાય કે સ્મૃતિ એ દર્પણ છે, સ્મૃતિ એ દર્શન છે, સ્મૃતિ એ મિલન છે, સ્મૃતિ એ પ્રકાશ છે, મૃતિ એ શક્તિ છે. પ્રેમના બળ વિના સ્મૃતિ નિર્બળ છે. સ્મૃતિની પીઠ પર જેટલો પ્રેમને ધક્કો, તેટલી સ્મૃતિની અણદીઠ શક્તિને ઉઘાડ જ્યાં પ્રેમ છે, ત્યાં તેની સ્મૃતિ છે અને જ્યાં પ્રેમ નથી ત્યાં સ્મૃતિ કેમ હોય ?
પ્રભુને ભક્ત તે પ્રભુને પ્રેમી જ હોય છે અને પ્રેમને નિરંતર વિકસાવવાને કામી હોય છે, તેથી સ્મૃતિ લેતી વખતે પ્રેમનું પીઠબળ કેટલાક અંશે પ્રગટ હોય છે જ. પ્રેમના બળથી સ્મૃતિબળ વધે છે અને સ્મૃતિબળ વધતાં પ્રેમબળ પણ વધતું જાય છે. આ અપેક્ષાએ જોતાં કહી શકાય કે સ્મૃતિ એટલે પ્રેમનો વિકાસ અને પ્રેમને વિકાસ એટલે
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
