Aagam 14 JIVAJIVABHIGAM Moolam evam Vrutti

Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Deepratnasagar

Page 879

आगम
(१४)
“जीवाजीवाभिगम" - उपांगसूत्र-३ (मूलं+वृत्ति:) प्रतिपत्ति : [सर्वजीव], ------------------- प्रति प्रति० [१], -------------------- मूलं [२४५] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [१४], उपांग सूत्र - [३] "जीवाजीवभिगम" मूलं एवं मलयगिरि-प्रणीत वृत्ति:
प्रत सूत्रांक
[२४५]
--2-5
| भग्यो मुक्तिगामी पूर्वमप्रतिपन्नोपशमणिः, सादिसपर्यवसितः पूर्व प्रतिपश्नोपशमश्रेणिः, उपशमणि प्रतिपद्य दोपशमोत्तरकालावेदकत्वमनुभूय श्रेणिसमानौ भवक्षयादपान्तराले मरणतो वा प्रतिपततो वेदोत्ये पुन: सवेदकलोपपत्तेः, तत्र योऽसौ सादिसपर्यवसितो जघन्येनान्तर्मुहूर्त अणिसमाप्ती सवेदकत्वे सत्ति पुनरन्तर्मुहून श्रेणिप्रतिपत्तायवेदकत्वभावात् , आह-किमेकसिन् जन्मनि बेलाय
मुपशमणिलामो भवति? यदेवगुच्यते, सत्यमेतद्भवति, तथा चाह मूलटीकाकार:-"नैकस्मिन् जन्मनि उपशमणिः अपकणिश्च । दजायते, उपशमश्रेणिवयं तु भवत्येवे"ति, तत एवमुपपद्यते-जघन्येनान्तर्मुहूर्त्तमुत्कर्पतोऽनन्तं कालं, तमेव कालक्षेत्राभ्यां निरूपयति
अनन्ता उत्सपिण्यवसपिण्यः एषा कालतो मार्गणा, क्षेत्रतोऽपाईपुद्गलपरावर्त देशोनम् , एतावतः कालादुद्ध, पूर्वप्रतिपन्नोपशमश्रेणेरवश्य मुक्त्यासन्नतया सेणिप्रतिपत्तायवेदकत्वभावात् ।। 'अवेदए णं भंते !' इत्यादि प्रभसूत्र पाठसिद्धं, भगवानाह-गौतम! अवेदको |द्विविधः प्राप्तस्तद्यथा-सादिको वाऽपर्यवसितः [समयानन्तरं] क्षीणवेदः, सादिको वा सपर्यवसित--उपशान्तवेदः, तत्र योऽसौ सादिसपर्यवसितोऽवेदक: स च जघन्येनैकं समयं, उपशमश्रेणि प्रतिपन्नस्य वेदोपशमसमयानन्तरेऽपि मरणे पुनः सवेदकलोपपत्तेः, उत्कपंतोऽन्तर्मुहुर्तमुपशान्तवेदश्रेणिकालं, तत् ऊर्बु श्रेणेः प्रतिपतने नियमतः सवेदकत्वभावात् || अन्तरं प्रतिपिपादयिपुराह-सवेदगस्स णं भंते!' इत्यादि प्रभसूत्रं सुगर्म, भगवानाह-गौतम! अनादिकस्यापर्यवसितस्य सवेदकस्य नास्त्यन्तरं, अपर्यवसिततया सदा सहावापरित्यागात् , अनादिकस्य सपर्यवसितस्यापि नास्यन्तरं, अनादिसपर्ववसितो ह्यपान्तराले उपशमणिमप्रतिपद्य भावी श्रीणवेदो न च क्षीणवेदस्य पुनः सवेदकत्वं प्रतिपाताभावान् , सादिकस सपर्यवसितरूप सवेदकस्य जघन्येनैकं समयमन्तरं, द्वितीयवा-18 रमुपशमणि प्रतिपक्षस्य वेदोपशमसमयानन्तरं कस्यापि मरणसम्भवात् , उत्कणान्तर्मुहूर्त द्वितीयं वारमुपशमणि प्रतिपन्नस्योपशा
4
दीप अनुक्रम
[३७०
laEcuamil
~878~