________________
૧૯૮ : આધ્યાત્મિક નિબંધો જીવને વિષે ગ્રહી રાખેલી સિદ્ધિયોગાદિ, રિદ્ધિાગાદિ અને બીજી તેવી કામનાઓથી પિતાની દષ્ટિ મલિન હતી; દષ્ટિ જે મલિન હોય તે તેવી સંતમૂર્તિ પ્રત્યે પણ બાહ્ય લક્ષ રહે છે, જેથી ઓળખાણ પડતું નથી, અને જ્યારે ઓળખાણ પડે છે, ત્યારે જીવને કેઈ અપૂર્વ ને આવે છે, તે એવો કે તે મૂર્તિના વિયોગે ઘડી એક આયુષ્ય ભેગાવવું તે પણ તેને વિટંબના લાગે છે. અર્થાત્ તેના વિગે તે ઉદાસીનભાવે તેમાં જ વૃત્તિ રાખીને જીવે
(વચનામૃત ૨૧૨ )
પ્રત્યક્ષ સંઘમાન જ્ઞાની પુરુષના સમાગમગથી જ પરમાર્થમાની પ્રાપ્તિ થાય છે. તે સિદ્ધાંત દર્શાવતાં તે સંબંધે કઈ આશંકા કે શંકા ન રહે તે મથે પરમકૃપાળુ શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજીએ પ્રત્યેક વખતે ભિન્ન ભિન્ન શબ્દરચના કરી છે. ઉપરનાં વચનમાં “સજીવન મૂ”િ શબ્દ કહીને તે જ ભાવ બતાવ્યું છે. પ્રત્યક્ષ તે પ્રતિ અને રમક્ષ એ બે શબ્દોનો સમાસ છે અને તેનો અર્થ થાય છે. આ ખની સામે, ચક્ષુ સમક્ષ ને તે અર્થ જોતાં કેઈ કાને સ્થાન ન રહે. જે આંખ સામે નહિ તે પ્રત્યક્ષ પુણું નહિ. અહીં સજીવન મૂર્તિ શબ્દોથી દેહધારી, જીવન સહિતની મૂર્તિ, સભૂતિ સૂચવાય છે. તેવી મૂર્તિતું ઓળખાણ ઘણીવાર જોગ થવા છતાં થયું નહીં તેનાં કારણો બતાવ્યાં અને તેને દૂર કરવા મૌનતાથી ઉપદેશ કર્યો. પરંતુ તેવા સતભૂતિ જ્ઞાની પુરુષનું તેમનાં
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org