Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUjayapAda saMghasthavira AcArya bhagavata zrImad vijaya bhadra surIzvara sagulyo namaH" STIGLET prAga HION pravacana kAraH | pUjyapAda,zAsana prabhAvaka,AcArya bhagavattA 'zrImad vijaya OMkAra surIzvara mahArAjA. prA phAzaka : zrI jasava tapurA jaina sa dha hA sa tha tapurA (jisathAna)
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ sessomses goodssessessmeeeeeeenshot jJAnasAra pravacanamALA esso costostogostostogtestostestede stedede destestestostestesle destostestostestedadlastesteedtestostest seasesteeddestad pravacanakAra : pUjyapAda, zAsanaprabhAvaka AcArya deva zrImad vijaya kAra sUrIzvarajI mahArAjA Dessverrespetosto testosteotsadestastosto stastesto de destacadesestestestostestestostestestosto stosododecadadasta de desadostastosteste destesledtestedeseste sectores . W 1996 prakAzaka : zrI jaina zve. mU. saMgha, jasavaMtapurA (rAjasthAna) Missisllllllllllllllllllllllllllllllllt
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAptisthAna : sarasvatI pustaka bhaMDAra, hAthIkhAnA, ratanapaLa, amadAvAda-380 001 orienTala bUka senTara, 28, ratana cembarsa, 1le mALa, hAthIkhAnA, ratanapoLa, amadAvAda-380 001 sevaMtIlAla vI. jaina 20/mahAjana galI, jhaverI bajAra, 1le mALe, muMbaI-400 001 semacaMda DI. zAha, jIvana nivAsa sAme, pAlItANA jasavaMtalAla gIradharalAla zAha jaina prakAzana maMdira, dezIvADAnI piLa, jaina vidyAzALA sAme, amadAvAda-380 001 zaMkhezvara pArzvanAtha jaina pustaka bhaMDAra zaMkhezvara tIrtha ATha rUpiyA mudraka bhagavatI mudraNAlaya, 19, ajaya esTa, dUdhezvara, amadAvAda
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAnasAra pravacanamALA-2 pravacanakAraH pUjyapAda AcArya bhagavaMta zrImad vijaya kAra surIzvarajI mahArAja nyAyAcArya, nyAya vizArada, samartha zAstrakAra, mahAmahe-- pAdhyAya zrImadda yazo vijaya mahArAjAnI aNamela kRti jJAnasAra granthanA 3jA tathA 4thA aSTaka paranAM * pUjyapAda, saMdhasthavira AcArya bhagavaMta zrImad vijaya bhadra surIzvarajI mahArAjAnA paTTa prabhAvaka pUjyapAda, zAsana prabhAvaka AcArya bhagavanta zrImad vijaya kAra surIzvarajI mahArAjAnA pravacananuM zrI jasavaMtapurA (ji. jAlera, rAjasthAna)mAM pUjya AcArya bhagavaMta zrI nA vi. saM. 2037mAM thayela yAdagAra cAturmAsanI smRtirUpe zrI jasavaMtapurA jaina saMgha dvArA prakAzita sArabhUta avataraNa saMkalana/saMpAdana : muni zrI ya vijathajI avataraNa ani zrI sunicandra vijayajI.
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAnasAra : yAtrA zabdakathI bhAvaloka sudhInI - muni zrI yaze vijayajI kavi elIyaTanI eka manabhAvana kAvya kaDIne, thoDoka vistArele, bhAvAnuvAda kaMIka Avo che? bhAI! te ghara te ghaNAM baMdhAvyAM; paNa emAM bhagavAnanAM dhAma keTalAM te tuM mane kahIza? Akhare, tArA dvArA baMdhAyela maMdiranI saMkhyA keTalI ? ane, zabdane te tuM aMdhAdhUMdha upayoga kare che; dhUMAdhAra bhASaNanI jhaDI tuM varasAvI jANe che ane benI jagyAe ja bAra zabda nahi, jyAM eke zabdanI jarUrata na hoya tyAMya tuM DajhanabaMdha zabadone "vepAra" khelI nAkhe che; paraMtu mane kahIza ke A badhA zabdamAMthI bhagavAnanI stavanAmAM vaparAyelA elvet E241? 'Much is your building, but not the house
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ of God; Much is your writing, but not the word of God.' gaNitane A rIte je upajI zake te jIvananI sArthakatAnA vyApane tame mApI zake. ane e mATe te "jJAnasAra'nuM A kelkayuleTara tamArA hAthamAM mUkayuM che ne! pelA prabhu zAsanane samarpita maMtrIzvaranI vAta te sAMbhaLI ja haze tame. temaNe mandira baMdhAvyuM bhagavAnanuM. pratiSThAnA mU dUta vakhate dhajA mukta gaganamAM laherAvA lAgI ane maMtrIzvara nAcavA lAgyA zikhara para bAMdhelA maMca para. AMkhamAM harSanA AMsU. aMgamAM thirakana. rUMvADe rUMvADe pulakATa. sadgurudevenI najara maMca para harSanA umaMgathI nAcI rahelA maMtrIzvara para paDI. emaNe eka bhaktane kahyuM : maMtrIzvarane sAvadha rahevAnuM sUca. maMcane kaTheDA nathI... maMtrIone saddagurudevanI sUcanA pahoMcADavAmAM AvI tyAre e bolyA : gurudevanI AjJA zirodhArya che. bAkI to ahIMthI samatulA beI besuM ne paTakAI jAuM te ya upara ja javAnuM che ne have te mAre! paramAtmAnuM milana, urthayAtrAne prAraMbha! "pAvati na dukakhagacaM." bhaktanA harSAzvamAM bhaktinI bhInAza mANuM zakAya. tenA zabdomAM tenI vaikharImAM "parAnI camaka joI zakAya. caitanya zikSASTakane pele laeNka yAda Ave cheH he bhagavAna tamAruM nAma letAM mArI AMkhamAMthI kyAre dhAra AMsu varasavA lAgaze ? kyAre mAruM meTuM, tamAruM nAma uccAratAM, bhAvAvezathI kaMpavA lAgaze? ane rUMvADe rUMvADu, tamAruM nAma samaratAM, kayAre pulakti
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ banI jaze? nayana galadazradhAra yA, vadanaM gadgadaruddhayA girA; pulake nicitaM vapuH kadA, tava nAmagrahaNe bhaviyati.' - paramAtmAnI bhavya mUrti sAme beThA heIe. sAmAnya prakAza gavAkSamAMthI caLAIne AvI rahyo hoya kaI bheAMyarAmAM Avela maMdiramAM. ghInA dIvAne prakAza jhIlazIla timAM apArthiva vAtAvaraNanuM sarjana karI rahyo hoya... eve samaye ApaNuM mukhamAMthI ekAda stavana bhAvabharyA kaMThe gavAI rahyuM hoya ane e gAnane tAla ApavA AMkhamAMthI azrabinduo TapakI rahyAM hoya...hA, "tuja viraha kima veThiye re lola " jevI paMktio AMsunI bhInAza vagara kerI kerI lAgaze ! pachI evI kSaNo Avaze jyAre stavananI kaDIo pUrI thaI gaI haze ane ApaNe paramAtmAnA vizvamohana rUpamAM khovAI gayA hoIzuM. A ja e chalAMga che, je ApaNane zabdakamAMthI bhAvalekamAM laI jAya che. "jJAnasAra grantha'nA zabdalAkamAMthI paNa ApaNe AvI bhAvaka bhaNInI yAtrA zarU karavI che. ghaNuM sTArTiga poInTo tamane A pustakamAMthI maLI jaze, je tamArA jIvanamAM paNa eka navI jAtarAne prAraMbha karAvI zake. nyAyAcArya, nyAya vizArada, mahAmahopAdhyAya zrImadda yaze vijaya mahArAjAnA anupama grantha "jJAnasAra" paranA pUjyapAda gurudeva zrImad vijaya OMkAra surIzvarajI mahArAjAnA A pravacanene saMpAdita, saMkalita karatI veLAe mane maLela apUrva svAdhyAyAnandamAM sahabhAgI banavAnuM tamane huM AmaMtraNa pAThavuM chuM. te mahAmahima, paramatAraka zrI gADI pArzvanAtha bhagavAna tathA
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ acinya cintAmaNi candraprabhu bhagavAnanI chatrachAyAmAM parama saddagurudeva zrImad vijaya bhadra surIzvarajI mahArAjanI kRpAdRSTithI maLela A svAdhyAyAnanda vadhu ne vadhu vistarata rahe ! prapha-saMzodhana mATe pitAne amUlya samaya ApanAra sahakAra munirAja zrI divya bhUSaNa vijayajI kRtayAtrAnA sahayAtrI banyA che. zrI jasavaMtapurA jaina saMghe A prakAzana dvArA eka mahAna sukRtane lAbha lIdho che. ar jasavaMtapurA 10-10-81
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ anukrama w cha che, ja te da 6. A % [1] tame jene zeAdho che...[3/1]. samayane abhAva : dharma mATe ja ! saMta ane yuvAna eka kalAka reja jinavANI mATe... pravRttine hetu kAMkhamAM chokaruM ne ghera ghera gete ! jJAnI puruSane prazna khajAne ApaNI pAse ja che. vIMTI taLAvamAM paDI hoya te.... IlAcikumAre zuM joyuM? IlAcikumAranI vicAradhArA vANiye khuza thAya te? heje muja sarakhA kAmIne... prazna ApaNe H uttara mahApuruSane [2] ArAdhanA ANe sthiratA [3/2] TelIvijhana te lAvyA, paNa...! tamane keNu aprasanna banAve che ? vajasvAmI mahArAja bhAta- pAne lAbha deje che " dAna deI bhojana karuM re... nayasAranI vicAraNA phaLe che dAna kema ApavuM? 1 0 10 ! 13 ja 15. 15 16 10
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ 17 19 1 3 24 vajIsvAmI mahArAja H ArAdhakatAne bhAva hajAranI neTe rada thaI tyAre...! skUlamAM bhaNatA bALakanuM apaharaNa :... jJAna + asthiratA (vikAra) = lebhA [3] gati amRta anuSThAna bhaNInI [3/3] lalita vistarA sUtramAM.. [1] vadhatI zubha bhAvanI zreNuM [2] azrupUrNa caniyAM. [3] rome reme dIvA pragaTe tyAre... [4] dhanyatAnI lAgaNuM [5] tArA mukhane maTake aTakayuM mAruM mana je akhiyAM prabhu darasana kI pyAsI dhanapALa kavinI stuti cha'rI pAlita saMghane apUrva AnaMda tume jaNAe dharaje pAya re... sTavane dhamadhamATa, kapa-rakAbIne khaNakhaNATa, charI pUrvakanI yAtrA hemacaMdra sUri mahArAja ane RSabhapaMcAzikA dhanya te rAta ne dhanya dIhA... kuLAcArane pichANe amRta anuSThAna bhaNI... [4] kriyAnuM auSadha : saMsArane rega [34] aSTa prAtihAraja suM jagamAM tuM ja re le [1] tAharA vRkSa azakathI, zoka dUra gaye re le ! vanaspati para vicAronI asara [2] gIrvANa kalsamavRSTi kare re le 24 26 28 22 raha 3 33 33 34 35
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ 35 . ja BE 43 44 ! 45 45 47 47 aMjanA satInI jinabhakti.... piyarathI paNa tiraskAra ! aMjanAne pUrvabhava AdhAra jinabhaktine [3] divya avani sura pUre ke... jinamukha dIThI, vANu mIThI. paMDitajInI niHspRhatA "huM bhIDAne nekara nathI." drAkSa vihAse, gaI vanavAse... [4] cAmara karI hAra calaMtI ema kahe re [5] tihAM besI jinarAja.. [6] bhAmaMDala zira pUThe.... [7] devaduMdubhine nAda... [8] traNa chatra kahe... prazna sAdhakano H uttara granthakAra mahApuruSane hespiTalAIjhaDa thaI jAva ! [5] samatolapaNuM zI rIte Ave? [35] necaralejisTanI lAkheNu salAha rAjA ane paMDita peTa narama, pAMva garama... meniga voka levA jAya, paNa... jIvananI kAra mATenA A peTrola paMpa ! dAdA-dAdI taraphathI saMskAra maLatAM... bALakane mandira-upAzraye sAthe laI jAva ravizaMkara mahArAjane anubhava "cAlI zaraNaM gacchAmi !" 48 48 1 54 56 57 58 59
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ 64 daha 71 72 11 anItinA lADavA pace ke... jIbhanI dalAlI hoTalavALAe DokaTara pAse bhAga mAMge "helsane badale "hevanesamAM ArAdhakanI vicAraNA keIne game suraja... [6] kAmanAonI jALa kema dAya? [3/6]. mulAjIe gharanuM vAtAvaraNa... jogIdAse AMkhane sajA karI je je, maryAdAne baMdha tUTI na jAya ! mArI pAse trIjo hAtha nathI !' vAta eka abhinetrInI sAjo thAuM te pharI paraNuM " puNya prakAzanuM stavana... jJAnIone thatuM Azcarya eka sadagRhasthane svAnubhava jeje, parIkSAmAM dhabaDako na vaLe! udayana maMtrInI aMtima abhilASA ratnadIpane mana-gharamAM TAMge [7] cittanI sthiratA : be sacoTa upAye [3/7] jyAre khatarAnI ghaMTI vAge che! cA kaI pIvaDAve te sArI virati ne praNAma karIne... mananI caMcaLatAnuM bIjuM kAraNa : dhArAnuM aparivartana parAMnI TrenamAM AvA yAtrI keTalA * deva muninI parIkSA karavA nIkaLe che? 73. 75 77 78 S '
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ 93 ha5 99 101 101 102 103 104. 105 eka dhanya prasaMga dharmamegha samAdhi zI rIte maLe? [8] prayANa : sAdhanAnI dizA bhaNI [38] dhyAnanI duniyAmAM pravezavA mATe be zrImatIo vacce zrImAnanI avadazA cittasthauryane eka anya upAya : rasavRddhi ArAdhanAmAM rasa zI rIte jAge ? sAheba! bIjI badhI sajA karaje, paNa eka suMdara subhASita tenI nADa zuM vaidya jue mArA dAdA AkhI duniyA mUkIne gayA che ! vastu eka : eMgala aneka dhoLe vALa joI vairAgya Ave ? nahitara, huM ja khavAI jAta ! jJAna-dhyAna-kiriyA sAdhaMtA... eDisanane cAturI bharyo javAba keDileka kArane pasAra thatI juo toya... [9] mAraka mAtra dehane [41]. jIvana vIme te utarAvyuM paNa yaNa sundarI ane zrIpALarAjA pethaDa maMtrI kAmaLInAM darzana kare che ! vijaya zeTha ane vijayA zeThANuM vAtAvaraNamAM pradUSaNe cAMparAja vALAnI mAtA madAlasA bALakane jhulAvatAM zuM kahetI anupamA devInI preraNA. 107 107 108 110 111 112 115 115 115 117 118 121 122 122 124
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13 AryapatnInI zIkha 124 bIju badhuM MISS karazo te cAlaze, paNa 126 matra ane pratimanna 127 [10] advitIya AnaMdalekanI saphara [4/2] 129 zuddha svarUpa ramaNutA 130 kathA kaMjusanI 131 deha paranI mamatAne tyAga 133 to baMdUkane upADIne pharavAne zuM artha ? 134 dhannA aNugAranI mahAna tapazcaryA 135 ahaM mukti 136 dazArNabhadra H ahama paNa tAraka 137 mudrA, Asana, dhyAnAbhyAsa 138 dhyAna mATe zreSTha aliMbana : prabhunI mUti 139 tapanI dIpti 140 kUtarAM te chuTTA che, ne patharA bAMdhelA ! Aje caudaza che. kAraNa ke....... para-ramaNatAne tyAga 143 DijhAIna roja navI zI rIte lAvavI 144 karuNAne phelAva 146 tribhuvana baMdhu 146 sAdhakanI bhAvanA sRSTi 147 [11] jenuM cita-AkAza pApa-kAdavathI kharaDAtu nathI 148 [4/3] dharmane adhikArI koNa 149 dharma para bahumAna kevuM che? 150 jaTAzaMkara bhaTTane lADuprema 150 dhamma dayANuM' Adi padonI bhAvanA 154 141 142
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 154 155. 156 158 159 161 162 162 165 166 167 167 m`h mn sImaMdhara svAmI ! kahIe re huM mahAvidehe AvIza bhaTTajI ane miyAjI AI ema pharsTa kalAsa pesenjara !' saddagurunI zIkha kevI lAge ? araNika munivarane pAvaka prasaMga mAIkrophina ne meha cheDe ! pradhAnanuM bhASaNa sinemA gRhe eTale gesa cembarsa hArIe nahi prabhubaLa thakI' huM kema AvuM ekale 'tuja muja nahi che bheda' mokSa meLavI ApanAra bhaktinI uMcAI keTalI bharata mahArAjanI vimAsaNa... dhamma desayANuM : prabhunI dharmadezanA... saMsAra : baLatA ghara je meM mAge caDavA, tame A upADavA deha dArika duHkhane dariyo guNasena rAjAne prazna : gurudevane uttara kSaNane paNa pramAda kevo ? zvAse zvAse samaruM tamane... sAdhanA ajanmA banavAnI viSayenI bhayaMkaratA plAsTika sarjarIthI navuM nAka AjanI kanyA phaleTa, kAra sAthe pherA phare che bilADInI deTa caDhiye, uMdaraDe zuM mahAle ? saMsArane tApa, dharmane megha javAba mayaNuM suMdarIne ne surasuMdarIne 169 170 171 172, 172 173 173 174 175 175 177 178 179 180
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15 182 bulavarkasa ne A jamAne 181. 'tu UMce nathI, lAMbe jarUra che !' te kAdavamAM gADI na phasAya ! 182. [2] "meharAya zira lAkaDiyAM [4/4] 184 anAmI mitranI bheTa (?) 185 piTa bharavA mATenuM pApa keTaluM? ne paTArA bharavA mATenuM pApa keTaluM? 186 pahelAM upadhAna karAvuM, pachI ghara samarAvuM 187. kapaka maMtrInI pApabhIti 188 be paMDita : eka hAthI, eka pipaTa ! 188. saMgIta priya rAjavI 190 vAta keLAMvaDAMnI ! 182. "mArAM sAsujI karatAM tamArAM sAsujI para vadhAre heta che 194 dila" nI be lAta 195 kalpakanI maMtrI thavAnI IrachA nathI 198 tamAre bAbe minisTara banaze 198 pethaDa maMtrIe paramAtmAnAM kevAM darzana karyA? 200 [13] kArastAna kAramAM mehanAM [45] 203. bhagavAna vagara nahi cAle 204 samarAzAhanA pitAnI paramAtmasamarpitatA 205 kumArapALa rAjA : kevI suMdara aMtima vyavasthA ! 206 "bhAlAne lAMbo kare' 209 dhAriNI manAve re meghakumArane re... 211 eka marajIvAnI vAta 21.2 jIvana rathanA sArathI H paramAtmA mohanAM A kArastAna ! 214 213
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16 228 A te "hAI sosAyaTI ke "hAya! sosAyaTI' 220 mAre tamAruM AThamu ghara...!" 220 prIta na heya parANe re... 221 [14] khavAI gayelA "huM" ne zodhavA [4/6] 224 muslima sajjananI TakarathI yuvAna dharmAbhimukha bane 227 mahA mahopAdhyAya zrImadda yazovijaya mahArAja udAratA laliga zrAvakanI... 230 huM kaMI Dhora ke be bhAkharI para A trIjI Ape che! 232 bhale vadhAryA!... 233 mAdhakavinA dharmapatnInI udAratA 234 bhavaviraha sUri 235 dhanya gurubhakti 235 chatrIza se rUpiyAnuM zAka 237 kasturiyA mRganI rakhaDapaTTI 240 gIrAja AnaMdaghana mahArAja 241 [15] "siddhanI zebhA re zI kahuM !" [4/7] 243 pahelAMnA gurukuLa 245 huM hAthI jevA nathI Avyo !' 246 cAvavuM to mAre paDe che ne ! 247 No time' ne upAya... 249 enA che, TI. vI. nathI !.. 251 gAmanA akhabAra gaMgA DozI 253 huM te maruM to maruM.... 257 A viSavartuLamAM koNa bacI zake 258 caracAmAMthI maracAM 259 gurumahArAja ne upadeza !'
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ 17 261 263 264. paDozInA pIttaLanA ne gAmanA gArAnA jIvana jyAre mahenatsava samu bane che kubaDA rAjakumAra kuTaDo zI rIte banyuM ApaNuM sthAna siddhazilA ja rAjA ane bhIla amerikI pramukhane mArmika javAba [16] cAlo antarmukha banIe [48] vANunA cAra prakAra mekSa zI rIte maLe? nAvanuM laMgara cheDe mayamA, pazyantI ane parA 266 267, 271 273 274 277 279
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ - zuddhipatraka azuddha zuddha pRSTha/paMkti TrAkivajhila piTasa TrAvilAIjharsa 67/10 AMkhanA AtmamAMthI AMkhanA AbhamAMthI TAITala chelluM mAMdha : [1] pR. 20 saMskRta zlokanI upara trIjA prakaraNanuM zIrSaka rahI gayuM che, je A rIte vAMcavuM "gati amRta anuSThAna bhaNInI " [2] prapha zeAdhakoe cIvaTa pUrvaka zuddhi karyA chatAM presanI utAvaLane kAraNe ahIM - tahI mudraNadoSo rahI gayA che; - khAsa karIne saMskRta zlokamAM - je sudhArI vAMcavA vinaMtI che.
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAnasAra pravacanamALA-2
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
_
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ [1] tame jene zodhe che, te tamArI pAse ja che! vatsa ! ki caJcalasvAnto ' aAvA jhAvA visi | nidhi svasannidhAveva sthiratA darzayiSyati // vicAraka manuSyane bhItarathI halAvI nAkhe te prazna karyo che jJAnI mahApuruSe : bhAI! tuM zenA mATe dina-rAta A mahenata karyA kare che? nathI sukhe khAte, nathI ArAmathI UMghate (ArAdhanAnI vAta te tethI pUchavI ja zI rIte ? basa, UMdhuM ghAlIne doDaDyA ja kare che savArathI sAMja sudhI.
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAnasAra pravacanamALI-2 mane jarA kahe te khare ke, A doDa Akhare zA kAje che?" praznakAra che pUjyapAda mahepAdhyAya zrImadda yazovijaya mahArAjA. "jJAnasAra granthanA sthiratA prakaraNa (aSTaka)nA prAraMbhamAM teozrI A prazna pUchI rahyA che. muMbaI jevA mahAnagaranA parAomAM rahetA gRhastha vahelI savAre taiyAra thaIne doDe che ophisa para. meDI rAtre jyAre e pAchA phare che tyAre gharavALAone thAya che ke, hAza ! hemakhema AvI te gayA. AzvastatAne e zvAsa jarA heThe bese na bese tyAM te bIjI savAre pAchuM punarapi ophisaM, punarapi kAryama" nuM caka cAlu thaI jAya che. caka avirata cAlu che ane tethI ja graMthakAra mahApuruSa pUchI rahyA che : bhAI ! tuM zenA mATe deDI rahyo che? "bhrAntA brAnDrA viSIdasi.." -samayane abhAvaH dharma mATe ja! praznane uttara bahu muzkela nathI. mukela che praznanA hArda sudhI utaravAnuM. praznanA samaMdaramAM pesI javAbanuM ratna jatA marajIvAone ja te hoya che ne ! | pahelI vAta te, AvA cintana karavAnI vAtanA TANe AvIne UbhI rahe che te che "ne TAIma" nI. zuM karIe, mahArAja sAheba! samaya ja nathI maLato. bAkI ArAdhanA te ghaNI karavI che....dharmacintana te karavuM ja che ne.
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ tame jene zeAdho che... majA tyAre thAya che ke, jyAre samayanA abhAvanA gANuM gAtA e mANasane sinemAnI TikITa mATenI lAMbI kayumAM Ubhele joIe chIe! saMta ane yuvAna eka saMte eka yuvAnane dharma karavA mATe upadeza ApatAM eNe kahyuMH mahArAja ! jIvana haju ghaNuM lAMbuM che. ghaDapaNamAM pachI dharma ja karavAno che ne! vaLate divase e ja yuvAnane saMte jIvana vImA kacerInA prAMgaNamAM pharato je. karuNALu saMte premathI tyAM AvavAnuM pUchatAM yuvAna kaheH jIvana vImo-lAIpha Inzyoransa utarAvavA mATe Avyo'to. acAnaka jIvanalIlA samApta thaI jAya, koIka ekisaDanTamAM, te pAchaLavALAone cintA nahi ne..... * dharma karavAnA prasaMge yuvAnane jIvana lAMbuM, zAzvata lAgyuM. saMsAranA cintananA TANe jIvana kSaNabhaMgura lAgyuM. baMsa, cintanane DuM palaTAvI nAkhavAnuM che. thoDuM ja. jIvana kSaNabhaMgura lAge ane ethI ja enI eka eka paLane dharmanA kasuMbala raMge raMgI nAkhavAnuM mana thAya. eka kalAka reja jinavANI mATe... phakta navarAzanI paLane ja dharmacintana ane dharmaArAdhanA mATe manuSya upayoga karI le teya e keTaluM badhuM
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAnasAra pravacanamALA cintana ane ArAdhanA karI zake. jJAnI mahApuruSe prazna karyo che ane ethI ApaNe. Aje vicAravA beThA chIe ke, jJAnI bhagavaMtanA praznane ze uttara hoI zake? keTalI karuNAdaSTithI, kevA vAtsalya pUrvaka emaNe prazna karyo che? saMbodhana ja keTaluM sarasa che? : vatsa ! ane pachI dhIrethI pUchyuM : tuM zA mATe AmathI tema pharIne khinna thaI rahyo che? ApaNuM viSAdayegane AnaMdagamAM palaTAvavA A prazna karAce che. ATalI AtmIyatAthI prazna pUchAye che tyAre, kama se kama, thoDuMka vicAravAnI te ApaNI pharaja thAya che ja. rejanI ekAda kalAka jinavANInuM zravaNa, vAMcana ke cintana cAlu rahe te AvA ghaNuM praznonA javAba maLI rahe. prazna te yAda che ne ? tamArI avirata cAlu rahetI deDa saMbaMdhI e prazna che. pravRttine hetu : vIsa kalAkanI A doDadhAma zA mATe? tame loke. buddhijIvI che ane buddhijIvI manuSya vicAra karyA vagara pravRtti karatuM nathI. vyasta manuSyane pUchIe ke, bhAI! ATalI badhI mathAmaNa tame zA kAje kare che ? te tarata ja e kaheze? A pravRttio na karuM te parivAranuM piSaNa zI rIte karuM ?
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ tame jene zedho che. pahelI najare sAce lAgate A javAba khoTo tyAre paDe che ke, puNyanA sahakArathI, jyAre e manuSya pAse dAma-dama sAhAbI thaI jAya che; paisA kyAMthI lAvavAnI cintA, paisA kyAM nAkhavA tenI cintAmAM pheravAI jAya che tyAre peluM ophisanuM ne bijhanesa-miTIMgsanuM caka thobhatuM nathI. UlaTuM, jIvananI kAranA spIDomITarane kAMTe vadhu vega darzAvI jAya che. cakra vadhu jhaDapathI phare che. tame kahezeH dhana jeDe sukhane saMbaMdha che. ne amAre sukhI thavuM che mATe A deDa cAlu che. jarA vicArIeH sukha kyAM chupAyeluM che? evuM te nathI ne, ke sukha hoya kyAMya ne tame zodhatA have kyAMya.... kAkhamAM chokaruM ne ghera ghera gote! pelI vAta jANItI chebALakane teDIne nIkaLela bAI ghare ghare pharatI'tI ne raghavAI thaIne je maLe tene pUchatI'tIH mArA dIkarAne kyAMya jo tame? kayAM che mAre lAla? mAro naMdakizora...AkhA gAmamAM ene zodhavA ghUmI rahI chuM. kyAMya ene patto nathI. jene jene bAI prazno pUchatI e sadagRhastha kaheH bahena! mane kaMI khabara nathI. chevaTe maLyo eka mANasa je A bAIne oLakhate hate. "mArA bAbAne tame je? kyAM gaye haze keNa jANe? kalAkethI zodhI rahI chuM ene."
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAnasAra pravacanamALA-2 - pelAM bhAI jarA navAImAM DUbI gayA. emane khabara hatI ke, e bAIne eka ja dIkare che ane ene te bAIe teDelo che. "tamAre keTalA bAbA ?" "eka ja." "tyAre A keDe teDelo che e bAba kone che ?" bAIe joyuM ke, oha! jene pote kalAkethI zodhI rahI che e te pitAnI keDe ja nirAMtathI-TesarathI beThele che. bAI zaramAI gaI. tarata ja e ghara bhaNI ravAnA thaI. "kAkhamAM chokaruM ne ghera ghera gete te AnuM nAma. jJAnI purUSane prazna tamArI ya sthiti AvI te nathI ne? ke sukhane khajAne tamArI pAse ja hoya ane tame bIje badhe zodhI rahyA che. jJAnI puruSe je prazna karyo che, ene javAba teo pote paNa ApanAra che. paNa ApaNe DuM cintana karavuM che ke, covIsa kalAkanI saMsArI vyaktinI deDadhAmanuM kAraNa Akhare zuM che. kAraNa A cheH padArthomAM sukha raheluM che e mAnyatA. ane ethI mANasa padArthone khaDakalo karyA ja kare che? TI. vI., phrIja, vIDIo, kAra paNa e padArthonA khaDakalAmAMthI sukhanA bindue
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ tame jene zodho cho... jharatA joyA tame? ghaNI vakhata te leke philasUphanI adAthI kahetA hoya cheH parigraha vaLe tema upAdhi vadhI. upAdhine gaLe vaLagADIne pharavAnI paNa kaI majhA hotI haze.? khajAne ApaNI pAse ja che. granthakAra pUjya upAdhyAyajI mahArAja ApaNuM praznane uttara darzAvatAM kahe che : (hA, have prazna emane nahi, ApaNe banyA che. ATalI vivecanA ApaNe mATe ja karI ke, teoe pUchelA prazna temano na rahetAM ApaNe banI jAya ane ApaNe bane te ja ApaNane e uttaramAM dilacaspI rahe.) "nidhi svasanidhAveva." bhAI! sukhane khajAne tArI pAse ja che. AnaMdane aNamola nidhi ApaNI pAse ja che. sukha, AnaMda bIje kyAMya nathI. e ApaNI pAse ja che. have kahe ke, loko sukhane bIje badhe kheLatAM phare te e zodhanI mahenata mAthe ja paDavAnI ne! tame kadAca pUchazo : sukha pAse che te dekhAtuM kema nathI? prazna khabara che. sukhane anubhava nathI thate enuM kAraNa hovuM ja joIe. ane te kAraNa che mananI caMcaLatA, asthiratA. vITI taLAvamAM paDI hoya to... traNa-cAra phUTa UMDA taLAvanA pANImAM tamArI vIMTI paDI jAya ane e kyAM che e barAbara jevI hoya-tene
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAnasAra pravacanamALA-2 prApta karavA mATe-te taLAvanI sapATI sthira joIe. je pANInA taraMge sapATIne asthira rAkhatA hoya te tame taLiye paDela vIMTIne joI na zake. barAbara A ja vAta ahIM che. mana je sthira na hoya te sukhane prajAne pAse hovA chatAM tame na joI zake.. tapazcaryA, svAdhyAya, sAdhanA A badhuM ATalA mATe ja che. ApaNuM khovAyelI (vIMTI) svabhAvadazA ApaNane jaDe te sAru. duniyA AkhIne jenAre, TelIvIjhananI penala para vizvane khUNe-khAMcare banatA banAvane nIhALanAre paramAtmAne te haju joyA ja nathI kadAca. paramAtmAnuM darzana thAya te ApaNuM svabhAva-dazAne ApaNane khyAla Ave. ApaNuM mULa rUpa bhaNuM ApaNuM najara jAya, IlAcikumAre zuM joyuM? IlAcikumAre naTInA meha khAtara badhuM choDayuM. mAtA-pitAne prema choDyo. karoDonI lata choDI. kareDapati pitAnA ekanA eka e putre naTIne joI. mugdha anyA ane enI pachavADe e nIkaLI gayA. badhuM choDIne. paNa ATaluM badhuM choDavA chatAM IlAcikumAra tyAgI kahevAze? sabhA : nA, jI.
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ tame jene zodhe che... kema ? IlAcikumAre rUpavatI nArI meLavavA mATe e choDayuM che. base rUpiyAnI ghaDiyALa kharIdavA mATe kaI dukAnadArane basa rUpiyA Ape te e tyAga nathI. kAraNa ke ene badalAmAM bIjuM kaMIka meLavavuM che. IlAcikumAra rAjAne prasanna karavA sAru vAMsa para caDI nAcI rahyA che. eka ja dhyeya cherAjAne rIjhavavAnuM. rAjA rIjhe, dAna je dIe, te kanyA maLe..." chellI vakhata vAMsa para caDayA IlAci. ane najara paDI bAjunA makAnanA cokamAM. suMdara mahelanI osarImAM munirAja nIcA nayaNe UbhA che. sAme rUparUpanA aMbAra samI navayauvanA uttama lADavAne thALa bharI UbhI che. munirAjanA zabdo nathI sAMbhaLI zakAtAM. paNa IzArAnI "bhASA" ne te joI zakatA ja hatA ne IlAcikumAra ! Agraha karatI UbhI sundarI, rUpa rUpano aMbAra; nIcA neNe munivara belyA, vadhu khape na lagAra...." IlAcikumAranI vicAradhArA A patitapAvana, AMkho jenAthI dhanya bane evuM dazya joI IlAcikumAre zuM vicAryuM? "dhanya dhanya A jIvatara muninuM, dhanya jIvana A nAra...." paNa ekalA dhanyavAdathI e vAtane tyAM pUrI karI lIdhI heta te munirAjane namIne vAMsanA doraDA para nAcavA mAMDyA hota ne rAjAne rIjhavavAnA prayatnamAM AgaLa vadhavA lAgyA hota teo.
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAnasAra pravacanamALA-2 tame Ama ja kare cho ne? munirAjanI ugra sAdhanA juo te, dhanya! dhanya! bolI UThe; paNa ethI vadhu kaMI kharuM? vANiyo khuza thAya che ? pelI kahevata khyAla che ne? e kahevata kahe che : rAjA rIjhe te ceDAM gAma InAmamAM ApI de. jamInadAra rIjhe te DI jAgIra ApI che. ane vANiyo rIjhe te tALI Ape.....! "le tALI, ne thA khuza !" tame AvuM na karatA! khAlI dhanyavAdathI vAta patAvI na detA. "mahArAja sAhebe vyAkhyAna bahu sarasa ApyuM. vyAkhyAna te sarasa; paNa emAMthI tame keTaluM svIkAravAnA? zakaya hoya eTaluM te amalamAM mUkavAnA ne?" heje muja sarakhA kAmIne, lAkha lAkha dhikkAra.... IlAcikumAra munirAjane ane AvA mahAmunine vaherAvavAne jeNane lAbha maLe che te pelI navayauvanAne dhanyavAda ApIne aTakI nathI jatA. emanA dhanyatara jIvana sAthe pitAnA patita thaI gayelA jIvananI sarakhAmaNI teo karI rahyA cheH "dhanya dhanya A jIvatara muninuM, dhanya jIvana A nAra; heje muja sarakhA kAmIne, lAkha lAkha dhikkAra.." pelI dhanyatA joDe potAnI patita avasthA ilAci kumAre vicArI ane teo maMthanamAM DUbI gayAH je rUpanA
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ tame jene zeAdho che... TUkaDA khAtara huM rakhaDI rahyo chuM; bIjAone rIjhavavA yatna karI rahyo chuM; e rUpanA bhaMDA2 samI navayauvanA sAme hovA chatAM munirAja AMkha UMcuM karIne jotAM ya nathI. daSTi UMcI karI jue nahi." kevI mArI pAmaratA ! kevI munirAjanI pavitratA ! | munirAja UbhA nathI rahyA. vaheravA mATenA Agrahane. InkAryo. ane nIcI najare, IryApathIki pUrvaka padhAryA. kSaNanA A dazya IlAci kumArane evI vicAra bhaNI. dhakelyA, jeNe vAMsanA mAMcaDA para ja temane kevaLajJAna prApta karAvyuM. prazna ApaNe: uttara mahApurUSane ApaNI vAta hatI darzananI. paramAtmAnuM ane paramAmAnI AjJA pramANe jIvana jIvanAra mahApuruSanuM darzana je thaI jAya te tamArA mATe sukhane khajAne, je atyAre adazya che, te dazya banI jAya. "nidhi svasanidhAva." IlAci kumAre pitAnI pAse rahela anaMta jJAna, anaMta darzana, anaMta cAritra ane anaMta vIryanA khajAnAne hAthavage karI lIdho. ApaNe prazna hataH cAvIsa kalAkanI doDadhAma Akhare zA kAje? mahApuruSe uttara Ape che. bhAI! tuM sthira banI jA. sthiratA dvArA - mananI caMcaLatA samApta thavAthI tArI aMdara rahelA khajAnAne te joI zakIza. ane aMdarane khajAne dekhAtAM ja bahAranI deDadhAma maTI jaze.
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ ArAdhanA ANe sthiratA jJAnadugdha vinazyeta, maviloma H | amladravyAdivAsthairyAd iti matvA sthiro bhava // resa cAlu che. deDa cAlu che. sahu doDI rahyA che : bIjAone pAchaLa pADI devA mATe! hA, saMsArIonI deDanuM mukhya kAraNa kadAca A ja che. "bIje mArAthI AgaLa na vadhI jAya !" piLamAM keIna tyAM TelIvijhana nahatuM ane e bhAI lAvyA tyAre emanI chAtI gaja gaja UchaLatI hatI. paNa emanA paDozInA tyAM TI. vI. AvyuM tyAre e vicAravA
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ ArAdhanA ANe sthiratA 13 lAgyA ke, have evuM zuM lAvavuM je bIjA koIne tyAM na hoya! pitAne jarUrata che mATe lAvavuM e vAta nathI. bIjAne pAchaLa rAkhavA lAvavuM che. TelIvijhana to lAvyA, paNa....! eka bIjI vAta, pite TelIvijhana pahelAM pahelAM lAvyA tyAre chAtI che gaja gaja uchaLI'tI ne roja uchaLe jatI'tI emAM paDozIe TelIvijhana lAvatAM moTI oTa AvI gaI! hasuM hasuM thatA cahere cImaLAvAnI aNu para che have. jANe ke havAthI pUrA bharelA phuggAmAM TAMcaNuM ghAMcANuM ! para padArthothI mAnelI pUrNatA keTalI te kSaNabhaMgura che! eka bAju che sthiratA. bIjI bAju che asthiratA. e jeDalAmAMthI ApaNe bhAge te asthiratAne ja cheDo AvyuM che. ghaDIkamAM khuzI-khuzI. ghaDI pachI nArAjagI.. aprasannatA. tamane keNu aprasanna banAve che? aprasannatA kema AvI jAya che. vAraMvAra? cahere. kema vilAI jAya che. divasamAM keTalIya vAra? zuM thayuM, bhAI? kema Ama meTuM rAkhIne beThA che?" "kaMI thayuM nathI...." "te ?"
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14. jJAnasAra pravacana mALA-2 "tephAnanA kAraNe bahArathI dUdha AvI nathI zakayuM. ane cA nathI pIdhI tethI..." paNa e ja bhAI pajusaNamAM aThThAI kare ane ADe divasa dUdha na Ave teya e dukhI thAya ? sabhA: nA, jI. kema? dukhI karanAra tatvane, paccakakhANanI sahAyathI, temaNe dUra phagAvI dIdhuM che. vajasvAmI mahArAja ArAdhanA sthiratA ANe. ArAdhanA vyaktine daDha banAve. vAsvAmI mahArAja jyAre bALamuni hatA tyAranI vAta che. eka vakhata teo gurudeva ane anya munivare sAthe vihAra karI rahyA che. bhayaMkara jagala vacce thaIne teo jaI rahyA che. mArga lAMbe che. e vakhate vaja munine pUrvabhavano mitra deva tyAM Ave che. devatAI zaktithI te eka chAvaNa viku che. keAI sArthavAha jaI rahyo hoya ane mArgamAM vizrAma ane bhojana mATe chelyo hoya tevo dekhAva karyo che. munivarane samUha AgaLa Avyo ane teNe taMbUonA samUhane joyo. ane tarata ja pele deva AgaLa Ave che sedAgaranA veSamAMH bhagavan! ahe, Aja te mane apUrva lAbha maLI gaye. ApanA jevA saddaguruonAM
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ ArAdhanA ANe sthiratA 15 darzana thayAM. vajana karIne vinaMti kare cheH gocarIne lAbha davA kRpA kare. bhAta-pANIne lAbha deje! tame paNa roja savAre guru mahArAjane vandana karavA Ave che, tyAre kahe che ne; bhAta-pANIno lAbha dejojI? ke vandana karavA ja nathI AvatA ? zaherI loke savAre cA-nAsto karI, paravArI, ophise javA nIkaLe tyAre vaLI maMdira rastAmAM AvatuM hoya te darzana karI le ane upAzraya vacce Avato hoya te.. nA, evuM nahi he ! upAzraya te Ave ja vacce kadAca. paNa evuM che ne, ke khAsa sagAM mahArAja AvyA hoya, pUrvanA saMbaMdhI, te vaLI javuM paDe...na jAya te sAruM na lAge vyavahAramAM. dAna dei bhAjana karuM re ! kalpasUtramAM dara sAla anaMta upakArI mahAvIra svAmI bhagavAnanA 27 bha sAMbhaLatAM haze. pahelA bhavamAM bhagavAnane AtmA, nayasAra, gAmanA mukhI rUpe che. rAjAnA AdezathI, mahela vagere mATe sArAM lAkaDAM kapAvavA pitAnI sAthe nekarane kAphale laI teo jaMgalamAM jAya che. | madhyAhunane samaya thayo. bhejana taiyAra thayuM. sevake nayasArane vinaMtI kare che: mAlika! bhejana mATe padhAro!
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16 jJAnasAra pravacanamALA-2 bhejana teyAra hoya ane dharma-patnInI vinaMti ke AjJA!) thAya eTale tarata ja tame pATale besI jAva ne? ke kaMIka haju adhUruM che ema lAge ? muni mahArAja sAhebane ke sAdhvIjI mahArAjane lAbha maLyo che Aja? Aje supAtramAM A bhejanane aMza gayo che?" evuM pUchavA ubhA rahe ke, sIdhA jeTalIzAka garamAgarama jamI lo ? nayasAra haju samyakatva nathI pAmyA. tame te pAMcamA guNaThANe pahoMcI gayA che ne? nayasAra potAnA sevakane kahe che: bhejana to taiyAra che. paNa atithi kyAM che? ne. atithine jamADyA vagara jamAya zI rIte? nayasAranI e vakhatanI vicAraNAne pUjya vIravijaya mahArAje zabdomAM A rIte baddha karI che. mana cite mahimAnIle re, Ave tapasI kAya; dAna daI bhejana karuM re.... nayasAranI vicAraNA phaLe che. AvA jaMgalamAM atithi kyAMthI maLe ? mATe jaladI jaladI khAI laIe A vicAra AvavAne badale nayasArane thAya che: DI vAra rAha joIe. je mAro padayA camakate hoya te mane kadAca e lAbha maLI paNa jAya. ane kharekhara, nayasAranuM puNya camakI rahyuM che. mArga bhUlelA munivare tyAM AvI caDe che. emane gocarI nayasAra vaherAve che.
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ ArAdhanA ANe sthiratA 17 keTale harSa thayo che e vakhate emane? dAna keTaluM ApyuM enI mahattA nathI. dAna kaI rIte apAyuM che enI mahattA che. dAna kema ApavuM? eka saMskRta subhASitakAre dAna ApatI vakhatanI dAtAnI madazAnuM sarasa citraNa kayuM che? AnaMdA zraNi romAJca : vaghumAna triyaM va! kigcaanume|dnaa pAtre saddhana' bhUSayantyamI // dAna ApatI vakhate AnaMdanA AMsu Ave ? vAha ! kevuM mAruM saddabhAgya ke, A supAtra dAnane avasara mane maLyo! rUMvADe rUMvADuM AnaMdathI malakI UThe. thirakI rahe. aMga-aMgamAMthI bahumAnanI - sanmAnanI lAgaNIo nIta2vA mAMDe. mukhamAMthI dAnanI prazaMsAnA uddagAra nIkaLavA lAge. ane dAna ApyA pachI anumodanA thAya. vajasvAmI mahArAja H ArAdhakatAne bhAva: vAsvAmI mahArAja potAnA guru bhagavaMta Adi sAthe vihAra karI rahyA che ane pUrvabhavane mitra deva tyAM Ave che. chAvaNa lagAvI che. sAthe paDAva hoya te dekhAva karyo che. ane guru mahArAjane vahoravA padhAravAnI vinaMtI kare che.
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 jJAnasAra pravacanamALA-2 mahAmuniono samudAya che A. jaMgala vacce maMgaLa jevuM thayuM, bhikSA maLI gaI AvI utsuktAnI lAgaNI - AnaMdanI lAgaNI keInA caherA para vAMcI zakAya tema nathI. eka vRkSa nIce munimaMDaLI beThI. Avazyaka kriyAo patAvI bALamuni vAsvAmIne gocarI mATe javAnuM kahevAmAM AvyuM. bALamuni gocarI mATe gayA. chAvaNImAM gayA pachI munirAja khAdyapadArtho tarapha ane vaherAvanAra tarapha eka jhINI najara nAkhe che. nirdoSa bhikSA meLavavA mATe A badhuM Avazyaka che. bALamunirAja vayathI ja nAnA hatA; vidyAthI nahi. vaherAvanArAonI AMkhe sthira, apalaka joI ane e samajI gayA ke, kahe na kahe A deva che! ane devane piMDa sAdhune kape nahi. potAnA mATe lokee banAvela bhejanane zeDo bhAga, je nirdoSa lAge te, muni laI zake. te AvuM bhajana karatA ja nathI... bALamuni vahAryA vagara pAchA pharI rahyA che. eTalI ja prasannatApUrvaka dhIra, gaMbhIra Dagale bhayaMkara jaMgalamAM mAMDa mAMDa gecarInuM ThekANuM paDyuM'tuM tyAM vaLI A zuM thayuM e kaI bhAva emanA mananA khUNe-khAMcare paNa nahote. deva munirAjanI AvI anupama daDhatA, ArAdhaka bhAvanI sthiratA joI prasanna prasanna banI gaye. ApaNe sthiratAnuM pageruM zodhavA beThA chIe. pageruM
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ ArAdhanA ANe sthiratA 19 kaLANuM ne DuM thoDuM ? sthiratA jame che ArAdhaka bhAva pratyenA anurAgamAMthI. saMsArI loke asthira che. ghaDIkamAM khuza. ghaDIkamAM nAkhuza. asthira - nAzavaMta padArthomAMthI ja prasannatA meLavavAnI bhramaNAmAM rAcanAre lapaDAka khAI bese te emAM kaMI navAI kharI? hajAranI noTo rada thaI tyAre...! hajAranI neTe rada thaI, tyAre e samAcAra sAMbhachatAM ghaNAnAM hATa baMdha thatAM thatAM rahI gayA'tA ne ghaNAne haLa "eTeka AvI gayo che. Ave ja ne! neTanA thAMbhalA para ja jIvanane mahela TakAvyo hoya, ne e vakhate pelA thAMbhalA ja laTI na paTe te thAye zuM bI ? skUlamAM bhaNatA bALakanuM apaharaNa che vikAsa (3) nI kaI sImA ?! Aje lokoe jJAna te puSkaLa meLavyuM che (mAhitI jJAna, samyagra jJAna nahi ha !) paNa jJAna vadhavA chatAM sAmAjika jIvanamAM kyAMya sthiratA dekhAtI nathI. lUMTa, Aga, baLAtkAranA kissAonA varNana sivAyanuM chApuM bhAgye ja maLe, videzamAM skUlamAM bhaNatA bALakanuM khUba apaharaNa thavA mAMDayuM tyAre skUlanA sattAvALAone zALAnA makAnanI AsapAsa khAnagI DiTekiTa rekavAnuM zarU karavuM paDayuM !
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAnasAra pravacana mALA-2 jJAna + asthiratA (vikAra) = lAbha pUjyapAda granthakAra maharSi A vAtane spaSTa karI rahyA che eka rUpaka ApIne dUdhanI tapelImAM lIMbu nIce te zuM thAya? dUdha phATI jAya. pheda - phidA thaI jAya. rUpakanA rahasyanuM uddaghATana ApaNa cAlu saMdarbhamAM jJAna e dUdha, asthiratA, Asakti, vAsanA e khaTAza. lIMbu. ne pedA, kuracA te lebha. jJAnanuM amRta lebhanA kuccAmAM pheravAI gayuM: pilA astharyanA pApe! lebha, chetarapIMDI, anIti tyAre ja jaze ke jyAre Asakti, vAsanA jaze. dhama jIvanamAM Avaze, ArAdhaka bhAvanI sthiratA Avaze ane enI jAduI lAkaDI pharatAM ja duniyA zAMta banI jaze. asthire hRdaye citrA, vAG netrAkAra gopanA puzcalyA iva kalyANa - kAriNI na prakartitA // ApaNane aNamola vAraso maLe che pavitra anuSThAnene. pavitra sUtrone. jemanuM eka eka pada, je enA para UMDuM cintana thAya te, bhavaviraha - saMsAranAM sarva dukhethI mukti devA samartha che. anuSThAne vakhate jeTale bhAllAsa eTale ja karmakSaya paNa vadhu!
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ ArAdhanA ANe sthiratA kriyA karatI vakhate eka eka pada belatAM, manamAM abhAvanI lAgaNI thAyaH gaNadhara bhagavaMte e ke upakAra karyo che mArA para? tIrthakara bhagavaMte pratyenuM bahumAna e vakhate achatuM na rahI zake. aMga-aMgamAMthI AnaMda kurato heya. mukha para prasannatA hoya AvI zreSTha kiyAne prApta karyAnI. lalita vistAra sUtramAM bhaktanA bhAlAsanuM vedhaka varNana pUjyapAda haribhadrasUrIzvarajI mahArAjAe "lalita vistarA" sUtramAM "namutthaNuM sUtra belatAM pahelAM bhaktanA bhAllAsanuM ane enI manedazAnuM je vedhaka varNana karyuM te sAMbhaLI ApaNuM hRdayamAM jarUra thAya ke A bhAvallAsa ane kayAre maLaze! [1] vadhatI zubha bhAvonI zreNI caityavaMdana karatAM pahelAM, namutthaNuM sUtra bolatAM agAunI pUjakanA bhAllAsanuM varNana lalita vistarAkAra maharSi karI rahyA cheH "pravardhamAnAtitIvratara zubha pariNAma " zubha pariNAme atyanta tIvra rIte vadhI rahelA hoya che e vakhate mahAna anuSThAna karavAnuM kevuM saddabhAgya mane sAMpaDayuM che, A vicAre enA bhAva vadhatAM ja jAya che, vadhatI ja jAya che.
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAnasAra pravacanamALA-2 [2] athupUrNa lAcaniyAM "bhakatpatizayAta mudaghuparipUrNacana bhaktinA prabaLa vegathI, harSanA AMsU vaDe AMkha bharAI Ave che. haiyuM harSathI chalaka chalaka chalakAI rahyuM che. ane enAM nIra neNa. vATe bahAra nIkaLI rahyAM che. [3] rAme rame dIvA pragaTe tyAre... ' "mAMcAMcitavapuH bhakta bhaktinI dhArAne jhIle che tyAre rome romathI harSa chalakAvA lAge che. paramAtmAnA addabhuta rUpane nIhALavAthI hRdayamAM je parama AnaMda chavAye che, tene bahAra kADhavA ekalI AMkhe asamartha hAI rUMvADAM temanA sahakAramAM joDAI jAya che. jema jema praphulla banI jAya che. [4] dhanyatAnI lAgaNI ...AtmAna kRtArthamabhimanyamAna " "oha! cintAmaNi ratna ane kalpavRkSathI paNa zreSTha evuM A caityavaMdana mane mArA kayA supuNyanA udayathI maLI gayuM ! ati durlabha che A cityavaMdana. AnAthI vadhu sAruM kRtya duniyAmAM keI nathI. AvA vicAre bhaktane e vakhate Ave che. ane A caityavaMdanA pitAne karavAnuM maLyuM hAI pitAnI jAtane e kRtakRtya mAne che. [5] tArA mukhane maTake aTakayuM mAruM mana je. bhuvanaguro vinizita nayanamAnasa
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ ArAdhanA ANe sthiratA traNa bhuvananA svAmI, jagadaguru, tIrthaMkara prabhunI mUrti sAme ja ekITase e joI rahe che-bhakta. e vakhate sAdhakane devane samajo. devanI AMkhe palakArA nathI mAratI. baMdha nathI thatI. bhaktane bhagavAnanuM rUpa evuM game che ke, paLabhara mATe, vacce, AMkha baMdha thAya e ene gamatuM nathI. akhiyAM prabhu darasana kI pyAsI." bhaktAmara staMtramAM pUjaya mAnatuMga sUri mahArAjAe paramAtmAnI stuti karatAM kahyuM : he prabhu ! Apane joyA pachI have bIjuM kazuM ja jevuM mane gamatuM nathI. "daSTavA bhavantamanimeSa-vilekanIyaM, nAnyatra teSamupayAti janasya cakSu?" "animeSa vilokanIyama". palakA mAryA vagara jevA jevuM bhagavAnanuM rUpa che. haju ApaNe duniyAne ja joI che. bhagavAnane joyA ja nathI kadAca. ane bhagavAnane nathI jovA mATe te duniyA jevI game che! ' lalitavistarAkAra pUjyapAdaharibhadrasUrIzvarajI mahArAjA caityavadana karatAM pahelAM sAdhakanA manamAM kaI vicAraNA heya che enI vAta karI rahyA che. ApaNe A vAta barAbara samajavI paDaze. kAraNa ke pAzerAmAM pahelI pUNa haju nathI thaI. "bhuvanagurau vinivezita nayana-mAsa. paramAtmAnI mUrti sAme ja AMkha, mITa mAMDyA vagara, sthira thayelI hoya.
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ 24 jJAnasAra pravacanamALA-2 mana paNa tyAM ja hoya. sUtro bolatA hoIe pavitra, tyAre mana saMsAramAM gothA mAratuM hoya te e na cAle. caityavandana bhAgyamAM kahevAmAM AvyuM cheH "tidisi nirIkakhANa viraI." sAdhaka cityavandana kare tyAre bhagavAnanI dizA sivAyanI bIjI traNe dizAomAM jovAnuM baMdha karI de. catyavandana karatA he tame, dhyAnathI, ane pAchaLa kaMI dhabAke thAya, te tarata ja moTuM bhagavAna sAmethI pharI jAya ne ? eka saheja thoDo avAja thAya ane tamAru dhyAna vicalita thaI jAya? dhanapALa kavinI stuti paramAtmAnI mUrti sAme apalaka netre, mITa mAMDI joI rahIe tyAre ja e mUrtinuM tribhuvanamohana rUpa ApaNI samakSa chatuM thAya che. mahAna bhakta dhanapALa kavie paramAtmAnI stuti karatAM "RSabha paMcAzikA'mAM kahyuM che : he prabhu! tamArA rUpane joyA pachI je lekenAM hRdaya harSathI chalakAI jatA nathI, jemanI AMkhomAMthI harSanA AMsUo vahI AvatAM nathI, jemanA rome reme pulakATa thato nathI; te lokone huM manavALA kahevA taiyAra nathI. e asaMsI che! charI pAlita saMghane apUrva AnaMda kAlikAla sarvajJa pUjya AcArya bhagavaMta hemacandra sUri mahArAja paramahaMta kumArapALa rAjAe kADhela zatrujaya girirAjanA saMghamAM zatruMjaya girie padhAryA.
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ 25 ArAdhanA ANe sthiratA padayAtrA saMghamAM tIrthone juhAravAne je apUrva AnaMda Ave che tenI AcherI jhAMkhI paNa base ke relvenA saMghamAM AvavI mukela che. divase vadhatA jAya tema bhaktane -yAtrIne umaMga vadhatuM jAya. basa, have pAMca divasa pachI ke sAta divasa pachI tIrthAdhipatine bheTazuM. tIrthAdhipati, ArAdhyadevanuM ane ArAdhakanuM attara bahAranuM bhautika, bhaugolika antara kapAvA lAge che ane eka divasa e Ave che jyAre e aMtara bilakula ogaLI jAya che ane e aMtaranA gharIkaraNa sAthe aMdaranuM milana paNa kema na maLI jAya ? | tIrthAdhirAjanA pAvana maMdirane athavA pAvana girine jotAM rama rama pulakita thaI jAya che. "AMkhaDiye meM Aja zatruMjaya dIThA re, savA lAkha TakAnA dADe re lAge mune mIThe re...." tume jayaNAe gharane pAya re... zatruMjaya girinI yAtrA kaI rIte karavAnI che? pUjya rUpa vijaya mahArAja kahe che: "tame jayaNue dharaje pAya re.." tIrthAdhipatine bheTavA javuM che, eTale utAvaLa te hAya ja dAdAnI pAse javAnI. paNa e utAvaLa paNa prabhunI AjJAne bhege te na ja hoya. "ekekuM DagaluM bhare, giri sanmukha ujamALa." jayaNuM sAthe bharAyelA eka eka DagalAmAM karaDe janmanA pApane sApha karI nAkhavAnI tAkAta samAyelI che.
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26 jJAnasAra pravacanamALA-2 sTavane dhamadhamATa, kapa-rakAbIne khaNakhaNATa ghaNA yAtrIo evA paNa joyA che ke, vahelI savAre girirAja para caDhavuM hoya te savAre pAMca vAgye UThI pratikamaNanI nahi paNa prAyamasanI sAdhanAmAM paDI jAya ! sTavane dhamadhamATa, cAnA pyAlAne khaNakhaNATa, yAtrikanI rUmamAMthI, ane teya sUryodaya pahelAM....! gajaba che ne vAta! "jayaNue dharaje pAya...."nI vAta AkhI visarAI gaI. - je paramAtmAne juhAravA javuM che, bheTavA javuM che emanI AjJA para paga mUkIne....! nA, kadApi na bane. ajJAnathI AvuM kaMIka thaI gayuM hoya te guru bhagavaMta pAse enuM prAyazcitta karaje ane bhaviSyamAM AvI bhUla kadI nahi thAya te daDha saMkalpa leje. charI' pUrvakanI yAtrA | tIrthayAtrA charI pUrvakanI hovI joIe. "bhUmi saMthAre ne nArI taNo saMga, ghara thakI parIharIe. sacitta parihArI ne ekala AhArI, guru sAthe padacarIe. paDikramaNa deya vidhisuM karIe, pApa paDala vikharIe..." thaI gaI ne charI? bhaya saMthArI. e pahelI "rI". yAtrika saMghayAtrAmAM joDAyela hoya te teTalA divasa ane navvANyAtrA karato hoya te teTalA divasa pathArIne tyAga kare. saMthAre sUI rahe. tIrthAdhipatine bheTavA javuM che. emaNe pharamAvela
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ ArAdhanA ANe sthiratA paddhattione jIvanamAM apanAvIne. tyAga mArganA sevanapUrvaka. brahmacArI. bIjI "rI". brahmacaryanuM cUsta pAlana. vikArottejaka vArtAo, megejhina, pustako badhuM baMdha. citrapaTe-sinemA javAnI te vAta ja zenI hoya ! sacitta parihArI. sacitta, bIjavALAM phaLa, rAMdhyA vagaranAM kAcAM zAka vagerenA tyAgavALe yAtrika heya. boraDInA jhADane rastAmAM joI mADhAmAM pANI chuTe ja nahi ne! leka lAgI gayuM! ekala AhArI. roja ekAsaNuM kare yAtrika. sAtvika AhAra eka vakhata levAthI zarIramAM ALasa nathI AvatI. mana ArAdhanA mATe praphulla rahe che. bapore, madhyAhane bhojana levAthI e rAta sudhImAM bilakula pacI jAya che ane ethI paroDhiye sAdhaka ArAdhanA mATe UThe che tyAre enA zarIramAM tAjagI hoya che. | 'guru sAthe pAdacArI. ekalo padayAtrI nahi, guru mahArAjanA netRtvamAM, zistabaddha rIte, jayaNa pUrvaka cAlate yAtrI. ane e paNa aDavANe page. bhale ne ceDAM kAMTA-kAMkarA vAge, yAtrI mastImAM hoya che. e vicArate hoya che A kAMTA-kAMkarAya atyAre nijarAnuM sAdhana che. IcchA vagara saMsAramAM khUba dukha bhogavyAM, DuM duHkha IcchApUrvaka mejathI sahevuM che. AvazyakakArI. A chaThThI "rI" banne samaya pratikramaNa, jinapUjA Adi yAtrika haMmezAM kare.
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 jJAnasAra pravacanamALA-2 AvI tIrthayAtrA kare ane pachI juo ke, ke apUrva Ananda Ave che ! hemacaMdrasUri mahArAja ane rASabha paMcAzikA - kalikAla sarvajJa pUjya hemacandrasUrIzvarajI mahArAja zatruMjaya giri para gayA. tIrthAdhipatinAM darzana karyA ane madhura avAje prabhunI stuti karI. mahAkavi dhanapALe karela "RSabha paMcAzikA' nAmanI stuti teo belavA lAgyA. paramahaMta kumArapALa rAjAe pAchaLathI vinamra svare gurudevane kahyuM : bhagavad ! Apa pote paNa mahAna stutikAra che. te ApanI banAvelI koI stuti gAvAne badale dhanapALa kavie racela stuti Apa kema belyA? gurudeva bolyA : rAjana ! dhanapALanI racanAmAM je bhAllAsa ane camatkRti che, te mArI kRtimAM kyAM che? kalikAla sarvajJa gurunI A te kevI nirabhimAnatA ane guNagrAhitA ! dhanapAla kavinI RSabha paMcAzikAnI eka gAthAno artha ApaNe pahelAM vicAryuM hatuM. ke sarasa e artha hatuM ? "tamAruM rUpa joyA pachI jee harSavibhera nathI banatAM, he nAtha! te, kevaLI bhagavAna sivAyanA, manavALA prANIo mana vagaranA-asaMjJI che. hA, mananuM phaLa zuM maLyuM? mananuM phaLa che prabhune guNenuM cintana. dhanya te rAta ne dhanya dahA.. pUjyapAda, mahopAdhyAya. zrImadda yazavijaya mahArAje
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ 29 ArAdhanA ANe sthiratA paramAtma-stavanAmAM IndriyanI sArthakatA viSe nirdeza ApatAM kahyuM cheH dhanya te kAya jeNe pAya tuja praNamiyA, tuja thaNe teha dhanya dhanya ho dhanya te hRdaya jeNe tuja sadA samaratAM, dhanya te rAta ne dhanya dahA.. kAyAnuM sArthakya prabhunI sevAmAM, prabhunA darzanapUjanamAM jIbhanI sArthakatA prabhunA guNagAna gAvAmAM. ane hRdayanI kRtakRtyatA rAta divasa prabhunA guNene maravAmAM. divasa paNa te ja saphaLa, je divasa prabhunI pUjA, bhakti thAya. kuLAcArane pichANe prabhunI pUjA te badhA karo cho ne? sabhA : moTA bhAge karIe. peTanI pUjAmAM te cUka nathI AvavA detA ne....? traNa-cAra samaya barAbara peTa pUjA thAya che ne? ane bhagavAnanI pUjA kadIka thAya paNa kharI, kadI na paNa thAya....! bhAgyazALIo, A avatAra ane A avasara vAre. vAre nathI maLaje. paramAtmAnI khUba bhakti kare. | darzana, navakArasI, pUjA, rAtrI bhojanane tyAga A badhuM te jainakuLamAM janmela mATe pharajiyAta-kampalsarI. hoya. e mATeya upadeza Apa paDe che e batAve che ke, kuLAcAranI maryAdA keTalI zithila banI gaI che! baTAkA-DuMgaLInI bAdhA karAvavAne sthAne, have. tamArA bALakane, e vejiTeriyana-zAkAhArI che ane
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30 jJAnasAra pravacanamALA-2 mAMsAhArI nathI e pUchavAno samaya AvI pahoMce che. AthI vadhu durdazA kaI hoya? mULa vAta ApaNuM e hatI ke, ApaNane je mahAna vAra maLyo che e ApaNuM hAthamAMthI chaTakI na jAya ane surakSita rahe e mATe zuM karavuM. arthagaMbhIra sUtro, mahAna, pavitra anuSThAne A ApaNane maLela advitIya vArase che. ene surakSita rAkhavA mATe kriyAmAM-ArAdhanAmAM sthiratA, daDhatA joIze. ane tamArI ArAdhanAnI daDhatA, sUkSma zaktinuM e pragaTIkaraNa, bhaviSyanI peDhImAM paNa dharmanAM bIjane Aropaze. upara je vAta vidheyAtmaka rIte karI, ene ja sUtrakAra maharSi have niSedhAtmaka rIte mUke cheH "asthira hRdaye citrA.." eka rUpaka ApIne teoe A vAta samajAvI che. asatI strI, jenuM mana ahIM-tahIM, para puruSamAM, bhaTakI rahyuM che te kadAca pati para game te vahAla ke bhakti darzAve teya e vahAla ke e bhaktiH kalyANa sAdhaka ane nahi. tema kiyA TANe mana Idhara-udhara pharatuM hoya ane evI asthira cittavRtti pUrvaka ArAdhanA karIe te e eTaluM phaLa nathI ApatI, jeTaluM e ArAdhanA dvArA maLavuM joIe. amRta anuSThAna bhaNI.... kaMkotarIo -saMgha AmaMtraNa patrikAo eTalI badhI cemerathI AvatI rahetI hoya che ke, daherAsaranuM beDa ethI
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ ArAdhanA ANe sthiratA bharAI jAya che. AnaMda thAya ke, keTalAM sarasa anuSThAne adhe cAlI rahyAM che. jarUra eTalI ja che ke, e anuSThAnamAM jema bane tema bhAllAsa vadhAravAne ApaNe prayatna karIe. ApaNAM anuSThAnane amRta anuSThAnanI keTImAM mUkavA AgaLa vadhIe. paMDite rabArIne dharma karavA upadeza ApatAM eNe pUchayuM : dharmathI zuM maLe? paMDita H mekSa maLe. rabArI : mokSa kevo hoya ? paMDita H tyAM to khUba AnaMda hoya. basa, AnaMda ja AnaMda... rabArI kahe : e te ThIka, paNa tyAM A heke pIvA maLe ke nahi, paMDitajI? paMDita : nA. rabArI H te mokSamAM AnaMda zI rIte ? paugalika padArtho vaDe ja sukha maLe e bhramaNuM eTalI dRDha banI gaI che ke, te vagara AnaMda maLe ja kema evuM manamAM ThasI gayuM che.
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ [4] kriyAnuM auSadhaH saMsArane roga antargata mahAzalya ___ masthairya yadi nAddhRtam / kriyauSadhasya ko doSaH tavA gukhamayacchataH | pavitra anuSThAne vakhate je eTale ja pavitra, sundara bhAllAsa AvI jAya te AtmA janama-janamanAM baMdhanone dUra karavA zaktimAna bane. nAmultha" sUtra bolatAM je sAdhaka bhAvAvezamAM na Ave te ja navAI kahevAya. kevA kevA apratIma vizeSaNa mUkyA che gaNadhara bhagavaMte prabhunA aidharyane-ezvaryAne prakaTita karavA sAruM ! bhagavaMtANuM zaizvaryathI dIpatA evA paramAtmAne
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ kSiAnuM auSadha... 33 mArA namaskAra thAo ! kevI ThakurAI che emanI? pUjya padmavijaya mahArAje kahyuM : e ThakurAI tuja ke bIje navi ghaTe re le ! aSTa prAtihAraja suM, jagamAM tuM ja re le. aSTa prAtihAryo paramAtmAnI ThakurAI -bhAvezvaryane sUcita kare che. "bhagavaMtANuM pada samavasaraNamAM birAjamAna thayelA bhagavantanI mukhamudrA manamAM tarI AvavI joIe. "jiNa pare dezanA deyatAe, samaruM manamAM teha, prabhu! tuma darisane e...." darzana prabhunuM, darzana zivasukhanuM. agaNita samayathI ApaNe kema bhaTakatAM AvyA chIe? paramAtmAnuM darzana nathI thayuM mATe. 'tuma darisaNa viNa huM bhame re kALa anaMta anaMta, kRpA have kIjie re....." "bhagavaMtANuM" bhAvaizvaryathI yukta paramAtmAnAM darzana. aSTa prAtiharyathI sehatA prabhunuM darzana. [1] tAharA vRkSa azekathI, zeka dUra gayA re le ! samavasaraNamAM birAjamAna paramAtmA para chAyA karI rahyo che azoka vRkSa. azeka. zoka jenAthI dUra bhAge. paramAtmAnuM nAma samaraNa ane emanuM sAmIpya te amaMgaLane naSTa kare ja che; paNa paramAtmAnI najIkamAM rahenAra A vRkSa paNa amaMgaLane dUra karI de che. pUjya padma vijaya mahArAja kahe che : jinajI, tAharA vRkSa azakathI zeka ghare gayo re ....
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAnasAra pravacanamALA-2 vanaspati para vicAronI asara prabhunuM samavasaraNa. paramAtmAnI dezanAbhUmi. kalikAla sarvajJa pUjya hemacandrasUri mahArAje "ayoga vyavacheda drAviMzikA'mAM kahyuM cheH "parigamyAM...dezanAbhUmima. A dezanAbhUmi-samavasaraNane mahimA bIjAo-jemane paramAtmAnA bhAvezvaryane khyAla nathI-na samajI zake evo che. siMha ane gheTuM, bilADI ne uMdara; pAse pAse besI samajI zake ? jo ke, atyAre A vAta vaijJAnika rIte pUravAra thayelI che. pazu ja nahi, vanaspati para paNa vyaktinA vicAronI asara thAya che. be cheDa para prayoga karavAmAM AvyuM. eka choDa para pANI chAMTatI vakhate pragartA e manamAM niSedhaka vicAro ciMtavyA. choDa naSTa thaI jAo evA. bIjA cheDa para jaLa chAMTatI vakhate sArA vicAro manamAM lAvyAM: A cheDa jaladI vikasita thAo evA. pariNAma Azcaryajanaka hatuM. pANI eka ja sarakhuM hevA chatAM vanaspati para ghaNuM bhinna asara paDI. niSedhaka vicArapUrvaka chaMTAyela pANIvALe che. pAMgaryo nahi. bIjAM cheDe khUba ja vikAsa karyo. | vanaspati jevI avikasita cetanA paNa jyAre vicArene Ave paDagho pADe che, vicArane A rIte svIkAre che, tyAre pazu-paMkhI paramAtmAnA prabhAvane kema na jhIlI zake? jhIlI zake ja.
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ 35 kriyAnuM auSadha... (ra) gIrvANa kusumavRSTi kare re le. gIrvANa eTale deva. paramAtmAnA samavasaraNanI bhUminI cipAsa teo phUlanI vRSTi kare che. deva bhagavAnanI bhakti karavA bese pachI zuM bAkI rAkhe? bhagavAnanI bhaktimAM te tameya pAchaLa rahe evA nathI ne? deve kSIrasamudranA nIra lAvI paramAtmAno abhiSeka karatA. tamArA mATe kSIrasamudra dUra che, paNa cekakhuM, sAruM dUdha te aprApya nathI ne? kuTuMbamAM daza sabhyo hoya te artho lITara dUdhathI cAle kharuM? paNa, ghaNI jagyAe daza-paMdara jinabiMbanA abhiSeka mATenuM dUdha joyuM hoya te....! pachI pUjArI dUdhamAM pANI ja nAkha, nAkha kare ke bIjuM kaMI? ane pAchA, "meru zikhara navarAve" vALA ghaNuM hoya, kaLaza para kaLaza nAmanArA; eTale ardho loTe te hoya dUdha ane hAMDe-be hAMDA jeTaluM hoya pANI...! thaI gayuM kSIra samudranuM nIra ! mULa vAta e che ke, paramAtmAnI bhakti mATe aMtaramAM je bhAvollAsa hevo joIe emAM ghaNuM kacAza che. tame kare che te sAruM ja kare che; TIkAnI A vAta nathI; have vadhu sAruM kema thAya e vicAravAnuM che. aMjanA satInI jinabhakti-du:khamAM AdhAra keNa? aMjanA devIne sAsarethI niSkAsita karavAmAM AvyA, piyara bhaNI dhakelI devAmAM AvyA. emane doSa na hevA
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAnasAra pravacanamALA-2 chatAM. gerasamajane kAraNe. rathamAM besI aMjanA satI pitAnA pIyaranA gAma AvyAM. sAsariyAmAM dukha hoya te strI mATe, te vakhate eka mAtra AdhAra pIyarane hoya che. vahAlasoyI mAtA ane vatsala pitAnI hUMpha jIvataranA bhArane e sukharUpa vahI le che. vasantatilakA nAmanI sakhI sAthe aMjanA satIne pIyaranA gAma-mahendrapura nagaranA parisara sudhI mUkI ratha pAcho jato rahyo. aMjanA satI ghera Ave che. page cAlIne, eka mAtra sakhI sAthe Avela putrIne joI pitA te nagaranA rAjA stabdha thaI gayA H A zuM? zuM thayuM? sakhIe raDate hRdaye badhI vAta karI ke, huM kalaMka caDAvI satIne sAsariyethI kADhavAmAM AvyAM che. hakIkatamAM, satI bilakula niSkalaMka, mahAna cAritryavatI che. piyarathI paNa tiraskAra! juo, A karmanI lIlA ! sakhInI vAta sAMbhaLavA chatAM, pitA vicAramAM paDe che? zuM A vAta sAcI haze? kharekhara, putrI niSkalaMka ja haze ke pachI...! pitAnA mukha parano bhAva vAMcI putra aMjanAno mADI ja vare kahe che? nahi, A nagaramAM enuM sthAna na hoI zake. eNe to amArA AkhA kuLane kalaMkita banAvyuM. tyAre, maMtrI rAjAne-aMjanAnA pitAne kahe che: mahArAja ! sAsariyAmAM dukha paDe tyAre dIkarIne eka
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ kiyAnuM auSadha. 37 mAtra AdhAra pIyara hoya che. zuM ahIMthI paNa ene jAkAre maLaze? tenI sAsue tene kADhI mUkI che, ApaNe cheDA divasa aMjanAne ahIM rAkhIe. tyAM paNa pUchaparacha karIe. badho vicAra karI, dhIratA ne ThaMDakathI nirNaya lo. Ama utAvaLApaNuM karavuM zebhe nahi. | sAmAnya saMgamAM, maMtrInI A vAtane rAjA svIkArI ja leta. paNa Aje satInuM karma vAMkuM che. e vAtane sIdhA pATe caDavA de tema nathI. rAjAe e vAta na svIkArI ane vahAlasoyI, nirdoSa putrIne, eka mahAsatIne, pitAnA gharethI jAkAro maLe. mADI jAya vIroya nathI kahe ke, nA, mArI bahena bhale thoDA divasa ahIM rahe. ApaNe ahIMthI tiraskAra karIzuM te e kyAM jaze ? strIne chevaTane AdhAra vahAlasoyI mAtA putrInA dukhe atidukhI banelI mA paNa Akhare, patinI IcchAthI viruddha huM zuM karI zakuM? kahI nIsA nAkhI, hAtha khaMkherI besI rahI. retI, Dagale Dagale pachaDAtI, vedanAgrasta aMjanA satI sakhI sAthe AgaLa cAle che. rAjakuLamAM ucharelI e rAjabALA ane rAjarANuM duHkhanI bhaThThImAM zekAtI cAlI rahI che. e nagaramAMthI nikaLI tyAre nagarajane paNa je mahAsatInuM duHkha na joI zakyA. kalikAlasarvajJa hemacandrasUri mahArAje "triSaSTizalAkA puruSa ciritra' nAmanA mahAkAvyamAM mahAsatI aMjanA devInuM caritra AlekhyuM che. tyAM uparanI sthitinuM hRdayadrAvaka
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ 38 jJAnasAra pravacanamALA-2 varNana ApatAM teozrIe lakhyuM che : "pade pade prakhalantI, vizrAmyantI tau tau mahAsatI Dagale Dagale pachaDAtA, kUTAtA, athaDAtA hatA. vRkSe vRkSe visAmo letA hatA. paNa mananI Agane vRkSanI chAyA ze harI zake ? radayantI dizapihi." rudana te evuM hatuM ke, sAMbhaLanAra patthara hRdayanI AMkhamAMthI paNa AMsUne cuvAka thavA mAMDe. sAmAnya mANasa te dhrusake dhrusake ja raDI paDe e rudana sAMbhaLIne. caritrakAra lakhe cheH manuSyanI kyAM vAta kare che, AkhuM vAtAvaraNa rudanamaya, Akandamaya banI gayuM hatuM. daze dizAo ane samagra AkAza pRthvI jANe DUsakAM bharatA hatA. AgaLa je nagare ane gAme AvyA tyAM paNa mahAsatIne Asaro na maLI zakyo. pitA rAjAe kuLakalaMkinI (2) putrIne kyAMya Azraya ApavAnI, potAnA rAjyamAM, manAI pharamAvI hatI! thAkelAM hArelAM mahAsatI bhayaMkara aTavImAM Avela eka parvatanI taLeTI pAse pahoMcyAM. eka vRkSa nIce besI mahAsatI vilApa kare che. sAthe che eka phakta sakhI vasanta tilakA. enI AMkhe paNa anarAdhAra varasI rahI che. tyAM e parama sakhIne zI rIte AzvAsana Ape? aMjanAne pUrvabhava tyAM vasantatilakAnI daSTi parvatanI gupho paDI. guphA mAM eka munirAja kAussagga dhyAnamAM lIna UbhA che.
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ kSiAnuM auSadha.. 39 aMjanAne kahyuM sanIeH munirAja kaI dhyAnamAM khaDA che. cAle, ApaNe temane vandana karIe. beu munirAja pAse gayA. vandana karyuM. munirAje dhyAna pUruM karyuM tyAre, temane sukhasAtA pachI aMjanAe. pUchyuM : bhagavan! ATalI badhI dukhanI pheje mArA para ekI sAthe kema tUTI paDI ? huM nirdoSa chatAM mArA mAthe AvuM bhayaMkara duHkha? jJAnI munirAja kahe cheH "vatsa! tuM nirdoSa che, paNa A janmanI; jyAre pApa te gata janmanAM paNa vyaktie bhegavavA ja paDe che. te gata janmamAM je bhUla karelI, tenuM phaLa A janmamAM te bhogavI rahI che." vasantatilakAe aMjanA satIne pUrvabhava pUchatAM jJAnI guru bolyA : aMjanA eka rAjAnI rANI hatI. tenI zekya je eka bIjI rANI hatI, te jaina hatI. jinezvara bhagavAnanI parama upAsikA. aMjanAnte janmamAM enuM nAma hatuM kanakerI-ne zakya para bhayaMkara IrSA hatI, tIvra dveSa. khAra. zekyanuM ahita ciMtavavA ghaNuM vicAre ryA, chevaTe bIjA keI upAye kAragata na lAgatAM vicAryuM: zokyane bhagavAnanI pratimA para khUba prema che ane roja vidhipUrvaka pratimAnI pUjA kare che. lAva, e mUrtine saMtADI dauM ! mUrti vagara mArI zakya herAna parezAna thaI jaze. enI parezAnI e ja te mAruM sukha che! mUrtine saMtADavI kyAM? mahelanI pAchaLa, kacarAnA DhagalAmAM arihanta prabhunA parama pAvana bimbane eNe
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ 40 jJAna sAthe pravacana mALA-2 saMtADayuM. kevuM bhayaMkara pApa! bAvIsa ghaDI pachI, te rANI mUrti kacarAmAM ja che ke kema te joI rahI hatI tyAre tyAMthI pasAra thatAM eka sAdhvIjI A kArya joI gayA. kanakedarI (bhAvinI aMjanA)ne samajAvI : are, A tuM zuM bhayaMkara pApa karI rahI che? arihanta bhagavAnanI AzAtanAH te kyA janme chuTIza A pApamAMthI? pApanA vicAre kanakedarI dhrujI. biane bahAra kADhyuM. jaina dharma svIkAryo, prabhunI bhakti karI. pApane tIvra pazcAttApa karyo. e pApa lagabhaga kSINa thavA AvyuM che. e pApanA udayathI A dukha AvyuM che. A pramANe pUrvajanmanI vAta kahI, banene dharmamAM sthira karI munirAja AkAzamAM uDI anyatra padhAryA. jatAM pahelAM munirAje kahyuM che. have dukhanA dADA pUrA thavA AvyA che. dharmanI ArAdhanAthI badhuM sAruM thaze. AdhAra jinabhakitane aMjanA satI e guphAmAM dharmanA AlaMbane divase pasAra karI rahI che. munisuvrata svAmI bhagavAnanI pratimA banAvI prabhunI pUjAmAM, bhaktimAM samaya pasAra kare che. AdhAra have che jinabhaktine. badhuM dukha, prabhunA Agamane, dUra thaI gayuM che. ane juo, A jinabhaktine prabhAva! eka vAra eka siMha A guphAmAM. bhayaMkara siMha. jene jotAM ja bhalabhalAnAM gAtro DhIlAM thaI jAya.
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ kriyAnuM auSadha. keNa rakSaka che atyAre? sAsariyAmAM keI Azare devAvALuM na maLyuM, pIyaramAM keIe jenI vAta suddhAM na sAMbhaLI; e nArIne AvA bhayaMkara jaMgalamAM siMhathI koNe bacAvaze? have mahAsatIne cintA rAkhavA jevuM nathI. jinezvara devanA bhaktane talabhAra paNa cintA zenI hoya? te guphAne mAlika deva aMjanAnA dharmathI kheMcAI aSTApada nAmanA prANInuM rUpa vikuva tyAM Ave che ane ene jotAM ja siMhabhAI raphucakakara ! thoDA samaya pachI aMjanA devInA mAmA Ave che ane mahAsatIne laI jAya che. ApaNe te e ja jevuM che ke, kevI hatI e mahAsatInI bhakti. bhagavAnanI pratimAnuM ja dhyAna Ape divasa teo dharatAM. ane jyAM paramAtmAnuM dhyAna hoya, paramAtmAnuM nAma hoya tyAM duone pharakavAnuM gajuM nathI. [3] divya davani sura pUre ke... bhagavAnanA ATha prAtihAryonuM svarUpa ApaNe vicArI rahyA chIe. trIjA prAtihAya atizayanuM varNana karatAM pUjya pa vijaya mahArAje kahyuM : divya dhvani sura pUre ke, vAMsaLiye svare re le ! megha gaMbhIra prabhunI vANI. ane ene devatAo vAMsaLI dvArA saMgItathI anudhvanita karI rahyA hoya. zravaNendriya-kAnanuM sArthakya kharekhara AvA vakhate ja anubhavAya.
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAna sAthe pravacanamALA-2 pUjya kAnti vijaya mahArAja paramAtma-stavanAmAM kahe che: "amRta jharaNI mIThI tuja vANI, jema ASADha gAje; kAna mAraga thaI hiyaDe pesI, saMdeha mananA bhAMje re.." jinamukha dIThI, vANI mIThI... - pUjya vIra vijaya mahArAje jina-vANIne mahimA ke sarasa vyakta karyo cheH "jinamukha dIThI, vANuM mIThI, sura taru velaDI...prabhunI vANI, kapelaDI jevI che. kalpavRkSa pAse jaIne Iccho te badhuM hAjara thAya. ema jinavANI tamArA saMkalpane pUrNa karI de. kaI rIte ? saMkalpo manamAM je kAraNe UThe che, e kAraNane ja samApta karI de che e. IrachA viSavela dukhI banAvyA kare. saMteSa kalpavela. A saMtoSa AvatA duniyA tamArA hAthamAM AvI jAya che. paMDitajInI niHspRhatA eka tattvacintaka paMDitane, e buddhizALI hovAthI, rAjA taraphathI maMtrIpadanI ophara karavAmAM AvI. paMDitajIe e opharane ThukarAvI dIdhI. "rAjAnI gulAmI huM karuM?" e paMDitane mitra te pachI maMtrI banyA. maMtrI banyA pachI eka vakhata e mitra paMDitanA ghara pAsethI nIkaLI rahyo hate, sundara majhAnA rathamAM besIne, ane jogAnujoga, paMDitajI e ja vakhate bhajana karIne vAsaNa uTakI rahyA hatA. hA, teo zramamAM zarama ne'tA anubhavatA. jAte ja
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ kriyAnuM auSadha. reTI banAvI khAya ane vAsaNa paNa hAthe ja sApha kare. pelA mitre majAkamAM kahyuM ke rAjAnI ophara svIkArI lIdhI hota te A kaDAkUTa na karavI paData ne! paMDita vaLate ja javAba Ape : vAsaNa ghasavAnuM teM cAlu rAkhyuM heta, mitra! to A rAjAnI gulAmagIrI-camacAgIrI na karavI paData ne ! mitra-maMtrI mahedayanuM moTuM jovA jevuM banI gayuM! huM bhIMDAne nokara nathI ! "rAjAne game te rANI" ane "rAjA, vAjA ne vAMdarA jevAM sUtro kahe che tema, rAjanA manane keI bharoso nahi. temanI hAjIhA kare te game, nahitara moDuM thaI jAya. kaTANuM. eka rAjA eka vAra jamavA beThe. tyAre zAka hatuM. bhIMDAnuM. navA rasoIyAe--e ja divase navA Avela rasoIyAe e masAlo nAkhela ke, zAka TesTaphula baneluM. rAjAne e bahu bhAvyuM. maMtrI-je pAse ja beThela hatA-ne kaheH vAha ! zuM zAka che ! bhIDe eTale bhIDe. kahevuM paDe. reja A ja zAka lAvavAnI AjJA koThArIne ApI deje. maMtrI kaheH bhIDe eTale bhIDa. enI vAta na thAya. jema Apa rAjA che, tema zAkamAM e rAjA che. have reja e ja zAka Avaze ApanA bhANAmAM. thoDA divasa thaI gayA. reja rAjAnA bhANAmAM bhIDAnuM zAka Ave. rAjA te kaMTALI gayo A bhIMDAthI
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAnasAra pravacanamALA-2 maMtrIne kaheH bIju ke zAka maLe che ke nahi nagaramAM? reja bhIDe ne bhIDe ja. bhIDe te kaMI zAka che. maMtrI kaheH kharI vAta che, sarakAra ! A te kaMI zAka che! sAva nakAmuM. rAjA kaheH maMtrIjI, te divase te tame bhIMDAnA vakhANa karatA'tA ne Aja maMtrI kaheH nAmavara ! huM te Apane cAkara chuM, kaMI bhIMDAne cAkara nathI! te divase Ape bhIMDAne vakhANyA te meM ya vakhANyA, Aje Ape vaDyA te meM ya vakheDaDyA... driAkSa vihAse, gaI vanavAse... ApaNe prabhunI vANInI vAta karatA hatA. "surataru velaDI." ka95vela samI che jinavANI. mIThI, mIThI, atimIThI che A vANI.... pUjya vIra vijaya mahArAje khUba sarasa kalpanA karI che eka stutimAM. emaNe kahyuM: drAkSane leke mIThI kahetA. paNa prabhunI vANInI miThAza AgaLa enI zuM visAta? bicArI drAkSa zaramAIne, parAjita thaIne jaMgalamAM jatI rahI. parAjita rAjA zaramAIne jaMgalamAM jatuM rahe ne tema ! "kAla vihAse, gaI vanavAse...." ane zeraDI? ene te bicArIne pIlAvAnuM nasIbamAM AvyuM! zeraDI pIlavAnA saMcA bhaNI juo te khyAla Ave, ke bicArI rasanA bahAne AMsUnI dhAra vahAvI rahI che. miThAzanA mAmalAmAM, jinavANu sAme, e ya parAjita thaI gaIne tethI ja teM !
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ kriyAnuM auSadha... 45 - sAkaranI te vAta che. e te gabharAIne pahelAM ja zaraNe AvI gaI. "tamArI gAya chuM" kahIne zaraNa mAgyuM eTaluM ja nahi, bicArIe ghAsa-taraNuM meDhe ya nAkhyuM. pahelAM sAkara-khAMDamAM ghAsa AvatuM. ghAsanA bArIka resAo. "sAkara seMtI, taraNAM letI, mukhe pazu cAvatI." pazu jema meDhAmAM nAkhI ghAsa cAve tema e cAvavA lAgI. amRta mIThuM, svarga dIThuM." amRta mIThuM kharuM, paNa. eyasamajI gayuM ke, A dharatI para have ApaNe Tapa nahi khAya. jinavANInI miThAza sAme morace mAMDavAnuM ApaNuM gaju nahi. eTale e te bicAruM svargamAM sidhAvI gayuM ! ApaNe jinezvara bhagavaMtanI vANanI vAta karI rahyA hatA. ATha prAtihArya atizaye paikIne A trIje atizaya. [] cAmara kerI hAra calaMtI ema kahe re ! bhagavAnane vIMjhAI rahelA cAmara potAnI e kriyA dvArA jagatane eka saMdeza pAThavI rahyA che. ze saMdeza che emane ? "je name ama pare, te bhavI urdhvagati lahe re lo." amArI peThe, jeo prabhunI sevA kare che, paramAtmAne name che, teo urdhvagati prApta kare che. [5] tihAM besI jinarAja, bhavika dezanA dIye re lo AvAM prAtihAryothI sevAtA bhagavAna samavasaraNamAM siMhAsana para birAjamAna thaI dezanA pharamAvI rahyA che.
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAnasAra pravacana mALA-2 rUpAnA, sonAnA ane mANijyanA gaDha che samavasaraNane. kalyANa mandira" tetramAM pUjya siddhasenasUri mahArAja kahe che: "kAtipratApayazasAmiva saMcayena." bhagavAnanA yaza, A traNa gaDha. yazane varNa sapheda manAya che. pratApane pILo ane kAtine lAla raMganI kahevAmAM Avela che. A traNa gaDhavALA samavasaraNa para che bhavya siMhAsana. "tihAM besI jinarAja, bhavika dezanA diye re le." samavasaraNamAM birAjelA, caturmukha bhagavAnanI vANIne prasAda pAmanAra jI kevA baDabhAgI! evuM baDabhAgya ApaNane ya maLI cUkeluM, paNa e baDabhAgyane gya pAtrapaNuM nahi vikaseluM. apAtratAnA kAraNe A dhanya avasara maLavA chatAM ApaNe sAva vaMcita rahI gayA. kalyANamandira stotramAM ApaNuM A dardane vAcA ApatAM tetrakAra maharSie paramAtma-stavanA karatAM kahyuM : AkaNipi mahioNpi nirIkSitapi..." he prabhu! meM samavasaraNamAM birAjamAna thayelA evA ApanI vANI sAMbhaLI che, bhUtakALane ko'ka bhavamAM mArI AMkhe meM darzana, senerI kamaLa para viharI rahelA, anupama rUpanA svAmI evA ApanAM darzana karyA che. mArA hAtha vaDe ApanA pavitra ane meM sparza paNa karyo che. parantu, mArI kamanasIbI ke, e zravaNa, e darzana ane e sparzanathI AgaLa huM vadhI na zakyo. "nUnaM na cetasi
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ kriyAnuM auSadha.... mayA vidhUtesi bhakatyA.' mananA maMdiramAM-AtamanA dhAmamAM ApanI padharAmaNuM meM na karI. nahitara, A bhavabhramaNa, janama-maraNanA pherA mArA mATe hoya ? [6] bhAmaMDala zira pUche, sUrya pare tape re le. apAra rUpa che paramAtmAnuM paramAtmAnI mukhanI pAchaLa hoya che bhAmaMDala. prakAzamaya tejavatuLa. prakAzanI duniyAnuM pratika che bhAmaMDala. pUjya padma vijaya mahArAja kahe che : nirakhI harakhe jeha, temanA pratika khape re le. bhagavAnanA mukhanuM darzana thatAM, bhAmaMDalane najare nIhALatAM, jeTale harSa thAya teTaluM pApa khatama thAya. jeTalAM harSanA AMsU nIkaLe, bhagavAnanuM A vizvamohana rUpa jotAM, eka eka AMsU janama-janamanA pAtakane khatama kare. bhagavAnanI mUrtine bhAvathI bheTatAM keTalIvAra AMkhamAM AMsU AvyAM enI neMdha havethI karaje ! [7] devaduMdubhine nAda... suMdara vAjiMtra, ane vagADanAra devo. "deva duMdubhine nAda gaMbhIra gAje ghaNe re le." "kalyANa maMdiramAM tetrakAra maharSi kahe cheH A duMdubhi te lokone AmaMtraNa Apatu, maMgala gIta bajAvatuM vAjiMtra che. pahelAMnA yugamAM sArthavAha sAthe laIne jatAM, tyAre gheSaNa karAvatA
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ 48 jJAnasAra pravacanamALA-2 sArthavAha amuka nagara bhaNI jaI rahyA che, jeonI IrachA hoya te teonI sAthe javA taiyAra thaI jAya. deva duMdubhi zuM kahe che? bhagavAna tIrthakara deva melanagaranA sArthavAha che. jemane melanagare javuM hoya te badhA temanA zaraNe AvI jAya... [8] traNa chatra kahe... paramAtmAnA zira para jhaLuMbI rahyA che traNa chatra. traNa bhuvananA svAmI bhagavAna che, enuM saMsUcana e traNa chatra karI rahyA che. "traNa chatra kahe tuja ke, tribhuvanapatipaNa re . prazna sAdhakane uttara graMthakAra maharSine.... "bhagavaMtANuM" padanuM cintana karatAM, prabhunA azvanA sUcaka ATha prAtihAryonuM varNana ApaNe vicAryuM. sUtra belatAM A rIte je arthagaMbhIra pada para vicAraNA thAya. te anuSThAnamAM apUrva AnaMdanI jhAMkhI thaI zake. ghaNA sAdhakonI phariyAda hoya che. anuSThAnamAM Ananda kema nathI AvatuM ? granthakAra maharSi ahIM ene javAba Ape che. anuSThAna karatI vakhate manane bhaTakAva yatra, tatra, sarvatra hoya che. ane ethI, cittanuM joDANa anuSThAne sAthe na thavAthI, anuSThAna karavA chatAM, temanI divya zaktine paricaya thatuM nathI.
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ kriyAnuM auSadha.... | mana je zerabajAranI uthala-pAthalamAM ja ramatuM hoya te, bhejana karatI vakhate, dALamAM mIThuM Dabala hoya ke bilakula na hoya; kadAca tamane khabara nahi paDe. Aja vAta ahIM che. anuSThAne vakhate mana saMsAramAM ja herApherA mAratuM hoya te anuSThAnonI divyatAne paricaya zuM thAya ? hospiTalAIjhaDa thaI jAya! ghaNuM gAMTha, raselI evI hoya che, je davAthI nathI maTatI; temanuM oparezana ja karavuM paDatuM hoya che. DokaTara tamane kahI dezeH oparezana vagara Ane bIje kaMI IlAja nathI. ' cittanI A caMcaLatA evI ja cIja che. ene dUra karavI paDaze. zastrakriyA anivArya che. upAzraye e hespiTale. guru bhagavaMte DokaTara. have thaI jAva hospiTalamAM bharatI... ane thaI jAya rega chUmaMtara ! " kriyA rU5 auSadha bhavanA regane dUra karI de che. e auSadhane prabhAva barAbara prasare e mATe, upara kahyuM tema, hospiTalAIjhaDa thaI cittano bhaTakAva rUpa gAMThanuM oparezana karAvI levAnI salAha khyAtanAma sajene-graMthakAra maharSie ApI che tene bhUlatA nahi!
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ [5] samatolapaNuM zI rIte Ave ? sthiratA vADamanaH kArya __ yeSAmaGgAGgitAMgArgi tAM gtaa| yoginaH samazIlAste meLe liMvA nizi che Ajane manuSya viSamatAo vacce jIvI rahyo che. kyAMya samatalapaNuM belensa nathI dekhAtuM. samatalapaNuM jIvanamAM AvatuM jAya tema jIvana sthira, zAnta gatie vahevA lAge. ukaLATa, adheya adazya thaI jAya ane evA jIvananI nadInA pravAhanuM ja AdhyAtmikatAnA sAgara joDe milana thAya. tapa, svAdhyAya, dhyAna jIvanane samatala banAvavA amUlya phALo Ape che. bAhAtapathI AhAranI asamatulA niyaMtrita thAya, atyaMtara tapathI vicAra para niyaMtraNa Ave.
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ samatolapaNuM zI rIte Ave? necaralejisTanI lAkheNI salAha eka prakRti-cikitsake-necaralesTe eka sabhAne saMbodhatAM prazna karyoH pitAne mATe ja khAnArA keTalA ane DaoNkaTara para dayA karIne enA mATe khAnArA, tamArAmAMthI keTalA ! praznanI spaSTatA karatAM eNe samajAvyuM : tamArA AhArano eka tRtIyAMza ke eka dvitIyAMza bhAga te tamArA mATe ja tame khAva che, zarIrane joItI uja- zakti maLI rahe te mATe. paNa bAkIne bhAga tame DokaTara mATe khAva che. e na khAva to tame mAMdA paDe nahi, ane mAMdA na paDe te bicAre DokaTara zuM kare? eTale kherAkane pahele ardho bhAga tamArA mATe che. bIje arthe bhAga hekaTara mATe. rAjA ane paMDita eka rAjA pAse Ayurvedane eka niSNAta paMDita eka lAkha zlokene banAvela mATe grantha laI gaye. rAjAne kahyuM : "mahArAja ! khUba parizrama karI A grantha huM banAvIne lAvyo chuM. Apa kRpA karI e granthane sAMbhaLe huM anuvAda karI Apane samajAvuM." rAjA kaheH paMDitajI! Apane grantha jarUra aNamola haze. paNa mane eTalI phurasada kyAM che? rAjakAjamAMthI keTale samaya huM kADhI zakuM? paNa Apa ema karo. ApanA granthane je sAra hoya te nAnAmAM nAnA rUpamAM gaThavIne mane Ape.
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ para - jJAnasAra pravacanamALA paMDitajIne sArA evA mahelamAM utAre Ave, mahinA sudhI mahenata karI, saMkSepa karatAM karatAM paMDitajIe eka lAkha zlokonA granthano sAra ATale tAravyo : 'Ne bhojanama'. pahelAM khAdheluM bhejana pacI jAya pachI ja navuM bhejana levuM e ArogyazAstrane pahelo pATha. mAtra pahelo ja nahi, chelo paNa! je ATaluM tame karI zake, te DekaTaranI mulAkAta tamAre na levI paDe. peTa narama, pAMva garama.. - eka kavie eka duhAmAM ArogyazAstrane sArI rIte vaNI lIdhuM cheH peTa narama, pAMva garama, aura zira ke raka ThaMDA, phira DAkaTara Aye ghara para, te usake mAre DaMDA ! peTa narama." piTane narama rAkhavAnuM. DaoNkTaranI dayA () ciMtavI, je vadhArAne kherAka khAva cho, te baMdha karavAne. unedarI tapa karavAne. ApaNA dharmazAstramAM badhI bAbate para cintana thayeluM che. kazuM bAkI nathI. paNa enA para vicAra thavA joIe ne! maMthana karavuM joIe. unedarI tapa, dhyAna ane ArAdhanA mATe bahu upayogI che. peTa bhareluM hoya te pramAda thAya. paNa mApasara khAdhuM hoya te ArAdhanA apramatta rIte thaI zake. - pAMva garama." pagane garama rAkhavAnA. arthAt beThADu jIvana nahi jIvavAnuM. ArAdhaka mATe paNa, UbhA UbhA
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ samatolapaNuM zI rIte Ave ? kAussa karo, paMcAMga praNipAta vagerenI kiyA vidhipUrvaka karavA rUpa vyAyAma che ja. meniga voka levA jAya, paNa. - mahAnagaronA reDa para savAre nIkaLo te nibaMga vakavALA ghaNA maLe. emAM jene paNa hoya. je ghare vidhipUrvaka e savAranuM pratikramaNa kare te ene moni*ga vaoNka levAnI lagabhaga jarUra na rahepratikramaNamAM uThavAbesavAnI kriyA, khamAsamaNa vakhate aMgane namAvavAnI kriyA, kAusagamAM zvAsocchavAsanI kriyA- hA, kAussagnamAM navakAra maMtra bolIe tyAM vidhi e che ke, eka pade eka zvAsocchavAsa thavuM joIe. enuM AkhuM vyavasthita gaNita che. navakAra maMtranA pada nava, paNa tenI saMpadA ATha. arthAt virAma sthAna, zvAsocchavAsa mATe bhavAnAM sthAna ATha che. legassa "caMdesu nimmalayarA" pada sudhI kema gaNAya che? enuM kAraNa A che : jyAre pacIza zvAcchavAsane kAusagga hoya tyAre 'caMdesu nimmalayara pada sudhI AvatAM pacIza pada thaI gayA. eka gAthAnA cAra pada.....pacIza pade pacIza zvAsozvAsa Ama prANAyAmanI kriyA ApaNA anuSThAnamAM joDAyelI ja che. khamAsamaNa dyo tyAre pAMce AMga-be hAtha, be DhIMcaNa ane mAthuM jamInane aDavA joIe. paMcAMga praNipAta arthAta pAMca aMga dvArA namaskAra... .
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ 54 jJAnasAra pravacanamALA-2 chatAM meniga voka karavuM ja hoya to.. Ama, ApaNA anuSThAnemAM badhuM AvI jatuM hovA chatAM je meniga vaeNka-prAtaHbhramaNa karavuM ja hoya te, meniga vokane rUTa e goThavo ke, jemAM be-cAra jinAlaye AvI jAya. amadAvAdamAM meM eka bhAIne joyelA, jeo rAja savAre pAMca-sAta jinAlayomAM darzana karavA jatA. beya kAma bhegA patI jAya! mukhyatA darzananI rahe te vadhu sAruM. jIvanamAM prabhunuM sthAna jeTaluM AgaLa rahe ane pitAnuM sthAna jeTaluM gauNa rahe teTale vikAsa thavAne. jIvananI kAra mATenA A peTrola paMpe ! (beDaTI pIne nahi, he !) vicAre : hAsyAkhyAyatana jinasya.." cAlo, bhagavAnanAM darzana karavA jAuM. sauthI karavA jevuM kartavya e che. jJAnI puruSoe zrAvakanI dinacaryA evI batAvI che ke, jemAM thoDI thoDI vAre paramAtmAnuM ane gurudevanuM darzana thaI jAya ane ema, saMsAranA mohane dUra karavAnA nimitto maLe jAya. savAre darzana, madhyAhune pUjA, sAMje AratI. savAre guruvandana. sAMje guru mahArAja sAthe pratikamaNa.. hAIve para thoDA thoDA aMtare peTrola paMpa heya che. jethI skuTara ke kArane paTela ke DIjhalanA DabA laIne
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ samatolapaNuM zI rIte Ave ? papa yAtrAe na javuM paDe. khalAsa thAya e pahelAM, najIkanA peTrola paMpa para pahoMcI javAnuM. amadAvAda, khaMbhAta, pATaNa, rAdhanapura jevI purANI nagarIomAM piLe paLe jinamaMdire che. jIvananI yAtrA mATe jaIe prabhu bhaktinuM paTela. e pUravA mATenA A pavitra dhAme. Tensana vadhI jAya, gabharAmaNa thaI jAya ke tarata ja maMdire deDe. bhAvavAhI stavane raTa. juo, Tensana kevuM dUra bhAgI jAya che ! te, maMdira ane upAzraya thoDe thoDe aMtare khUba ja hetupUrvaka pUrvajoe banAvyA che. garamI vadhu hoya tyAre parabe cheDe theDe aMtare hoya tema. bhautikatAnI garamImAM AdhyAtmika cintana rUpa pANa Dagale-Dagale joIe. e mATe dharmasthAne che. tame A peTrola paMpa para jaI tamArI gADIomAM tatvajJAnanuM peTrola bharAve che ke nahi? nahi pUrAve te gADI nahi cAle, he ! sukhanI gADI Thapa thaI gaI che ne ? enuM kAraNa A ja che. samatalapaNuM jIvanamAM zI rIte Ave enI ApaNe vicAraNA karI rahyA chIe. peTa narama, pAMva garama aura zira ke rakakhe ThaMDA." traNa samatelananI vAta AmAM karI. paheluM samatolana AhAranuM, bIju zramanuM. ane trIju mananuM.
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ - jJAnasAra pravacanamALA-2 " AhAra eTale ja le, eTale jarUrI che. peTane te khAlI arthe zera ATo joIe che. kaDAkUTa che badhI jIbhanI. svAdanI. TesTanI. eka gAmaDA gAmanA paTelane dIkare muMbaI nekarI karate hate. nekarI sArI hatI. pitAne muMbaI AvavA teNe ghaNuM kahyuM. paNa paTela kaheH have mane gharaDe ghaDapaNa tyAM jelamAM zIdane laI jAya, bhaIlA ! ahIM ja rahevA de. dALa-reTI khAIza ne bhagavAnanuM bhajana karIza. dAdA dAdI taraphathI saMskAra maLatAM te baMdha thayuM - A samasyA Aje bahu moTI thaI gaI che. pautrane dAdA dAdInA vahAla sAthe nAnapaNamAM je saMskAra-bIja maLatAM e have maLatAM baMdha thaI gayA. - putra pitAnA kuTuMba sAthe rahe mahAnagaromAM. jyAre mAtAjI ane pitAjI rahetA hoya dezamAM. nAnAM bhUlakAMone vyasta mAtA-pitA dhakelI de kinDaragArDanamAM. na maLe gharamAM dharmanA saMskAra. na maLe bahAra dharmanA saMskAra. : rAjasthAnanA ghaNA gAmamAM ame joyuM ke, tyAM gharanA mAlike-puruSe dhaMdhA mATe bahAra rahetA hoya. paNa kuTuMbane dezamAM ja rAkhe. AmAM dhArmika saMskAra, bALakone maLavAnI taka ghaNI hoya che. dAdA-dAdI pAsethI ja te !
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ IN samatolapaNuM zI rIte Ave ? bALakane mandira-upAzraye sAthe laI jAva " amArI pAse te bALaka pachI Avaze. samajaNuM thayA pachI. amArI pAse bALaka Ave, ane je rIte vandana kare e uparathI ame tenA mA-bApe tene kevI zikSA ApI che, tene kayAsa kADhI laI e. mAsA, mAmI, phaI phuA badhAyanI oLakhANa bALakane karAvI, temane praNAma vagere kema karavA te samajAvyuM; paNa ApaNuM guru mahArAja AvA hoya che ane emanI pAse A rIte sukhazAtA pUchavI joIe. gocarI vaheravA ApaNA ghera laI AvavA joIe. A badhuM zIkhavADayuM che? A amAre upAzrayamAM te, zaheramAM, bALake bahu ochA jovA maLe. emAM bALakane kaI vAMka nathI. vAMka tamAre che. pUjA karavA jAva tyAre paNa bALakane sAthe laI jAva. guru mahArAjane vaMdana karavA jAva tyAre paNa tene sAthe laI jAva. - ame eka gAmamAM gayelA. tyAM eka bhAI sAMje pratikramaNa karavA Ave tyAre ja potAnA nAnakaDA dIkarAne laIne Ave. bAbo DIvAra sudhI te jAge ane kAusagga Ave tyAre navakAra gaNe. ene sAmAyika nahetA levaDAvatA. pachI UMghI jAya. pratikramaNa uThaye, zrAvaka bhAI guru mahArAjane sukhazAtA pUchI, geDe dharmopadeza sAMbhaLI bAbAne UMcakIne ghera jAya. ' :
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ 58 jJAnasAra pravacanamALA-2 eka bhAIe emane eka vAra kahyuM : bA be reja sUI jAya che, pachI zA mATe lAvatA hazo? pelA bhAI kaheH bhale e sUI jAya, ne mAre ene UMcakIne laI ja paDe; enA manamAM eTalAM saMskAra te paDaze ke, A karavA jevuM che. ravizaMkara mahArAjane anubhava samAjasevaka zrI. ravizaMkara mahArAja eka gAmamAM gayelA. eka bhAIe emanI khUba sArI mahemAnagatI karI. ApaNA dezamAM "atithi ne deva mAnI tenI sevA karavI e koIne zIkhavavuM na paDatuM. vidyAguruone e pATha na ApavuM paDatuM. bALaka potAnA gharamAM AvatA atithienuM thatuM Atithya joI e pATha bhaNI jata ! ane AcaraNa dvArA je pATha grahaNa karavAmAM Ave che, tenI UMDI asara paDatI hoya che. haju ghaNI jagyAe, karNATaka vagere rAjyamAM, Atithyane suMdara rIvAja jovA maLe che. tame game tyAM jAva ane pANI mAge te paheluM pANI nahi Ape. pahelAM kAMkarI goLa Apaze. ane pachI pANI Apaze. ravizaMkara mahArAja javA mATe taiyAra thayA tyAre temanA jajamAna pelA bhAI veLAvavA AvyA. sAthe nAnA putrane temaNe lIdhe. cheDe gayA. ravizaMkara mahArAja kaheH have tame pAchA vaLI jAva. paNa pelA bhAI pAchA na vaLe. "bAbAne thAka lAgaze. mATe pAchA vaLI jAva." Bdha che.
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ samatalapaNuM zI rIte Ave ? 59 bAbA mATe te khAsa Avyo chuM vaLAvavA. tene e zIkhavA maLe ke, atithine kevI rIte mUkavA javuM, joIe." pATha je bhAratanA dareka bALakene emanA vAlIo taraphathI maLyA kare te bhAratIya saMskRtine pUrNa vikAsa jovA maLe e divase dUra nathI. "cAlI zaraNaM gacchAmi!' paTelane dIkare muMbaI rahe. paTela dezamAM. dIkare. pitAne muMbaI AvavA kahe. pitA kahe huM chuM tyAM ja ThIka chuM! daza bAya dazanI rUmamAM, Akhare, DosAne samAveze. zI rIte thAya? bahAranI cAlInuM ja zaraNuM levuM paDe. je divasamAM "dhamma zaraNaM gacchAmi karavAnuM hoya e ja divasomAM "cAlI zaraNaM gacchAmi !" dIkarAe joyuM ke, pitA muMbaI te nahi Ave. tyAre. eNe lakhyuM : tama tamAre ArAmathI raheje. be paisA chUTathI kharcajo. dara mahine manIorDarathI paisA mokalIza. sAdAIthI rahetA paTelane kharca te zuM hoya ? khetara-- mAMthI anAja Ave. emAMthI jeTalA-kharca bAdazAhIthI nIkaLI jato. paNa dIkarAe bahu Agraha karyo hate ane pite na lakhe teya dikaro manIorDara karavAno ja hate eTale e vadhu rakama dara mahine na mokale e mATeya geDI rakama maMgAvavI jarUrI hatI.
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAnasAra pravacanamALA-2 paTela abhaNa hatuM. tethI pisTa mAstarane eka pisTa kArDa ApI muMbaI lakhavAnuM kahyuM. pacAsa rUpiyA dara mahine mokalavA tevuM sUcavyuM. pisTa mAstaranA manamAM e vakhate vicAra Avyo ke, 50 ne badale 150 rUpiyA lakhI nAkhuM te zuM vAMdhe? manIorDara ahIM ja AvavAnuM che. 150 mAMthI 100 huM laI laIza ane 50 paTelane ApI daIza! anItinA lADavA pace ke peTamAM UbhA thAya ? ane pachI te posTamAstara dara mahine harAmanA lADavA jamavA lAgyA. A lADavA pace ke peTamAM UbhA thAya? sabhAH sAhebapace nahi. bhalA mANasa! tamArAthI Ama bolAya? anItinuM dhana na pace evuM mAnanArA che tame? ke nIti, nIti karIe to bhUkhe marIe evuM mAnanArA che? sabhAH kahevAya evuM nathI, sAheba! - tame bhale ne na kahe paNa ame tamArA mananI vAta jANIe ne ! nIti, nIti karIe te bhUkhe marIe evuM mAnanAre jyAre kharIdI karavA jAya tyAre vepArIne ema ja kahe ne ke, tAre jeTalI anIti karavI hoya teTalI karaje. kAraNa ke nIti karavA jaIza te tArA birA-chokarAM bhUkhe maraze! ke ene-vepArIne nItinA pATha paDhAve?
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ samatolapaNuM zI rIte Ave ? sabhAH e vakhate te vepArI nIti Acare e ja game. . . . . . . . ' tyAre te pArakA chokarAne ja jati karavA nIkaLyA che, ema kahene! ghaNA leke kahe cheH sAheba! ApaNe cokakhuM kahI. daIe ke, AnI kiMmata ATalI che, paNa mAre ATalI levAnI che. ane pachI vadhAre bhAva laIe te anIti. kahevAya? emane ATale ja javAbaH tamAro dIkaro mAM paDyo hoya ane e vakhate DokTara amuka piTanTa davA levA sUcave. AjubAjunA eka ja kemisTa pAse e davA hoya. ane e kahI de ke, A davA chApelA bhAva para amuka na maLe te ja ApavAnI che. te vakhate tamAre levI te paDe ja. paNa e letI vakhate kemisTane abhigama tamane kevuM lAge? tamane enA para guse AvI jAya ? eNe khoTuM karyuM che ema tamane lAge? sabhA : lAge. basa, te javAba maLI gaye. ke pachI badhA kare te kharAba ane tame kare te sAruM; A keI niyama che ? jIbhanI dalAlI . . pisTa mAstara dara mahine se rUpiyA cAMuM karavA lAgyA. be-cAra mahinA te barAbara . paNa e pachI
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAnasAra pravacanamALA-2 paTelane dIkare ghera Avyo. pitAne kaheH mahine deTase ja kema maMgAve che? vadhAre maMgAvatA he te. majAthI rahe tame. bIjI tamArI sevA nathI karI zakate paNa ATaluM te karuM. paTela sAMbhaLIne jarA navAImAM DUkhyA. mahine pacAsa rUpiyA ja maMgAvuM chuM ane A doDhaso kema kahe che? bhAI ! huM te dara mahine pacAsa ja maMgAvuM chuM. te hase kema kIdhuM?" have navAImAM DUbavAne vAra dIkarAne hate. "huM dara mahine doDhaso mokaluM chuM ne tame maMgAvyA hatA paNa Dhase.". dhIre dhIre khyAla Avyo ke A pisTa mAstaranA ja karatUta che. paTela-putra pahoMcelo hate. lAMcarUzvata virodhI adhikArIne maLe. badhI vAta samajAvI. chaTakuM goThavyuM. bIje mahine manIorDara AvyuM. tenI cUkavaNuM vakhate adhikArIo hAjara thaI pisTa mAstaranI pila khelI nAkhI. ane posTa mAstara saspenDa thayA. harAmane lADa pace nahi, he. ApaNI mULa vAta e hatI ke piTane joI e pA zera; paNa jIbha ghaNe umere karAve che. piosTa mAstare jema varacethI umere karI nAkhyo tema jIbha paNa peTanI mAgamAM vaccethI ghaNuM vadhAre karI nAkhe che. pApaDa, rAyatu, caTaNI, kacuMbara..A badhuM kone joIe che?
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ samatolapaNuM zI rIte Ave? eTalA mATe kahyuM, yuktAhArI bane. AhAra sAtvika, sAdo ane pramANasara joIe. e AhAra hoya te dhyAna mATe yogya bAhya bhUmikA sajavA mAMDe. heTela, resToranTane AhAra "khAtara upara divela" je kharca karAve che. helanuM bila vattA kAkaTanuM bila! hoTalavALAe DokaTara pAse bhAga mAMge navA-savA DokaTara gAmamAM AvyA. emanI prekiTasa dhIkatI cAlavA lAgI. kAraNa ke cheDe samaya pahelAM ja eka heTala gAmamAM khulI hatI. ane mAMkhIothI baNaaNutA gAMThiyA leke TesTathI khAtA hatA. thoDA divasa pachI haTalane mAlika brekaTara pAse gaye ane pachI kaheH sAheba, tamArI kamANImAM mAreya bhAga rAkhavuM paDaze, he ! "tamAre bhAga zI rIte ?" zI rIte te e rIte ke, lokone mAMdAM te chevaTe huM ja pADuM chuM ne! mArAM saDelAM pharasANa na khAya te loke mAMdAM zAnA paDe? ane loko mAMdAM na paDe te tame davA kenI kare?" | DaoNkaTarane ya lAgyuM ke, vAta kharI hatI. A pahelAM pite je gAmamAM gayelA, tyAM haiTala, resToranTa na hoI temane dhaMdhe jAmele ja nahi. ane ahIM AvatA veMta
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ - jJAnasAra pravacanamALA-2 jAmI gayo. e pratApa te heTalavALAne ja! DokaTare hoTala-mAlikane bhAga kabUlI lIdhe. hepsane badale bahevyanesamAM saMpUrNa jIvanamAM samatulA lAvavI che. ane e mATe AhAramAM samatulA lAvavI che. AhAra sAtvika haze, vAMcana sAruM haze te mana paNa svastha raheze. Aje tananA rega karatAM mananA roga vadhI gayA che. ' hAIpara esIDITI, blaDa presara A badhA dardI zarIramAM dekhA de che eTaluM ja, bAkI e che asvastha mananI deNa. eTale kahyuM: zira ke rakakho ThaMDa. mastakane ThaMDuM rAkho. dhArmika cintana jeTaluM vadhaze eTale magaja parane beja haLave thaze. duHkha AvI jAya e vakhate paNa dhArmika vyakti hAraze nahi. gabharAze nahi. kamane udaya mAnI zAnta rIte ene sahI leze. khAsa Tensana te che resamAM pahelo lAvavAnuM. bIjAo pAse che e karatAM mAre vadhAre joIe. "hesa" ne badale biheva noTsa" nI bAju ja cintana cAlu che. ane e ja vyastatAne pedA kare che. ArAdhakanI vicAraNA * ArAdhakanuM mana satata "hesa" mAM ja, potAne je aNamola ta maLyAM che tenI AnandAnubhUtimAM ja ramatuM ' '' - i. ka . 1 )
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ samatolapaNu kevI rIte Ave ? hoya che. ane ethI enuM mana svastha hoya che. ArAdhakane pUche ke, tAre zuM joIe? to e kahezeH mAre kaMI na joIe, paramakRpALu paramAtmA maLyA, emanuM zAsana maLyuM, saddagurudevanI vANI sAMbhaLavA maLI; have bIju mAre zuM joIe ? - grathakAra maharSi vegIonI sthiratAnI vAta kare che. sthiratA Ave te samatA-samatalapaNuM Ave. mana, vacana, ane kAyAthI sthira hoya che jegIo. astharya-sUcaka ekAda rekhA paNa gInA mukha para kaLI zakAya nahi. ane AvI sthiratA kevI samatA janmAve che? gAma hoya ke jaMgala bhegIne beya sarakhA che. | sAmAnya sAdhaka mATe gAma karatAM jaMgala, ekAnta sAru. jethI mana dhyAnamAM lIna bane. paNa lInatA, dhyAnanI sthiratA, jenA aMga-aMgamAM prasarI cUkI heya, ene gAma ne jaMgala vacce kaMI bheda nathI lAgatuM. khaMDera ane bhavya mahAlaya; emanI daSTie beu sarakhA che. Ajane mahela AvatI kAle ITa-maTeDAnA DhagamAM parivartana pAmanAra che ane AjanuM khaMDera gaI kAlanA bhavya mahAlayanuM ja rUpAntara che A vuM mAnanAra yogI abhedadaSTinA pUrA sAdhaka che. ' jevuM sthaLa mATe evuM samaya mATe. rAtrI ane divasa beya emanA mATe sarakhA che. bahAranA prakAzanI jemane
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAnasAra pravacanamALA-2 jarUra hoya temane divasanI-sUryanI jarUra lAge. paNa jemane aMdarathI ja prakAza maLate zarU thaI gayo che emane te zuM rAta ke zuM divasa; vIse kalAka prakAza ja prakAza che. keIne game sUraja, ne keIne game caMdra bhaktAmara stotramAM mahAna stutikAra pUjya mAnatuMga sUri mahArAjAe A vAta sarasa rIte mUkI cheH "kiM zarvarISa zazinA ahina vivasvatA vA." he prabhu! tamArA mukharUpa candra vaDe jyAre aMdarane aMdhakAra-pApa rUpI aMdhakAra vidArAI gayo che tyAre have mAre divase nathI sUryanA prakAzanI jarUra, nathI rAtre candranA prakAzanI jarUra. tame ja prakAzanA advitIya strota rUpe che mArA mATe. zrI gajAnana ThAkuranuM stavana che : koIne game sUraja ne koIne game caMdra; mane ethI adhike game mAtA ! tAre naMda... kema? vAmA mAtAne lADakavAya kema vadhu game che? kavi kahe cheH sUrya candra jage ajavALAM kare, bAhya antara aMdhArAM tAre naMda hare, bhale Uge AkAze se se sUraja ne caMda. sUrya-candra bahu bahu te bahAranA aMdhArAne ulecaze. aMdaranA aMdhArAne keNa haraze? sivAya ke paramAtmA.... paramAtmAnI padharAmaNuM mana-gharamAM karAvIe. jethI prakAzanI choLe uchaLyA kare.
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAmanAonI jALI kema chedAya ? sthairya ratnapradIpazced dIpraH sakalpadIpajaiH / tavardharuM dhU ___rala dhUmaistathA''zravaiH // kAmanAonI jALamAM gherAyela mAnava-mana TensanathI eTalI hade vyAkuLa bane che, jyAre zAti mATenI TrAnkivajhila pisane Asare paNa e vyAkuLatAmAMthI choDAvI zakavA asamartha bane che. asahiSNutA TensanIya mananI ja nIpaja che. eka bhAI savAre ophise jatI vakhate patnIne kahI gayA sAMje khamaNa-DhokaLA banAvaje. keI kAraNasara patnI e na banAvI zakI. sAMje bhANumAM bhAkharI-zAka jatAM e
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ 68 jJAnasAra pravacanamALA-2 bhAI eTalA gusse thaI gayA ke, bhANuM paTakIne UbhA thaI gayA. hakIkatamAM, A gusse patnIe pitAno anAdara karyo e bAbatane nahAta ke Irita vAnagI na maLyAne nahote. e uzkerATa aMdara dabAyelA lAvArasane bahAra AvI gaelo aMza hate. oNphisamAM ukaLele rasa ghare ubharAvA mAMDayo. basa para gusse patnI para ? - covIse kalAka bhautika padArthonI laganane ja manamAM saMgharI rAkhavAthI satata lAvArasa-TensanarUpe aMdara ukanyA karate hoya che. ane pachI saheja nimitta maLatAM e lAvArasa phUTI nIkaLe che. garama garasa rasa daDavA lAge che, tene phUvArA ahIM tahIM UDe che ane najIka rahele dAjhI. jAya che. mulAjIe gharanuM vAtAvaraNa kevuM zAnta pADyuM! AthI viruddha, je Tensanamukta che te eTale zAnta hoya che ke bIjAne paNa zAnta banAvI de. mullAjI ghare AvyA tyAre bIbI reSathI dhuM A-kuM A thaI gayelA. "kyAM phara phara kare che. A divasa? tame na Ave tyAM sudhI raDuM saMbhALIne amAre beThA rahevuM kema? juo, A rasoI te karIne ThIkaruM thaI gaI che." mullAjI zAnta AdamI hatA. ThaMDA paDI gayela bhANAne hAthamAM laI patnInA mastaka para mUkatAM kaheH kaMI vAMdho nahi. tAruM mastaka hamaNAM dhamadhamATa vALuM, garama che eTale
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAmanAonI jALa kema chedAya? rasoI garama thaI jaze. eka ja vAkaye dhamadhamATa adazya. gharanuM vAtAvaraNa zAnta. kadAca A vakhate mullAjI paNa garama thayA hatA te? te pariNAma zuM Avata? tamArA anubhavanI vAta che eTale e viSe vadhu kahetuM nathI. sabhA : sAheba, re ja gharamAM jAdavAsthaLI jAme che. kema jAme che ? zrAvakanA ghare jAdavA sthaLI na hoya. apUrva zAnti hevI joIe. tamArA ghare paNa rAga, dveSa jame tevA nimitto vadhyA ane pariNAme zAnti gaI. reDio satata rAganAM gANuM ekate heya, TI. vI. rAganAM dRzyone prasArita karI rahyo hoya. halakAM megejhine AmathI tema UDatA heya. A zrAvakanuM AMgaNuM? tamAre ghera dIvAnakhAnAmAM kelenDaromAM evA caherAo jhUlatA hoya, evA lebAzamAM, je joI saddagRhasthane AMkhe mIMcavI paDe. pahelAMnA AryAvartana sAmAnya AdamImAM je dhamanI prAthamika samaja hatI, te Aje viziSTa, saMskArI kuLomAM dekhAvI paNa durlabha thaI gaI. jogIdAse AMkhane sajA karI pitAne thayela anyAya sAme bahAravaTe caDela jogIdAsa ekavAra bahAra gayelA. rastAmAM nadI AvI. nadInA kAMThe keI bAI nahAtI-dhotI hatI. jogIdAsanI najara acAnaka e bAInA keI aMga para paDI gaI. najarane te tarata ja pAchI vALI lIdhI ane gheDAne
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ 70 jJAnasAra pravacanamALA-2 pitAnA mukAma bhaNI doDAvI mUke. paNa manamAM eka ja vAta ghUmavA lAgI. mArI AMkha keI bahenanA aMga para paDI gaI... Ane zuM prAyazcitta? AMkha zenA mATe! bhagavAnane jovA mATe. vadhumAM duzmanane jovA mATe. paNa keI nArIne nIrakhavA mATe te nahi ja. kathA kahe che ke, jogIdAse pitAne paDAva jaI AMkhamAM bharaNuM bharyuM. kALI vedanA upaDe tevuM tIkhuM bharaNa. keIe pUchayuM: bhA, A zuM karyuM ? jogIdAsa kahe : AMkhane sajA karI. eNe na jovAnuM joI lIdhuM, eTale ene daMDa Ape. ' jovAnI buddhithI nahi, paNa acAnaka jevAI gayelA nArInA rUpathI paNa keTalI sAvadhAnI ? AMkhe mAtAne jevA mATe che. bahenane jovA mATe che. paranArIne jevA mATe nahi. haragIjha nahi. jojo, maryAdAne baMdha tUTI na jAya eka bhAIne pAMca putro hatA. putrI eke nahi, mitra ekavAra emane maLavA AvyA. vAtamAMthI vAta nIkaLI. eTale pelA mitra kaheH tame nasIbadAra che, pAMce putro eTale javAbadArI ghaNI ochI.... bhAI kahe: bhAI e kAMI ApaNA hAthamAM nathI. paNa kharuM pUcho te, mane eka putrInI IcchA jarUra hatI. "kema ?" eTalA mATe ke, mArA putrone eka bahena hoya te
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAmanAonI jALa kema chedAya? 71 e lekamAM evI eka nivikAra dRSTi pedA thAya, je bIjAnI bahena dIkarIone bIjI rIte na jevAde. ghare bahena hoya, vIrA-vIrA, kahI hetanA amI varasAvanArI, tyAre nArIne A najare-A nirdoSa nehanA eMgalathI jovAnI taka maLe che. A mATe mArI IchA eka putrInI hatI. mArA putrone eka bahenI maLe te mATe." je ke, mAtra eka bahenI ja A tUTyA Abhane thIgaDuM daI nahi zake. atyAre kAraNa ke kANuM meTuM thaI gayuM che. e mATe jarUra che maryAdAnA baMdhane atUTa, aDIkhama ubhe rAkhavAnI. bahenInA kAmane saraLa banAvavA jarUra che maryAdAnA baMdhane Teke ApavAnI. che. tUTuM-tUTuM thaI rahyo che e. amuka jagyAe e tUTI paNa game che ane leke upekSA bhAve e joI rahyA che. yAda rAkhe, e baMdha tUTaze tyAre tamAruM astitva, pUrepUruM astitva bhayamAM mUkAze. jIvanane artha hADamAMsanuM mALakhuM ja mAtra nathI thatuM. jIvana eTale zIla ane saMskAritAthI sugaMdhatuM vyaktitva. mArI pAse trIje hAtha nathI! jogIdAsa khumANa eka jagyAe gayelA. temanuM pauruSa -sabhara rUpa joI eka strI emanA para mohI paDI. jogIdAsa te jagyAethI nIkaLI ghoDA para besI ravAnA thayA. pelI bAI, je AgaLathI jogIdAsanA javAnA raste beThelI,
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ 72 jJAnasAra pravacanamALA-2 tarata ja bUma mArI jogIdAsanI pAse AvI. jogIdAse vicAryuM. keI dukhiyArI bAI lAge che. ene kaMI joItuM karatuM hoya te ApI dauM. bahena ! tamAre zuM joIe ?" jogIdAse pUchayuM. kAmAMdha bAI e jogIdAsa sAthe paraNavAnI IcchA vyakta karI. jogIdAsa kaheH bAI! tuM bhIMta bhUlI. jogIdAsane be hAtha che. jemAMthI eka hAtha talavAra mATe che. bIje mALA mATe che. trIjo hAtha ja nathI. je tane ApI zakuM. jogIdAsa eka patnI vrata dhArI che. A vAta tuM bhUlI gaI che. gheDAne deDAvI AgaLa laI jaI jogIdAsa pitAnA ISTa deva sUryadevane saMbodhI bolyA : he sUraja dAdA ! mane AvuM rUpa kema ApyuM, jethI mArI nirdoSa bahene bhUlI paDe. - pitAnuM rUpa bIjAne AkaSI pApane vicAra tene na karAve enI citA AryAvartane eka bahAravaTiye rAkhI rahyA hatA. nAmanizAna dekhAya che A vicAradhArAnuM Aje? saundarya prasAdhanomAM ane bulavarkara jevA zarIra sauSThavanA sAdhanamAM lAkha karoDa rUpiyA kharcAI rahyA che Aje. A heDa kayAM jaI aTakaze? vAta eka abhinetrInI eka abhinetrIe jyAre potAnA moDhA para karacalIo joI tyAre plAsTika sarjarI dvArA tene haTAvavAne
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAmanAonI jALa kema chedAya ? 73 prayAsa karyo paNa kudaratI krama AgaLa kRtrimatA kyAM sudhI TakavAnI? plAsTika sarjarInA jagamAM paNa karacalIe hAra na svIkArI. mukha para vijaya-patAkA teNe pharakAvI ja. ane tyAre karaaliALuM meTuM duniyAne batAvavA karatAM slIpiMga pisane moTo Dojha laI motane bheTavAnuM te abhinetrIe pasaMda karyuM. rUpa, dhana, kIrti A jyAre jIvananA AdhArastaMbha banI jAya che, mANasa evuM mAnI le che ke A badhA vagara huM jIvI ja na zakuM, tyAre bhavyatama evuM A jIvana kSudratama, mIniMgalesa banI jatuM hoya ema nathI lAgatuM? dharma je jIvanane AdhArastaMbha banI rahe te bhavyatama jIvana potAnI nirALI adA, chaTA dekhADI zake. ane jIvananA A lAMbA paTa para je dharmanuM sAmrAjya chavAyeluM hoya te anta samaye paNa dharma yAda Avaze. nahitara anta samaye dharma nahi, saMsAra ja yAda Avaze. sAjo thAuM to pharI paraNuM eka bhAInAM patnI gujarI gayelAM cheDA samaya pahelAM. patnI gayAM, paNa A bhAI sAhebanI viSaya-vAsanA jatI nahotI. moTI ummara thayelI. A ummare dharmanuM zaraNa svIkAravAnI buddhi pidA thavI ja joIe. paNa A bhAI te paraNavAnI dhUnamAM ja hatA. viSaya-vA sanA zI rIte kare? anAdithI A viSayanA jherI jhADavAo, AtamanI bhemakA para mULiyAM lagAvI
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ 74 jJAnasAra pravacanamALA-2 beThA che. e mULiyAMone pANI maLatuM bilakula baMdha thAya te e saheja DhIlAM paDe. eTalA mATe ja zAstrakAra bhagavaMte sArA nimittA, zubha AlaMbane para vadhu bhAra mUke che. nimittavAsI AtmA che, sArA nimitto, satsaMga vagere maLe te te UMce caDe, kharAba nimitto maLe te tenuM patana thAya. mATe tamArA gharamAM sArA nimitto maLe tevuM vAtAvaraNa pedA kare. vikArattejaka citro na hoya tamAre ghera. vikArottejaka sAhitya na hoya tamAre AMgaNe. ane duniyA AkhInI gaMdakIne ghare okatI gaTara jevAM reDIo, TelIvijhananI te vAta ja kevI? heya sArAM pustake, sArAM citro, tyAM ja vAte thAya teya dhamanI. Aje meM amuka sAruM pustaka vAMcyuM, temAM AvI AvI vAte lakhelI che. gajasukumALa ane metArya muninAM nAma saMbhaLAya tamAre ghare. pilAM bhAIne AvAM keI nimitto nahi maLelAM, jethI anAdinI asarane kAraNe temanuM mana viSayanA kaccaDamAM ja ramI rahyuM hatuM. yAda rAkhe, nirvikAra avasthA pedA karavA mATe lAMbI sAdhanAmAMthI pasAra thavuM paDe che. paNa anAdinI asarane kAraNe, vikArI banavA mATe thoDI paLo ja lAgatI hoya che. ghAsanI moTI gaMjI lagAvavI hoya te ghaNe samaya lAge. parizrama paNa e mAge. paNa ene saLagAvavI
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAmanAonI jALa kema chedAya? ha5. hoya te? dIvA saLI - nAnakaDI evI dIvAsaLI paLavAramAM ene bhasmasAt karI zake. sArA saMskArothI hRdayane vAsita karavAnuM kAma bahu agharuM che; &masAdhya paNa che e, samaya sAdhya paNa. pANIne UMce caDAvavuM hoya tyAre ja muzkelI paDe ne? DhALathI nIce relAvavAmAM muzkelI zI? e te dhaDadhaDATa paDavAnuM.. pelA bhAInA hiMyAmAM eka ja dhUna. paraNavAnI ja te ! loko pAchaLa mazkarI kare emanI lAkaDAmAM javAne thaye che, teya paiNavuM che bhAIne puNya prakAzanuM stavana eTale pAsaporTa: eka vAra e bhAI mAMdA paDyA. ghaNuM davA karI. paNa kaI davA lAgu paDI nahi. koI davA lAgu na paDe. ane vidAyanI veLA Ave tyAre "puNya prakAza'nuM stavana. saMbhaLAvAya. tyAre te sAMbhaLavuM ja joIe. paNa e pahelAMca reja ene pATha karavo joIe. eka mAjI emanA kAnamAM kaheH bolo, arihaMtanuM zaraNuM. paNa pelA bhAI e kyAMthI bele? emanA manamAM te hatuM ke, sAje thAuM te pharI paraNuM ! eka gAmamAM ame gayelA tyAre eka bhAI mAMdA hatA, e bhAInA sagA-vahAlAne thayuM ke, guru mahArAjane joga maLI gayA che te "puNya prakAzanuM stavana saMbhaLA-- vIe. e leke taiyArI karavA lAgyA. paNa tevAmAM pelA mAMdagIne bichAne beThala bhAIne khabara paDatAM e kahe :
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAnasAra pravacanamALA-2 nA, mAre nathI sAMbhaLavuM. emane ema ke "puNya prakAzanuM stavana saMbhaLAya eTale paralokamAM javAno pAsaporTa maLI gaye ! ane emane evA pAsaporTanI jarUra nahatI. emanA manamAM hatuM ke, haju te huM lAMbu jIvavAne chuM; atyAre kaMI puNya prakAzanuM stavana saMbhaLAya ? puNya prakAzanuM stavana roja bolavuM joIe. vAMcatAM na AvaDatuM hoya teNe bIjA pAse sAMbhaLavuM joIe. janma roga che. mRtyu svabhAva che. je vastu prAkRtika che ene TALI zakAtI nathI. janmane nivArI zakAya che: siddhipadane pAmIne. paNa janma maLyA pachI, mRtyu anivArya che, aparihArya che. ene nivArI zakAtuM nathI, kezIza kare ajanmA banavAnI. mRtyunA "hAu"thI ApaNe te gabharAI e ja zenA? ja prabhu pAse ApaNuM prArthanA hoya che. prArthanA sUtra jayavIyarAyamAM: "samAhimaraNuM he bhagavan! ApanI kRpAthI mane samAdhimaraNa prApta thAo. Apane maratAM samaratAM, ApanuM ja nAma mukhamAM letAM letAM ahIMthI yAtrA AgaLa laMbAvI dauM, yAtrA, ajanmA banavAnI dizAmAM AgaLa pravAsa.... masamoTI senA laIne udhyana maMtrI yuddhamAM gayelA. yuddhamAM vijayanI varamALA te emane maLI. paNa e vijaya meM paDI gaye. ghAthI AkhI kAyA bharAI gaI hatI. yuddhanI chAvaNImAM eka bichAnA para teo sutA hatA. raunya nAyako bAjumAM UbhA hatA. emanA manamAM
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAmanAonI jALa kema chedAya? hatuM ke, je maMtrIzvarane DuM sAruM thAya te temane rAjadhAnImAM laI jaI e. jethI sAravAra paNa sArAmAM sArI maLI zake. kuTuMba sAthe meLApa paNa thaI jAya. sinya sAthe hAjara hatA te vaidyo maMtrIzvaranI zayyA pAse besI gayA che, theDI vAre davAnA Dojha badalyA kare che; paNa AzAnuM koI cihana jaNAtuM nathI. vaidyonA mukha nirAza che, sinya nAyaka ane sainikonA caherA gamagIna che. vijayanI praphulatAnA sUryane jANe ke mAMdagInA rAhue gherI lIdhe. prakAzita mukha AkhI chAvaNImAM keInuMya hoya te te che maMtrIzvaranuM. mRtyune sAhajika mAnIne jIvyA hatA. eTale mRtyuthI gabharAtA nathI. da have bUjhAI rahyo che evuM samajatAM sainya nAyakane vAra na lAgI. teNe maMtrIzvarane pUchyuM : ApanI aMtima IcchA....? je ApanA manamAM hoya te kahI de. ApanA putra AdmabhaTTa ane vAgabhaTTane ame ApanI chellI IcchA jaNAvIzuM. jJAnIone thatuM Azcarya mRtyu kyAre AvI mANasane pakaDI leze e jJAnI sivAya koNa jANI sake? jJAnI puruSone navAI e lAge che ke, mANasa ATalo nizcita, bephikaro kema? mIniTomAM, are seMkaDomAM svastha manuSyane mRtyune zaraNe jatAM joIne paNa manuSya pote te amara rahevAnuM hoya tevA (Plannings)
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ 78 jJAnasAra pravacanamALA-2 plAniMgsa kare tyAre jJAnIone tenA A ajJAna para dayA Ave che. eka sahasthane svAnubhava eka bhAI vandana karavA AvelA. vAtamAMthI vAta nIkaLatAM pitAnA vevAInA mRtyu samayanI emaNe vAta karI. vivAranA aMta samaye teo hAjara hatA. najare joyela e dazyanI vAta emaNe mArI AgaLa karIH sAheba! huM emane maLavA gaye. ame beue khUba AnaMda sAthe vAta karI. cA maMgAvI ame beye pIdhI. cA pIdhA pachI teo kaheH mane jarA chAtImAM duHkhe che. e saheja ADe paDakhe thayA. peDhI para nakaro ja hAjara. dIkarA eke tyAM nahi, eka dIkare TUra para gayele, eka kAzmIra gayeluM. trIjo pherIne gayelo. | mukhya munIme tarata ja DokaTarane phona karyo. meM emanI chAtIe bAma ghasavA mAMDyo. DaoNkaTara najIkamAM ja hatA. paNa e Ave te pahelAM vevAI cAlyA gayA hatA na eke dIkarAne meLApa thaye, na patnIne meLApa thaye, na saddagurunA mukhe navakAra sAMbhaLavA maLe. kekanA Akasmika mRtyunI vAta karanAre e anyanA mRtyumAMthI bodhapATha levA dhAre te ghaNe laI zake. pahelAM AvA Akasmika mRtyunA banAve lekene virAgya bhaNI dorI jatA !
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAmanAonI jALa kema chedaya ? ane Aje? Aje zuM hAla che? garamAgarama cA bheLAM hajAro mAnavInA mRtyunA samAcArane paNa gaTagaTAvI janArAonuM haiyuM rIDhuM thaI gayuM che, nahi? are garamAgarama samAcAra na hoya te chApuM emane phikakuM lAge. ApaNe udayana maMtrInI aMtima IcchAnI vAta jevA jaI rahyA chIe. paNa e pahelAM mAre tamArA mananI vAta jANavI che. evA somAM mRtyu AvIne UbhuM rahe, udayana maMtrInI pAse AvI UbhuM che tema, jyAre putra pAse na hoya, patnI jejane dUra beThelI hoya, mAtApitA dUradUranA gAmaDe beThA hoya tyAre tamArI aMtima IcchA zuM hoya? svajanane maLavAnI ke sadgurunA mukhe dharma sAMbhaLavAnI? udayana maMtrIne e vakhate paramAtmAnI yAda Ave che. saddagurunI yAda Ave che. dharmanA zaraNane svIkAravAnuM mana thAya che. saMsArane bilakula bhUlI gayA teo. na putrone yAda karyA, na svajanene yAda karyA, na saMbadhIone. yAda karyA paramAtmAne. yAda karyo sadagurune. je je, parIkSAmAM dhabaDake na vaLe! vidyArthI AkhuM varasa bhaNe, mahenata kare enuM pari. NAma parIkSA vakhate dekhAvuM joIe. parIkSAmAM ja dhabaDake vALe te enA pitA samajI jAya ke, bhAIsAheba AkhuM varasa bhaNyA nathI, bhaTakyA ja che.
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAnasAra pravacanamALA-2 jIvana AkhAnI sAdhanA aMta samaye dekhAya, mahAna vyaktionuM maraNa jovA maLe che, ane jotAM AvaDe te jIvanane kayA vaLAMka para laI javuM ene bedhapATha maLI jAya. kavie kahyuM cheH jaba tuma Aye jagatameM, jagata hase tuma roya; karaNI aisI kara cale, tuma hase jaga roya... tame jyAre jagatamAM AvyA, tamAre janma thayo hato tyAre tame retA hatA ane tamArA janmanI vadhAImAM sagA-saMbaMdhI paricite hasatA hatA. have jIvanamAM evAM kRtya kare ke, jatI vakhate, vidAya veLAe, tamAruM moTuM prasanna hoya ane badhA ja paricite udAsa hoya. udayana maMtrInuM mukha prasanna che mRtyunI pUrvasaMdhyAe ane chAvaNImAM rahelA hajAro sainiko sAthenA adhikArIo udAsa che, gamagIna che. udayana maMtrInI aMtima abhilASA udayana maMtrIne mukhya adhikArI pUche cheH ApanI atima IcchA amane jaNAve. ame ApanA putrone te jaNAvazuM. mahAna pitRbhakta evA te putra jarUra ApanI chellI IcchAne sAkAra rUpa Apaze. udayana maMtrI kahe cheH jIvanamAM zAsana-sevAnAM thoDAM kAryo sadgurudeva zrI hemacandra sUri mahArAjAnI asIma kRpAthI karI zakyo chuM. ane ene Aje pUrNa AnaMda che. ane aMtima kAmanA paNa zAsana sevA saMbaMdhI ja che. thoDo samaya pahelAM zatruMjaya para Avela yugAdIza RSabhadeva bhagavAnanI
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAmanAonI jALa kema dAya? yAtrAe gayelo tyAre saMkalpa karelo ke, devAdhidevanA madirane punaruddhAra karAvuM. jIrNa thayela maMdirane sthAne bhavya, nUtana maMdira khaDuM karuM. mArA putrane kahejo ke, tamArA pitAnI mAtra A ja abhilASA hatI. putrone A rIte AvuM kArya bhaLAvavuM, paramAtma bhaktinuM, e putrane bhavya vAraso soMpI javAnuM kRtya che ema samajAya che? bhautika vAraso te putrane maLavAne ja che. paNa A divya vArase - zAsanano, paramAtmAne, saddagurune - saMpIne javuM e ja zAsana bhakta pitAnuM buddhimattApUrvakanuM kArya che. vaidyo davAne Dejha dhIre dhIre ApI rahyA che ane aMta samaye paNa udayana maMtrI pitAnA mananI vAta adhikArIone jaNAvI rahyA che. DI vAra bhI davAnA prabhAvathI svasthatA AvatAM maMtrIzvara kahe cheH A ghora jaMgalamAM saddagurune yoga kyAMthI maLe? je temane yoga sAMpaDayo hota te temanA pavitra mukhethI paramAtmAnuM nAma sAMbhaLavAne lAbha maLata. aMta samaye sadagurunA mukhethI dhama sAMbhaLavAne lAbha kAMInAne-sune nathI. mukhya adhikArI sahAyaka adhikArIo sAthe bahAra AvyA. badhA vicAra karavA lAgyA ke, maMtrIzvaranI A IcchA zI rIte pUrNa thaI zake? have khela miniTane che.' jJA. 6
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ 82 jJAnasAra pravacanamALA-2 najIkamAM kaI munirAja hevAne saMbhava nathI. zuM karavuM? tyAM eka adhikArIe kahyuMH ApaNuM lazkaramAM eka e juvAna che, je veza levAnI kaLAmAM kuzaLa che. jenA munio zuM bole che ene ene khyAla hoya te tene munine veza paherAvIe ane maMtrIzvaranI IcchA pUrI karIe. tAbaDatoba e juvAnane bolAvavAmAM AvyuM. saTTabhAgye, munivaronA zeDA AcAra-vicAra ane ceDAM sUtrothI e paricita hate. ene veSa paherAvavAmAM Avye munine ane matrIzvarane samAcAra ApyA: ApanA saddabhAgye eka sadaguru maLI AvyA che. tyAM ja "dharmalAbharanAM pavitra zabdanuM uccAraNa karatAM muni (veSadhArI muni) AvyA. mancIzvara te munirAjane jotAM ja harSAveza-bhAvAvezamAM AvI gayA. beThA thaI gayA. ane bhAvapUrvaka vandana karI kahyuM? bhagavad ! mane catura zaraNa saMbhaLAve... "arihaMta zaraNuM pavajAmi' sAMbhaLatAM sAMbhaLatAM mancIzvarano cahere asIma AnaMdathI chalakAI gaye. parama kRpALu paramAtmAnuM nAma ane e paNa emanA pratinidhi samA muni bhagavaMtanA mukhethI, mancIzvaranuM mRtyu mahatsava samuM banI gayuM. 'tuma hase jaga roya.." maMtrIzvara hasatAM hasatAM cAlyA gayA. badhAne raDAvIne. ratnadIpane mana-gharamAM TAMge AvuM mRtyu kyAre zakya bane ? jIvana AkhuM sAdhanA
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAmanAonI jALa kema chedAya? 83 maya banAvyuM hoya tyAre jIvana je saMkalapa ane vikapamAM ja aTavAyeluM hoya te, chellA samaye vyakti e jALane chedI manane samAdhimAM nahi lAvI zake. prakAza paramarSi pharamAve che ke, vyaktie, jJAnI vyaktie aMdaranA aMdhArAne ulecavA sAru sthiratA rUpI - ArAdhanAnA sAtatya rUpI ratnadIpane hRdayamAM evI rIte lagAvavuM joIe jethI AkhuM manamandira e divya prakAzathI ubharAI jAya. hA, ratnadIpane lAve che. TAMgave che. laTakAva che mana-gharamAM, dIpakanI Choice pasaMdagImAM je thApa khAI gayA, to kahevAte dI ja mananA gharane dhUmADAthI bharI nAkhaze. bahAra doDI raheluM mana azuddha che. aMdara utarI raheluM mana zuddha che. bahAra doDI rahela mananI deDa kadI pUrI thavAnI nathI. pUjya AnaMdaghanajI mahArAja kahe cheH daData deDita deData dADiyo, jetI mananI re deDa...." mananI jeTalI jhaDapa hatI, e jhaDape badhe deDI AvyuM. AtmA. paNa Akhare zu? hatA tyAM ne tyAM! ghANImAM joDAyele baLada savArathI sAMja sudhI pharyA kare, parizrama ghaNo; paNa gati keTalI thaI? eka tasuya AgaLa te vadhI zakayo nathI. sthiratA e ratnadIpa che. jene nathI dhUmADe ke nathI pavananA jhapATAne bhaya. sAmI bAju, bahAra deDI raheluM mana, saMkalpa dIpa, dhUmADiyA phAnasa sarakhuM che.
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ 8 jJAnasAra pravacanamALA-2 kaye dhUmADe e phAnasamAMthI nIkaLI rahyo che? vAraMvAra bAhya padArthonuM samaraNa, temanA vagara jIvanamAM anubhavAtI adhUrapa ane te bAhya padArtho meLavavA karAtAM hiMsA Adi pApi. A badhe dhumADe che je aMdaranA mahAlayanI bhI tene kALI dhaba banAvI de che. vyaktitvane kAmanAonI jALamAM lapeTe che. jinavANInA cintana dvArA kAmanAonI jALane chedavA AgaLa vadhIe... patnI paranA atyaMta mehathI, pIyara gayelI patnIne maLavA, meghalI, aMdhArI rAte tulasIdAsa patnIne ghera pahoMcyA. tyAre patnIe kahyuM : asthi carama maya deha mama, tameM jesI prIta; hatI je zrI rAma meM, te nahI heta bhavabhIta ..... hADacAmanA banelA mArA deha pratye jeTale prema che, eTale je bhagavAna pratye heta te janama-maraNanA pherA TaLI jAta ! patnInA A vacane tulasIdAsa nAmanI eka sAmAnya vyaktitvamAMthI eka mahAna saMtanuM prAgaTaya thayuM.
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ cittanI sthiratAH be sacoTa upAya uddIraSyasi svAntA dRsthairya pavana yadi / samAdhedharma meghasya __ ghaTAM vighaTayiSyati // prabhu! tArA nAmanI mALA pheravIe tyAre, manaDuM phare che mAruM pherA re saMsAranA..." sAdhakanA aMtaranI vedanA nItarI rahI che A zabdomAM. "ArAdhanA karavA jAuM chuM, anuSThAna karavA lAguM chuM ane basa, e TANe ja mana kyAMnuM kayAM bhamavA upaDI jAya che !" eka sAdhake pitAnI A mane vedanA viSe gurudeva pAse samAdhAna IgyuM hatuM. "gurudeva! sAmAyika vagere anuSThAna karIe chIe, paNa mana to sthira rahetuM nathI. mALA vakhate paNa mana navakAranA padone badale rUpiyAnI neTe gaNavA maMDI paDe che. te mArI A ArAdhanA saphaLa ke niSphaLa?"
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAnasAra pravacanamALA-2 gurudeve samAdhAna ApatAM kahyuM: mananI musApharI te cAlu ja che. paNa jo tame sabhAna bane te ene jarUra aTakAvI zake. navakAramaMtra gaNavA beThA. mana bhamavA lAgyuM. avanavA, jAta-jAtanA vicAro AvavA lAgyA. have, te vakhate, jeTalI tamArI sabhAnatA haze teTalI breka-vicArenI yAtrA paralAgI zakaze." anubhava kare eTale tamane khyAla Avaze ke, pachI tame evA sAvadhAna banI jazo ke, saheja paNa mana bahAranI yAtrA para jAya ke tarata ja tamane enI jANa thaI jaze. jyAre khatarAnI ghaMTI vAge che! nAnakaDA bAbalAne bhUla thApa khavarAvI mAtA bahAsa javA Icche che, paNa cakera bALaka barAbara dhyAna rAkhI mA jyAM DelI bahAra paga mUke che ke tarata ja rekeDIMga zarU karI de che ! ane bALaka nathI jANatuM mAnI DelI lAge che. vaLI DIvAra pachI bAbAne ramakaDAo vacce mUkI mA enA jarUrI kAma mATe bahAra javA taiyArI karaze. paNa nA, ramakaDAthI ramI rahela bAbA barAbara sAvadha che. e DI thoDI vAre raseDAmAM ane dIvAnakhaMDamAM jaI jhAMkI Ave che. ane "bA che evA AzvastatAnA bhAva sAthe pAcho ramakaDAnI duniyAmAM khevAya che. ane bALakanI A jAgrata cekIne kAraNe mAtA bahAra nathI jaI zakatI.
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ be sATa upAyo te, pahelI vAta che jAgRtinI. apramAdanI avasthAne vikasAvavAnI. mana bhamavA lAge, ArAdhanAnA vicArane cheDI bIjA vicAra bhaNuM javA lAge ke tarata ja apramAdane jAsUsa sucanA ApI dezeH sAvadhAna! khatarAnI ghaMTI tarata ja vagADI deze te. anaMta samayathI bahiryAtrA ja karatA AvyA che le che. tethI antaryAtrAnA samaye paNa, mana, Teva mujaba bahAra sarI jAya che. lesana karavA sAru moTA bhAIe kaDaka AMkhe sUcanA karI besADela bALaka moTA bhAI koI kAma prasaMge bahAra jatAM ramavA sAru doDI jAya che tema! bALakane bhaNavAnuM nathI gamatuM. ramavAnuM game che. ArAdhanAmAM jenI bAlyAvasthA che, tene paNa sAmAyika karatAM oTale besI cevaTa karavAmAM vadhu majhA AvatI ja hoya che ne ! evAne kahIe ke, bhAI! ekAda sAmAyika karatAM he te. te kahezeH bApajI! poNe kalAka eka sarakhe besuM te akaDAI jauM! paNa ene vAta karavA besADI de, gAma gapATA mATe, te be sAmAyika jeTalI vAra besI rahe. vA bhAgI jAya te vakhate! - ane, sAmAyikamAM besI rahevuM paDe evuM pharajiyAta nathI. hakIkatamAM, ubhA ja rahevAnuM che dhyAna mATe. ane eTale ja sAmAyika letI vakhate sAdhaka guru bhagavaMtane pUche cheH IcchAkAreNa saMdisaha bhagavan! besaNe saMdisA huM? he gurudeva! kadAca besavuM paDe che, te vakhate rajA
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ 88 jJAnasAra pravacanamALA-2 levA AvIne ApanA svAdhyAyamAM khalela pADuM nahi e mATe, pahelAMthI pUchI lauM chuM ke, besuM? paNa pelAne kahe ke, beThAM beThAM akaLAI jatAM ho te vacce ubhA thaI javuM. paNa sAmAyika te karavuM. te zuM kaheze khabara che? bApajI, vAta kharI che. paNa udaya vagara dharma thatuM nathI... keIne tyAM tame jAva ane pele cA-pANIne bhAve na pUche te tame bahAra jaIne zuM kahe? "je have meTe baMgalo ene. baMgalAne ne paisAne phAMke AvI gaye che bahu. have enA tyAM jAya e bIjA !" "paNa thayuM zuM?" "are, thAya zuM? mALAe cA-pANIne ya viveka na karyo." keIne ghare jAva tyAre cA-pANInA AmaMtraNanI AzA rAkhanAre upAzraye Ave ane guru mahArAja ArAdhanA mATe AmaMtraNa Ape te khuza thAya ne? ke...? "cA keI pIvaDAve sArI!' eka paTela vyavahAra-dakSa, vyavahAramAM hoMziyAra manAtA. eka vakhata eka yuvAne emane pUchyuMH kAkA ! cA pIvI e sArI ke kharAba? sArI paNa kharI. kharAba paNa." e zI rIte ?" je kaI maphatiye cA pAte hoya te, pI ja levI. e vakhate e sArI. paNa ko'ka guMdariye rastAmAM
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ be sATa upAya bheTI jAya ane "kema, cA pIdhI ke have ?" kahI tamAre paise e cA pIvA Iche te e vakhate cA kharAba che" ema mAnI pIvI nahi. kAraNa ke pIvA jatAM pIvAnA paisA te cATe, paNa pilAne pIvarAvavAnA ya seTe... maphatanI cA maLe te sArI. bIjAne pIvaDAvavI paDe te kharAba. ema dharma sAMbhaLavA sudhI ja rAkhavAnuM hoya te te dharma ghaNe sAra. paNa ene kahe ke, te pachI tameya thoDI ArAdhanA kare ne...te ? ApaNe ghaNe badhe vikAsa karavAno che. ArAdhaka bhAvane dilamAM ghUMTavAne che. kayAre karazuM A badhuM? ArAdhanA karavI eTaluM ja lakSya ApaNuM nathI. utkRSTa koTinA ArAdhaka bhAva sAthe ArAdhanA karavI e ApaNuM lakSya che. viratine praNAma karIne... munipaNane svIkArI eka mahAtmA jinavANInI anuprekSA dvArA utkaTa keTinA ArAdhaka banyA. saudharmendra eka vakhata sabhAmAM A munivaranI tIvra ArAdhakatAnI khUba prazaMsA karI. IndrasabhAmAM ArAdhaka munionI prazaMsA thAya. "dharmanuM kIrtana thAya. tamArI sabhAomAM - ghare ke ophisa mITiMgamAM-zenI carcA thAya?
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ " jJAnasAra pravacanamALA-2 'viratine praNAma karIne Indra sabhAmAM bese...."tame kone praNAma karIne dukAne gAdI para beso cho? Indra sabhAmAM bese tyAre viratidhara mahAtmAone praNAma karIne bese che. gAdI para besatI vakhate je viratidhara mahAtmAone yAda karI bese che, zarIra bhale gAdI para rahe, mana kaTAsaNa para raheze. manane covIse kalAka dharmanI cintAmAM parovAyeluM rAkhavuM che. mananI caMcaLatAnuM bIjuM kAraNa dhArAnuM aparivartana tevIsa-sADA tevIsa kalAka sudhI te saMsAramAM vicaraNa hoya mananuM, have e ardho kalAka ke kalAka kadAca dharmamAM AvI jAya teya dharmamaya kema banI zakaze? jhaDapathI uDatA vimAnane sthira thatAM pahelA rana-ve para keTaluM doDavuM paDe che? be-traNa kilomITara jeTaluM rana-ve para deDe tyAre e dhImuM paDI zake. sADA tevIsa kalAkanA uDDayana - saMsAramAMnI uDDayana pachI tame mandiramAM Ave ane ardhA kalAkamAM tyAMthI jatA rahe te e ardho kalAka lenDiMga ane TeIka ephamAM ja gaye. mananA vimAnanuM rokANa te minITa-adhI minITanuM mAMDa thayuM. mananI capaLatAnuM eka kAraNa pahelAM ApaNe joyuM hatuM. abhAnapaNAnuM. pramAda dazAnuM. bIjuM kAraNa A cheH mananI dhArA eka ja pravAhamAM vahyA kare che, covIse kalAka rAganA pravAhamAM TheSanA pravAhamAM. ahamanA pravAhamAM.
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ be sacoTa upAya A pravAhane cheDI dharmanA pravAhamAM mananI dhArAnuM pravahana thAya te mananI capaLatA para breka Ave. anuprekSA - jinavANInuM cintana A mATe zreSThatara upAya che. vAcakapravara pUjya umAsvAti mahArAje prazamarati prakaraNamAM kahyuM che. mahApuruSanA vacananuM vAraMvAra anukIrtana karavuM. "bahuza khanakIrtana". vAraMvAra eTale. haraja ema nahi. dareka divase vAraMvAra, pacIsa-pacAsa ke se vAra, jinavANInuM cintana, anuprekSaNa karavuM parAMnI TreInamAM AvA yAtrI keTalA? A mATe eka saraLa paddhati batAvuM. eka DAyarI pAse rAkhavI. nedhapothI vyAkhyAnanA zravaNa vakhate AvatA. mukhya muddAone emAM nedhI levA. te ja rIte sArAM pustakanAM ApaNane upayogI evAM TAMcaNe paNa e nedhapothImAM tAravavAM. ane pachI jyAre paNa samaya maLe, musApharImAM ke peDhI para, pelI noMdhapothInuM parAyaNa zarU karI devuM ! eka bhAIne meM joyelA. temanI oNphisa raheThANathI dUra hatI. parAmAMthI zaheramAM Avela ophise jatAM ekAda kalAka te moTara mAge ke relamArge lAgI ja jatuM. teo e sapharane upaga dhArmika sArAM pustakonA vAMcana ane cintanamAM ja karatA. samayane ke sarasa upaga ! tamane ya gamI gaye ne A sadupayoga? have eka paNa kSaNane vyartha na javA detA,
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ 92 jJAnasAra pravacana mALA-2 deva muninI parIkSA karavA nIkaLe che ! saudharmendra sabhAmAM tIvra kaTinA ArAdhaka bhAvane varelA eka mahAtmAnI prazaMsA karI rahyA che. kharekhara, A ArAdhaka bhAva virala vyaktimAM ja sAMpaDe. badhA de paNa anumodanAnA pravAhamAM jhUkAvI rahyA che. kinAre rahI gaye eka deva. kere, aNubhI . ene thayuM, duniyA te moTA mANasanI pAchaLa ja jatI hoya che. paNa pAchaLa jAya e te gheTAM! huM e gheTA jevuM nathI, ke hAi-hAjI karyA karuM. ApaNe najare joyA vagara ke anubhavyA vagara khoTI hAjI na karIe. | munivaranA ArAdhaka bhAvane kaseTIe caDAvavA deva medAnamAM utare che. bicAre! kyAM cAra gatinA cakkaramAM aTavAta e pAmara jIva ane kyAM cAra gatinA cakarAvAmAMthI bahAra nIkaLavA AgaLa vadhI gayelA mahAtmA ! dhyAnamAM UbhA che munirAja. ThANeNaM, meNuM, jhANeNaM...." sthAna vaDe, mauna vaDe ane dhyAna vaDe temaNe kAyotsarga svIkAryo che. halana-calana baMdha, zabdayAtrA baMdha, dhyAna cAlu! bIjI badhI kriyAo aTake tyAre dhyAna cAlu thAya. navakAra mantranA padathI dhyAna karatAM hoIe te paNa jeTaluM bane teTaluM sUmamAM javuM rahyuM. hoThane phaphaDATa te na ja hoya; paNa aMdara jIbha paNa UMcI-nIcI na thavI joIe. legassa ke navakAranI saMkhyA gaNavA AMgaLI paNa veDhA para na pharavI joIe. "suhumehiM aMga saMcAlehiM je aMgenI pharakATane ApaNe baMdha nathI karI
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ be sacoTa upAyo 3. zakatA; jema ke pAMpaNanuM spaMdana, hRdayane dhabakAra, zvAsa chavAsa Adi, e sivAya bIje kayAMya spandana, kiyA na joIe. dhyAnanAM dvAra tyAre ughaDe che jyAre sthULa kriyAonAM badhAM dvAra baMdha thAya che. dhyAna eTale sUkSamanI duniyAmAM praveza. sthaLanI duniyAmAM DUbela vyaktitva sUkamanI jhalaka kema pAmI zake ? | munirAja dhyAnamAM che. deva tyAM Ave che parIkSA karavA sAru. hAthInuM rUpa vikuva suMDhamAM munirAjane pakaDavA. ane pakaDIne dUra-dUra phaMgaLyA. munirAja paDyA che. dara dharatI para. pachaDATathI thayela vedanA pratye munirAjanuM lakSya nathI. emane vicAra thAya cheH aNu paDilehI, aNapUcha A jamIna para mAruM zarIra paDatAM tyAM rahelA keTakeTalA jIne kaccaraghANa vaLI gaye haze ! vaLI hAthIrUpa devane hAthe pachaDATa. ane vaLI e ja zubhabhAvanA. "mArA zarIrathI A jIvonI virAdhanA eha! kevuM bhayaMkara pApa! !" deve pitAnA jJAnathI munirAjanI A vicAraNA jaI ane e munirAjanA ArAdhaka bhAvane jhUkI paDyo. eka dhanya prasaMga - u&Ta koTinA Adhaka bhAvanI AvI bIjI eka
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAnasAra pravacana mALA-2 banI sAdhanA karI rahyo che. eka vAra teo pitAnA saMsArI vatana bAju Avela che. temanA pUrvAvasthAnAM patnI dhanazrI-je agnizarmAne jIva che-pUrvabhavanA varane kAraNe dhyAnastha banela muni pAse AvI, munivaranI AjubAju lAkaDAM saLagAvI temane bALI mUke che. tyAre munivara vicAre cheH dhikkAra che mArA A zarIrane je bIjI vyaktine pApa bAMdhavAmAM nimittarUpa thayuM. kevI bhayaMkara vedanA heya, jyAre agni cAre bAju bhabhUkI rahyo hoya ane zarIrane saLagAvI rahyo hoya. e vakhate teonI kaI vicAraNuM che? mArA A zarIranA nimitte, krodha karIne, eka jIvAtmA pApa bAMdhI rahela che. eka jIvAtmAne pApa bAMdhavAmAM mAruM A zarIra nimittarUpa banyuM. dhika A zarIrane...dhanya che siddha bhagavaMtane. jemane zarIra ja nathI. kevI utkaTa ArAdhaka bhAvanA. zarIrane kaI saLagAvI nAkhe tyAre paNa anuprekSA-tattvacintananI ane anya prati UMDI karuNAnI A bhUmikA meLavatAM pahelAM AtmAe keTale parizrama karavuM paDatuM hoya che ! sAdhanAnA A ucca zikhara para virAjatAM pahelAM keTalAM AkarAM caDhANa caDhavA paDe che ! ApaNe caDhANa zarU karyuM che ke kema tenI te zaMkA che ja; paNa taLeTImAM pahayA chIe ke kema eya vicAravuM paDe tema che.
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ e sATa upAya 95 mAtra ArAdhanAnI ja laganI hoya ane virAdhanAno tIvra bhaya hoya te, e beu lAkaDInA Teke ApaNe pelAM AkarAM caDhANa caDI zakIe. gharmamegha samAdhi zI rIte maLe? sAdhanA karIe te, ane te ja, siddhine varI zakIe. siddhine dvAre jatAM ApaNane reke che ArAdhanA, sAdhanAnA mAge sAtatyane abhAva. sAdhanAmAM sAtatya Ave, vIse kalAkanuM raTaNa Ave te siddhanA dvAra khUle. granthakAra maharSi kahe che: dharmamegha samAdhi rUpa vAdaLanA samUhane asthayarUpa pavana vIkherI nAkhe che. vAdaLonI ghaTA jAmI hoya AkAzamAM, kheDUte tarasI najare pANI mATe AzAbharI najare mITa mAMDI rahyA hoya ane e TAMkaNe ja pavana phUMkAvA mAMDe te kheDUtanI AzAne vAyare tANa jAya. vAdaLAonuM visarjana thaI jAya. dharmamegha samAdhi cittanI e avasthAnuM nAma che jyAM cittanI vRttione saMpUrNa rAdha che. A zikhara che. jyAM A paNe javuM che. tyAM javAnA mArgamAM sahAyakarUpa che ArAdhanAmAM sAtatya. mananI dharmamArgamAM sthiratA kema nathI thatI enAM e kAraNe ApaNe joyAM. eka che asAvadhAnI, ajAgRti. bIju che asAtatya. jAgRti ane sAtatya AvI jAya, ArAdhanAmAM apramattatA paNa Ave ane sAtatya-nirantaratA paNa Ave
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ 96 jJAnasAra pravacanamALA-2 te samAdhi dUra nathI. ane dharmamegha samAdhithI muktine hAthaveMtanuM ja cheTuM che ! | (cittasthayanA trIjA upAyanI vAta AgaLanA prakaraNamAM carcAnAra che. e upAya che anuSThAnamAM rasanI vRddhi. saMsAramAM jevo rasa che, tene aMza paNa dharmamAM kema nathI Avate? mArmika vizleSaNa mATe vAMce AgaLanuM prakaraNa) rAjAe saMnyAsIne gurupade sthApyA. saMnyAsI te ramatArAma. Aja ahIM te kAla tahIM. varSo pachI pharI te ja nagaramAM saMnyAsI padhAryA. rAjA darzana mATe Avyo. bedhavacana sAMbhaLyA pachI rAjAe pUchayuM : gurudeva ! A nAcIjha bhaktane kadI yAda karatA'nA ke... ? saMnyAsIe rokaDuM parakhAvyuM: rAjana! jyAM sudhI huM paramAtmAnA smaraNamAM rahetA ane rahuM chuM; tyAM sudhI te koIneya yAda karavAne savAla ja nathI hota. paramAtmAnuM smaraNa eTale ja saMsAranuM vismaraNa. paNa jyAre paramAtmAne huM vIsarI jate ane bIjAone yAda karate tyAre tamArI ya yAda AvI jatI. "eka moTe rAjA mAre bhakta che. paraMtu pAchaLathI AvI yAda para huM dhAra AMsue raDate : hAya! mArA nAthanuM vismaraNa thaI gayuM ?
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ prayANuM : sAdhanAnI dizA bhaNI cAritra sthiratArupa mataH siddhezvarI yatantAM yatayo'vazya masyA eva prasiddhaye // saMsAranA sAgarane kinAre kaI bAju javAthI hAthamAM Ave? pUjya paddhavijaya mahArAje navapada pUjAmAM kahyuM cheH eka acarija pratite taratAM A bhavasAgara taTamAM... indriyanA anukUlanane mAge te anuAta. cAlu vaheNamAM taravAnI vAta tyAM che. paNa e mAge te madhadariye ja Avaze. kinAre nahi. kinAre Ave pratistrote taravAthI. IndriAnA anukulananuM sthAna jyAre Atma-anukUlana le tyAre pratione-sAmA pUre taravAnuM thAya. jJA. 7
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ ha8 jJAnasAra pravacanamALA-2 anaMta samayathI eka ja kAma karyA karyuM che saMsArI AtmAe. anustrote taravAnuM. indriyonA anukUlananA pravAhamAM ja AtmA taNAyA karyo che. khAvAnuM pIvAnuM ne suvAnuM. vArtAnA rAjAnI peThe khAdhuM, pIdhuM ne rAja ja karyuM che...! rAja kenA para karyuM che e prazna na pUchaze. potIkuM rAjya ja aDANe mUkAyuM che tyAM! anaMtajJAna ane anaMta darzananuM rAjya karma rAjAe chInavI lIdhela che ne ! dhyAnanI duniyAmAM pravezavA mATe dhyAna Ave te pitAnuM rAjya pitAnA hAthamAM Ave. dhyAnanI duniyAmAM praveza karavAnI vidhi kaI che? eka subhASitakAre kahyuM cheH "khAnA calanA sevanA, milanA vacana vilAsa; ryuM kyuM pAMca ghaTAIe, tyuM tye dhyAna prakAza." khAvAnuM, pIvAnuM, UMghavAnuM, maLavAnuM ne bolavAnuM jema ochuM thAya tema dhyAnanA prakAzathI jIvana prakAzita thatuM jAya. bahArane kelAhala e che thAya te aMdaranuM saMgIta saMbhaLAya. paryuSaNa parvanA divasomAM jJAnI muni bhagavata dezanA ApatAM hoya, paNa pravacanAthIne badale prabhAvanAthI ghaNA heya ane dhamAla macI rahI hoya te vyAkhyAna saMbhaLAya nahi ne? prabhAvanAthI ene avAja e che thAya te munirAjane avAja saMbhaLAya.
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ prayANa: sAdhanAnI dizA bhaNI ema bhejananI dhamAla ochI thAya te bhajana sUjhe. bahAranA jhamelAmAM mANasa e phasAI gayA che ke, tebA, tebA ! alabatta, amArA jevA tIre besIne tamAze jenArane ema lAge che. jhamelAmAM paDele te mAjamAM paDyo hoya tema lAge che. be zrImatIo vacce zrImAnanI avadazA cara eka ghare cAra karavA gayela. je vyaktinA ghare e cerI karavA gayele, tene be patnI hatI. eka patnI uparanA mALe rahetI. bIjI nIcale mALe. pelA bhAI, vArApharatI, eka divasa upara rahe. bIje divase nIce rahe. cAra corI karavA gayele enA be divasa agAu e bhAI bijhanesa-Tura para gayelA. Aje rAtre e pAchA AvyA che. have muzkelI e thaI ke, Aje pitAne nIce rahevAnuM che e vAta pelA bhAI bhUlI gayA. ne e upara caDavA lAgyA. ane le, yuddha thaI gayuM zarU! ardhI upara dAdara caDI gayA pelA bhAI eTale uparavALI patnI doDI AvI. patine levA ja te ! susvAgatama. paNa tyAM te nIcevALI patnI doDI AvI. e kahe : jarA, zaramAva! phaTa daIne dAdara caDhavA mAMDe che te. basa, uparavALI zakaya ja vahAlI bhage che. ame tamArA
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ 100 jJAnasAra pravacanamALA-2 mATe game teTaluM karIe paNa tamane amArI kIMmata ja kyAM che? ane pachI nIcevALAM zrImatIjI uparavALAne svasti vacana saMbhaLAvatAM kaheH lo, phaTa daIne sAmaiyuM karavA nIce utaryA! kayA heThe Aja tame svAgata karavAnA? Aja te adhikAra mAre che. paNa uparavALAM zrImatIjI kaMI kama nathI. e kaheH have, basa kare. ApaNe te svAmInI sevA karavI joIe. svAmIne kaMI meM nahotuM kahyuM ke, tame upara Ave. paNa e upara AvavA lAgyA te huM svAgata karavA na AvuM? tame mane rokanAra kezu? ane Aja tamAre adhikAra che e vAta kharI, paNa svAmInI IrachA sahuthI moTI. emanI IrachA Aje upara rahevAnI che tethI upara ja raheze. nIcevALAM zrImatI tADUkyA ? basa, besa, have lAjatI nathI Ama belatAM? Aja te svAmI mAre ghera ja Avaze. ema kahI eNIe pelA bhAInA paga pakaDaDyA. te uparavALIe hAtha pakaDayA. ane pachI zarU thayo khela. pelI upara kheMce. vAha, bhAI! vAha! svAgatamAM kaMI maNA have rahI nathI! prekSaka tarIke cArabhAI che. eTale prekSaka viheNuM nATaka paNa nahi kahevAya. ane prekSaka te e tallIna banI
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ prayANaH sAdhanAnI dizA bhaNI 101 ga che A nATaka jovAmAM ke, pote keNu che ane zA mATe Avela che e badhuM bhUlI gayo. cittasthayane eka anya upAyaH rasavRddhi tameya AvA nATakamAM AvA lIna banI zake che ne? badhI Indriyo AMkhamAM AvI jAya. apalaka neNe joyA kare. jarUra che rasane palaTAvavAnI, paramAtmAnI bhavya mUrti sAme hoya ane ApaNe sUdha-bUdha kheAI, deha-dazA vIsarI, ekI Tase bhagavAna sAme joyA ja karIe, te ApaNuM AdhyAtmika vikAsayAtrA prAraMbhAI jAya. paNuM, tyAM te mana sthira thatuM ja nathI ne! eka navakAravALI pUrI thatAM thatAM te mana kyAM tuM kyAM bhamI Ave che! kAraNa ke, amRta ArAdhanAmAM rasa nathI. utkRSTa bhAva pUrvaka karAyelI nAnakaDI kriyA paNa keTaluM phaLa Ape che e vAta para dhyAna derAya ane evuM phaLa meLavavAnI jijJAsA jAge to tame khUba ulaTathI A kriyAo karaze. ArAdhanAmAM rasa zI rIte jAge? ArAdhanAmAM rasa jAge e mATe zuM karavuM? tame kadAca pUchaze. e mATe ArAdhanAnA hetuone spaSTa karanAra granthanuM vAMcana joIze. taduparAMta, anuSThAne mAM je pavitra sUtre
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ 102 jJAnasAra pravacanamALA-2 belAya che enA arthonuM jJAna joIe. "namutthaNuM sUtranA artha barAbara samaje ane AcArya pravara zrI bhuvanabhAnuM sUrIzvarajI dvArA saMpAdita thayela "pratikramaNa sUtra citra Albama" pustakamAM "namutyu" sUtranA eka eka padane ulalekhIne dorAyela bhAvavAhI citra dekhe te tamane khyAla Ave ke, "namutthaNuMmAM bhagavAnanA kevA kevA apratIma guNonuM varNana Avela che. pUjya haribhadra sUri mahArAjAe cityavandananAM sUtro para mahAna grantha "lalitavistarA" lakhyo che. jemAM "namutthaNuM sUtranA eka eka pada para moTuM bhASya ApyuM che. jaina darzana para ensAIkapIDiA che e grantha. ene gujarAtI anuvAda paNa prakAzita thayela che. evAM pustaka vAMce te dharmano marma jANavA maLe. sAheba! bIjI badhI sajA karaje, paNa... - pilA saddagRhastha ane emanI be sanArIo vacce bhajavAtA khelane pele cera tallInatAthI joI rahyo che. uparavALI zrImatI zrImAnane upara kheMce nIcevALI nIce kheMce. zrImAnanI babaranI kapheDI hAlata thaI che. chevaTe zrImAnathI na rahevAyuM e jora jorathI bUmo pADavA lAgyA jethI ADozI pADozIo AvI lAgyA. zrImAnane
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ prayANa: sAdhanAnI dizA bhaNI 103, zrImatIonA paMjAmAMthI choDAvyA. cora bhAI te haju joyA ja kare che. eka pADozInI najara khUNAmAM beThela e cAra para paDatAM kaheH "are tyAM khUNAmAM keNa che? barAbara phAnasanuM ajavALuM e bAju kare te !' cera pakaDAI gaye. pilisa ne soMpavAmAM Avyo. kerTamAM ene raju karavAmAM AvyuM tyAre eNe nyAyAdhIza mahadaya pAse potAne gune kabUlI vinaMtI karIH sAheba! bIjI badhI sajA karaje paraMtu be barIne bharatAra banavAnI sajA na karaje ! eka suMdara subhASita benA gulAmanI AvI avadazA hoya to aneka padArthonA mehamAM gaLADUba phasAyela vyaktinI zI hAlata hoya ? te, bahAranI dhamAla jema ochI thAya tema aMdaranA prakAzathI-dayAnanA prakAzathI jIvana Alokti bane. e mATe ApaNe eka subhASitanI vAta AgaLa karI hatI. khAnA calanA sevanA, milanA vacana-vilAsa jayuM jayuM pAMca ghaTAIe huM suM dhyAna prakAza." pAMca vAtamAM ghaTADo karavAnuM che. tyAM oTa Avaze eTale sAme kAMThe, Antarika duniyAmAM, bharatI Avaze. pahelI vAta bhojananI. eka vakhata, madhyA, bhojana levAya, ekAsaNuM reja karAya to te dhyAna mATe ucita
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ 104 jJAnasAra pravacanamALA-2 che. kama se kama, sAMje te bhejana na ja levAvuM joIe. sAMje na jamanAra, savAre maLaske UThaze tyAre je skUrti anubhavaze e smRtine anubhava sAMje dAbIne khAnArane nahi thAya. bapore levAyela bhajananA aMze rAta daramyAna pacI gayA haI peTa haLavuM lAgaze sAMje na jamanArane. ' chevaTe, sAMje jamyA sivAya na ja rahevAya te bilakula haLavuM bhojana levuM. ApaNe tyAM eka kahevatamAM kahevAyuM cheH "dUdhe vALuM je kare tasa ghara vaidya na jAya." sAMjanA bhejanamAM je mAtra dUdha ja le, dUdha dvArA vALu Supper kare tene DaoNkaTaranI mulAkAta na levI paDe! tenI nADa zuM vaidya jue! "kama khAnAnI vAta cAlu rahI che. bhejana kAma karavuM cheH bhajana vadhAravA mATe! pahelAMnA lokone jIvanamAM utAravA mATe ati jarUrI evA niyamene sAre khyAla hate. vRddhA pAsethI evA niyamavALe eka duhe sAMbhaLelaH AMkhe pANu dAMte lUNa, jamatAM rAkhe khAlI khUNa, DAbuM paDakhuM dAbI sUe, tenI nADa zuM veda jue! jamatAM rAkhe khAlI khUNa. DI bhUkha hoya tyAre ja bhojana samApta karI devAnuM. "unedarI' vratane A mahimA dhyAnanI duniyAmAM pravezavAne Atura vyaktio mATe bahu mahattvane che. Aje te loko e rIte khAya che ke, jANe peTa para atyAcAra ja AcaratA hoya tevuM lAge !
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ prayANaH sAdhanAnI dizA bhaNI 105 Aje zaherI jIvanamAM rAtrI bhajanane prazna bahu vyApaka banI gayela che. ArogyazAstrane sammata e A praTanane ukela A cheH sAMjanA bhojanamAM dUdha athavA dUdha ane haLave, sukko nAsta le. A kAma ophise ja patI jAya. rAtrI jananuM mahApApa jAya ane svastha jIvananI eka moTI cAvI tamArA hAthamAM AvI jAya. ' dhyAnamAM pravezavAnI bIjI zarata cheH kama calanA. ochuM cAlavuM. bhautika padArtho mATenI deDane thADI aMkuzita karavI. tIrthayAtrA mATe cAlavAnI chUTa che! bijhanesa-Tura para niyaMtraNa. | game teTalo bijhanesa mANasa khele, benka-belensa bhale ne khUba ekaThuM thAya; paNa Akhare zuM? Akhare te badhuM mUkIne ja javAnuM che ne! mArA dAdA AkhI duniyA mUkIne gayA che! eka bhAIe pitAnA mitrane kahyuM H mArA pitAjI mArA mATe daza lAkha rUpiyA mUkIne gayA che. mitra kaheH basa? dasa lAkha rUpiyA ja? mArA dAdA te AkhI duniyA mUkIne gayA che! heDa jAmI che Aje duniyAmAM vadhu mUkIne ke jAya tenI ! vadhu mUkIne jAya e vadhu DAhyo manAya che duniyAmAM.
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ 106 jJAna sAthe pravacanamALA-2 paNa bahAranI duniyAne niyama ane aMdaranI duniyAne niyama bhinna che, alaga che. bahAranI duniyAmAM vadhu paDate phelAva e ja aMdaranI duniyAmAM pravezavAnI agyatA. NO ADMISSIONnuM beDuM lAgI gayuM! eTale kahyuM : bahAranI pravRtti para roka lagAve. bahiyatrAne sthAne antaryAtrA prAraMbhavI che have. aMdaranI yAtrA eTale apramAdanI yAtrA. antaryAtrAnuM bIjuM nAma che jAgRti. dhyAnanuM trIjuM caraNa cheH nidrA para kApa. sAdhunI dinacaryA eTale apramAdathI ThaseThasa bhareluM eka jIvana. muninI yAtrA apramAdanI yAtrA che. "yA nizA sarvabhUtAnAM tasyAM jAgati saMcamI." sAmAnya jananI je rAtrI, te munijanane jAgRtikALa. A vidhAnane UMDA. paryekiTavamAM, pariprekSyamAM samajavuM joIze. rAtrI aMdhakAranuM pratika che. pramAda e aMdhakAra che. svabhAva dazAne cheDIne vibhAva dazA tarapha. vastulakSitA tarapha javuM e paNa ghara adhArA bhaNInI yAtrA che. loko mATe aMdhakAranI yAtrA jyAMthI prAraMbhAya che, te ja bindu parathI muninI prakAzayAtrA prAraMbhAya che.. padArtha eka ja. megI mATe e Atmacintanane. viSaya haze. bhegI mATe e bheganuM sAdhana haze.
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ prayANa: sAdhanAnI dizA bhaNI vastu ekaH eMgala aneka eka nadInA kAMThe, eka rUpavatI nArIne alaMkArathI maMDita mRtadeha paDela hato. nadIe ahIM sudhI tANuM lAvI pheMkI dIdhela. DI vAra pachI eka senI Ave che. enI najara jAya che zaba paranA suvarNanA alaMkAra para. "kevA sarasa dAgInAo !" enI sRSTimAM suvarNanuM ja mahattva hatuM. senInI vidAya pachI AvyA eka cagI. mRtadehane. joI gI vicAre cheH Aha! jIvana kevuM kSaNa bhaMgura che! dharmazAstronI vAta keTalI sAcI che ke, dharmamAM eka kSaNano paNa pramAda na karavo joIe. mRtadehane joIne apramAdanAM bedhapAThane tAjo karanAra bhegI ja jAgRta che. bAkI, jAgate kahevAte paNa pramAdI UMghate ja che. yegInI vidAya pachI A eka kAmI puruSa. Sex sivAyanI duniyA jenI najarathI ojhala hatI te puruSa, strInA dehane eNe bhAgya svarUpe ja je. gI mAtra mRtadehane ja jeIne nahi, jIvaMta dehane joIne paNa anitya bhAvanAne vicAra manamAM ANI zake che. mahelamAM ane IMTa-maTeDAne DhagalAmAM raja mAtra pharaka na jenAra parivartanathI gabharAte nathI. dhULe vALa joI vairAgya Ave? pahelAnA ghaNA rAjAonI vAtamAM A prasaMga.
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ 108 jJAnasAra pravacanamALA-2 Avate : rAjA beThA che, rANI emanuM mAthuM nehathI paMpALe che ane bele cheH mahArAja! dUta Avyo. - rAjA camakIne Ama-tema jue, paNa keIne na dekhatAM pUcheH devI! kayA dUta ? tyAre mahArANuM rAjAnA vALamAMthI eka peLo vALa kADhI rAjAne dekhADe. "mahArAja! A yamarAjane dUta Avye." gheLo vALa darpaNamAM dekhe, tamArA mAthA para, te tame zuM kare? kalapa lagADe kAM? ke virAgya Ave? pelA rAjA yamarAjanA dUtane jeI vairAgyanA paMthe vaLavAne nirNaya karatA ane rAjA-rANa gurudevanA zaraNe jaI dIkSAnI prArthanA karatA. kama sevanAne maMtra jIvanamAM utarelo hate enI A sAbItI. UMyA, khUba UMDyA rAjasukhamAM, paNa eka ja paLamAM jAgI gayA. ane jAgyA tevA beThA thaI, sAbadA thaI cAlavA lAgyA. evuM cAlavAnuM zarU karyuM, jethI janama-janamanI rakhaDapaTTI baMdha thaI jAya ! cothuM sUtraH "kama milanA. bahAranAM meLApa khUba karyA, ane ziSTAcAranA jaMgalamAM khUba pharyA, have jAta sAthe milana karavuM che. paramAtma-milana e Atma-milana mATenI ja vidhi che. duniyAnI khUba khabara rAkhI, chellA buleTIna sAMbhaLyA
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ prayANaH sAdhanAnI dizA bhaNI 109 Dio para ane chellAM nyUjha TI. vI. skrIna para joyA; paNa aMdaranA rahevAsIne jovA mATe karyo skrIna-paDadA ? nahitara, huM ja evAI jAta! - kuMbhAra gadheDe khavAI gaye. ADozI-pADozIe. dilajI darzAvI. kuMbhAranuM dhana te gadheDe ja kahevAya ne! dilaseja darzAvavA AvanArane kuMbhAra kaheH pADa mAnuM bhagavAnane, ke rajanI jema te dADe huM gagheDA para nahe. beThe; nahitara gadheDA bhege huM ja evAI jAtane! dehanA vAhana para beThela Atama te evANe ja che.. huM ja khovAI gayo chuM !" "kama milanA bahAranA meLApamAM vadhAre e dayAnanI duniyA mATe te khataranAka che ja, paNa svastha jIvana mATe ya upAdhijanaka te che. ravivAranA divase, Aja te Akhe divasa AnaMda karIzuM tema nakkI karyuM hoya ne tyAM ja koI aNagamatA mahemAna TapakI paDe te? meDhA para parANe simata lAvavuM paDe. mahemAna pUcheH kema majhAmAM ne? tyAre ziSTAcAra khAtara hA te pADavI paDe; paNa manamAM to ema ja hoya ke tame AvIne ravivArane A TesTa bagADI nAkhyo. ne pAchA pUcho che ? kema majAmAM? have te bhAI, sajAmAM chIe tame na jAva tyAM sudhI!
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ 110 jJAnasAra pravacanamALA-2 bahAranuM milana ochuM kare. te aMdaranA rahevAsIne zrutajJAnanA skrIna para tame joI zakazo. jJAna-dhyAna-kiriyA sAvaMtA... tasavajJa IkahATa jaMgalamAM eka jhADa nIce beThe beThe tattvajJAnanI kaMI gUMca zodhI rahyo hate. jJAnamAM lInatA eTale pitAnI jAta sAthenuM milana. munirAjone ke apUrva AnaMda AvatuM hoya che jJAna dhyAnamAM? "jJAnadhyAna kiriyA sAdhatA kAThe pUrvanAM kALa....." lAkha varSonA saMyama paryAyanI, koDe varSanA dIkSita jIvananI eka eka kSaNane AnaMdathI bharI denAra che jJAna-dhyAnanI sAdhanA. IkahArTa ekalo beThe hatuM tyAM eka mitra AvI caDhayo. IkahArTane ekale joI tenI sAthe te vAta karavA lAgyo. ziSTAcAra khAtara tattvajJAnIne paNa vAtamAM joDAvuM paDayuM. paNa kyAM tattvajJAnanA cintanane AnaMda ane kyAM gappAne AnaMda (?)! ardhA kalAka pachI e sadagRhastha vidAya thayA tyAre jatAM jatAM kaheH tamane ekalA joyA, eTale thayuM ke lAve, tamane COMPANY ApuM. majAne samaya kapANo. IkahArTane kahevuM hatuM ke, bhAI ! huM ekale hate. nahi pahelA. UMDA jJAnamAM lIna hatuM. potAnI jAta sAthenI ekAkAratAmAM ramamANa. tamArA AvyA pachI huM
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ prayANaH sAdhanAnI dizA bhaNI 111 ekale paDyo. aMdaranI jhAMkI baMdha thaI gaI ne! paNa kahevAno artha kaMI na dekhAvAthI te mauna rahyo. maunanI majhA kaI judI ja che. ApaNe zabdomAM khevAI gayA chIe. ghasAI gayelA sikkA jevA zabdone ADedhaDa vaparAza karI rahyA chIe ApaNe. nakAmA vaparAtA zabdo je baMdha thaI jAya te ghaNo samaya bace. sAdhanAnI duniyAmAM pravezavA mATenuM pAMcamuM sUtra che mauna. zabdonI pheMkApheMkanI ramata azabdayAtrAmAM palaTAya te sAdhanA mArge eka paDAva AgaLa vadhI zakAya. eDisanane cAturIbharyo javAba thomasa AlvA eDisane phenegrApha zodhyuM. e vakhate ene TakiMga mazina-belatuM yantra-kahetA. eDisananA mAnamAM ce jAyela eka samAraMbhamAM mukhya vakatA eDisana viSe ne enA mazIna viSe eTaluM badhuM bolyA ke, eDisana sahita AkhuM oDiyaa "era thaI gayuM. Akhare mukhya vakatAne bolavuM baMdha karavuM paDayuM. bolavAnI IchA te hajuya ghaNuM hatI; paNa zuM thAya? tebA A sabhAnA yojako ane zrotAothI ! kahe che ke, vA coryAzI jAtane hoya che. temAM paMrayAzImAM che bakavA ! bhASaNa karavAne roga eTalo badhe vadhI gayo che....hada bahAra!
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ 11ra jJAnasAra pravacanamALA mukhya vakatA beThA eTale eDisana UbhA thayA. kAmamAM mAnate e mANasa bahu ochA zabda bolato. eDisane kahyuM : TokiMga mazIna-belatuM yatra e kAMI mArI zodha nathI. e te IzvaranI zodha che. meM te mAtra evuM yatna zepyuM che, jene bolatuM baMdha paNa karI zakAya che! leke jhUmI UDyA eDisananI A caturAI bharI kemenTa para. bhASaNakhora netAnuM moDhuM jovA jevuM thaI gayuM hatuM. je duhA para ApaNe lAMbI vicAraNA karI e duhA para pharI eka vAra najara nAkhI laIeH khAnA calanA savanA, milanA vacana vilAsa rUM kyuM pAMca ghaTAI e tyuM tye dhyAna prakAza A pAMcamAM ghaTADo thAya tema dhyAnanI duniyAmAM ApaNe AgaLa dhapatA jaIe. keDiloka kAra ne pasAra thatI jue to ya..! dhyAnanuM eka kArya che manamAM UbhA thatAM prakampanI tIvratAne ochI karavI. ApaNe kaI paNa padArthane dekhIe chIe ke tarata ja ApaNuM manamAM prakampane zarU thAya che. lAlasAthI nirmAyelA taraMge. rUpanI jema zabda, gabdha, sparza ane rasanI lAlasA paNa magajamAM prakampane - Avego ubhA kare che. vastu sAme na hoya te paNa mANasa kalapanA dvArA manamAM te vastunuM citra dorI prakampananI bhUtAvaLa khaDI karI zake che. eka vastu samaje ke, padArthonuM devuM - e TensananuM -
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ prayANaH sAdhanAnI dizA bhaNI 113 prakampanenuM kAraNa nathI. padArthonI lAlasA ja TensananI janmadAtrI che. avadhijJAnI munirAja devalekanA vaibhava ahIM beThAM beThAM jue, chatAM emane enAthI duHkha nahi, ane tame eka sinemA jaIne Ave te ya....! haiyAmAM haLI saLagatI heya. devalokanA vimAno ane vAhane joI jJAnI munine e padArthonI IcchA nathI thatI mATe e sukhI che. ne tame keInI keDileka kArane pasAra thatI juo tyAre...? haLave nisAse sarI paDe che ne? aMdaranI duniyAmAM, sAdhanAmAM je sthira banela che, enA mArgamAM bhautika padArtho rUkAvaTa nahi khaDI karI zake. 'sthiratA" prakaraNane upasaMhAra karatAM granthakAra bhagavAna munijanene sthiratAne mATe ArAdhanAmAM daDhatA ane sAtatya pedA karavA mATe zIkha ApI rahyA che. "yataHAM yatavazvamasyA eva prasiddhaye." sAdhujane sthiratAnI prApti mATe ja yatna kare. cAritra eTale ja sthiratA. sthiratA rUpa e cAritranI parAkASThA siddha bhagavatemAM che, name siddhANaM' dvArA siddha bhagavaMtene haMmezA namanAra evA ApaNAmAM paNa A sthiratA prakaTe evI abhilASA rAkhIe. jJA. 8
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ [9] mAraka matra mohane a6 mati matroya mohasya jagadAndhyakRt / ayameva hi napUrva: prati mantropi mAhajit // dunyavI saMbaMdhenuM maMDANa, moTe bhAge, vArthanI AdhArazilA para thayeluM dekhAtuM hoya che. je e saMbaMdhonA aTAmaNamAM dharmanuM moyaNa na nakhAyuM hoya te ! - be camacI ghI ke tela nAkhe eTale roTalI-paThAMbhAkharI kuNAM banI jAya ane e "muNuM na hoya to cavaDAM thaI jAya. dhahIna sAMsArika saMbaMdhomAM A ja truTi-muNanI dekhAya che. svArthanuM pANI te thoDI vAramAM sUkAI jAya
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAraka mantra mohane 115 ane jeTalI sUkakI thaI jAya. khAkharA jevI! jIvana vImo to utarAvyo, paNa...! | mullAjIe jIvana vImo utarAvyuM. eka vakhata teo ophisethI rejanA samaya karatAM vahelAM ghare pahoMcyA. phaleTanuM bAraNuM khulyuM hatuM ane aMdarathI bIbIne avAja AvI rahyo hate. mullAjI sAMbhaLavA lAgyA. bIbI emanI sakhIne kahI rahyA hatAM. amArA emanuM te hAthI jevuM che. jIvato lAkhane, ne maye savA lAkhane jevuM ! jIvaze tyAM sudhI oNphisa-varka karaze ane khudA na kare, ne emanI Detha thaI jAya te lAIpha Isyuransa pAkavAne ja che! mullAjI te sAMbhaLIne stabdha ja thaI gayA. jIvana vIme te utarAvI nAkhyo, paNa enI badhI majhA havA thaI gaI! patnInI najara patinA pekeTa para che. ane patinI najara patnInA rUpa para che. bahAre bahAra ! saMbaMdhanuM caNatara je svArthanI retIthI ja thayuM hoya te e ghara DAyo nA chuTTAcheDAnA khaMDiyeramAM na pheravAya te ja navAI! mayaNA sundarI ane zrIpALarAjA mayanuM sundarIne pitAe keDhiyA pati - zrIpALa sAthe varAvI che. lagna pachI zrIpALa vicAre cheH kayAM mArI A keDhathI vyApta kAyA ane kayAM A rUparUpanA
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ 116 jJAnasAra pravacana mALA-2 aMbAra jevI rAjakumArI ! enA pitAe putrI paranA zreSathI bhale mArI sAthe lagna karAvyAM, paNa A saMbaMdha ucita te nathI ja. mArA saMgathI A saundaryavatI rAjabALA paNa zuM keDhiyaNa banaze? nA, nA, kadApi e na banavuM joIe. zrIpALakumAra mayaNa sundarIne kahe che: "devI! tamArA pitAe bhale bhUla karI, huM e bhUlane deharAvavA nathI mAgate. tame kaI sArA puruSa sAthe...." maya sundarInA kAnamAM jANe dhagadhagatuM sIsuM reDAyuM hoya ema e citkArI UThe cheH nAtha ! svAmI! mArA prANAdhAra ! Apa A zuM bole che ? A vacanethI mArA kAnane ne hRdayane akathya pIDA thaI rahI che. jANe ke kAnamAM zULo tIvratAthI bheMkAI rahI hoya. aMge aMge Aga UThI rahe che. Arya satI mATe lagna e ramata nahatI DhIMgalA teDI zake, na daridratA hacamacAvI zake. patinuM zarIra regathI gherAI jAya teya zuM? mAtra zarIra sudhInI ja daSTi heta te lagnanA baMdhana taDataDa karatAM tUTI jAta. paNa daSTi dharma para sthira thayelI hoya che tyAre rega ke AvI paDelI garIbI pelA bandhanane zithila karI zakatA nathI. | mULa te, tyAgamUlaka vicArasaraNI ne varelI heya che dhArmika vyakti, saMyama mArgane svIkAravA ja enuM mana
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAraka mAtra mehano 17 talapApaDa banI raheluM hoya che. paraMtu koI azaktine kAraNe saMyama mAge e nathI jaI zakatI tyAre lagnabadhanathI baMdhAya che, paNa hRdayamAM tyAgano dI avazya TamaTamate hoya che. pethaDa maMtrI kAmaLInAM darzana kare che...! pithaDa maMtrInI vAtamAM Ave che ke, e vakhate eka zrAvake brahmacarya vratane svIkAra karyo guru bhagavaMta pAse ane e vrata-svIkAranA upalakSyamAM sAdharmika badhurAne bahumUlya kAmaLInI bheTa mekalI. pethaDa maMtrIne paNa e prabhAvanA maLI. khUba AdarapUrvaka e bheTa emaNe svIkArI sArA sthAne e kAmaLIne mUkI ane roja maMtrI e kAmaLInAM darzana kare. paNa kadI te kAmanI vApare nahi. teno upayoga na kare. eka vakhata pethaDa maMtrInAM patnIe temane - maMtrIne pUchyuM: nAtha! A pavitra kAmaLIne Apa upaga kema nathI karatA? sAmAyika, pauSadha vagere kriyAo karatI vakhate eno upaga karI zakAya ne? tyAre mancIzvare kahyuM : A kAmaLI brahmacArInI bheTa che ane brahmacArInI bheTane upayoga abrahmacArI kema karI zake? dharmapatnIe tarata ja kahyuM: te ApaNe paNa e pavitra vrata svIkArIe. pethaDa maMtrI A vAta sAMbhaLI bahu prasanna banyA. emanuM mana kyAranuMya A vratane
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ 118 jJAnasAra pravacanamALA-2 svIkAravA utsuka baneluM hatuM. saddaguruvara pAse bannee brahmacarya vratano svIkAra karyo. vijaya zeTha ane vijayA zeThANI vijaya zeTha ane vijayA zeThANanI kathA paNa A ja vAta kahI jAya che. brahmacarya vratane pUrNatayA svIkAra karavAnuM vicAra-bIja vijya zreSThInA manamAM paDeluM, sadugurunI preraNA rUpI jaLasiMcanathI e bIja aMkurita thayuM. kRSNa pakSamAM saMpUrNa brahmacarya pAlananA niyama svIkAramAM e vicAra parivartita thaye. ane zukalapakSamAM brahmacarya pAlananA niyamavALI vijayAdevI sAthe temanAM lagna thayAM! ke joga-saMjoga ! lagnanI pahelI rAta. vadi terasanI rAta. vijayAdevI pati pAse gayAM che. vijaya zreSThI kahe cheH mAre niyama che kRSNa pakSane. traNa divasa pachI vAta. "ema sAMbhaLI re tava vijayA vilakhI thaI.' vijayAdevI A sAMbhaLI hataprabha banI gayAM." piyu pUche che kAM cintA tujane huI zreSThI kaheH are, tame zenI cintAmAM DUbI gayA? vijayA devI pitAnA niyamanI vAta kare che. deva! zukalapakSamAM mAre niyama che. patine kRSNapakSanA brahmapAlanane niyama che. pitAne zukala pakSane. paLa bhara vijayA devI vicAramAM paDI gayAM che. paNa gaLathUthI thI maLelA dharma-saMskAre emanA manane vicAranA,
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAraka mAtra mehane 119 saMkalpa-vikalapanA khADAmAMthI bahAra kADhayuM. eka kSaNamAM ja nirbaLatAne khaMkherI vijayA devI kahe cheH "bALapaNamAM kIdhe nizcaya, zukalapakSa vrata pALazuM; ubhaya pakSa have ziyaLa pALI, niyama dUSaNa TALazuM...." hA, niyama lIdhe hate paNa adhure lIdhuM hatuM. sAruM thayuM ke, have mAre niyama kudaratI rIte pUrNa thaye. paramAtmAnI kRpA ke mane A lAbha maLe! dharma karavAnI icchA manamAM paDelI hoya paNa saMcAga vaza ke azaktivaza e na thate heya; parantu evA jogasaMjoga sarajAI jAya, je dhamanI prApti sudhI pahoMcADI de tyAre dharma karavAnI IcchAvALI vyaktine jarUra AnaMda thaze. vijayAdevI zuM kahe che? tame paraNe avara nArI, zukala pakSa bhega bhega; kRSNa pakSa nija niyama pALI, abhigraha ema je ..." patine kahe che ke, tame bIjA lagna karI zake che ane niyama sivAyanA kALamAM dAmpatyasukha anubhavI zake che. vijaya zreSThI mATe brahmacarya - pAlana majabUrI nathI paNa zaizavathI evA dharma saMskAra maLyA che, jene kAraNe e prabuddha AtmA viSayarasa karatAM brahmarasane zreSTha mAnate Avyo che. dharmapatnIne vijaya zreSThI zuM kahe che? "viSayA rasa re kAlakUTa heya jiryuM, teha chAMDI re ziyala sabaLa ame pALazuM." viSa - kAlakUTa viSa karatAMya viSaya bhayaMkara
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ 120 jJAna sAthe pravacanamALA-2 che. jhera karI karIne zuM kare? ekAda janmane khatama kare, naSTa kare. jyAre viSaya te oha, keTakeTalA janamene - uttama janamene eNe khatama karI nAkhyA ! mAnavane bhava maLyuM hoya, paramAtmAnuM zAsana nAnApaNathI rucyuM hoya, sadagurunI kRpA varasI hoya, janmane saphaLa karavAnI zreSThatama taka maLI jAya - munipaNAne prApta karavAnI badhI anukULatA maLI rahe, paNa e vakhate viSaya-rasa vacce AvI jAya te? raMgamAM bhaMga e pADI de. ane pachI viSaya-rasa dharmarasa karatAMya vadhI jAya te....? khalAsa, pharI vAra prabhunuM zAsana kyAre maLaze te keNa jANe che? eka nahi, aneka janmamAM uttama taka maLavAnI zakyatA jokhamAI jAya. vijaya zreSThI ane vijayA devI kevuM brahmacarya--pAlana kare che? AcAryapravara zrI harSa kIrti sUri mahArAja sajajhAyamAM kahe che: "ekatra zayyA zayana karatAM, khagna dhArA vrata dhare; mana vacana kAyA dharIya zuddha, zIyala vrata eka Acare.." AvA vratadhArIonI sajajhAye kaMThastha kare. emanAM jIvana caritre vAMce. jethI jIvana nirmaLatAnA paMthe AgaLa dhapatuM rahe. - vijaya zeTha ane vijayA zeThANIne vrata prema advitIya hate. ajoDa. tame eTalI kakSAe pahecavAnuM
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAraka manca mehane 121 lakSyabindu jIvanamAM nizcita kare che, thaDe vikAsa te tame jarUra karI zake. vAtAvaraNamAM pradUSaNa AryAvartanuM vAtAvaraNu, tyAMnI pAraMparika saMskAritA vrata pAlana mATe khUba anukULa hatI ane che. paNa e vAtAvaraNa Aje pradUSaNathI abhaDAI rahyuM che. paryAvaraNa vizeSa bUma mArI rahyA che. havA dUSita thaI rahI che. vAhane ane udyogo dhUmADe ekI okIne havAmAnamAM nirantara pradUSaNane vadhArI rahyA che. videzanA amuka zaheramAM te skUlanA vidyArthIone vyAyAma karavA para pratibaMdha lAgu karavAmAM AvyuM che. kasarata karatI vakhate zvAsocchavAsa UMDA kheMcavA paDe, prANAyama vakhate te khAsa, paNa UMDA zvAsocchavAsamAM je havA levAya che te evI jherI banI gaI che ke, svasthatA mATe UMDA zvAse chavAsa jokhamI banI gayA che. ane ethI tyAM vyAyAma para pratibaMdha lAda paDayo che. A ja vAta AdhyAtmika vAtAvaraNa mATe che. kevAM AlaMbane Aje maLavAnAM? mahAnagaromAM jyAM najara nAkhe, bIbhatsa bhItapatro dekhAvAnA. Indriyone bahekAvIne unmArga bhaNuM dorI jAya evA AlaMbanenI bharamAra vacce, je jinavANInuM pUruM AlaMbana nahi hoya te anAdinI Teva mANasane kayAM laI jaze ?
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ 122 jJAnasAra pravacanamALA-2 cAMparAja vALAnI mAtA cAMparAja vALo bahAdUra kSatriya hate. enA zUrAtanane najare nIhALanAra eka aMgreja enI vIratA para ovArI gaye. AvA zUravIrone have dukALa paDyo che." cAMparAjanA mRtyu pachI eNe eka jagyAe kaheluM. tyAre tyAM hAjara evA eka bAroTe kahyuM : mahAzaya! cAMparAja jevA zUravIre kevI mAtAnI kUkhe pAke ? evI mAtAone dukALa paDayo che, pachI cAMparAje kyAMthI pedA thAya ? Ama kahI bAreTe eka prasaMga saMbhaLAvyuM. bAroTe kahelo kisso cAMparAjanA mAtA-pitAnA jIvananI nirmaLatA para prakAza pheMkate hate. cAMparAja pAraNiye jhUlate hatuM tyAre ekavAra enA pitAe enI mAtAne saheja cheDI. tarata ja e dharmaniSTha kSatriyANI belI UThIH lAje, lAje ! bALaka pedA thayA pachI patipatnI tarIkenA ApaNA saMbaMdhane anna AvyuM che. ApaNe phakata mAtA - pitA ja have chIe. AvI mAtAe keTalI ? bALaka garbhamAM Ave tyArathI mAtA ane pitAnI javAbadArI zarU thaI jAya che. bALakanuM ghaDatara kevuM karavuM te Akhare to tamArA hAthamAM che. madAlasA bALakane jhulAvatAM zuM kahetI? bALaka garbhamAM Ave tyArathI mAtA navakAra maMtra
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAraka mAtra dehane 123. manca gaNAI jAya te bALakamAM dhArmika vRtti nAnapaNathI ja pAMgaravA mAMDe. madAlasA potAnA bALakane pAraNiye jhUlAvatA kahetIH vaM zuddhosi, buddhosi niraMjanesituM zuddha che, buddha che, niraMjana che. AvI mAtAno bALaka mahAna saMta pedA thAya. te temAM zI navAI? ApaNe saMbaMdhanI AdhArazilAnI vAta karatA hatA. je dharmane jIvanamAM sthAna ApavAmAM na Ave te eka saMbaMdhe svArtha mUlaka ja rahevAnA. patinI IrachA eTalI ja haze ke, patnI pitAnA para prasanna rahe ane... sAme pakSe, patnI paNa e ja IcchatI. haze. patinI prasannatA ane bheTa-sogAdono varasAda. patine nokarIthI pUruM na thAya te ovara-TAIma kare...AtmAnI cinAnI vAta te dUra rahI, patinA zarIranIya lAga Ave te cittA na heya. patnIne ApaNe tyAM dharmapatnI kahevAmAM AvI che. je pati sahita AkhA kuTuMbane dharmamArge vALe te dharmapatnI pahelAM AvI zeThANIo hatI. zeTha kamAIne Ave. ane ghaNA badhA paisA pati pAse jue te e harakhAI na jAya. tarata ja pUcheH nAtha ! A dhana anItinuM te nathI ne? je anItinuM dhana pesI gayuM gharamAM, e te jaze ja. paNa sAthe nIti pUrvaka kamAyeluM che ene.
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ 124 jJAnasAra pravacanamALA-2 paNa laIne jaze. AvI AtmAnI cintA karanArI patnI te dharmapatnI. anupamA devInI preraNA vastupALa-tejapALa pitAnuM dhana eka jagyAe dATavA jAya che. pahelAM seIpha DipojhiTanAM khAnAMnuM sthAna dharatInuM hatuM. dATavA mATe khADo khodyo te purANA jamAnAnuM koIe dATeluM dhana maLI AvyuM ! mAre je vAta kahevI che te A cheH dhana dATavA pati ane jeTha gayA hatA A samAcAre anupamA devIne dukha thayuM. emaNe patine kahyuM? ApaNe nIce javuM che ke upara javuM che? je nIce javuM hoya te ja dhanane nIce daTAya. upara javuM hoya te dhanane UMcA kAryomAM vAparo. bhagavAnanA gaganacuMbI mandiranA nirmANamAM dhanane upayoga kare. Arya strI svArthanA saMkucita kocalAmAM samAyelI nArI nahatI. mane banArasI sADIo maLI jAya eTale basa, A vicAraNuM enI nahotI. pote jenA sAnidhyamAM vasI rahI che, te tamAma vyaktionuM A loka ane paralekamAM kema kalyANa thAya A ja vAta enA magajamAM haMmezA ghUmarAtI rahetI. AryapatnInI zIkha tulasIdAsanAM patnI piyara gayelAM. patnIne maLavAnI utkaMThAthI eka meghalI, aMdhArI rAtre tulasIdAsa sAsare gayA,
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAraka ma- mohane 125 lakSya sthira thaI gayA pachI manuSya vacce AvatAM kaSTone gaNakAratuM nathI. saMsAra mATe tame kaMI ochuM kaSTa sahana kare che ? dhana mATe loke kayAMnA kyAM pahoMcI jAya che? paNa dharma mATe kaMIka karavAnI preraNuM gurudeva Ape te...? javAba taiyAra hoya che ne tamArI pAse? paNa e javAba sAce nathI hote. jIvanane dharmanA purathI vAsita banAvavAne IrAde heya to e mATe vyakti jarUra puruSArtha karaze. vatanathI hajAra mAIla dUra Avela nagaramAM bijhanesa kheDavA javA ane tyAM rahevA je taiyAra che e dharma mATe ze bhega ApavA taiyAra che ? ene pUchI e ke, bhAI! tame paramAtmAnAM darzana-pUjana kare che ? te kahezeH mahArAja sAheba! ame rahIe chIe tyAMthI daherAsara bahu dUra che. ardho kilomITara daherAsara cheTuM hoya te e dara lAge che. ane hajAra mAIla dUra Avela A bijhanesa senTara...? ane bijhanesa senTara rUpa e nagaramAM ya raheThAthI mArkeTa dura hoya te e durI khaTakaze nahi. tulasIdAsa aMdhArI rAtre pahoMcI gayA patnIne pIyara. aMdhArI, meghalI rAta; rastA kAcA mArga bhUlI javAnuM jokhama, A badhuM e vakhate teo bhUlI gayA. lakSya nakkI thayA pachI vacce AvatAM kaSTa bhUlAI jAya che. tulasIdAsanAM patnI dharmapatnI che. patine sanehapUrvaka Thapako Ape cheH asthi caramamaya deha mama, tAmeM jesI:
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ 126 jJAnasAra pravacanamALA-2 prIta; hatI je zrI rAma meM, te nahi heta bhavabhIta. AryapatnInI kevI zIkha che? "asthi caramamaya deha mama.' mArA A deha para tame ATale badhe meha kema rAkhe che ? tamArA jevA vivekI puruSane Ave meha chAje? mArA dehamAM zuM che? gaMdakI ja bharI che narI. maLaze AvI AryanArI Aje? dave laIne nahi, sarcalAITa laIne zodhavA jAva te ya...! che. jarUra AvI mahAna nArIo che Aje. ane dhArmika puruSe paNa che. emanA dhamathI te dharatI TakI rahI che. paraMtu evuM vAtAvaraNa pedA thaI rahyuM che, jemAM AvI nArIonI peDhIne vaMzavele pAtaLuM thatuM jaze tema lAge che. bIjuM badhuM MISS karaze to cAlaze, paNa... hamaNAM ja kyAMka vAMcyuM hatuM eka vAkya. kumArikAone uddezIne lakhAyeluM e vAkya nAnakaDuM hovA chatAM bahu arthasabhara hatuM. "bahena! MISS! tame bIjuM badhuM miss karaze te (cUkI jaze te) cAlaze, paNa sadAcAra miss karaze te tamArA mATe e ghAtaka nIvaDaze." tulasIdAsanAM patnI patine zuM kahe che? mArAmAM jeTalI prIta tamArI che, eTalI je bhagavAnamAM hatA te janama-maraNanA pherA TaLI jAta! "te nahi heta bhavabhIta."
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ 127 mAraka manca mehane anna ane pratimatra deha sudhI ja dRSTi sImita rahe te AdhyAtmika vikAsa ghaNe dura che. ahaM mamati matroya mehasya jagadAcakRta" eTale deha, daSTino vyApa je ATalo ja hoya te, granthakAra mahApuruSa kahe che, tame mehanI duniyAmAM che.! huM eTale deha, ane bhautika padArtho e mArI mAlikInI vastuo; A eka evo gherAva che jeNe vyaktine, agaNita samayathI, eka saMkucita kuMDALAmAMthI bahAra javA nathI dIdhI. huM eTale deha" A mahine matra. "mArI mAlikInI vastuo eTale baMgale, kA2, parivAra A paNa mehane ja matra. matranI duniyAmAM eka niyama hoya che. eka manna hoya. paNa enI asarane nAbUda karanAra pratimanna, virodhI matra paNa hoya. mohanAM matranI asarane gheI nAkhanAra kaI pratimanna khare ke nahi ? granthakAra mahApuruSa kahe che: "ayameva hi na-pUrva pratimatrapi mehajit " manTane pratimannamAM badalavAnI vidhi bahu saraLa che. manTane niSedhavAcaka banAvI devAno basa, kAma patI gayuM! "huM eTale deha nahi. deha ne nAze
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ 128 jJAnasAra pravacanamALA-2 paNa na naSTa thanAra AtmA te huM." A pratimanca. mArI mAlikInA padArthomAM baMgale nahi, kAra nahi, delata nahi jJAna e mAre guNa, darzana e mAre guNa. A pratimatra. | mohana matranuM raTaNa te khUba karyuM. ekAda janmamAM nahi, anaMtA janmathI e raTaNa karatuM AvyuM che AtmA. have pratimatrane japa kare.
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ [10] advitIya AnaMdalokanI saphare zuddhAtmadravyamevAha zuddha jJAna , mama | nAnyAha na mamAnyece ___ tyado mehAstramulbaNam // AtmasvarUpanuM bhAna thayA pachI, svabhAva-ramaNatAmAM sthira thayA pachI, je AnaMdanI anubhUti thAya che, te kharekhara zabdAtIta hoya che. zabda e bhUmikAne khyAla ApavA mATe TeTalI (TOTALLY) asamartha hoya che. pUjya pa vijaya mahArAja "navapada pUjAmAM kahe che? jJAna dhyAna kiriyA sAdhaMtA, kADhe pUrvanAM kALa.84 lAkha varSa guNyA 84 lAkha varSa barobara eka pUrva. AvA jJA. 9
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ 130 jJAnasAra pravacanamALA-2 pUnA pUrve sudhI AtmAnubhUtivALA munirAja AnaMdarasamAM jhIlyA kare che. "AnaMda, AnaMda, niravadhi AnaMda." A sivAya bIjA koI zabda e bhUmikAne sUcavI zake tema nathI. - pUjayapAda mahepAdhyAya zrImadda yazavijaya mahArAjA kRta navapadanI pUjAmAM munirAjanA advitIya AnandanI pRSTha bhUmikA-beka grAunDa A rIte darzAvavAmAM AvI che. je ramyA zuddha svarUpa ramaNe, deha nirmama nirmadA; kAussagya mudrA, dhIra Asana, dhyAna abhyAsI sadA; tapa teja dIpe, kama jhIpe, nava chIpe para bhaNa; munirAja karuNA sidhu tribhuvana badhu praNamuM hita bhaNI... A pRSTha bhUmikAne jarA vigatavAra joI jaIe. munirAja je Anandaloka nA svAmI che, e AnaMdalakamAM tamAre ya praveza kare che ne? zuddha svarU5 ramaNatA "je ramyA zuddha svarUpa ramaNe." azuddha svarUpamAM te AtmA anAdikALathI ramate AvyuM che ane ramI rahyo che; have zuddha svarUpamAM ramavuM che. atyAranI bhUmikAe tamAre e cintana karavuM joIe ke, moTI moTI azuddhio zI rIte TaLe? eka azuddhi parigraha saMjJAne kAraNe udabhavelI che ? dhana para vadhu paDatI mUracha. atibha. dAnanA saMskAra vaDe A azuddhine dura
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ advitIya AnaMdalokanI saphare 131 karI zakAya. lakSmI dAnathI sehe che. kaMjusa pAse paisA che. dAnavIra pAse paNa pisA che, kaMjusa lakSmIdAsa che. dAnavIra zrIpati-lakSmIne pati che. kathA kaMjusanI eka hindu kathAkAre sarasa kamenTa eka jagyAe karelI. emaNe kahyuM : je leke kaMjusa che ane lakSamIne tijorImAM pUrI rAkhe che temaNe samajavuM joIe ke, "upara" gayA pachI emanI hAlata kaphoDI thaI javAnI che. kAraNa ke lakSmI eTale viSNu bhagavAnanAM patnI. sAmAnya mANasa paNa potAnI strInuM apamAna nathI sAMkhI zakatA te A te bhagavAna che! e lAla AMkha karIne nahi kahe ke alyA! te gata janmamAM zuM karyuM tuM mArI patnIne gAMdhI rAkhI tI ne...? kaMjusane ApavAnA nAmathI dhrujArI chUTe che. eka kaMjusa eka vakhata jaI rahyo hate. mazagula haze ugharANuM -pA- gharANInA vicAramAM. rastAmAM Avyo eka khADe. varasAdanA pANIthI bharAyela. pelA bhAI vicAramAM evA lIna hatA ke, khADe Ave tene khyAla rahyo ja nahi. eka gujarAtI subhASitakAre sarasa kahyuM cheH nIcuM jaIne cAlatAM, traNa guNa meTAM thAya; kAMTe TaLe dayA paLe, paga paNa navi kharaDAya. zaheramAM kAMTAne trAsa na hoya toya keLAnI chAlane te che ja. sinemAnA piosTaro sAme AMkhe phADI phADIne bhAI sAheba jotA hoya ne tyAM nIce
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ 132 jJAnasAra pravacanamALA-2 keLAnI chAla AvatAM paga lasare te joI lo majhA ! dharatI mAtAne sASTAMga namaskAra thaI jAya! ane AjubAju vALAone vagara paise philama jovA maLI jAya! zAstrIya maryAdAnuM pAlana thAya, IryAsamitinuM anusaraNa thAya te keInI majAkanA bhaMga na banavuM paDe ane ahiMsAnA pAlanathI mATe lAbha maLe. pelA kaMjusa bhAI dhUnamAM jaI rahyA hatA. tyAM A khADe ane paDayA e khADAmAM ! nIkaLavA mATe mahenata karI paNa nIkaLAya tevuM nahotuM. tyAM ja saddabhAgye eka sadagRhastha tyAMthI nIkaLyA. sagRhastha kone kahevAya? sUTeDa-bUTeDa thayA ke bagalAnI pAMkha jevA kapaDAM paheryA eTale saggahastha thaI gayA evuM na mAnatA ! bIjAnuM dukha joI jenuM hRdaya drave te sadgRhastha. pelA sadagRhastha kaMjUsane khADAmAM paDelo je ke tarata ja emanA haiye karuNuM jAgI. tarata ja e khADA pAse AvyA ane pelAne kaheH lAve, bhAI! tamArA hAtha Apo ! huM tamane bahAra kADhuM. paNa kaMjusa kAkA hAtha na Ape. | sadagRhasthane Azcarya thayuM. A bhAI hAtha kAM na Ape? e hAtha Ape te huM kheMcIne emane bahAra kADhe. bIjIvAra apIla karI. niSphaLa. trIjIvAra paNa e ja dazA. tyAM ja bAjumAMthI kaMjUsanA paDozI nIkaLyA rAma
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ advitIya AnaMdalekanI saphare 133 lAlakAkA. paristhitino tAga meLavI emaNe saddagRhasthane kahyuM : bhalA mANasa ! tame amArA A kaMjUsa kAkAne nathI oLakhatA. ApavAnuM kAma AkhI jIMdagImAM emaNe nathI karyuM te atyAre zI rIte kare? tamAre emane kADhavA ja hoya te kahe ke, tye mAro A hAtha. te tarata tamAro hAtha leze ane bahAra nIkaLI zakaze. pelA sagRhastha ema kahetAM kaMjusa kAkAe tarata emane hAtha pakaDyo. levAnuM AtmA anAdi kALathI zIkhate AvyuM che. ApavAnuM have zIkhavAnuM che. "dharmasya AdipadaM dAnama. dharmanuM paheluM pagathiyuM dAna che. te, parigrahanI azuddhi dAnathI devAI jAya. AhAra saMjJAnI azuddhi TALavA mATe tapa che. vAsanAthI pedA thayela azuddhine TALavA brahmacarya... jema jema azuddhi TaLatI jaze ane jIvana nirmaLa banatuM jaze tema tema vadhu nirmaLa jIvana mATenI pRhA aMdarathI ugyA karaze. ane ema karatAM eka divasa e Avaze jyAre tame zuddha svarUpamAM ramaNatA prApta karaze. deha paranI mamatAne tyAga | munirAjanI aNamela guNasaMpadAnuM bIjuM mahAmUluM ratna che deha para nirmamatva. deha te sAdhana che saMyamayAtrA mATenuM. enA para rAga ke ne mamatA kevI ? kA2nuM moDela sarasa hoya, raMga-rogAna uDIne AMkhe
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ 134 jJAnasAra pravacanamALA-2 vaLage te hoya paNa je mazIna khoTavAyeluM hoya che ? bIjI kAra dekhAvamAM bhaMgAra che, paNa daDavAmAM teja che, adha vacce aTake nahi tevI; tame bemAMthI kaI kArane pasaMda karaze, yAtrA mATe ? ahIM gADI sAdhana che. sAdhya che koI tIrtha sthaLa. jyAM jAvA tame Iccho che. sAdhana tene kahevAya, je sAdhya ane ApaNuM vacce rahelA antarane ghaTADe. sAdhanamAM rUpa-raMga nahi jevAnA. sAdhanamAM sAyane prApta karAvavAnI kSamatA che ke nahi te jovAnuM. A dRSTikoNathI joIzuM te tarata samajAze ke, rUpALuM zarIra ja mAtra sAruM nahi; paNa jenAthI vadhu sAdhanA thAya te zarIra sAruM. te baMdUkane upADIne pharavAno che artha ? cekIdArane zeThe navI nakora baMdUka lAvI ApI, baMdUkane roja cekIdAra kapaDAMthI le che ane ene khabhe laTakAvI ropha jamAve. eka divasa rAtre cora AvyA. cokIdAre hakArA-paDakArA karyA paNa cora hoMkAra ne kaMI gAMThe ? e te zeThanI tIjorI sApha karIne ja gayA. cenA gayA pachI cekIdA2 zeTha pAse gayo. baMdUkane barobara khabhe lagAvIne. zeThanI najara enA tarapha paDatAM gussAmAM dhUMdhavAIne teo belyA : tArI baMdUkanI pUjA kara have! gamAra ! baMdUka AvA vakhate sva-rakSaNamAM kAma
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ advitIya AnaMdalekanI saphare 135 na Ave te ene Akho divasa upADIne pharyA karavAne zuM artha ? je vAta baMdUkanI, te vAta zarIranI. je khare TANe kAmamAM na Ave te e zarIra zA kAmanuM ? zarIrathI nirapekSa banelA mahAtmAo paNa gecarIe jatA. svAdhyAya ane adhyayanamAM jemane apUrva Ananda maLate, e mahAmunie paNa bhIkSAcaryAe jatA. kema? zarIra ArAdhanAmAM sahAya Ape che, te evA zarIrane AhAra Apo. dhanA aNagAranI mahAna tapazcaryA dhannA aNugAra dIkSA pachI tarata prabhu mahAvIra pAse abhigraha dhAraNa kare cheH "chaTha tapa AMbila pAraNe re, kare jAvajajIva." chaThane tapa ane pAraNe AyaMbila. AyaMbilamAM paNa ke AhAra ? "mAkhI na vaMche teha." e nIrasa AhAra ke jenA para mAkhI paNa besavAnuM pasaMda na kare. deha paranI kevI nirmamatA ! dhannA aNagAranI vAta sAMbhaLyA pachI rasAsvAda para kApa mUkavAnuM mana thavuM joIe. mahA munio kevA cAlAka ke arasa, nArasa AhAra zarIrane ApIne paNa kasa barebara kADhatA kAyAne. atyAranA loko te zarIrane paMpALe eTaluM ja. tapazcaryAnI vAta kare te..! sAdhanA mATe dehane upayoga keTalo ?
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ 138 jJAnasAra pravacana mALA-2 zreNika rAjAe prabhu mahAvIrane pUchayuM : svAmI ! ApanA cauda hajAra muniomAM atyAre utkRSTa pariNAma vALA muni keNu? trile kaguru prabhue kahyuM H rAjana ! dhannA aNagAra sahuthI zreSTha pariNAmavALA che. jevI ugra tapazcaryA evI ja ugra sAdhanA. uMDI jJAnadaSTi sAthenI tapazcaryA. ke guNAnurAga hate e mahAmuniomAM? cauda hajAramAMthI prabhue dhannA aNugArane pahelA naMbaramAM mUkyA; bIjAone beTuM lAge ke nahi ? nA, badhA guNAnurAgI hatA. badhA dhanA aNagAranI prazaMsA karavA lAgyA. Aje sabhAmAM beThelA pAMca hajAra ArAdhakomAMthI eka ArAdhakanI prazaMsA, anamedanA karavAmAM Ave to....? daza jaNe aThThAI karI hoya, emAM nava jaNe te UMghI UMghIne ja pUrI karI hoya ane eka jaNe apramatta rIte ArAdhanA aThThAImAM karI hoya ane guru mahArAja e apramatta tapazcaryAvALAnI prazaMsA kare tyAre AkhA sabhA gRhanA AnaMdamAM pelA nava aDrAIvALA joDAyA hoya na, ke. ? "joyuM? pelA bhAI bApajInI bahu sevA kare che, mATe vyAkhyAnamAM emanI prazaMsA karI. ApaNo te bhAve nathI pUchAta." A ja bhAva kadAca manamAM ghUmarAte heya. ahI mukti munirAja je guNonA sahAre Ananda-sAmrAjyamAM
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ advitIya AnaMdalokanI saphare 137 praveza kare che, te guNonI jhAMkhI ApaNe karI rahyA chIe. trIjo guNa che ahamathI upara uThavApaNuM nirahaMkAritA. sAdhanA ane ahaMkAra sAmasAmA cheDA che. ahama hoya tyAM sAdhanA kevI? sAdhanA hoya tyAM ahama kevuM? dazArNabhadraH ahama paNa tAraka! dazArNabhadra rAjA bhagavAnane vandana karavA jAya che. ThAThamATha pUrvaka. bhagavAnane vandana karavA javuM che. traNa lokanA nAthane bheTavA javuM che. sarasa uddeza che. paNa tyAM ahama AvI gaye. "evI sAmagrI laIne evA ThAThamAThathI jauM ke kaI e rIte na gayuM heya." traNa lokanA dhaNI AgaLa ApaNe koNa? paNa janamajanamamAM rakhaDapaTTI karIne Aje eka be baMgalA ke kAranA mAlika banela A manuSyanI AMkhe ADe AvI jAya che. are bhAI! kaI mUDI para A abhimAna ? A te cAra divasanI cAMdanI. phera e ja aMdhArI rAta che. naraka- tiryaMcanA avatAramAM ahama manuSyane uMcakaze nahi ja. e nIce ja pADaze. ahamathI upara UThelA ja uMcakAze. dazArNabhadra rAjAnA ahamane teDavA Indra mahArAjA evA ThAThathI vandanayAtrA kADhe che, jenI zobhA joI dazArNabhadra rAjA TharI jAya che. ahamanI A ja te me kANu che ne ! matagaNatarI cAlatI hoya ne eka umedavAra jItamAM lAgatuM hoya, tenA
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ 138 jJAnasAra pravacanamALA-2 prasaMzako phUlahAranI ne benDavAjAnI varadhI ApIne AvyA hoya ane tyAM chelle samaye bIjI peTIo mAMthI sApane badale chachuMdara nIkaLe te joI lo pelA bhAInuM moDhuM pheTe pADavA jevuM thAya te ! harSanA mejAnI Tece gayela emanI hRdaya-nAva zokanA taLiye AvI jAya. dazArNabhadra rAjA vivekI che. tarata samajI gayA. "ke mAro aviveka, ke ahIM huM mArA ahamanuM pradarzana karavA nIkaLI paDaye !" paramAtmAnA caraNe ahamanI bheTa dharI dIdhI emaNe! "huM prabhu tAro...." prabhu ! huM Apane chuM. ApanuM ja zaraNa che mAre. ahamane ogALI dIdhuM. sAdhanA mAge evI te deDa mUkI dazArNabhadra rAjAe ke muniveSamAM hatA temanA caraNe namI Indra kahe che : bhagavad ! tame tarI gayA..... ahama paNa dazArNabhadra mATe tAraka banyuM. ahamamAMthI ahaMmuktinA mArge keTalA jhaDapathI teo AgaLa vadhI gayA ! ApaNeya prabhune caraNe ApaNuM ahama caDAvI daIe visarjita karI daIe. te kevuM sAruM ! mukA, Asana, dayAnAbhyAsa munirAjanA guNabhavanI vAta cAlI rahI che. kAusaga mudrA dhIra Asana dhyAna abhyAsI sadA akhUTa AnaMdanI duniyAmAM pravezavAnAM je dvAre che te paikInA ekanuM nAma che dhyAna. kAusagga mudrAe dhyAnamAM UMDA utarela munirAjanAM darzana kare te khyAla Ave ke, dhyAna
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ advitIya AnaMdalakanI saphare 139 eTale zuM? kAusagga kare che tyAre zuM bolo cho? " ThANuM maheNuM jhANeNaM appAnuM vosirAmi." sthAna, mauna ane dhyAna pUrvaka kAusagna karavAne che. zarIra nizcala, akampa khaDuM heva kAussagga mudrAmAM. maunanuM khaMbhAtI tALuM meDhe. lAgI gayuM hoya. mana dhyAnamAM lAgela heya. mana, vacana, kAyA traNe dhyAnamAM ekAkAra banyA hoya. mudrA, Asana ane dhyAnane paraspara saMbaMdha che. kAussagga mudrA ane padmAsana jevA Asane jagata joDenA ApaNA saMbaMdhanA daravAjAne baMdha kare che. ane e dvAra baMdha thAya che tyAre ja aMdaranuM dvAra-dhyAnanuM dvAra khule che. dayAna mATe zreSTha AlaMbana : prabhunI mUrti dhyAna mATe zreSTha AlaMbana che paramAtmAnI mUrti. jina paDimA jina sArikhI." bhakta mATe mUrti sAkSAt paramAtmA ja che. pUjya jJAna vimala sUri mahArAja jina stavanAmAM kahe cheH jiNa pare dezanA devatAM e, samaruM manamAM te; prabhutuma darisane e..." bhagavAnanI mUrtinAM darzana karatI vakhate samavasaraNamAM birAjamAna prabhunI smRti UThe che hRdayamAM. meghagaMbhIra avAje, prabhu dezanA ApI rahyA che. bhagavAnanI vANI.. "mIThI he prabhu! mIThI tArI. vANa, lAge he prabhu! lAge jesI zeraDIjI.... "tuja mukha mudrA bhAvatAM e, vicaratA jinarAja,
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ 140 jJAnasAra pravacanamALA-2 pare te sAMbhare e...." prabhunI mukha mudrAnuM darzana thatAM ja sonAnAM kamaLa para viharI rahelA paramAtmA yAda Ave. bhagavAnanAM darzana thatAM AvI cittanI ekAkAratA pragaTe te mithyAtva bhAgI jAya. 'tuma darisanathI ujaluM e, samati vasavAvIsa, lahyuM meM kaliyuge e...." prabhunuM darzana na thayuM mATe te saMsAranI A herApherI maTI nahi. bhavabhramaNa mITAvavA joIe paramAtma-darzana joI e paramAtma-kRpA. "tuma darisana viNa huM bhame e, kALa anaMta anaMta, kRpA have kIjie e...." tapanI dIpti | munirAjanA caherA para dIpti, camaka hoya che paNa e dUdha, ghInI nathI; tapanI che! "tapa teja dIpe." saMsArI mANasa lAla gAla rAkhatA hoya che, paNa e tamAco mArIne! jyAre tapanuM teja aMdarathI uddabhaveluM che. bahAra te mahAzaya chAtI phUlAvIne pharatAM heya. ane nokarane dhamakAvatAM hoya tyAre vAghanI garjanA yAda AvI jAya sAMbhaLanArane. paNa e ja mahAzaya ghare zrImatIjInA vAkaprahAre natamastake sAMbhaLatA hoya tyAre thAya ke, pilI garjanAnuM akALe avasAna thaI gayuM ! tamAcAne pAvara khalAsa thaI gayo! have pharI beTarI cArja karavI paDaze... alabatta, bahAra jaIne ! tapa teja dIpe, karma jhIpe' munirAja tapazcaryA dvArA
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ advitIya AnaMdalekanI saphare 14. karmonAM bhUkkA lAvavA mAMge che. "karma nikAcita paNa kSaya jAye..." tapanI TUMkI vyAkhyA navapada pUjAmAM A rIte apAI cheH "IrachAroghana tapa name." kAmanAnI pUrapATa jatI gADI. para breka mAravI enuM nAma tapa. kUtarAM te judAM che, ne patharA bAMdhelA ! gAmaDA gAmamAM rahetA mullAjI zaheramAM gayA. ajANyA mANasane joIne kUtarAo temanuM "svAgata karavA sAme deDaDyA. mullAjIne kUtarAonuM "svAgata' nahotuM joItuM. eTale emane haTAvavA, svarakSA mATe upAya zodhavA mullAjIe AjubAju joyuM. paNa zaheranA DAmaranA reDa para eke pathare ke kAMkare dekhAya nahi. DAmaranA "rIsarapheIsuDa' karavAnI jarUravALA ubaDa-khAbaDa roDa para kAMkarIo dekhAya, paNa e te DAmara jeDe coMTI gayelI; eTale. hAthamAM zenI Ave ? tyAM ja najIkamAM rahetA eka mANasa mulAjInI vahAre dhAye. teNe kUtarAMne kADhI mUkyAM. mullAjI AgaLa jaI svagata babaDayA : kharA che A zaherIo ! kUtarAMne te judAM rAkhe che ane patharAne bAMdhI rAkhe che ! bhegonA kUtarAM chuTTAM che. aniyatrita. hAu-hAu karI khAI javA taiyAra. paNa emanA para breka lagAvanAra tapa hAthavago nathI ! zuM thaze A bhegIonuM?
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ 142 jJAnasAra pravacanamALA-2 -- Aje caudaza che. kAraNa ke.. Aje AThama-caudazanI oLakhANa rahI che? bahene dhArmika vRttinI hoya to teo AThama-caudaze lIluM zAka na kare. ane bhANAmAM lIluM zAka na Ave eTale amArA A "dharmapriya" zrotAo anumAna kare ke Aje kAMIka tithi haze. bAkI bahenemAM dhArmika vRtti je gharamAM ochI hoya tyAM AThama-caudaza kelenDaranA DaTTAne ke paMcAMganA pAnAne ja Ave; amArA A mahAnubhAvone nahi ! bhakSyAbhaDhyano viveka paNa ochA thavA lAgyo che. ghaNI vakhata vaheravA jaIe-saraprAIjha vijhiTa rUpetyAre baTAkA, DuMgaLI paDelAM dekhAI jAya. hA, pahelAMthI khyAla AvI jAya ke, mahArAja sAheba vaheravA padhAryA che. te te DhAMkI-DhabUrI nAkhe. paNa acAnaka vaheravA caDhI jaIe, pUrva khabara vagara, tyAre tamArI pola khullI thaI jAya! eka jagyAe eka munirAja vaheravA gayela. bahenanA hAtha kAcA pANIvALA hatA eTale emaNe bhAIne lAvyA? jarA mahArAja sAhebane vahorAvajo ne...! pelA bhAI vahorAvavA mAMDyA. zAkanI tapelInuM chIbu bhAI kholavA jatA'tA tyAM bAI kaheH nA, nA. e nahi khelatAM ! baTAkAnuM zAka rAMdheluM hatuM ! bahena je dharmapriya hoya te e gharamAM dharmasaMskAranuM
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ advitIya AnaMdalekanI saphare 143 vAtAvaraNa rAkhI zake. bALakane paNa nAnapaNathI saMskAra ApI zake. beTA! ApaNAthI A na khavAya. ApaNuthI Ama na karAya... para-ramaNatAne tyAga naiva chIpe para bhaNI." bahirvattithI saMpUrNa rIte para banelA che munirAja. pararamaNatA kayAre TaLe ? tattva-2maNutA pragaTe tyAre. 'cAritra guNa vaLI vaLI namo, tattvaramaNa jasa mUle che." mULamAM tattva-ramaNatA joIe. prazamarati prakaraNamAM pUjyapAda umAsvAti mahArAje kahyuM che: "saMyamayagaeNrAtmA nirantaraM vyAkRtaH kArya saMyamanA yoga vaDe nirantara, aheniza, AtmAne bhAvita rAkhavo. "paranuM cintana te khUba karyuM; zarIranuM ne baMgalAnuM ne moTaranuM ne kaMI keTalAya padArthonuM have "sva"nuM cintana karavuM che. huM koNa? moTAmAM meTuM ajJAna A viSayanuM che. koNa? zuddha Atma dravya te huM. deha te enA nivAsanuM sthAna mAtra che. dehamAM huM paNAnI buddhi e meTAmAM meTuM ajJAna che. e ajJAna TaLI jAya te dehane khAtara thatuM ghaNuM pApa ochuM thaI jAya. bhADAnA gharamAM tame rahetA he te ene Tipapa
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ 144 jJAnasAra pravacana mALA-2, banAvavAne vicAra tamane nahi Ave. kAraNa ke e tamAruM nathI. dehane paNa ApaNe puNyanA bhADe thaDA samaya mATe lIdhela che. bhADAnA A gharanI-dehanI ATalI badhI mAvajata zA mATe? DijhAIna ja navI zI rIte lAvavI? amerikI pramukha jahena keneDInAM patnI jekavelIna eka vakhata paherele poSAka bIjI vAra na paheratAM. poSAka ja mAtra nave nahi; DijhAIna paNa alaga-alaga joIe. e mATe eka darajI helikopTaramAM judA judA nagaramAM pharyA karate. ane navI navI DIjhAIne joI, kalpI, darajIonI eka TImane te samajAvate. je TIma navAM navAM vastra banAvyuM jatI. bhara unALAmAM paNa sUTeDa-bUTeDa mahAzayane joIne amane te dayA AvI jAya ! bicAre ! aMdarathI garamIthI parezAna thaI rahyo hoya paNa zuM thAya? vacce ja sTeTasasiola banI gayAM che tyAM ! kevI parAdhInatA ! pArTImAM javA eka aTuDeTa bahena tayAra thaI rahyAM che. paNa "meciMga barAbara jAmatuM nathI! bahArathI emanAM pati pUchaLyA kareH have keTalI vAra? have keTalI vAra? bahena kaheH basa, A be minITa minITa kAMTe ghaDiyALanA AkhA caMdA-DAyela para
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ advitIya AnaMdalekanI saphare 145 pharI vaLyo. kalAka thaI. paNa bahenanI be minITa pUrI na thaI. patideva kaMTALI gayA. "have keTalI vAra?"ne manna temaNe pharI vAra rahyo. rUmamAMthI pratimannane gheSa, zrImatIjInA roSayukta vadanathI nIkaLele, saMbhaLAyoH eka kalAkathI te kahyA karu chuM ke, be minITamAM taiyAra thAuM chuM, be minITamAM taiyAra thAuM chuM teya pUchaLyA ja kare che, pUchayA ja kare che. ghaNe samaya te tame bagADe che, pUcha-pUcha karIne ! eka prazna pUchuM tamane ? A vaDhe tame pahere che te tamArA mATe ke bIjAo mATe? sarasa majAnAM vastra banAvyAM. pachI e paherIne tame bahAra nIkaLe che. eka mitra maLe che. "are, A zuM paheryuM? bhalA mANasa, tame to kaI duniyAmAM rahe che? bAvA AdamanA jamAnAnI A phezana kyAMthI lAvyA ?" bIjA be-cAra mitro pelA mitranI vAtamAM TApasI pUrAve che. ane tamArA badhe umaMga havA thaI jAya che. have tamArA manamAM ghare pahoMcavAnI caTapaTI hoya che. kyAre ghare jAuM ane A vastro badalAvI nAkhuM !" pararamaNutA, paramukhaprekSitA jeTalI vadhu eTaluM dukha vadhu e sUtra samajAya che ? munirAja kevA che ? "nava chIpe para bhaNa" parathI udAsIna banelA. "svarUpa- darzanamAM magna. jJA. 10
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ 146 jJAnasAra pravacana mALA-2 karuNAne phelAva | munirAja karUNasibdha che. amApa che emanI karuNA ne vyApa. - pelA karNadhana metA munivara ! nAnakaDA pakSIne prANa bacAvavA potAnA prANanI AhUti ApI dIdhI. anikAputra AcArya mahArAja para draSavALI devIe temane nadImAM nAkhI zULIe parovyA. nadInI aMdara thatI gUMgaLAmaNa vacce zULInI pIDA. keTalI vedanA haze. paNa jinavacanane saMpUrNatayA samarpita A mahAtmA e TANe zuM vicAre che ? zULIe parevAyela dehamAMthI rudhiranA binduo karI rahyA che. gurudeva vicAre cheH mArA A lohInA TIpAMthI apakAyanA jIne keTalI kilAmaNa thatI haze? AkhuM jIvana ArAdhanAmaya pasAra karyA pachI anta samaye A dehathI A virAdhanA ! kevI sundara vicAraNA ! tribhuvana baMdhu | munirAja tribhuvana baMdhu che. duniyAnA samasta jIve sAthe maitrIne nAte emaNe sthApya che. AvA munirAjane praNAma karanAra praNAma karatI vakhate Irache che ke, emanA zreSThatara guNene aMza pitAne paNa maLe. munirAja zuddhasvarUpamAM ramatA karI rahyA che. mane paNa e avasara kayAre maLaze? A bhAvanA sAdhakanI hoya che.
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ 147 advitIya AnaMdalakanI saphare sAdhakanI bhAvanA sRSTi - sAdhakanI A bhAvanA hoya che : "apUrva avasara e kyAre Avaze, kayAre thaIzu bAhyAntara nigraMtha je; sarva saMbaMdhanuM baMdhana tIkSaNa chedIne, vicarazuM kyAre mahApuruSane pantha je. sarvabhAvathI audAsInya vRtti karI, mAtra deha te saMyama hetu hoya je anya kAraNe anya kazuM kahyuM nahi, dehe paNa kiMcita mUccha navi hoya che...... zatru mitra pratye vate samadarzitA, mAna amAne vate te ja svabhAva je; jIvita ke maraNe nahi jUnAdhikatA, bhava mekSe paNa vate zuddha svabhAva je.... ghera tapazcaryAmAM paNa manane tApa nahi, sarasa ane nahi manane prasanna bhAva je rajakaNa ke riddhi vimAnika devanI, sarve mAnyA pudagala eka svabhAva paNa A vicAraNuM pragaTAvavA mATe dehAdhyAsathI para banavuM paDaze. granthakAra maharSi kahe che tema, "zuddhAtmadravyamevANaM" ne jApa karavo paDaze. "huM niSkalaMka, zuddha, buddha Atma svarUpa chuM. deharUpa nahi." ane ApaNuM potIkI saMpatti kaI? "zuddha jJAna guNe mama." zuddha jJAna e mAruM dhana. anaMta darzana e mAruM dhana. nA, moTara mArI nahi. baMgale mAre nahi, kaI paNa bhautika padArtho para mArI mAlikIyata nahi. ' "huM AtmA chuM. jJAna vagere guNe mArI saMpatti che." A vicAraNA, bhAvanA e phAunDezana che, jenA para taravajJAnanI moTI ImArata khaDI karavI che. je... >>
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ [11] jenuM citta - AkAza pA5 - kAdavathI kharaDAtuM nathI yo na muhyati lagneSu bhAveSvaudayikAdiSu / AkAzamiva pa'kena nAsau pApena lipyate / nebala pAritoSika vijetA, prasiddha vaijJAnika AI. TAInanuM jyAre eka moTA nagaramAM Agamana thayuM tyAre temanI zobhAyAtrA vakhate mahAlanA jharUkhe-jharUkhe ane rAjamArgo para ubhelA raMgaberaMgI vacce paherelA nAgarIke hAtha halAvI temanuM abhivAdana karI rahyA hatA. AInsTAInanI sAthe zaTaramAM beThela eka rAjapuruSe
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenuM citta kharaDAtu nathI 148 e prasiddha vaijJAnikane pUchayuM : keTalA badhA loke tamane jevA bhegA thayA che? tamAruM abhivAdana karavA sAru. AInasTAIne namratAthI kahyuM? kadAca A ja rAjamArga parathI vAgha, siMhane (alabatta, pAMjarAmAM pUrela !) laI javAtA hoya te ATaluM ja, balake AthIya vadhu mANasa bheguM thAya, nahi? rAjapuruSa prasiddha vaijJAnikanI A nirabhimAnitAne joI ja rahyA. sAdhanAne ane prasiddhine biyAM bAruM hoya che. sAdhanAthI siddhi maLe, paNa vacce "prasiddhi na AvI jAya te! prasiddhimAM lapaTANA te gayA ! ke, siddhinI vAta te bahu AgaLanI bhUmikAnI che. pahelAM te sAdhanA mATenuM, anuSThAna mATenuM adhikAritva prApta karavuM che. dharmane adhikArI kezu? ' lalitavistarA graMthamAM pUjyapAda haribhadrasUri mahArAjAe dharmanA adhikArImAM traNa guNe apekyA che; temane pahele guNa che dhama para atyanta bahumAna. saMsAra choDa nathI tyAM sudhI saMsAranI ciMtA sAdhaka karaze, paraMtu bahumAna te dharma para ja haze. saMsAranI kriyAo paratve eTale rasa ene nahi hoya eTale dharmakriyAmAM haze. bijhanesa khela paDaze,
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ 150 jJAnasAra pravacana mALA-2 paraMtu enA vagara cAle ema na hoya tyAM sudhI ja. jyAre vagara dhadha karyo, pitAnI mUDInA vyAja vageremAMthI AjIvikA cAle tema haze tyAre e eja ghaDIe dukAnane tALuM mArI deze. dharmapara bahumAna kevuM che? tamArI bhUmikAne ane A upara kahela bhUmikAne kaMI meLa paDe tema che ? "trivargarUpa puruSArtha cintAyAM dharmameva bahumanyate" artha, kAma ane dharma e traNamAM sAdhakanuM antara dharma tarapha ja DhaLeluM heya. tamAruM mana kaI tarapha DhaLeluM che? atyAre pravacana sAMbhaLavA beThA che, paNa manamAM te dhaMdhAnI ja koI cintA cAlI rahI haze. jaTAzakara bhaTTane lADaprema ! jaTAzaMkara bhaTTa brahmabhejanamAM gayelA. pIrasaNiyAe be-traNa lADu mUkyA eTale jaTAzaMkara kahe : alyA, tuM koI ajANyo pIrasaNiye lAge che. mArA bhANAmAM traNa lADu ! naMganA hisAbe nahi paNa thALInA hisAbe mArA bhANAmAM mUkAya. A AkhI thALI lADu ThAlavI de mArI patarALImAM ne bIjI thALI bharate Ava! hA, A eka thALI lADuthI te khAlI nAste thaze ! bhejanane prAraMbha te bIjI thALIthI thaze.
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenuM citta kharaDAtu nathI 151 pIrasaNiye AkhI thALI gAranI patarALImAM ThAlavI bIjI thALI bharavA gayo. tyAM dALa pIrasavA eka bhAI AvyA. jaTAzaMkara kaheH mAre dALa nahi joIe. lADu ja dALa, lADu ja zAka, lADu ja bhAta. are, AkhI duniyA A lADumAM samAI gaI che ! ke lADu prema ? tamAre saMsAraprema paNa AnAthI kama te nathI ne? tame lokee saMsAramAM dharmabhAvanA nAkhavAnA badale dharmamAM vyavahAra khaDe karI dIdhuM che ! aMdara-aMdaranA DakhAthI ke gAmamAM lagna prasaMge baMdha nathI rahetA; paNa dharma prasaMge para breka lAgI jAya che. "mandira navuM thavA chatAM haju paramAtmAnI pratiSThA kema nathI thaI?" gurudeva ! amArA saMghamAM thoDo rAga oche che, kusaMpa che eTale pratiSThAnuM kAma thatuM nathI." basa, badho vadhe ahIM AvI jAya che ! tamArA rAga-dveSanA jhaghaDAne tamArA gharamAM rAkhe. dharmasthAnakomAM ene zA sAru ghasaDI lAvo cho ? dharmakSetra eTale jANe paMcAyatI kUTavAnuM mokaLuM medAna ! jaTAzaMkara gore lADavAnI bIjI thALIthI bhajana zarU karyuM. ane chelle chelle, mukhavAsamAM be-cAra lADu cUrI uDAvI gayA ! tyAM ja jemanA taraphathI bhejana hatuM
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ 152 jJAnasAra pravacanamALA-2 te yajamAna AvyA. khavaDAvavAnA zokhIna hatA teo. "kema, bhaTTajI! barAbara ?" barobara. barAbara." evuM cakAcaka khAdhuM che bhaTTajIe ke, have bolavAnuM paNa bhAre paDe tema che. bhaTTajI! have tame jeTalA lADu khAva eTalA rUpiyA ApaNuM taraphathI bheTa." yajamAne udAratA dAkhavI. bhaTTajI te A sAMbhaLI khuza khuza thaI gayA. "jeTalA lADu eTalA rUpiyA ! paNa have bahu samAza thAya tema nathI. chatAMya pAMca-daza lADu to mahenata karIneya pesADI devAya...." bhautika bAbatamAM chevaTe te A musIbata Ave ja che. tyAM Akhare limiTezana hoya ja che. peTamAM cakAcaka thaI jAya tyAre meDhAne "ne eDamizana nI cImakI jAgRta mana dvArA maLI ja jAya che. Housefull thaI gayuM che ne lADuMgRha ! - jaTAzaMkara dhIme dhIme dhIme pAMca lADu te jhApaTI gayA. paNa have... have jAya tema nathI lADu aMdara. pacAsanI sITavALI beThakamAM patera-eMsI musAphare beThA pachIya vadhArAne musAphara pesavA jAya te tene bahAra ja pAchA AvavuM paDe ne ! pAMca rUpiyA laI bhaTTajI ghare gayA. alabatta, emanA pitAnA page nahi ! uThI zake evuM ja nahotuM te cAlavAnI
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ vaivarAja eka sAruM thA , bhadajIne jenuM citta kharaDAtuM nathI 153 te vAta ja zI karavI ? jajamAne gADAmAM besADI ghare pahoMcADayA. paNa have akaLAmaNano pAra nathI. pANInI lAgI che tarasa. paNa pANI jAya zI rIte ? bilakula jagyA ja nathI rAkhI tyAM ! bhaTANIe vaidyarAjane teDAvyA. vaidyarAje caNu jevaDI eka nAnakaDI goLI bhaTTajIne ApI. "A goLI gaLI jAva. sAruM thaI jaze." belavAmAM takalIpha paDatI hatI eTale dhIredhIre bhaTTajI kaheH vidyarAja ! zuM karuM? peTamAM jagyA nathI. ane manamAM belyA jagyA hota - A geLI nAkhavA jeTalI - te te sAMkaDa-mAMkaDa karI eka lADu na samAvI deta, jethI eka rUpiye te maLata dakSiNane vadhu! guru mahArAja jyAre kahe ke, bhAI ! dharma-ArAdhanA te kare che ne ? tyAre lo vALavo paDeH sAheba, zuM karIe ? TAIma ja nathI maLatuM... paNa manamAM zuM hoya? e ja ne, ke TAIma vadhu maLe te vadhu bijhanesa kheluM ! eka lADu vadhu ! mULa vAta e che ke, dharma para haju bahumAna pragaTayuM nathI. dharma karatI vakhate manamAM thavuM joIe ke, ke mAre mahAna puNyadaya ke cintAmaNi ratna ane kalpavRkSa karatAMya zreSTha evuM A pavitra dharmAnuSThAna mane maLI gayuM. dharmanI mahattA samajAya tyAre tenA prarUpaka tIrthakara bhagavaMte para atyanta bhakti manamAM upaje.
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ 154 jJAnasAra pravacanamALA-2 dhammadayANa Adi padanI bhAvanA dhammadayANuM, dhammadasayANuM Adi pade dvArA roja paramAtmAnI stavanA karatI vakhate ApaNe paramAtmAnAM ApaNu paranAM asIma upakAranI jhAMkhI karIe chIe. "he upakArI ! A upakAra tamAre kadIya na visare.... dhamma dayANuM eTale dharmane ApanArA, "dhamma. dasayANuM" eTale dharmane upadeza ApanArA. ApaNe to e kALamAM jIvI rahyA chIe, jyAM sAkSAt paramAtmAnI vANI sAMbhaLavI azakya thaI paDI che. sImaMdhara prabhu mahAvideha kSetramAM birAjamAna che. parantu ApaNe emanAthI eTalA badhA dUra chIe, eTalA badhA dUra ke tyAM pahoMcavuM e, hAlanA tabakake te, azakya ja banI gayuM che ApaNuM mATe. sImaMdhara svAmI ! kahIe re huM mahAvidehe AvIza savAranA pratikramaNamAM mahAmahima sImaMdhara bhagavAna nI stavanA karatI vakhate bhaktanA mukhamAMthI, paramAtmAnA darzana kAje, paramAtmAnI vANuM suNavA kAje Atura banelA bhaktanA mukhamAMthI A zabdo sarI rahe cheH "pAMkha nahi. AvuM UDI." he prabhu! tamArI pAse AvavuM che, paNa zI rIte AvuM? mArI pAse pAMkha heta te huM jarUra UDIne ApanA caraNamAM vizrAma leta. "labdhi nahi koI rUDI."
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenuM citta kharaDAtuM nathI 155. AkAzamAM uDavAnI vidyA hatA te te, bhagavan! vacamAM AvatAM pahADane vIdhI mahAvidehamAM huM kyArano AvI gayA hota gaddagada svare bhakta gAya cheH deve na dIdhI pAMkhaDI che, kema karI AvuM hajura?... A 5 jaI dare beThAM, miluM. kiNI para Aya ? pUrI ja mAtra nahi. mArga paNa ke. viSama ? "durgama moTA DuMgara, nadI nALAne nahi pAra; ghATInI AMTI ghaNI, aTavI paMtha apAra..." paNa A muzkelIothI bhakta gAM jAya tema nathI. kAraNa ke enI pAse A maMtra cheH hArIe nahi prabhubaLa thakI, pAmIe jagatamAM jIta re.... AtmabaLa na hoya to zuM thayuM ! prabhubaLa to che ja ne ! ane jenI pAse prabhu-- baLa che, te keIthIya gAMjyo kema jAya? bhaTTajI ane miyAjI. jamanAzaMkara bhaTTajI nadIe nahAvA gayela. matronA ucA2 pUrvaka teo snAna karI rahyA che. e ja vakhate. IsmAIla khAna paNa tyAM AvyA. duniyAmAM be jAtanA mANase hoya che. pahelA prakAranA mANase potAnI najIka rahelA lokone kaSTa na paDe e rIte potAnI jIvanayAtrA goThavatAM hoya che. bIjA. prakAranA lokonI jIvanayAtrAnA kendramAM e pote pratiSThita thayela hoya che ane paridhimAM bIjA badhAne teo goThave.
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ 156 jJAnasA 2 pravacanamALA-2 che. "mArI anukULatA sacavAvI joIe." emanuM A sUtra hoya che. bIjAonuM, emanI anukULatA sAcavavA mATe zuM thAya che, e jovAnI emane phUrasada nathI hotI. tamArI jIvanayAtrA zI rIte goThavAyelI che ? ApaNe te ja paramAtmA pAse "parasthakaraNuM" nI yAcanA karanArA. he prabhu! ApanI kRpAthI paranA kalyANanI bhAvanA mArAmAM vikAsa pAme." AvI prArthanA karanAranI jIvanayAtrA svArtha yAtrA haragIja na hoya. enuM jIvana ja AkhuM parArthamaya, anyanI kalyANanI bhAvanAthI taraboLa thayeluM hoya. ApaNI vArtAnA IsmAIla khAna, kamabhAgye. bIjI kakSAnA yAtrI hatA. Second-class passenger. emanI vAta te karavI ja che. paNa sAthe sAthe tamArI vAta karavI che. kAraNa ke pravacanamAM draSTAnta eTalA mATe mUkAya che ke, emAMthI zrotA bedha laI zake. pelA bhAI bhale sekanDa kalAsa pesenjara hatA. tame te pharsTa kalAsa pesenjara che ne ? pharsTa kalAsa pesenjara bane. jIvanamAM ahama-Ego na levuM joIe. paNa e rAkhavuM ja hoya te - jIvananI kakSA theDI uMcake pahelAM. pachI enuM abhimAna .....nahi, ene gaurava kahevAya ho ! hAM te, pachI enuM, dhArmikatAnuM gaurava rAkhe. AI ema pharsTa kalAsa pesenjara !? eka aMgreja amaladA2 pharsTa kalAsamAM musApharI karI
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenuM citta kharaDAtu nathI 157 rahyo hate. aMgrejonuM rAjaya bhAratamAM hatuM tyAranI A vAta che. e aMgrejane pitAnA kampArTamenTamAM eka kape. niyana jarUra jaI te hate. paNa buddhizALI, nIDara sayAtrI; jenI joDe vAte karavAmAM majhA Ave. tethI koI paNa sTezane koI pharsTa kalAsano pesenjara enA DabbAmAM pravezate ke tarata ja A aMgreja barADate H WHO ARE YOU ? evI rIte e bela ke, pravezanAra musAphara gabharAIne nIce ja utarI jate. pachI eka sTezane eka nIDara yAtrI enA kampArTa.. menTamAM pravezya. svAtaMtrya saMgrAmanI agraNI vyakti hatI te. pelA aMgreje tarata ja pUchayuM: hu Ara yu? tame koNa che ? pilA yAtrIe paNa avAjamAM eTalI ja kaDakAI, svasthatA sAthenI kaDakAI (mIThI, kaDaka cA jevI !) pUrvaka javAba 241221: 'I AM FIRST CLASS PASSENGER'S prathamavana yAtrI chuM ! aMgreje kahyuM COME. COME, I AM GLAD TO MEET YOU. mane AvA ja kaI sahayAtrInI jarUra hatI. tame paNa prathama varganA yAtrI che ne ? be varganI vAta karI hatI ApaNe. eka varga eve, jene pesenjara bIjAonI anukULatAno pahelo vicAra kare. A pahelo varga. pharsTa kalAsa. bIje vaga e che, jene pesenjara pitAnI ja DaphalI bajAvavAmAM mazagula che. e bIjAnI.
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ 158 jJAnasAra pravacanamALA-2 zaraNAI sAMbhaLavA taiyAra nathI ! "vara maro, kanyA mare, paNa goranuM tarabhANuM bhara" nI kahevatanA gora mahArAjanI jema ene pitAnA bhANAmAM ja rasa che. bIjAonI ene cintA nathI. pelA miyAM che sekanDa kalAsanA yAtrI che. bhUdeva snAna karatA hatA tyAM ja miyAM AvyA ane beko laI kapaDAM dhaba-dhabAvavA lAgyA. bhUdeva matro belI rahyA che. jale asmin sannidhiM kuru.... ne tyAM ja sAbunA chAMTA emanA para paDayA. bhUdeve kahyuM : miyAM sAheba! nadI te bahu moTI che. jarA thoDe dUra jaI kapaDAM dhuo ne ! huM pahelAMthI ahIM AvI snAna karI rahyo chuM. tame pAchaLathI AvyA tyAre ja tamAre jAte vicAra karI gya jagyAe besavuM joItuM hatuM. samaju mANasane zIkhAmaNanI jarUra na paDe! miyAMja te thaI gayA gusse. "nadI kaMI tamArI nathI, mahArAja ! sahunI che. amane phAve tyAM ame besIe. emAM tame kahenAra kezu? bhUdeva samajyA ke, A te zIkha kaThekANe devAI gaI. samaju mANasa jJAnInA bAlane amRta samA gaNe. ane ajJAnIne jJAnInAM vacana nakAmAM lAge. sadagurunI zIkha kevI lAge? tamane te Thapako ApIe te game che ne ? pravacanamAM
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenuM citta kharaDAtuM nathI 159 te darekane AzrayIne kahe sadaguru. paNa keInI lAyakAta jue te tene ekAntamAM vyaktigata - parsanala zIkha paNa Ape. "bhAI! tamArA jevA vivekIe AvuM na karavuM joIe. Ama karavuM joIe...." tyAre vivekI zrotA mAne ke vAha ! saddagurunI kevI kRpA ke muja ajJAnIne jJAnanI vAta kahI. kaTara pAsethI tamAre kevI davA joIe? mIThI, mIThI lAge tevI ja..? nA, darda maTe tevI joIe. davA pachI bhale ne kaDavI kaDavI vakha jevI e heya. kAraNa ke pariNAme e davA ja hitakAriNI che. ema sadagurune kaTu lAgate upadeza paNa ekAte hita karanAra che. jo ke, teo kaTu zabdomAM kahe ja nahi. mIThA zabdomAM ja upadeza Ape. aNika munivarano pAvaka prasaMga saddagurunA zabdomAM je baLa hoya che e sUmanuM baLa hoya che. vezyAnA gharethI sAdhvI mAtAnA vacanethI ubuddha thayelA araNika munivara pharI gurudevanA caraNe AvyA haze tyAre gurudeve zuM kahyuM haze ? kadAca, emanA sAme vAtsalyapUrNa, karuNuM sabhara netra sthApI ATaluM ja kahyuM haze : "vatsa ! tArA jevA prabuddha AtmAne A vinipAta koNe karyo? saMyamanA tArA zreSTha dhanane lUMTI lenAra koNa? tArA zatrune pIchAnI le."gurudevanA eka eka zabda mIThAza TapakatI haze. ane e
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ 160 jJAnasAra pravacanamALA-2 eka eka zabda keTaluM baLa ApyuM haze e jANavuM ApaNI zakti bahAranI vastu che. araNika munivarane e prasaMga mananI AMkhe sAme philmAI rahyA che atyAre. sAdhvI mAtAne dekhI jharUkhethI nIce utarI mAtAnA caraNamAM namatAM teo hibake hibake raDI rahyA che. gokhathI utarI jananIne pAye paDyo, manasu lA apAra che." hibakAM bharatA teo zuM bolI rahyA che? kAyara chuM mArI mAvaDI, cAritra khAMDAnI dhAre jI; biga dhiga viSayA re mArA jIvane, meM kIdhe avicAro." paramapAvanI sAdhvImAtA pitAnA putranI e pazcAttApa mudrAne joI paritoSamAM mahAlI rahI che. AvI mAtA meLavanAra baDabhAgI saMtAna keTalA? kevI karuNAmayI bhAvadayAthI paripUrNa che A mAtA. pazcAttApathI zekAtA nAnakaDA potAnA bALane karuNAmayI sAdhvI mAtAe ATaluM ja kahyuM : "vatsa ! tuja na ghaTe cAritrathI cUkavuM, jethI zivasukha sAre che. ATalA ja zabda, paNa e zabdanuM baLa ghaNuM hatuM. beba nAne heya paNa velTeja vadhu hoya tema emAM prakAza ApavAnI kSamatA vadhu hoya. prakAzane vaTeja joDe saMbaMdha che, kadara jeDe nahi. sAdhvI mAtA arazcika munine saddaguru pAse laI
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenuM citta kharaDAtuM nathI AvyAM. saddagurue premathI be bola kA. basa, vadhu kahevAnI jarUra nahotI. mAIkrophenane meha choDA ! | zabdomAM ApaNe kesa nathI pUrI zakatA, mATe te sabhAomAM adhyakSene vAraMvAre ghaMTI vagADI vaktAone sUcavavuM paDe che ke, have mAIkrenane moha cheDe ! "huM ApanI samakSa be bela boluM chuM, je Apa zAtithI sAMbhaLaje." kahI mAIka priya vaktA dhUMAdhAra bhASaNa ThapakAravA mAMDe che. te basa, jANe ke ekasapresa TreIna cAlI! nAnA sTezane te e ubhI rahe nahi. ane meTuM sTezana kaMI tarata AvI jAya? dillI dUra hai ! yugalikonI vAtamAM Ave che ke, e loke caNAnI dALa jeTalo khorAka letA. ane eTalA khorAkathI e saMteSa thaI jAya ke, be-traNa divasa sudhI khAvAnI IcchA na thAya. bhUmi evI urvarA, ke anAjamAM sattva ghaNuM. jethI bahu ochA kadamAM paNa power ghaNe. | zabdamAMya A ja vAta che. aMdaranI bhUmi, jyAM zabdone pAka utare che, tyAM, haiyAmAM Adarzana power e che thavAthI zabda no ghaNe badhe vaparAza paNa kArya sAdhaka nIvaDatuM nathI. AcAra viheNA, korA zabdomAM baLa kevuM? jJA. 11
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAnasAra pravacanamALA-2 ' pradhAnanuM bhASaNa ! eka netAjI bhASaNa karI rahyA hatA. pradhAna banyA pachI, navI cUMTaNI sAme meM phADIne AvI rahI tyAre, pitAnA matavistAranI mulAkAte AvI bhASaNa karI rahyA hatA teo. " pradhAna banyA pachI potAnA matavistAranI ekavAra paNa mulAkAta na lenAra ane e mata vistAranA DepyuTezananI sUcanA para jarAya dhyAna nahi ApanAra A pradhAna nAgarikone uThAM bhaNAvI rahyA che. A kSetrane khUba vikAsa thayo che. ahIM vIjaLI AvI, naLa AvyA, rastA pAkakkA banyA te pahelAM ja A badhI janAo zarU thayelI, paNa Aje pitAnI siddhi tarIke teo A badhI yojanAne khapAvI rahyA che. "vesTarnAIjhezananI asara nIce Aje Development nI AkhI vyAkhyA badalAI gaI che. nagaramAM sinemA gRha khUle ene nagaranA vikAsamAM khapAvavAmAM Ave che. are, A te vikAsa ke vinAza? sinemAgRhe eTale gesa-cembarsa " sinemA gRhe eTale gesa-cembarsa. hiTalare gesacembara banAvarAvela. hajAre mANasane e cembara-khaMDamAM dhakelI gesa choDavAmAM AvatuM. pariNAme e saMkhyAbaMdha jIvaMta manuSyo mRta-dehomAM pheravAI jatA. kevuM karuNa,
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenuM citta kharaDAtuM nathI 163 arerATI bharyuM mRtyu ! sinemAgRhamAM A ja paristhiti sarjAya che. saMkhyAaMdha darzakonA cittamAM rahela saMskAranuM pUre pUruM dhovANa kare che vikRta calacitro ane saMskAra khatama thAya pachI jIvana e jIvana nathI rahetuM. zvAsocchavAsa pUrA karavA eTalI ja mAtra jIvananI vyAkhyA nathI. jIvana eTale koI Adarzane dhyeya bindu tarIke svIkArI e tarapha prayANa karavAnI yAtrA. pelA pradhAnajI bhASaNa karI rahyA che. A kSetrane ghaNo vikAsa thayo che. belatA jAya che ane phAMda para hAtha pheravatA jAya che. hA, hamaNAM pradhAnajInI kAyAmAM ghaNe vikAsa thaye che ! pradhAnajI hAtha pheravIne batAve che e pradeze - pradhAnajInA paTe- kharekhara vikAsa karyo che! AcAra viheNI, AdarzavihIna vyaktinA mukhethI uccArAyela zabdanuM janmatAM ja maraNa thaI jAya che ! bALa maraNanuM pramANa, zabdonA kSetre ghaNuM vadhI gayuM che enI nedha koI zabdazAstrIe levA jevI che. araNika munivara saddaguru pAse AvyA che. sadagurunI pavitra vANInuM zravaNa karatAM munivaranA hRdayamAM bhayaMkara uthala-pAthala sarajAI gaI che. oha! kevuM bhayaMkara kRtya
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAnasAra pravacanamALA-2 mArA hAthe thaI gayuM ! gurudeve parama kRpA karIne mane cAritranI naukAmAM besADyo tyAre A te mArI kevI adhamatA ke AvA sarasa AzrayasthAnane meM tyAga karI nA khyo. manamAM pazcAttApane agana e jaLI rahyo che, jemAM pAponA lAkaDA, pratikSaNe, jhapATAbaMdha khatama thaI rahyA che. ane, je zarIre vAsanA sevI cAritrane bhraSTa karyuM te ja zarIra dvArA ucca kakSAnI ArAdhanA karavA jaI rahyA che munivara. "agni dhakhaMtI zilA upare, areNike aNasaNa lIdhuM che, rUpavijaya kahe dhanya te munivaru, jeNe manavAMchita lIdhuM ." dhagadhagatI parvatanI zilA para besI gayA munirAja. anazana svIkArIne. vAsanAone bALI nAkhavI che ne! dhanya te munivaru. dhanyatara jIvana AvA mahApuruSanuM che. saddagurunA eka vacane jIvananuM AkhuM vaheNa badalAI gayuM. jinavANInuM zravaNa tame kare che, temAM paNa A ja hetu che ne ? jIvanamAM parivartana ANavA mATe jinavANInuM zravaNa. dhArAonA parivartana mATe. ahamanI dhArAmAM, rAga nI dhArAmAM, dveSanI dhArAmAM jIvana vahI rahyuM che. have ene tyAganI dhArAmAM vahevaDAvavuM che.
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenuM citta kharaDAtuM nathI 165 hArIe nahi prabhubaLa thakI." bhUdevanI ane miyAMnI vAta haju adhUrI che. bhUdeve miyAMjIne kahyuMH bhAI sAheba! tame thoDA cheTe jaIne kapaDAM dhuone ! nadIne kinAre bahu maTe che. paNa miyAMjIne e zIkha gamI nahi. e kaheH nadI kaMI tamArA bApanI nathI. amane phAve tyAM ame kapaDAM dheIe emAM tame kahenAra koNa? miyAMja vAta kare che tyAM ja jorAvarasiMha bApu tyAM AvyA. jorAvarasiMha nAma jevA ja jorAvara hatA. baLukA. hAle te dharatI dhaNadhaNe. bhUdeve vicAryuM ke, A bApune je huM mArA pakSamAM laI lauM te pachI miyAMjInA zA bhAra che ? eTale, bApu AvatAM ja bhaTTajI miyAMne kahe miyAM ! dekhe, e jorAvara siMha bApu AvyA che. ane amArA e jajamAna che. mATe samajI-vicArIne tame bolaje. paNa miyAM to teramAM hatA. kaheH jorAvarasiMha vaLI keNa? evA te kaMI magatarAne capaTImAM enI nAkhyA. A sAMbhaLatAM ja jorAvarasiMha gajyaH zu kIdhuM? huM magataro ema? AvI jA, Aja magatarAnI tAkAta joI le.! bApune siddhAnta hatuM ke, pahele mAre te kadI na hAre." miyAMnI gaLacI pakaDI, emane paTakI bApu emanA yara tUTI paDyA. miyAMnI bakarI eN thaI gaI!
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ 166 sAnasAra pravacanamALA-2 miyAM samajI gayA ke, bApu ahIM ja mane adhamUo karI nAkhaze. eTale kahe bApu! tamArI gAya. mane cheDe ! huM kema AvuM ekale? ApaNI vAta prabhubaLanI hatI. jenI pachavADe traNa lekanA nAtha, tIrthaMkara paramAtmAnI zakti hoya te kaInAthIya parAjita bane nahi. "laDathaDatuM paNa gajabaracuM, gAje gayavara sAthe re..." nAnuM paNa hAthInuM baccuM, madaniyuM gAje che; paNa e pitAnI huMphane kAraNe prabhubaLa sAme najara javAthI pitAnI azaktinI vAta bhUlAI jAya che, bhaktarAja mahAmahima sImadhara bhagavAnanAM darzane javA, paramAtmAnI vANI suNavA Atura che; paNa tyAM javuM zI rIte? pahelAM te bhakta mUMjhAya che ? sImaMdhara svAmI re tamAre dhAma re, huM kema AvuM ekalo? ...vasamI che vATa re, aMtara ucATare, huM kema AvuM ekalo ? paNa A ucATa prabhubaLane nIrakhatAM, tenA apAra mahimAne ciMtavatAM osarI jAya che. ane ethI ja bhakta vicAre che ke, pitAne cheDethI prAraMbha na thaI zake te sAme cheDethI te e thaI zake ja. 'tuma sevAmAMhi sura keDI, IhAM Ave che eka deDI, Aza phale pAtaka morI re...."
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ 167 jenuM citta kharaDAtuM nathI he prabhu! ApanI sevAmAM karoDo deva che. temAMthI eka devane je Apa ahIM mekale te mArI AzA - ApanAM darzananI ane ApanI vANuM zravaNa karavAnI - saphaLa thAya. tuja muja nahi che bheda ke, prabhu ane ApaNI vacce je aMtara che te bhaugolika che. thoDA AgaLa je ApaNe vadhI zakIe, sUmanI duniyAmAM te A bhaugolika aMtara ApoApa ogaLI jAya. pUjya devacandrajI mahArAje sImadhara jina stavanAmAM kahyuM che: mAharI pUrva virAdhanAyege paDayo e bheda, paNa vastu dharma vicAratAM tuja muja nahi che bheda, paramAtmAnuM svarUpa te ja ApaNuM bhAvi zuddha svarUpa che. ApaNe paramAtmAnuM darzana A kAje te karIe chIe emanI kRpAthI emanA jevA thavA mATe, "prabhu mAre tArA jevuM thAvuM che. lakSya bahu moTuM che ApaNuM. bhagavAna banavAnuM. paNa e sAdhya bhaNI gati karAve evAM sAdhana - AlaMbane kyAM hastagata karyA che? mekSa meLavI ApanAra bhakitanI uMcAI keTalI? - paramAtmAnuM evuM darzana kayAre thayuM ke, jayAre ApaNe sthaLa, kALathI para banI paramAtmAmAM khovAI gayelA ? paramAtmAnAM darzana karatAM cAdhAra AMsUe keTalI vAra raDelA? are, AMkha bhInI keTalIvAra thayelI ? paramAtmasvarUpa banavA mATe bhaktine keTalI uMcAIe laI javI paDe?
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ 168 jJAna sAthe pravacanamALI-2 dhanapAla kavi paramakRpALu paramAtmAnI stuti karatAM kahe cheH he prabhu ! ApanI sevA dvArA mArA saMsArane anta Avaze emAM mane kaMI zaMkA nathI. paNa mokSamAM AvyA pachI ApanI bhakti nahi thAya enuM mane duHkha che. muktithI adhika tuja bhakti muja mana vasI, mukti karatAMya bhakti vadhu game e paristhitinI vAta te ghaNuM dUra che haju. saMsAra karatAM ya bhakti adakerI gamI che ? bharata mahArAjAnI vimAsaNa bharata mahArAjAne eka ja sAthe be vadhAI maLI. eka vadhAI e hatI ke, paramAtmA RSabhadevane kevaLajJAna prApta thayuM che. bIjA samAcAra hatA cakraratnanI prAptinA. eka kSaNa te bharata mahArAjA vimAsaNamAM mUkAI gayA. caritnanI pUjA karavA javuM ke paramAtmAnA darzane javuM ? eka ja kSaNa. tarata ja paramAtmAnA vandane javAne nirNaya temaNe karI lIdhuM che. paNa A je duvidhA pragaTI tenI paNa zAstrakAra bhagavaMte e noMdha laI lIdhI che. bhaktiyoganA amara gAyaka dhanapALa kavie "RSabha paMcAzikA' mAM kaDaka zabda vAparyA che bharata mahArAjAnI e duvidhA saMbaMdhe. pUAvasare sarisa diThe cakkalsa taMpi bharaNuM.' re, kyAM anaMta upakArI paramAtmA ane kyAM dunyavI zAsananuM pratIka eka cakraratna, bharata rAjA jevA vivekIe beyane samAna levA ?
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenuM citta kharaDAtuM nathI 10 paramAtmA dharmazAsananA sthApaka. peluM cakra dunyavI zAsananuM pratIka. A bannemAM samAnatA? "viSeNa tulya piyUSama". amRta ane viSamAM AMzika samAnatA paNa zI rIte hoya ? dharmazAsana muktinA amaratanI bheTa denAruM. cakraratna saMsAranA "viSa'nI prasAdI denAruM.. parama bhakta dhanapALa kavie bharata mahArAjAnI vartaNuka viSenI nedha pUrI karatAM kahyuMH "visamA hu visatihA, garuANa vi kuNaI ImehaM." kharekhara ! viSayonI tu mahAna vyaktitvanI matine paNa mugdha karI de che. dhamma sayANuM: prabhunI dharmadazanA dharma paranA bahumAnanI ApanI mULa vAtamAM ApaNe vicAratA hatA ke, dharma para bahumAna pragaTe tyAre dharmadAtA, dharmadezaka tIrthaMkara paramAtmA para paNa atyaMta Adara upaje che. dhamma desayANuM dharmanA upadezaka paramAtmAne namaskAra he ! "amRta jharaNuM mIThI tuja vANI, jema aSADha gAje; kAna mArage thaI hiyaDe pesI, saMdeha mananA bhAMje re.." kevA baDabhAgI haze e cho, jeo viharamAna prabhunI dezanA hAla sAMbhaLI rahayA haze. lalita vistarA" granthamAM mahAna dharmanAyaka pUjaya haribhadra sUrI mahArAjAe dhamma-desayANuM" padanI vyAkhyA. karatAM paramAtmAnI dharmadezanAnuM prArupa varNavyuM che.
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ 170 jJAnasAra pravacanamALA-2 saMsAraH baLatA ghara jevo "pradIpta gRhadara kapAyaM bhavaH' paramakRpALu paramAtmAnI dharmadezanAnI AcherI jhAMkhI lalita vistarA zAstranI daSTithI joIe. dezanAne prAraMbha "saLagatA ghara je A saMsAra che." baLatA gharamAM beThelAne ke tApa lAge ? e ja, bake, ethIya vadhu tApa saMsArI AtmAne hAya. ane AganuM kAma kevuM hoya che e te tame jANo che ne? eka bAju bUjhavavA jAva, ane thoDA prayAse e bAjune saMbhALIne nirAMtane zvAsa levA bese tyAM te bIjI bAju e dekhA de ja. meMkANunA samAcAra tarata ja maLeH are, A bAju ThAkuM, paNa pelI bAju te Aga lapakArA mArI rahI che. tamAre sAmI bAjue ThAravA mATe deDavuM paDe! saMsAranuM kAme AvuM nathI? putra nahote, khUba uNapa sAlatI hatI mAne putranI; ne tyAM nasIba joge putra thaye. paNa AgaLa jatAM e e thayo ke, e ja mA kahevA lAgI ke, AnA karatAM te mArA peTe patharo pAka heta te sAruM hatuM ! putra janme tyAre mA-bApa mAne ke ghaDapaNamAM amane A dIkare TekArUpa thaze. paNa dIkare kamAvA upaDI jAya zaheramAM meTe thaIne, bALa-baccAM sAthe, tyAre DosADosIne te hAthe ja roTalA ghaDavAne vAre Ave !
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenuM citta kharaDAtuM nathI 171 meM mAgyo caDavA, tame A upADavA ! bahAragAmanuM kAma patAvI verAjI ghara bhaNI jaI rahayA che. gAma haju dUra hatuM ne thAka lAgyo hato. paga upaDavAnuM nAma nahotA letA. vipattine TANe dharmanI, paramAtmAnI yAda saheje AvI jatI hoya che. rAjIe khudAne vinaMtI karI : "he khudA ! eka gheDe Apo"! thAkyA hatA ne pite. eTale caDavA sAru gheDAnI mAgaNI karI. dhIme dhIme vorAjI thoDAka AgaLa cAlyA. have AgaLa zuM banyuM che ke, eka sipAI potAnI gheADI laI thANe jaI rahayo che. vacamAM ghaDIne vachere thaye. have ? taratanA janmelA vacherAne kaMI calAvAya nahi. sipAI ubhe rahayo. thoDIvAra ke, koI Ave te tenI pAse upaDAvI lauM. tyAM ja rAjIne dekhyA. tarata sipAIe bUma. mArI H eya ahIM Ava. rAjI AvatAM pUchayuM : kayAM javuM che? vorAjIe potAnA gAmanuM nAma dIdhuM. jogAnujoga, vorAjInuM gAma e ja thANunuM gAma hatuM. sipAI kaheH cAla, A vacherAne upADI le ! vorAjI kaheH paNa. sipAI lAla AMkha kADhI kaheH paNa, baNa kaMI nahi cUpacApa upADI le. nahitara huM sipAI chuM. A baMdUka tArI sagI nahi thAya !
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ 172 jJAnasAra pravacana mALA-2 baMdUkanA DarathI vachere upADe paDyo. eka to thAkyA hatA, ne temAM be ja upADavAno Avyo. rAjI manamAM babaDyAH khudA ! A zuM karyuM tame? meM te gheDa caDavA mATe mA' ne tame upADavA mATe Apyo. khudA ! tame uMdhuM samajyA bahumati pitAonA A ja hAla thayA che. saMtAna mAgyuM beja ocho karavA paNa saMtAne boja ocho karavAne badale vadhAryo ! deha audArika duHkhane dariyA paramAtmAnI dharmadezanAne grApha AlekhI rahyA che lalitavistarakAra maharSi. "nivAsa H zArIrAdi duHkhAnAma." saMsAra kevo che? dukhanA bhaMDArarUpa. zarIranuM dukha. paNa eTaluM. mananuM dukha paNa eTaluM. "daha audArika dukhane dariye." pUjya saddagurudeva zrImad vijaya bhadrasUrIzvarajI mahArAjA A sutra ghaNI vakhata ucAratA. ane pachI umeratA : dukhano bhaMDAra hovA chatAM A deha upayogI che; je enAthI sAdhanA thaI zake te ! aDhAre aMga vAMkA hovA chatAM uMTa raNamAM upayogI che tema.... guNasena rAjAne prazna : gurudevane uttara samarAditya caritramAM eka sarasa prasaMga Ave che. guNasena rAjA vijayasena nAmanA AcArya bhagavantanA
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenuM citta kharaDAtuM nathI 173 dazane jAya che. dezanA sAMbhaLyA pachI rAjA vinamratAthI guru bhagavaMtane pUche che? bhagavad evuM kayuM nimitta Apane maLeluM jethI saMsArano tyAga karI Apa saMyama. mA javA prerAyA? tyAre AcArya bhagavaMta kahe cheH rAjan ! A saMsArane viSe nivedanuM-kaMTALAnuM kAraNa zuM che ema tame pUchayuM tyAre huM tamane sAme pUchuM chuM ke, A saMsAramAM evuM zuM che je enA para napharata janmAvavA samartha na hoya? vicAraka manuSyane mATe A saMsAranA pratyeka sAdhane. nirvedanA preraka che. bhavarAgyanA pioSaka che. kSaNane paNa pramAda kevo? na yuktaH Iha viduSaH pramAdara" apramAdanI sAdhanA mATe maLela A janmamAM pramAda kevo ? pAMdaDAM para bAjhelAM. jhAkaLa binduo jevuM A jIvatara; jyAre mRtyu rUpI pavananA jhapATe kharI jaze e keNa jANe che? "aMjali jala sama Ayu athira hai, Ima darasata jinarAyA....." ja jAya che, paDaye ja jAya che; ne le, hatheLI khAlIkhama ! aMjalimAM jaLa che tyAre pramAda na karIe, Atmazuddhi. karI laIe. zvAse zvAse samaruM tamane... "ati durlabhA IyaM mAnuSAvasthA'. manuSyanuM jIvana maLavuM atidurlabha che. enI eka kSaNa paNa vyartha na javI.
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ 174 jJAnasAra pravacanamALA-2 joIe. e mATe te bhakto paramAtmAne stavatAM kahe che? zvAse zvAse samaruM tamane jIvananA AdhAra." eka rAjAe eka saMtane gurupade sthApyA. saMta te ramatArAta. Aja ahIM te kAla kahIM. varSo pachI saMta pharatAM pharatAM te ja nagaramAM pAchA AvyA. rAjAne khabara maLatAM te darzana karavA deDI Avyo. darzana karI, pravacana sAMbhaLI rAjAe pUchayuM : gurudeva! -A sevakane kadI yAda karatA hatA ke saMte rokaDuM parakhAvyuMH rAjan ! jyAre huM paramAtmAnA dhyAnamAM lIna rahe ane rahuM chuM tyAre te keIne ya yAda karavAne savAla ja nathI rahetuM. paNa jyAre paramAtmAnuM smaraNa cUkAI jatuM ane duniyAnuM maraNa thaI uThatuM tyAre tamArI yAda AvI jatI eka mATe rAjA paNa mAre bhagata che! paNa pAchaLathI A vAta para huM cidhAra AMsUe raData. hAya! paramAtmAnuM vismaraNa mane kema thayuM? sAdhanA ajanmA banavAnI paramAtmAnI dharmadezanAnI AchI zI jhAMkhI ApaNe joI rahyA chIe. manuSya janma ajanmA banavAnI sAdhanA mATe che. "pradhAna paraloka sAdhanama'. IndriyonA anukUlananI sAdhanA () te devatAnA avatAramAM ghaNI karI. A manuSyane avatAra paraloka sudhAravA mATe che. dharmanI sAdhanA mATe che.
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ 175 jenuM citta kharaDAtuM nathI viSayenI bhayaMkaratA 'pariNAmakaTavaH viSayA. pArTImAM badhA beThA hoya jamavA mATe. jAtajAtanI vAnagIo pIrasAI heya. tyAM samAcAra maLe ke, A miThAIo je svITa-mArTamAMthI lAvI che, tyAMnI miThAIo eka pArTImAM pIrasAyela be kalAka pahelAM. ane jeTalA lekee te miThAI khAdhela te badhAne emyulansamAM nAkhI hospiTala bhegA karavAmAM AvyA che. A samAcAra sAMbhaLyA pachI keTalA bahAdura manuSya e miThAIne Aregaze ? keI nahi ne? ane viSaya-IndriyanuM anukUlana paNa poIjhanasa svITa-jherI miThAI che, A samAcAra kaI guru bhagavaMtanA mukhethI sAMbhaLelA? sAMbhaLyA pachI ya e viSayanuM sevana cAlu che ne? kharI bahAdurI tamArI ! plAsTika sarjarathI navuM nAka eka laherI lAlA bajAramAM jaI rahyA hatA. nAnakaDA nagaranuM e bajAra. haTANAnuM gAma. tethI gAmaDethI lo ke anAja, ghI vagere tyAM vecI jAya ane badalAmAM jIvana jarUrI cIjo tyAMthI letA jAya. eka rabAraNa ghI vecavA AvelI. enA begharaNAmAM paDeluM ghI evI soDama phelAvatuM hatuM....pelA laherI lAlAnA
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ 176 kAnasAra pravacanamALA-2 jA nAke e sugaMdhane jhIlI. ane mana sudhI saMdeza maLatAM jIbha thaI taiyAra. e tAjA ghIne AsvAdavA. AgaLa pAchaLane vicAra karyA vagara laherI lAlAe te AgaLa jatI rabAraNanA begharaNAmAM hAtha ghAlI le bharI ghI laI lIdhuM ane sIdhuM moDhA mAM nAkhI dIdhuM. rabArInI jAta ane temAMya strI mANasa; dhajAgare bAMdhavAmAM zuM bAkI rAkhe? AkhI bajAramAM pelAnI "nAmanA karI nAkhI ! teya pele te naphaTAIthI hase. "nAka te kaTTA, magara ghI te caTTA !" AbarU gaI te gaI, nAka kapAyuM te kANuM; paNa ghI te caTANuM ! Aje bheganI lAlasA evI vadhI che ke, nAka (AbarU)nI kiMmata ja kadAca nathI rahI ! plAsTika sarjarI dvArA navuM nAka lAvI zakAya che ne ! dhana hoya eTale AbarU AvavAnI ja che pAchaLa pAchaLa AvI, mAnyatA vALA samAjamAM tame jIve che ne ? devALuM kADhanAre Aje pitAnuM ghara salAmata rAkhI be-pAMca lAkha dabAvI pachI devALuM jAhera kare che ! bhegalAlasA eTalI vadhI ke paralokamAM durgatimAM ravaDavuM paDaze tene bhaya nahi, A bhavamAM AbarU gUmAvavAne Dara nahi. paramAtmAnI dharmadezanAnI vAta cAlI rahI che. viprayogAntAni satsaMgahAni. saMge kevA maLyA che
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenuM citta kharaDAtuM nathI 177 tamane? viyegamAM pariName evA ja ne ! kaI sAga zAzvata khare? ane saMganA mULamAMya zu? je dharmamUlakatA na hoya te svArthamUlakatA ja hevAnI. AjanI kanyA phaleTa, kAra sAthe pherA phare che. eka kanyAnuM vevizALa karavAnuM hatuM. mUratiyAne je. tenI mAsika Avaka keTalI? tema pUchatAM javAba maLe cAra AMkaDAmAM che. pahelAMnA kSatriya rAjAonAM lagna be rIte thatA : eka te hathevALe. paraMparAnusAra. bIju khAMDA sAthe. jyAre rAjA kanyAne AMgaNe lagna mATe na jaI zake tema hoya tyAre rAjyane adhikArI rAjAnI talavAra laIne jate. ane e talavAra sAthe kanyAne pherA pheravavAmAM AvatA pahelAMnI kanyA khAMDA sAthe pherA pharatI. AjanI kanyA phaleTa, kAra sAthe pherA phare che ! pilI kanyAnuM lagna, mAsika Avaka jenI cAra AMkaDAmAM hatI tevA yuvaka sAthe thaI gayuM. paNa lagna pachI bheda khUlyuM ke, cAra AMkaDAmAM ekalA rUpiyA nahatA; pisAya sAmela hatA ! mUratiyAne mAsika pagAra hatA 98.50 rUpiyA !! jJA. 12
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ 178 jJAnasAra pravacanamALA-2 bilADInI deTe caDhi, udaraDA zu mahAle? "pAtabhayAturama avijJAtapAtama Ayu." AyuSya kevuM che? be vizeSaNa dvArA enI oLakha karAvI. "pAtabhayAturama.' jenA nAzane hara kSaNe saMbhava che tevuM AyuSya ane chatAM e "avijJAtapAtama' che. kyAre A yu pUruM thaze e kaI jANatuM nathI; sivAya ke jJAnI puruSa. - dhArI lo, ke tamane khabara paDI jAya ke tamAruM AyuSya have amuka ja divasanuM che te tame sAdhupaNuM ke vratadhArIpaNuM svIkArI jIvanane anta bhAga sudhArI levAnA? ke vasiyatanAmuM (vIla) banAvavAmAM ja e samaya khacI nAkhavAnA? " nAgadatta zeTha citrakArane kahI rahyA che evuM citrakAma kara ke, basa... loko joI ja rahe. tArI badhI kalA ahIM ThAlavI nAkha. bhale pANInI jema kharacAI jAya. " e vakhate tyAMthI pasAra thaI rahelA jJAnI munirAja A zabdo sAMbhaLI saheja hasyA. zeThe pAchaLathI e viSe kAraNa pUchatAM munivare kahyuM: bhAI! tArI jIMdagI bahu TUMkI che, sAta divasanuM tAruM AyuSya che. ane tuM evI yojanAo ghaDI rahyo che, jANe tuM zAzvata kALa sudhI ahIM ja rahevAne heya. ' jJAnI munirAjanI A vANIthI zeTha pratibuddha thaI gayA. basa, sAta ja divasa...nA, e samaya paNa TUke nathI, je ene egya upayoga karatAM AvaDe che. rAMDhavuM pacAsa hAtha jeTaluM bhale ne kUvAmAM gayuM hoya, cheDe hAthamAM
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ 178 jenuM citta kharaDAtuM nathI hoya te badhuM hAthamAM che. nAgadatta zeTha sAdhanAmAM lIna thaI gayA. mRtyune mahotsava jevuM banAvI dIdhuM te, jIdagIne A pattAne mahela kyAre kALa-havAnA jhapATe tUTI jaze tene khyAla na hoI hareka kSaNa ne dharmanI sAdhanA vaDe bharI de. pUjya cidAnandajI mahArAjanI vANuM che: "bhalA bhalA paNa UThI cAlyA, jene keIka cAle, bilADInI doTe caDhiyo uMdaraDe che mahAle ?" bIjA eka padamAM eka maharSi kahe che: cakrI hari baLarAyA, SaTa khaMDamAM na samAyA, baLatI cehamAM samAyA re......" saMsArane tApaH dharmane megha saMsArane baLatA ghara je kahyo, baLatA gharane ThAravA mATe pANIne ghedha joIe. dharmanuM nIra saMsAranI Aga ThArI zake. ' dharmamegha... dharmanA jhaMjhAvAtI varasAdamAMthI anarAdhAra rIte cittanI bhemakA para paDatuM nIra saMsAranA tApane harI le che. pANI paDatuM ja jAya che, paDatuM ja jAya che.... ane zAti zAni thaI jAya che. dhammadesayANuM" zabda paranA cintana mAM paramAtmAnI dharmadezanAnI AchI zI jhAMkhI joI. mehanA killA para hale . saMsArane kAjaLanI keTalI same kahyo che, jyAM DAgha na lAge pApanA kAjaLane to ja navAI. paNa ahIM grantha
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ 180 jJAnasAra pravacanamALA-2 kAra maharSi eka evI vidhi batAve che, jethI ochAmAM ochuM pApa lAge. karmonA udayathI maLanArA sukhamAM na mUMjhAvAthI tame mahanA killA para hale laI jaI zake che. jamavA beThA. garamAgarama rAI AvI. e vakhate tame harakhAI javAnA ? Icchita bhejana meLavavAmAM tamAruM puNya kharcAya che e tamane khabara che? zuM puNya AvI bAbate mATe kharcavAnuM che? javAba mayaNAsuMdarIne ne surasuMdarIne mayaNa suMdarIne pitA prajApALa rAjA pUche che. puNya dvArA zuM maLe? tyAre teNe zuM kahe che ? mayaNa kahe mati nyAyanI re, zILasuM nirmaLa dehe saMgati guru guNavaMtanI re, puNya pAmI je eha... ane surasuMdarI zuM kahe che? surasuMdarI kahe cAturI re, dhana yauvana vara deha, manavallabha meLAvaDe re, puNya pAmI je eha re.... surasuMdarI khAlI caturAI, buddhivilAsane puNyanuM phaLa mAne che, jyAre mayaNa suMdarI nyAya, nIti pUrvakanI buddhine puNyanuM phaLa mAne che. - tamAre puNyanA udaye kevI buddhi joIe? ArAdhanAnI sAmagrI prApta karAve evI ke koIne zIzAmAM utAre tevI? surasuMdarI AgaLa vadhIne kahe che: "dhana-yauvana-vara deha, puNyanA udayathI dhana, yauvana ane suMdara deha prApta
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenuM citta kharaDAtuM nathI 181 thAya che. jyAre mayaNA suMdarI kahe cheH "zILasuM nirmaLa deha." teNune yauvanathI phATaphATa thatA dehanI IcchA nathI. rUpathI suzobhita zarIra nathI joItuM. zIyaLathI sohatuM zarIra puNya vaDe maLe che ema mayaNuM suMdarI kahe che. bulavakasane A jamAne ! tamAre ya mAtra tagaDuM, haSTapuSTa zarIra joIe ke tapathI dIptimAna banelI kAyA joIe ? bulavarkarane A jamAne che, sundara ane sazakta kAyAnuM nirmANa karo. paNa zakti maLyA pachI zuM karavuM e nahi samajAyeluM hoya te...... ? - eka saMskRta subhASitamAM kahevAyuM che ke, sajajana pAse AvelI vidyA jJAna mATe thAya che. e vidyA anaryAtrAno prAraMbha karAve che, manuSyane vinayI, vivekI, sadAcArI banAve che. paraMtu apAtra pAse vidyA hoya te e jJAna mATe nahi paNa jIbhAjoDI mATe ja vaparAze. jIbhAjoDI. zabdone ja khela. aMdara kerAdhAkarapaNuM ! "vidyA vivAdAya..." sajajana pAse dhana hoya te e dAna karaze. potAnA dhanathI bIjAonAM AMsu luchaze. A te sajjananI vAta paraMtu "saghrahasthatA viheNa vyakti pAse dhana Avaze tyAre e chAtI phUlAvIne pharaze. "hama kisIse kama nahi dhana madAya... paNa chAtI phUlAvavAthI UMcuM banAtuM nathI. jIbhAjo ane vize vivAdono
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ 182 jJAnasAra pravacanamALA-2 tuM UcA nathI, lAMbe jarUra che !' | nepoliyana pitAnI lAyabrerImAMthI ko'ka pustaka zodhI rahyo hate. pustaka uparanI abharAI para hatuM. nepeliyana meja, khurasI tarapha najara deDAvavA lAge. jenA upara caDI e pustaka laI zakAya. tyAM ja eka adhikArI AvI caDaye. nepoliyana uparanI abharAImAMthI pustaka levA mAge che e vAta samajatAM ene vAra na lAgI. eNe kahyuM H lAve, sAheba ! huM tamane pustaka lAvI ApuM. huM tamArAthI uMco chuM ne ! tarata ja nepaliyane kahyuM tuM mArAthI uce nathI hA, lAMbe jarUra che ! InkiminathI-hAITa...vadhAravA mATenA auSadhathIuMcA thavAtuM nathI. lAMbA ja thavAya? UMcA thavA mATe dharma joIe. "zaktiH pareSA paripIDanAya." sajajana pAse zakti haze te e nirbaLonuM rakSaNa karavAmAM pitAnI zakti vAparaze. jyAre gUDa tAkAtavALo haze te? e bIjAone herAna karaze. te kAdavamAM gADI na phasAya ! suraNAsuMdarI kahe che, "manavallabha meLAvaDo." puNyathI managamate jIvanasAthI maLe. mayaNAsundarInI kaI kAmanA che? 'saMgati guru guNavaMtanI re. saddaguruo pAsethI aNamela bodhavacana sAMbhaLavA e utsuka banI che.
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenuM citta kharaDAtuM nathI 183 mayaNAsuMdarIe puNyanA udayathI je IgyuM te tame paNa Iccho te mohanA kAdavamAM mananI gADI phasAI na jAya. puNyanA udayathI vadhu ArAdhanAne vikAsa IrachanAra bhautika vastuonI prAptithI harakhAI jatuM nathI. tenuM mana AkAza jevuM banyuM che. je kAdavathI lepAtuM nathI. kAdava game teTale uDADo AkAza tenAthI the DuM kharaDAvAnuM che ? - manane AvuM nirlepa banAvavuM che. evI nilepatA prApta karavA mATe sAdhanAnA paMthe AgaLa vadhe. nilepatAnI sAdhanA eTale pudagalanA khelAI rahelA nATakanA paDadA pAchaLa dekhavAnI kriyA. "kabIka kAjI kabIka pAjI, kabIka hue apabhAjI; kabahIka jagameM kIti gAjI, saba puddagala kI bAjI." pudagalanI bAjImAM khUba ramyA; have enAthI dUra saravuM che. pUjaya ma pAdhyAya zrImadda yazovijaya mahArAjA samAdhi zatakamAM kahe che. "Atama jJAne magana je, se saba pudgala khela; IndrajALa karI lekhave, mile na tihAM mana-mela".... sAMTha-gAMTha je baMdhAI gaI che pudgala sAthe, tene chuTTAcheDAmAM pheravavI che!
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ [12] meharAya zira lAkaDiyA pazyanneva paradravyaA noTala pratipATiyuM ! bhavacakrapurasthApi nAmUTa paridhivate II - pUjaya vIra vijaya mahArAje cesaTha prakArI pUjAmAM, mihanIya karma nivAraNa pUjAmAM maharAya zira lAkaDiyAM varasAvanAra munirAjanI maharAja sAthenI laDAInuM mArmika varNana raju karI kahyuM: munivara mohane nAsave re, rahI zrI, zubhavIrane saMga. mahinA nAza mATenuM baLa kyAMthI uddabhave che e bhaNe emaNe IzAre karI dIdho. mahAmahima zrI zAMtinAtha bhagavAnanI stavanAmAM bhaktahRdayanI vAta A zabdomAM rajU
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAharAya zira lAkaDiyA 185 thaI cheH "meha larAI meM terI sahAI, te kSaNa meM chinna chinna kaTunA" laDAI baLiyA sAthe che, eTale prabhubaLa vagara ApaNane nahi cAle. jina uttama pUMTha have pUre, kahe padmavijaya thAuM zUre, te vAdhe muja mana ati nUre balabamAM vidyuta camake che. paNa e camakane pUravaTho dUra dUranA koI vidyutagharamAMthI Ave che. mehanA bhUtanI eTalI hAthamAM Ave che prabhubhaktithI. prabhuzaktithI. ane eTale te stavanakAra maharSie kahyuM : dhyAna khaDaga vara tere AsaMge, meha Dare sArI bhIka bharUnA...." prabhunA dhyAna, paramAtmAnA nAma matra samI talavAra hAthamAM AvI gaI pachI mehanA zA bhAra che? 'tuma ANa khaDaga kara dhArice che, to kAMIka mujathI Dariye che." anAmI mitranI bheTa (?) pahelAM, mehane oLakhI levuM paDaze. anukUlananA evAM pralobhana e Ape che ke, e pralobhana para je najara gaI te tamane navaDAvI ja nAkhaze; vagara sAbue ! navadaMpatI lagna prasaMge maLela bheTa-se gAda jaI rahyA hatA. tyAM bheTanA DhagalAmAMthI eka parabIDiyuM maLI AvyuM. emAM eka bahucarcita philmanA zonI be TikiTa hatI; ane teya bAlkanInI ! parabIDiyA para bheTa ApanAranuM nAma vAMcavA gayA te khAlI ATaluM ja lakheluMH eka anAmI mitra taraphathI,
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAnasAra pravacanamALA-2 te ja divase sAMje navadaMpatI te philma jovA gayA. philama jotI vakhateya manamAM thatuM hatuM. A anAmI mitra keNa? sAmAnya rIte te loko bheTa-se gAda para nAma lakhe ja. A sanmAnanI spRhA vagarano dAtA keNuM haze ? philma pUrI thaye ghare gayA tyAre ghara kaMIka asta vyasta lAgyuM. barobara tapAsa karI te mAluma paDyuM ke, lagnanI badhI bheTa-sogAdo, kImatI vAsaNe ne dAgInA badhuM ja, corAI gayuM che ! pilisane tAtkAlika bolAvavA mATe polisa cekIne phona naMbara zodhavA DirekaTarI levA pati mahAzaya gayA te tyAM DirekaTarI para ja eka ciThThI paDelI joI, A ciThThI vaLI konI? vAMcyuM te aMdara lakhyuM hatuM kema philma za mAM majA rahIne ? alavidA - anAmI mitra. oha ! te A cora mahAzayanuM ja kArastAna hatuM philma zUnI TikiTanI bheTa eTalA mATe ApI hatI ke, teo beya philma jovA jAya te - gharamAM bIjuM keI na hovAthI - ghara reDhuM paDe ane nirAMte corI karI zakAya ! mehanuM kAma paNa AvuM che ! tame Ama pApa nahi karavAnA. paNa moha evI anukULatAnA prabhanamAM tamane nAkhI deze ke tame hoMze hoMze pApa karavA maMDI paDaze. Aje je pApa vadhyuM che, pahelAnA jamAnAnA saMdarbhamAM, te zuM jarUriyAtane kAraNe vadhyuM che ? peTa bharavA mATenuM pApa keTaluM ? ne paTArA bharavA mATenuM pApa keTaluM
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ hisaya zira lAkaDiyA - koI divasa vicAra karyo ke, peTa bharavA mATe keTaluM pApa thAya che ane paTArA bharavA mATe keTaluM pApa thAya che? 'jarUriyAta e zeAdhanI jananI che. nesesiTI Ijha dha madhara oNpha Ivenzana." A sUtrane sAme cheDe ApaNe. A sUtra banAvazuH jarUriyAta vadhe tema pApa vadhe. ghara pAkuM sAruM hoya, varSothI emAM rahetA he tame paNa paisA vadhI jAya che... ? ene teDIne na baMgalo banAvavAno vicAra thAya ne ? e vakhate je A cintana AvI jAya te? ke kharekhara baMgalAnI jarUra che ke pachI. paisA vadhyA eTale sTeTasa-simbola tarIke baMgale banAvo che ? sTeTasa-simbolano kharabacaDe anuvAda che-dekhADe. karavAnI vRtti "pahelAM upadhAna karAvuM, pachI ghara samaravuM che . ' eka bhAIne huM oLakhuM chuM. pahelAM paristhitI sAmAnya hatI. eka vakhata upadhAna tapanI ArAdhanA joI ane emanA manamAM saMka9ya thayuM ke, puNyanA yoge mane saMpatti maLa. te sauthI pahelAM huM upadhAna tapanI ArAdhanA karAvuM. zubha saMkalpathI puNya vadhe che ane phaLe che, pilA. bhAI pAse be varSamAM ja sAruM evuM dhana bheguM thayuM. ane tarata ja teo upadhAna tapanI ArAdhanA karAvavAnI tajavIjamAM paDI gayA. ghara jUnuM ja che haju ha ! pahelAM upadhAna, pachI bIju badhuM A vAta jemaNe nakkI karelI e A bhAI e khUba ThAThathI upadhAna tapa karAvyAM.
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ 188 jJAnasAra pravacana mALA-2 tame paNa je cintananAM caka calAvI zake te AvuM tame paNa karI zake. pahelAM dharmArAdhana saMsAra te che ja! ka95ka maMtrInI pApabhIti jarUriyAta vadhe tema pApa vadhe. jarUriyAta ghaTe tema pApa ghaTe. kalpaka vidvAna, abhyAsI hatA. kerI vidvattA nahi, he ! AcaraNathI sehatI vidvattA. niSpApa jIvana kema karI jIvI zakAya e viSe te satata vicAraNuM karyA karate. pApa ochuM karavuM e jyAre laya bane che tyAre mANasa keIpaNa pApanuM kArya karatAM pahelAM vicAre cheH A kArya na karuM te cAle ke kema. keI paNa rIte je e kAryane TALI zakAya tema hoya te TALyA vagara e na rahe. puNiyA zrAvaka ja eka atithinI bhakti karatA. paNa vadhu puNIo vaNyA sivAya ! kAraNa ke vadhu puNIo vaNavI paDe te ghama-ArAdhana ochuM thAya. sAmAyika ochA thAya. "sApa mare nahi ne lAkaDI bhAMge nahi"je raste zodhI kADhela hatuM temaNe. eka divasa pite upavAsa karatA. eka divasa temanAM zrAvikA upavAsa karatAM. Ama be jaNanI rasoImAM roja atithine bhojana karAvavAne lAbha maLI jate. ! kalpaka paMDita paNa A rIta niSpApa jIvana vItAvavA haMmezA prayatnazIla rahe. AcaraNa sAthenI vidvattA eTale
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ harAya zira lAkaDiyA 189 sonAmAM sugaMdha. AcaraNa viheNa viddhatA eTale lakhuM dhAna. be paMDitaH eka hAthI, eka pipaTa be paMDita kAzIe jatA hatA. rastAmAM bhegA thaI gayelA. sAthe cAle. sAthe sUI jAya. paNa manamAM ekabIjAne ekabIjA para prema nahi. bhArebhAra khAra. rastAmAM eka moTuM gAma AvyuM. baMne paMDita nagaramAM gayA. tyAM eka zrImaMta sagRhastha beu paMDitene jamavAnuM AmaMtraNa ApyuM. beu paMDiteo e AmaMtraNa svIkAryuM. pitAnA dIvAnakhaMDamAM utAra Apyo. nAnA paMDita nahAvA gayA eTale zeThe meTA paMDitane pUchayuM : A paMDitajI kevAka vidvAna che? vidvAna ?" moTA paMDita hI hI karI hasavA mAMDayA. "mahAzaya ! vidvattA te kharI, paNa bIjAne zIzAmAM UtAre evI che enI pAse. mATe nahi; dakSiNAnI lAlace... ke tyAM jaIzuM ne kaI sukhI mANasane agaDaM-bagaDe pUjA-pATha karAvI paisA paDAvI laIzuM.... bagabhagatAI jevI A vidvattAne zuM karavAnI? hAthIne jema dekhADavAnA dAMta judA hoya ane cAvavAnA judA hoya tema A amArA paMDitarAjane paNa be lavAnuM judu ne cAlavAnuM juduM.. thoDIvAre nAnA paMDita snAna karIne AvyA eTale.
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAnasAra pravacanamALA-2 moTA paMDita gayA. te temanA gayA pachI zeThe nAnAM paMDitane pUchayuM : moTA paMDitajI vidvAna lAge che. zAstronA paMDita. vacce ja pele kaheH pithI paMDita kahe, pithI paMDita ane eya pithImAnA rIMgaNane bhAvapUrvaka Age tevA ! ane bhAI! popaTane "rAma rAma zIkhavADe te eya bole. paNa "rAma rAma" boleya khare ne rAmacandrajInI mUrti para carakeya khare ! A amArA paMDita mahAzayanuM jJAna paNa pipaTiyuM jJAna che. eTale meTA paMDitajI pothI paMDita arthAt pipaTa-paMDita che. pelA zreSThI hoMziyAra hatA. ane paMDite zAstronA vidvAna ane sabhAo gajave tevA che e samajatAM emane vAra na lAgI. paNa sAthe sAthe A beu ghethApaMDita ja che, eTalA sArA sAthe A che, eTale jJAnanI vAta emane haiye bilakula nathI utarI evuM paNa teo samajI gayA. AvA paMDite udhAre udhAra vepAra karatA hoya che! Idhara se liyA, udhara diyA. ahIthI udhAra lIdhuM, zAstromAMthI, ne lekene ApI dIdhuM... dalAlI letAM hatA te te ghaNuM sAruM hatuM. paNa A udAra (2) mahAzaya dalAlI, kamizana paNa nathI letA. kamizana rUpe thADA paTeIja jJAna utAratA hoya ne teya kAma thaI jAya. saMgIta priya rAjavI . eka saMgita vizArade saMgIta priya rAjavI pAse tilaka kAmA rAmane e rIte peza karyo ke rAjavI AnaMda
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ meharAya zira lAkaDiyA 191 mAM jhUmavA lAgyA. zAstrIya saMgItanI aTapaTI, aNajAla galIomAM saMgItakAre tilaka kAmadanA mAdhyamathI evA ghUmAvyA ke, rAjavI enA saMgItanA jJAna para phidA phidA thaI gayA. ane manamAM belyAH AnAthI ardha jJAne mane hata, saMgItanuM. te himagirinA ke" kadarAmAM ja huM khavAI jAta! vINA vagADyA karata. nirdoSa haraNane ramADayA karata. paNa A te zrotAne vicAra hate. saMgItakAra mahAzaya to rAjAne prasanna karI "bhajikaladArama'nI bheTa ja levA IcchatA hatA. nA, emane himALe nathI gALavo ! pilA zrImaMte beu paMDitane pATha bhaNAvavAno vicAra karyo. ghaNuM pATha bhaNyA'tA veda-upaniSadanA, paNa A pATha bAkI hatuM bhejanane samaya thatAM beu paMDite jamavA AvyA. suMdara Asana para beune besADyA. cAMdInA pATalA DhALyA. te para sonAnAM thALa mUkyA.. beu paMDite ATaluM badhuM pitAnuM sanmAna joI khuza khuza thaI gayA. ane cAMdInA pATalA DhALI te para senAnI thALIo mUkanAra jajamAna mAla-pANI te sArA pIrasaze ja. jAta-jAtanA miThAI, badAma-pIstA cAre DIvALAM kahelAM dUdha, jAta jAtanAM pharasANa... tyAM be thALa AvyA. banane para rezamI vastra DhAMkela. paMDite lAlacu najare joI rahyA. jyAre thALanuM anAvaraNa thAya ane miSTAnna devanAM darzana thAya !
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAnasAra pravacanamALA-2, ane thALa parathI vastra hatAM ja.. A zuM? eka thALamAM lAla maracAM ane bIjA thALamAM lIluM ghAsa ! amArA jevA paMDitarA nI AvI mazkarI! zreSThI hAtha joDIne kaheH huM vicAratuM hatuM ke, paMDitarAje mArA mahemAna banyA che te temane bhAvatuM bhajana pIrasu. paNa have Apane sIdhI rIte kema pUchAya ke Apane zuM bhAve che? ethI meM Apa banene paricaya Apa bane pAsethI lIdho. have Apa A bhejananuM rahasya samajI gayA hazo. (pipaTane lAla maracuM bahu bhAve. ane hAthIne lIluM ghAsa.) paMDite zaramAI gayA. basa, tejIne Takoro ja hoya. zreSThIe raDA bhaNu IzAre karatAM nekare svAdiSTa bhajananAM thALa laI AvyA. khUba premapUrvaka khavaDAvyuM ane uparathI dakSiNA ApI. samajAvavAnI kevI kaLA hatI zeThajInI! vAta keLAvaDAnI ! ApaNe kalpaka paMDitanI vAta karI rahyA hatA. te bahu pApabhIru hatA. pApa karavAnI vAta Ave ne dhruje ? nA, bhAI sAba ! mArAthI e nahi thAya. eka zeThe eka vighanI davA eka asAdhya darda mATe karI. vagha bahu niSNAta hatAM vadyarAje kahyuM : juo, zeThajI! mArI davA zarU karatAM pahelAM e dhyAnamAM rAkhaje ke, mArI davAmAM carI barAbara pALavI paDaze. tamAre taLeluM
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ "meharAya zira lAkaDiyAM 193 , jaMdagIbhara baMdha karavuM paDaze. bhUlecUke paNa je taLeluM khavAI gayuM to muzkelIne pAra nahi rahe. zeThajIe vidyarAjanI vAta svIkArI ane davA levAnI zarU karI. davA kharekhara akasIra nIkaLI. jAtajAtanI davA karatAM paNa je roga haTavAnuM nAma nahete le, tene A davAe haTAvI dIdhA. zeThajIe vidyarAjane A zubha samAcAra ApyA. vaidyarAja kaheH e te mane khAtarI ja hatI. A davA le ane dardI na jAya tema bane ja nahi. paNa pelI carInI vAta barAbara dhyAnamAM rAkhaje. AkhI jIdagI sudhI taLeluM nathI ja khAvAnuM. ane je khAdhuM te muzkelIne pAra nahi rahe. divase vItI gayA. eka divasa mahemAna AvelA. zIrA, pUrI, keLAMvaDAM banAvelAM. zeThajIne keLAvaDAM bahu bhAvatAM. paNa zuM thAya? A varace rega AvI gaye......! keLAMvaDAM taLAI rahyAM che. nAke sugaMdha lIdhI. IndrienI AkhI zRMkhalA che. AMkhe joyuM, paNa je mana nilepa , haze to vAMdho nahi Ave. paNa mana je AMkhe joyela padArtha pratye rAga vyakta karaze te tarata ja e padArthane meLavavAnI IrachA thaze. ane le, duHkhanI gADInI hIsala vAgI gaI. have e upaDaze ane kyAre enuM bhavAnuM sTezana Avaze te ke jANe che? jJA. 13
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ 194 jJAna sAthe pravacanamALA-2 Icchita vastu maLI gaI eTale sTezana AvI gayuM evI bhramaNAmAM nA rahetA ! kevaLa vastunI prApti mATenI yAtrA e ja duHkhanI yAtrA che evuM nathI. yAtrAne pahele. paDAva che e te ! duHkhanI yAtrAno pahelo paDAva : manabhAvana vastunI prApti mATe taiyAra thayuM. e mATe kozIze zarU karavI. bIjo paDAva maLI gayela vastune sAcavavAnI mahenata. rUpavatI strI patnI tarIke maLI gaI eTale mANasa hAzakAro anubhave che. paNa ene kahIe ke, bhAI! tuM caDo enA karatAM meTe DuMgara caDavAne haju bAkI che ! patnI rUpavatI haze tyAre, e zIlavatI haze te ya patinuM mana zaMkAzIla rahevAnuM ja. ane emAM je kaMI joDe hasatI-bolatI eNane sAMbhaLI, joI to peTamAM tela reDAze! A phariyAda nahi hoya te bIjI phariyAda hazeH pIyaranAM sagAM-vahAlAM para jeTalo ene prema che, eTale ahIM keInA para nathI ! mArAM sAsujI karatAM tamArAM sAsujI para vadhu heta che !" eka bhAInI patnI mATenI A kAyamI phariyAdaH ene te enAM sagAM-vahAlAM maLyAM eTale goLanuM gADuM maLyuM jANe! ane amArA keI sagAM-saMbaMdhI Ave te meTuM tobarA jevuM thaI jAya. eka vAra patnIne kahyuM paNa kharuM ? tane mArAM sagAM para vahAla nathI.
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAharAya zira lAkaDiyA 15 bAI bahu cAlAka hatI. e kahe e te tamAre vahema che. bAkI huM te mArA sagAM karatAM tamArAM sagAMne vadhu cAhuM chuM. juo ne, mArAM sAsujI karatAM tamArAM sAsujI para mane kevuM heta che ! | bheLo pati khuzakhuza thaI gayo. paNa e na samaye ke, bAIe vAvilAsamAM ene ThagI lIdhuM hatuM. "arthanAm arjAne dukham arjitAnAM ca rakSaNe." padArthanI prAptimAM duHkha. pahelo paDAva duHkhanI yAtrAne. prApta thayelane sAcavI rAkhavAmAM duHkha. bIjo paDAva. ane sAcavavA chatAMya lapaDAka mArIne bhAgI jAya, A delata, te dukhane keI ArevAre nahi. pahoMcI gayA bhAI sAheba duHkhanA DuMgariye. AkhI jIMdagI mUryo karaze have. pachI jIvananI keseTamAM duHkhanAM ja badhAM gANuM aMti thayela jovA maLaze. AvA koI mUratiyAne bheTe ane enA TeparekeDaranI svica ona kare te AvAM ja gANuM saMbhaLAyA karazeH mArI pAse te khUba dhana hatuM. zuM vAta karuM mArA jAherajalAlInA samayanI ! ane atyAre ! hAya, hAya badhuM gayuM !! kaMI na rahyuM...! 'dAlatanI be lAta delata be lAta mAre che. AvatI vakhate AgaLa lAta mAre che. jethI mANasa akkaDa banI jAya che ane jatI vakhate lAta mAre che jethI AdamI DhIlA Dhapha thaI jAya che.
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAnasAra pravacanamALA-2 keDa vaLI jAya che... pelA zeThajInI vAta joI laIe. garamAgarama keLAMvaDAM utarI rahyA che. nAka bahene soDamane TesTa laI lIdhe eTale jIbha bahena uMcA-nIcAM thAya cheH amane kAM nahi ? mana thayuM che, paNa vaidyarAjanAM vacane yAda Ave che ane pelI IcchA para breka lAgI jAya che. jamavA beThA-mahemAne sAthe zeTha. zIre mahemAne sAthe zeThane pIrasyo. pUrI, keLAMvaDAM zeThANIe mahemAnone pIrasyA. zeThajIne te carI hatI eTale mUkavAne savAla naheAte. tyAM eka mahemAna kahe: vAha! rAIte zuM TesTakula banI che! ane emAMya A keLAMvaDAM te basa, jANe khAdhAM ja karIe khAdhAM ja karIe... je vastu pote khAI zake tema nathI, pitAnA gajavAne paravaDe tema nathI ethI athavA te kaI rega Adine kAraNe, enuM varNana sAMbhaLavAthI, enA viSenI lebhAmaNuM jAhera khabare vAMcavAthI je bahekAva utpanna thaze e Akhare unmArge ja laI jaze manuSyane. A mATe ja sadAcAranI vADA-maryAdAo hatI. e killebaMdhI na hatI. surakSAnI divAle hatI. e divAlane jamInadosta karI keTaluM gumAvyuM che ene vicAra kadI karyo che?
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ meharAya zira lAkaDiyA 197 zeThajIe atyAra sudhI breka rAkhI hatI taLelI vastu khAvAnI IcchA para paNa Aje e breka kharAba thaI gaI. saMyamane baMdha tUTI paDyo. zeTha zeThANIne kaheH lAve, eka be keLAMvaDAM. vidyo to Dara batAvyA ja kare. nahitara emane dhaMdhe zI rIte cAle ? vicAra eka-be keLAMvaDAM khAvAne ja hato. paNa eka-be meDhAmAM jatAM e TesTa paDyo ke zeTha Dajhana aMdha khAI gayA ! ane pachI rAtre zuM pIDA thaI che, zuM pIDA thaI che. eka minITa cena na paDe. rAterAta vaidyarAjane bolAvyA. vaidyarAja samajI gayA ke carI teDavAnA kAraNe A thayuM che. jalada davAonA pUrA Dejha ApyA. ghaNuM ghaNI davAo pheravI tyAre mAMDa dukhA zame. vaidyarAje kahyuM: zeThajI! bhagavAnanI kRpAthI A phere bacI gayA. bAkI have je bIjIvAra AvuM thayuM te mAre hAtha khaMkheravAnA ja raheze. have te zeTha taLelAnA nAmathI eTalA gabharAvA mAMDayA ke, koIka jagyAe mahemAnagatie jAya te pahelethI ja kahI de ke, mArA mATe taLelI kaI vastu banAvavAnI nahi. paNa eTaluM ja pUratuM nahatuM. kaI paNa navI vAnagI dekhe te tarata pUche A taLelI te nathI ne ? pApane bhaya A ho joIe. navA bijhanesamAM joDAvAnuM koI AmaMtraNa Ape ane kahe ke, A dhaMdhAmAM
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ 198 jJAnasAra pravacanamALA-2 kamAvAnI take ghaNuM che. tyAre pApabhIru AtmA kahe, pUcheH e te ThIka paNa AmAM pApa kevuM ? pApanI keTalI samA saMsAramAM te beThe ja chuM ne, have vadhu pApa nathI karavuM? ka95kanI maMtrI thavAnI IcchA nathI. gadaSTisamuccaya' granthamAM mahAna dharmanAyaka haribhadra sUri mahArAjAe samakitI AtmAnI pApapravRttine "tapta lehapadanyAsa." jevI varNavI che. tapelI leDhA para paga mUkatI vakhate jevI asahya baLatarA thAya tevI baLatarA samakitIne pApa karatI vakhate thAya. ApaNe kalpaka paMDitanI vAta karatA hatA. te pApabhIru hatuM. jema bane tema niSpApa jIvana jIvavAnI enI kezIza hatI. teTalAmAM rAjA taraphathI rAjayanA maMtrIpadanI ophara tene karavAmAM AvI. junA maMtrInA sthAne na maMtrI nImavAne hatuM tyAre maMtrI tarIkenI badhI lAyakAta rAjAne kaha5kamAM lAgI. Aje miniTara banavA mATe kaI lAyakAta joIe? tamAre bAbe minisTara banaze." eka mitre eka bhAIne kahyuMH tamAre bAbo mATe thaIne minisTara thavAne. "zI rIte jANyuM tame ya tiSa jANe che ke za?"
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ meharAya zira lAkaDiyA 19 nA, jyotiSathI nahi enI rItabhAta parathI lAgyuM ke e minisTara banI zakaze." pelA bhAIne jANavAnI caTapaTI thaI che. "paNa vAtamAM meNu nAkhyA vinA jaladI kahe ne." tamAre bAbe juThThAM vacane-jemane e kadI pALa nathI-devAmAM kuzaLa che ethI mane lAge che ke bhaviSyamAM e minisTaranI CHAIR zobhAvaze ! meM ene aThavADiyA pahelAM kaheluMbAbA ! te skUlathI chuTe tyAre, vaLatAM, A pustaka lete Avaje bukasTelamAMthI. e kaheH sAruM. sAMje pUchyuM te kaheH Aje te bhUlI gaye. kAle jarUra lAvIza. e pachI pAMca divasa vItI gayA. ke'ka divasa..............roja navI gIlI, navo dAvo kare che....paNa pustaka te haju bukasTelamAM ja che! rAjAne kalpakamAM mastrIpadane zobhAve tevI A lAyakAte dekhANIH vidvattA, kuzAgra buddhi, paradukhadukhitA .....AthI rAjAe kalapakane khAsa Agraha karyo. ka9paka vinamratApUrvaka InkAra kare cheH mahArAja ! mArA para kRpA karo. mane e beja na sepe. huM jIvanane vadhu ArAdhanAmaya banAvavA IcchuM chuM tyAM A upAdhi na vaLagADa ! keI hisAbe kalpaka taiyAra na thayo tyAre rAjAe eka yukti karI. kalpakane beTA gunA heThaLa AropI banAvyuM. leke na jANe te rIte. kAraNa ke kalpakanI
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ 200 jJAnasAra pravacanamALA-2 AbarUne saheja paNa DAgha nahete lagAvo. pachI rAjAe kahyuMH A AropamAM sajA che mRtyudaMDa. phAMsI. paNa eka ja zarate AmAMthI tane huM chuTakAre ApuM. ane te zarata tame jANe che tema, maMtrIpadanA svIkAranI hatI. je maMtrIpade AvIne adhama karavuM paDe tema hatA te te kalpaka phAMsIne mAMcaDe caDI ja jAta. paNa rAjAe tene ArAdhanA mATe khUba svataMtratA ApatAM te maMtrIpadanA svIkAra mATe taiyAra banyo. keTalI niSpApa jIvana mATenI jhaMkhanA? mahAmaMtra namaskAra maMtramAM niSpA5vRttine maMgaLa sAthe sAMkaLI te. "ese paMca namukkAre, savvapAvapUNAsa.." parameSThI bhagavaMtene karAyela namaskAra sarva pApone nAza kare che ane tethI ja te sarva maMgaLAmAM prathama maMgaLa che. "maMgalANaM ca sarvesiM, paDhamaM havAI maMgala." maMgaLa mATe pApanAza. ane pApanAza mATe parameSThI -namaskAra. ApaNe paramAtmAnAM darzana te karIe chIe, paNa pApanAza mATenI yAcanA pUrvaka keTalA namaskAra karyA? pethaDa maMtrIe paramAtmAnAM kevAM darzana karyA? piDa maMtrI pAse suvarNasiddhi hatI. ghaNuM suvarNa emaNe e siddhinA baLe banAveluM. eka vakhata teo paramAtmAnAM darzana karavA gayA. darzana te ghaNI vakhata karatA, paNa A vakhate evAM darzana thaI gayAM ke suvarNa
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ miharAye zira lAkaDiyA - 201 siddhi khaTakavA lAgI. DaMkhavA lAgI. kAraNa ke suvarNasiddhimAM vanaspatikAya vagerenI virAdhanA thatI hatI. | darzana karatI vakhate ja temaNe saMkalpa karyoH suvarNa siddhi keIne ApIza nahi. tema have pachI ene upayoga paNa nahi karuM. paNa jeTaluM suvarNa thaI gayuM enuM zuM? ene tIrthodvAra Adi sukRtyomAM upayoga karIza. saMsAra mATe nahi. bhagavAnanAM darzana karatI vakhate yAcanA mAtra eka ja karavAnI che pApanAzanI. ane pApanAzanI bhAvanA lagAtAra cAlyA kare e mATe paramAtmasevAnI yAcanA karavAnI cheH bhavabhava tuma caraNanI sevA, huM te mAruM chuM devAdhidevA.. pUjya mahopAdhyAya yazavijaya mahArAjAe RSabhadeva paramAtmAnI stavanAmAM kahyuM cheH mAgata nahi hama hAthI gheDe, dhana kaNa kaMcaNa nArI; dio mehi caraNa kamala kI sevA, yAhI lagata mAhi pyArI....na joIe hAthI-gheDA, na joIe Rddhi-samRddhi; mAre te joIe ApanA caraNa kamaLanI sevA. "yAhI lagata mAhi pyArI...." mane e ja pyArI lAge che. caraNa kamaLanI sevA ja bIjuM badhuM akAruM lAge che. mehanA bhUtanI eTalI paramAtmabhaktithI ja ApaNuM hAthamAM Ave che. pachI, e bhakta puruSa mehanA nATakane
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ 202 jJAnasAra pravacana mALA-2 nilepa rIte joyA kare che. sAkSIbhAvanI bhUmikA AvI jAya che ane kartutvane rasa UDI jAya che. huM karuM huM karuM e ja ajJAnatA, zakaTane bhAra jima zvAna tANe..." mohathI gherAyeluM vyaktitva nATaka jotI vakhate sAkSI-- bhAvane badale kartavabhAvamAM AvI jAya che ane pariNAme herAna thAya che. rAga ane dveSane jhamele, bakheDe Ubhe kema thAya che? pelA nATakamAM prekSaka banavAne badale naTa banI javAthI A sAruM ane A narasuM; A mane game ane A na game; AnA vagara te huM jIvI ja na zakuM ane A hoya te huM duHkhI duHkhI thaI jAu AvA vicAranI zreNuM manuSyane rAga-dveSamAM lapeTI saMsAra bhaNuM kheMcI jAya che. nAmUDhaH parikhidyate. granthakAra maharSi pharamAve che. vivekI manuSya rAga-dveSanI pakaDamAM nathI Avato ane tethI paraMparAe e sukhI bane che. saMsAramAM rahevA chatAM saMsAra-bhAvathI para rahevAnI. kaLA "jJAnasAra grantha" ApaNane zIkhavADe che. e kaLAne zIkhIe ane bhava-pAra pAmIe. reDo te ghaNAM che, have thoDAMka TrAphika sarkasa UbhA kare tyAMthI sAkSI bhAve tame saMsAranA mArgone. joI zake.
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ [13] kArastAna kAramAM mehanAM vikalpacaSakairAtmA pItamohAsavo hyayam / bhavoccatAlamuttAla prapaJcamadhitiSThati // pUjya cidAnaMdajI mahArAje mahAmahima neminAtha bhagavAnanA stavanamAM mehanA ghenathI gherAyela ApaNI asmitAnuM dardajanaka bayAna rajU karyuM che. hA, paramAtmA sivAya tenI AgaLa dardInI vAta karAya? "prabhuviNa kuNa. AgaLa kahevuM? meha mahA mada chAkathI, huM chakiyo he nahi zuddhi. lagAra." A che vItakakathA. graMthakAra maharSie e kathAne A zabdamAM mUkI cheH "vikalpacaSake rAtmA, pItahAsa. hAyama. mehanI madirA. vikalapane khyAle.
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ 204 jJAnasAra pravacana mALA-2 game ane aNagama. rAga ane dveSa. A che vikalpa. mehanA "jAmane jemAM bharI bharIne pIvAya che! je game che, enA vagara kema cAlI zakaze e mUMjhavaNane sAme cheDe A vAta che? amukanI sAthe te mArAthI rahevAya ja nahi. basa, A be binduonA AkarSaNa ane apAkarSaNamAM ja jIvana pUruM thaI jAya che. ane A gamA-aNagamAnI pArzvabhUmi ja kevI DagamagatI che? jene mATe mANasa DA samaya pahelAM kahete hoya cheAnA vagara huM nahi jIvI zakuM. te ja vyakti sAthe e hade saMbaMdhe bagaDe che ke jyAre enuM moTuM jovAmAM ya e pApa mAne che. keNa badalANuM? vyakti te enI e ja che. e nathI badalANuM. tame badalANA che jenA para rAga karatA hatA temAM kaMIka doSa dekhAya che ane pariNAme rAgane mahela kahUhU bhUsa karataka ne paDI jAya che. bhagavAna vagara nahi cAle? rAga khUba karyo saMsAramAM. virahanI vyathA paNa khUba bhogavI. paraMtu paramAtmAno viraha kadI sAthe che? mahAmahe pAdhyAya zrImad mAnavijaya mahArAja jevA bhaktapuruSe paramAtmAne kahI zakazeH "tuja virahe kima veThiye re lAla'paNa AvAM bhakti sabhara vacane ApaNe kyAre ucArI zakazuM? "bIjA badhA vagara mAre cAlaze, paNa bhagavAna vagara nahi cAleA bhUmikA jyAre hAtha
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ kArastAna kAramAM mohanAM 205 vagI bane tyAre A uddagAro kADhavA ApaNe adhikArI banI zakIe. saMsAra mATe, snehijane mATe, puSkaLa AMsU vahAvyA che A AtmAe. samaMdaranA samaMdara jeTalAM. paNa paramAtmA mATe keTalAM AMsU vahAvyAM ? paramAtmA nathI maLyA, mane kyAre paramAtmAne sAkSAtkAra thaze, A bhAvanA sAthe AMkhamAMthI ekAda AMsU TapakI paDe teya e aNumela che. samarAzAhanA pitAnI paramAtmasamarpitatA mahAtIrtha zatru jyanA uddhAra sAthe jemanuM nAma saMkaLAyeluM che te samarAzAhanA pitA potAnA mahAlayamAM beThA dharma-ArAdhana karI rahyA che. tana mahelamAM che, paNa mana mandiramAM che. ArAdhaka AtmAnuM citta dharmamAM, mekSamAM ja haMmezA hoya; zarIra ja saMsAramAM hAya. "mokSe citta bhave tanu " mUrtibhaMjakanA kALanI A vAta che. te samarAzAhanA pitA eka vakhata dharma-ArAdhana karI rahyA che, tyAM emane samAcAra maLyA ke, zatruMjaya tIrthanA adhipati, devAdhideva RSabhadeva prabhunI mUrtine vidharmIoe teDI nAkhI che. samAcAra zuM sAMbhaLyA, vIjakaDAke be jANe. zuM? bhagavAna RSabhadevanI paramapAvanI mUti have na rahI? have ame kenA sahAre tarazuM? samAcAra sAMbhaLatAM dhrusake dhrusake raDI paDathA teo. "duSama kALa jinabiMba jinAgama bhaviyaNa kuM AdhAra che.
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ 206 jJAnasAra pravacanamALA-2 ke che duSamakALa? pUjya jinavijaya mahArAja mahAmahima mahAvIra bhagavAnanA stavanamAM kahe cheH jina-kevalI-pUravadhara virahe, phaNI sama paMcama kALajI. nahi tIrthakara bhagavAna, nahi kevaLI bhagavAna, nahi pUrvadhara maharSi ane A pAMcame Are te, bApa ! bhayaMkara sarpa jevo che. paNa e bhayaMkara sApanA jherane saMharI lenAra koI jaDIbuTTI zuM nathI ? che. stavanakAra maharSinA zabdomAM tehanuM jhera nivAraNa maNi sama, tuja Agama tuja biMboLa" viSa che te viSahara maNi paNa che ane viSahara maNi hAthamAM heya te viSathI bIyAvAnuM kevuM? kumArapALa rAjA : kevI sundara antima avasthA! - kumArapALa rAjA para viSaprayoga thayo. bhayaMkara viSa duzmana dvArA bhejana vATe apAyuM. paramAI rAjA prabhuzAsananA mahAna staMbha hatA. prabhuvacananI pariNatine kAraNe nathI jIvana para vadhu moha. nathI mRtyuno lagIre Dara. kevuM sundara A jIvatara ? na jIvavAnI IrachA, na maravAnI. bilakula taTasthatA. jIvana lAMbu thAya te ene paramAtmAnI sevAmAM vitAvavuM. ane je DerA-taMbU ahIMthI upaDI jAya che, jyAM paNa na paDAva paDe tyAM paramAtmAnuM zAsana maLe evI antima prArthanA... " kumArapALa rAjAnA bhaMDAramAM eka viSahara maNi hatuM. bhaMDArI tAbaDatoba e maNi levA mATe bhaMDAramAM gaye.
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ kArastAna kAramAM mohanAM 207 paNa viSaprayoga karanArAoe pahelethI sAvacetI rAkhI hatI. gharanA ja e duzamane e viSahara maNine bhaMDAramAMthI laI lIdhuM hatuM. rAjyabhakta bhaMDArI hatAza thaI gayeH AvA mahAna rAjA zuM amArI vaccethI jatA raheze ? enI AMkhe azrubiMduothI bharAI gaI, e DhIlA vadane rAjAnI pathArI pAse Avyo. paramahaMta rAjA enA meM parathI samajI gayA ke, maNi have hAthavago nathI rahyo. chatAM mana para jarAya aprasannatA nathI. pitAnA para A viSaprayoga karanAra para mananA khUNe paNa dveSa nathI. jhera utkaTa che. kevI pIDA thatI haze. paNa e badhI pIDAone saMharI lenAra mahAmaNi emanI pAse hatuM. ane samajavAnI vAta che ke, kadAca peluM maNi-viSadhara maNi maLyuM hota to paNa zarIranuM viSa kadAca dUra thAta. paNa A zAsana rUpa maNi na hota te manamAM ke bhayaMkara viSa pelA kAvatarAkhora para heta ! e viSa bahemareja' karAvI jIvanane saMharI le e te bahu mAmUlI cIja che; Sa dvArA bagaDela pariNatithI keTalAMya jIvane sudhI zubha nimitto maLavA na de. " ApaNe te A vAta pakaDI rAkhavI che tehanuM jhera nivAraNa maNi sama, tuja Agama tuja biMba che. bhagavAnanA pavitra zabda. bhagavAnanI pavitra bhUti.
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ 208 jJAnasAra pravacanamALA-2 pUjya vIra vijaya mahArAja pIstAlIza AgamanI pUjAmAM kahe cheH Agamane avalaMbatAM re, oLakhiye arihaMta." hA, prabhunI pichANu Agama vagara zI rIte thAya ? saddaguru Agama dIpane hAthamAM laI bhavyajanene paramAtmAnuM svarUpa dekhADe che, "amIyabharI mUrati racIre, upamA na ghaTe koya; zAnta sudhArasa jhIlatI re, nIrakhata tRpti na hoya... vimala jina ! dIThAM leyaNe Aja. mArA sIjhayAM vAMchita kAja...." bhagavAnanAM darzana. jIvananuM sArthakya. "nIrakhata tRpti na hoya." bhagavAnanAM darzana karyA ja karIe, karyA ja karIe toya AMkhe dharAtI nathI. kenI? pUjya AnaMdaghanajI mahArAjanI ApaNI zuM hAlata che? AMkha kene jevA cAhe che ? bhagavAnane ke saMsArane ? prabhunA pavitra zabda - Agama grantha ane prabhunI pavitra smRti bhegamArganA ghora aMdhakAramAM yoganAM pavitra ajavALAM umere che. "nizi dIpaka pravAhaNa jima dariye marumAM surataru luMbajI." ghora aMdhArAmAM dIpaka samAna prabhunA pavitra zabda che. meghakumAre prabhunI vANI sAMbhaLI. eka ja vakhatanuM dezanA zravaNa ane rAjavaibhava asAra lAgI gaye! ghare AvI mAtAjIne kahyuM: mA ! mA ! mAre to bhagavAnanA caraNamAM sthAna prApta karavuM che. dhAriNI paramazraddhALu nArI che. samaje che ke, khare mAraga bhagavAnane ja che. paNa
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ kArastAna kAramAM mehanAM 209 bIjI bAju putra-maha che. ane eTale e meghakumArane zuM kahe che? "tuM muja eka ja putra, tuja viNa jAyA ! re sUnAM mandira mALiyAM re...." mAtAnI IcchA putrane ramADIne ja pUrI nathI thaI pautrane pAraNe jhUlAvavA e Irache che : "muja mana AzA re putra hatI ghaNI re, ramADIza vahunAM re bALa." paramAtmAnuM vacana cheH IchA AkAza jevI anaMta che. dara, ghara, thADA jojana dUra AkAza dharatIne aDeluM dekhAya paNa tyAM jAva te e AkAza eTaluM ne eTaluM ja dUra hoya, jeTaluM pahelAM hatuM ! bhAlAne lAMbe karo." eka taraMgI rAjAnA mahelamAM corI thaI paherAvALAenI najara cUkavI kyAre cere AvyA te khyAla ja na rahyo. baDA ustAda hatA cere. ustAdI vagara cerI thAya kaMI paNa eka navazIkhAu cera Avela, jenA hAthamAMthI ghareNane Dao chaTakI gaye ane paDo pharasa mAthe. khaNiga' karatakane avAja thaye ane cekIdAra sAbadA thaI gayA. cAre samajyA ke, je pakaDAIzuM te jAnathI jaIzuM. eTale eka aMdhArI bAju para AMdhaLukiye halle karI, mArgamAM AvatAM paheregIrone pADI bahAra nIkaLI gayA ane bahAra bAMdhelA ghoDA para besI dUra dUra nAsI chuTayA. jJA. 14
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ 210 jJAnasAre pravacanamALA-2 avAja thatAM ja rAjA jAgI uThayo. maMtrI ane rAjyAdhikArIo AvyA. have te sIdhI vAta hatI. cArenA ghoDAnA pagale pagaluM dabAvatAM rAjase tarata ja nIkaLI javuM. maMtrI e hukama ApavA jatA hatA tyAM ja taraMgI rAjAnA manamAM eka taraMga sUjhayo ane eNe lazkarane coro pAchaLa javAnI nA pADI dIdhI. ema kare," eNe maMtrIne kahyuM : "eka lAMbe bhAle banAvarAve. caro bhAgI bhAgIne keTale gayA haze? arthe gAu. basa arthe gAu lAMbe bhAle banAvarAvI de. pachI ahIM beThAM beThAM ja corene ghATa ghaDI nAkhuM. tyAM sudhI javAnI mahenata zA mATe?" maMtrI mUchamAM hasavA lAgyA. "A rIte cora pakaDAya kaMI? paNa A taraMgI rAjAne keNa samajAve !" tarata luhArane belAvavAmAM AvyA ane temane agAu lAMbe bhAlo jhaDapA jhaDapa banAvavAnuM pharamAvavAmAM AvyuM. paNa te vakhate ke mazIna nahatuM ke phaTAphaTa kAma thaI jAya. 5 kalAka vItya, paNa bhAlAnuM nirmANakArya haju cAlu ja hatuM. rAjA kaheH pA kalAkamAM to dhoDesavAra cere bIje ardhA gAu-paNa gAunI majala kApI cUkyA haze. mATe savA gAu lAMbe bhAle banAvo ! samaya pasAra thata gaye tema cerenI saMbhavita dUrI pramANe rAjA lAMbe bhAle banAvavAnI AjJA Apate ja rahyo. asaMtoSI mANasa bhAlAne lAMbA banAvavAnuM ja kArya
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ marastAna kAramAM mehanAM 211 nathI karI rahyo? sAmAnya sthitimAM mANasa hoya che tyAre e vicAre che : basa, lAkheka rUpiyAnI mUDI thaI jAya te ghaNuM ghaNuM. puNyanA ge te lakhapati thaI paNa jAya, paraMtu e saMtuSTa thavAno? nA, IcchAne cora pAMca lAkha para pahoMcI gayuM haze. ane ethI have bhAle pAMca lAkhane banAva paDaze. ane lAMbe eTale lAMbe bhAlo thatAM.... dhAriNI manAve re meghakumArane re... dhAriNI mAtA meghakumArane kahe che: mArI to keTalI badhI IcchA che ! "tujane paraNAvuM re ATha kumArikA re, suMdara ati sukumALa, malapatI cAle re jema vana hAthaNI re, nayaNa vayaNa suvizALa....." paNa meghakumAranA manamAM paramAtmAnAM vacane ghUmI rahyAM che: "saMsArazmi asAre... asA2 saMsAramAM sAra mAtra eka dharma che-cAritra dharma jIvananA rathanA sArathIpade paramAtmAne besADavA mAge che meghakumAra. bhagavAnane jyAre dera seMpI daIe chIe, ApaNe samarpita thaI jaIe chIe, tyAre mana haLavuM, praphulla banI jAya che. bejhila manane beja na jANe kayAM phaMgoLAI jAya che. pUjya mahopAdhyAya zrImad yaza vijaya mahArAjA mahAmahima zrI sImaMdhara jinanA stavanamAM kahe che: "dAsanAM bhavadukha vArIe, tArIe so grahI bAMhA re."hA, hAtha pakaDIne e pAra utAraze. " ziva die prabhu saparANe re!"
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ 212 jJAnasAre pravacanamALA-2 meghakumAre zuM karyuM? parama kRpALu paramAtmAnA caraNomAM jIvanane samarpita karI dIdhuM. paramAtmA sArathI banyA emanA jIvana rathanA. anaMtA janmathI ApaNe ApaNuM jIvane mehane, rAgane, dveSane dharatAM AvyA chIe. A jIvana te have paramAtmAne ja samapita karavuM che. jIvananI niyAnuM sukAna evA zraddheya tattvane seMpAya jenA para ApaNe pUrepUro vizvAsa rAkhI zakIe. "prabhu! tuM te tAraka che, mAre tujathI taravuM che." tAraka che paramAtmA, mAraka che rAga, dveSa, ahama.. jIvananI soMpaNuM mAraka tattvanA hAthamAM kadI thaI zake? eka marajIvAnI vAta dariyAkAMThe eka ratnano vepArI UMDA samudramAMthI ratno kaDhAvate hate. marajIvAo DUbaka SiAka paherI dariyAmAM DUbakI lagAvatA. kAMThA para okisajana yagna rahetuM. jenI sAthe naLIonuM saMdhAna rahetuM. marajI dariyAmAM utarI jAya tyAre enuM jIvana okisajana yatra para beThelA niyAmakanA hAthamAM rahetuM. eka divasa eka marajI DUbaka SiAka paherI taiyAra thayo. aMdara jhaMpalAvavA mATe. tyAM ja tenI najara ekisajana yanTa para beThelA mANasa para gaI eha! AnI sAthe te kAle cakamaka jharI hatI. je mAre duzmana che enA hAthamAM huM jIvana kema karIne soMpuM? teNe DUbaka
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ kArastAna kAramAM mohanAM 213 SiAka phagAvI dIdho. vepArIe pUchatAM kahyuM? okisajananA yaMtra para je mANasa beThelo che, enI sAthe mAre aNubanAva thayelo che. have huM dariyAmAM jAuM tyAre mAruM jIvana to enA hAthamAM heya. huM mArA dumananA hAthamAM jIvanane kema soMpuM? vepArIe tarata ja okisajana--candra paranA mANasane badalAvI nAkhe. je marajIvAne mitra hate ene yatra para besADavAmAM AvyuM. have marajIvo jhaMpalAvavA taiyAra thaI gaye. jIvana rathanA sArathIH paramAtmA meghakumAre tAraka paramAtmAne jIvana samarpita karyuM. tameva sarca ja jirNahiM bhAsie. paramAtmA kahe te ja satya. paramAtmAnI AjJA pramANe ja jIvana vItAvavuM e emane mudrAlekha banyo. dIkSita jIvananI pahelI rAtre munionA paganI dhULathI saMthAre bharAI gaye meghakumAra munine. "muni pada raja UDI re, saMthAra dhULe bharyo; sukhazayyA sAMbharI re, mana durbhAva dharyo..." temanuM mana AhaTTa - dohaTTa thaI gayuM. kayAM mArI sukhazadhyA ane kayAM A dhULabharyo saMthAro ? zI rIte AvuM sAdhujIvana pALI zakuM? paNa vAMdho nathI. bhagavAna emanA rathanA sArathI che. re, ratha e vALI lIdhe.." prabhue temane temanA pUrva
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ 214 jJAnasAra pravacanamALA-2 janmanI kathA kahI saMbhaLAvIH tuM hAthI hatuM. ane tyAM eka sasalAnI dayA mATe te paga uMce karyo hate. hAthIne bhavamAM prANInI dayA mATe ATaluM kaSTa sahana karanAra tuM ahIM ATale kAyara kAM? sarva jIvonI ahiMsA mATenuM A saMyama tane maLyuM che, tyAre tArA je bahAdUra mANasa pIchehaTha kare ? tuM te rAjakumAra hite. yuddhanItine tane khyAla che. yuddhamAM gayA pachI yA te vijayanI varamALA yA te khapI javuM A sivAya trIje kaI mArga hoya che? nA, prabhu !" meghakumAra muni bolyA. karuNa vatsala prabhu amRtavANI uccArI rahyAH yuddhanA morace pIchehaTha nathI thaI zakatI. te A morace paNa pIchehaTha kema thaI zake ?" dhamma sArahIzuM." ubhAge jAta re ratha e vALI lIdhe." bhagavAne meghakumAra muninA unmArge javA taiyAra banelA jIvanarathane ugArI lIdho. mehanAM A kArastAna ! meha jIvananA rathane khADAmAM nAkhavA kezIza kare che. paNa mehanA e dAvane nAkAmayAba banAvavo hoya te jina pravacananA pAna dvArA mehanI nabaLI kaDIo jANuM tyAM hallo laI ja joIze. eka pati-patnIne ekabIjA para atyanta prema. ekabIjA vagara zreSThIne A putra ane tenI navavadhU eka divasa paNa rahI zake nahi.
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ kArastAna kAramAM mAhanAM 215 daivane karavuM te eka vakhata TUMkI mAMdagImAM zreSThiputra paralokanA paMthe sidhAvyo. pelI enI patnI A asahyA duHkhane jIravI na zakI. A bhayaMkara AghAtathI tenuM magaja bahera mArI gayuM. ane magajanI e zUnyatA Akhare pAgalapaNamAM palaTAI. jenA vagara eka divasa rahevuM paNa e asaMbhavita mAnatI hatI e priyatamanuM mRtyu ! eka bhayaMkara vIjakaDAke zokana. ane pachI ghora aMdhArI rAta jevuM pAgalapaNu. je AMkhomAMthI anarAdhAra varSo varasI hota AMsUnI, te zaka pAgalapaNAnI hada sudhI vakarata nahi AMsUDAMnI pALa zekanA sAgarane AgaLa vadhatuM aTakAvata. have patinA mRtadeha pAse ja A bAI besI rahe che. Akhe divasa babaDyA kare che. mAre zuM aparAdha svAmin ! ke tame bolatAya nathI, cAlatA ya nathI. eka vAra mukhathI mArA aparAdhane kaho te kharA. huM lAkha-lAkha vAra tamArI mAphI mAguM.... sagA-vahAlAoe tene khUba samajAvI. A te marI gayela che. have ene agni-saMskAra karavA de. ane A sAMbhaLatAM te te raNacaMDI jevI banI jatI. zuM kIdhuM? mArA svAmIne tamAre bALI nAkhavA che ema? nahi, e kadApi nahi bane ! mArA svAmI te jIve che. mane mUkIne teo zI rIte paraloka jaI zake ? bIjI badhI bAbatamAM, belavA-cAlavAmAM, bAI
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ 216 jJAnasAra pravacanamALA-2 DAhI che. eka ja vAta e lokenI mAnavA e taiyAra nathI ke, enA pati mRtyuzaraNa thayA heya. leke pitAnA svAmIne pitAnA pAsethI AMcakI na jAya e mATe e covIse kalAka mRtadehanI kALajI rAkhavA lAgI. paNa e ekAda minITa paNa je kaI kAraNasara bahAra jAya te lake pelA mRtadehane laI levA ke zIza karatA ! e samajI gaI lokenI peravI. bhabhakIne belI H jAva, tamane amArI hAjarI na gamatI hoya te ame A gharamAM nahi rahIe. ane pachI patinA mRtadehane uMcakI te gAma bahAra dara eka jagyAe gaI. jhADa nIce sArI jagyAe mRdehane mUko ane mAkhIo uDADavA lAgI bAI mehanuM kAmaNa paNa manuSyane A hade becena nathI banAvatuM? A becenI zI rIte TaLe? vArtAne aMta bhAga A vAta para sarasa prakAza pheMkI jAya che. jarA joIe e aMtabhAgane. - putravadhU putranA mRtadehane laI gAma bahAra paDI rahe e zeThanI khAnadAnI mATe moTuM kalaMka hatuM. A kalaMka chevA zuM karavuM? khAnadAna gharanI vahune, kulavadhUne zI rIte samajAvavI? eka cAlAka mANase putravadhUne DAhI banAvavAnI yukti khoLI kADhI. eka strInuM maDaduM kyAMkathI e zeAdhI lo. ane jyAM kulavadhu rahetI hatI tyAM Akhyo. AvIne strInuM
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ kArastAna kAramAM mehanAM 217 maDaduM nIce nAkhI bolyA : leke kevA mUrakha che. mArI vahAlI patnI be divasathI belatI-cAlatI nathI. rIsAI gaI che mAgathI, to loko kaheH A marI gaI che. tene bALI nAkhavI joIe... pelI kaheH mAreya barAbara tamArA jevuM ja thayuM che. mArA gharavALA paNa bolatA-cAlatA nathI eTale loko kaheH e marI gayA che. are bhAI amArA be mANasanI vAtamAM duniyAne zI khabara paDe? ane khabara na paDe teya samajyA. paNa ATalI badhI paMcAta karavAnI duniyAne zI jarUra? huM te duniyAnI e dhamAlathI kaMTALIne mArA svAmIne laIne ahIM ja AvI gaI. keTalI zAntI che ahIM ! - have te A banne bhAI-bahena thaI gayA. beya samadukhiyA. "Ava bhAI, harakhA, ApaNe beya sarakhA; have te pelI bAI A dharamanA bhAIne potAnA svAmInI dekhabhALanuM kAma soMpI bahAra paNa jAya. eka vakhata e rIte DIvAra bahAra pharIne e AvI tyAre pele ene dharamane bhAI cintAmAM garakAva thaI gayela hoya tema beThA hatA. AMkhe baMdha. dhyAnastha yogI jevI. ane A zuM? AMkhamAMthI AMsU sarI rahyA che ne ! bhAI! bhAI! zuM thayuM? kema tame Ama sUmasAma beThA cho ?" "cAlo, thoDe dUra jaI tamane badhI vAta karuM." kahI
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ 218 jJAnasAra pravacanamALA-2 thoDe dUra jaI teNe dhIme dhIme vAta zarU karI. kAlpanika vAta paNa bilakula sAcI lAge e mATe emAM zA zA nATakIya tattva umeravA jaI e e vAta ene zIkhavADavI paDe tema nahatI. "bahena ! meM mArI AMkhe evuM joyuM. ane kAne evuM sAMbhaLyuM che ke, haju mane vizvAsa nathI besate mArA pitAnA AMkha-kAna para. chatAM, mAnIe ke na mAnIe, je vastusthiti che tenI sAme AMkha-mIcAmaNuM karI zakAya nahi. ane ethI ja mArI AMkhamAM AMsU AvI gayAM." have jaldI kahe ne, tame je joyuM, sAMbhaLyuM hoya te." "evuM thayuM bahena, ke tuM gaI pachI huMya paga chuTTo karavA TahelavA lAgyA. TahelatAM TahelatAM thAka eTale eka vRkSanI DALa para beThe. tyAM ja meM joyuM ke tArA pati ubhA thayA ane ubhA thaIne mArI gharavALI pAse AvyA. mane navAI lAgI ke, ame ATalI mahenata karIe chIe teya je AMkha nathI ughADatA e bhAI sAheba UbhA thayA ! ane e najIka gayA eTale mArI gharavALIe paNa, AMkha kholI. pachI beya sAmasAmuM hasyA. smitanI Apa-le thaI. pachI thayo zarU vArtAlApa. huM te gUpacUpa, jhADanI othe-ethe cheDe AgaLa Avyo. te bane jaNe praNaya goThaDImAM paDelA lAgyA. tamArA pati mArI patnIne kaheH
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ kArastAna kAramAM mehanAM 219 huM tamane cAhuM chuM... mArI patnIe paNa sAmuM e ja kahyuM. AthI huM te hebatAI ja gaye. ane mArA khArAne saheja avAja thaI jatAM miyAMnI niMdaDInI jema cUpa thaI gayA." bane mRtadehAne cheDA najIka-najIka lAvI mUkyA hatA pelAe. potAnI vAtane vadhu pratIti janaka banAvavA mATe. rAganA killA para topamAro zarU thaI gaye ! pahele ghaDAke e jamInadosta bhale nahi bane, enA kAMgarA te. jarUra kharavA lAgaze. pelI bAIne meha thaDe pAtaLo paDaye. rAgane pAtaLo banAvavA jarUrI che deSadarzana. bIjI vakhata pilI bAI bahAra jaIne AvI tyAre A bhAI e bIjIvAra enA mehanA killA para tepamAre karyo. "Aja te emanI praNayagoThaDI barAbara sAMbhaLI. mArI barI kahe : huM te AmanI joDe rahIne kaMTALI gaI chuM. cAle, ApaNe beya gUpacUpa nAsI jaIe. tamArA pati kahe H mArA manamAM je vAta hatI e ja tame kahI. . huM ya A bairIthI kaMTALI gayo chuM. temanI vAtacIta AgaLa cAle e pahelAM apazukaniyALa eka chIMka mane AvI gaI. e avAjathI bane pAchA cUpa thaIne sUI gayA." mehanA kilAmAM Theka-ThekANe gAbaDAM paDI gayAM "je mane nathI cAhatA, emane pAchaLa gUrI jhUrIne maravAne zuM artha ?' Ane ja pUjya AnaMdaghana mahArAje sopA
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ 220 jJAnasAra pravacanamALA-2 dhika prema kahyo che. jyAM sukSama rIte paNa sedAnI vAta rahelI ja che. A te "hAI sAsAyaTI " ke "hAya! sosAyaTI...! " Ajane pAdhika prema khullA arthamAM sedAgIrI banI gayA che. SEX thI uparanI duniyAnuM astitva ja na hoya e rIte leke jIvI rahyA che. ane emane hAI sosAyaTI" nA kahI bIjAo e ja mArge javA Atura banyA che. are, paNa A te "hAI sosAyaTI" che ke hAya! saMsAyaTI" che ? jyAM narI pazutA ja nRtya karI rahI hoya te saMsAyaTIne hAya ! sosAyaTI, tArA A zA hAla ? kahevAnuM mana thaI ja jAya. jIvana eTale DAyavorsa (chuTTAcheDA) nA DabbAne lagADeluM enjina ! jeTalA DabbA vadhu hoya teTalI pragati vadhu kahevAya nahi? mAre tamAruM AThamuM ghara... !" eka bhAI cAra vakhatanA lagnaviracheda pachI pAMcamI vAra gheDe caDyA! paisAnA jore keka dUranA pradezamAMthI barI laI AvyA. bairI para ropha jamAvavA mATe pelA bhAI kaheH sAMbhaLa mArI navalI vahu, A mIMDhaLane tuM pAMcamI vahu... paNa pelI bAI AmanAthI cAra cAMdaravA caDhe tevI hatI. kahe : sAMbhaLa mArA navalA vara, A mAre
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ kArastAna kAramAM mehanAM 221 tamAruM AThamuM ghara.....! tame pAMcamI vakhata ghara mAMDe che, te huM kaMI kama nathI. huM AThamI vakhata ghara mAMDuM chuM. huM tamArA karatAM vadhu anubhavavALI chuM ! prIta na hoya parANe re.. hAya, sesAyaTI" nI kathA pUrI karI pilI. ApaNuM cAlu kathA ApaNe joI laIe. pelI bAInA mehanA killAmAM pelA cAlAka mANase barAbara gAbaDAM pADyAM che. have killAne jamInadosta karatAM vAra lAge. tema nathI. | pharI ekavAra bAI bahAra gaI ane AvI. jue te pitAne pati nahi. pelAnI patnI nahi. pelA bhAI beya maDadAMne dUra dUra Avela eka jaLAzayamAM nAkhI Avela. bAI AvIne pUche e pahelAM te A bhAIe jora-jorathI bolavAnuM zarU karI dIdhuM: mALA, jabarA nIkaLyA...! Akhare beya jaNa bhAgI ja gayA. huM pANI levA kUve gayela. AvIne jouM te eke dekhAya nahi. cAre dizAmAM najara nAkhI te paNe, pelI bAju jora-jorathI doDatAM emane beyane joyA. pahelAM te emanI pAchaLa paDavAne vicAra karyo. paNa pachI thayuM ke, javA de ! lai gaI. "prIta na hoya parANe 24' para prati karavAnA zuM kasa kADhavAno?"
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ 222 jJAnasAra pravacanamALA-2 bAIne rAgane kilo jamInadosta ! kaheH sAruM thayuM.rAganuM bhUta jatAM thoDA divasamAM bAI DAhI thaI gaI. rAgane, mehane nazo caDe che, tyAre mANasa badhuM -bhUlI jAya che. "vikalapacaSake rAtmA" granthakAra maharSi kahe cheH sAMsArika bhramaNAonI pyAlIomAM avivekI manuSya mehane jAma pIe che ane pachI dArUDiyAnI peThe zAna-bhAna bhUlI avivekanI parAkASThAne sUcavatI ceSTAo te kare che. | doSa-darzana rAganA A nazAne, kephane ocho karI zake che. pelI bAIne jema patimAM premanA abhAva rUpa doSa dekhAtAM pati para prema adazya thaI gayo. pAgalapaNuM gayuM. tema mehe je kA rastAna karyA che tenI vicAraNA thAya te dhIre dhIre mohanI asAratA samajAya. ane asAratA samajAtAM dharmamAgamAM sthiratA Ave. saMsArI AtmAnI durdazAnuM varNana pUjya cidAnandajI mahArAje zI rIte karyuM te ApaNe A prakaraNanA prAraMbhamAM joI gayA. teoe paramAtmAnI stavanAmAM kahyuM : "meha mahA mada chAkathI, huM chakiye he nahi zuddhi lagAra." ane pachI paramAtmAne vinaMtI karI : "ucita sahI chaNe avasare, sevakanI he karavI saMbhALa..." prabhu! Apa te tAraka che. badhAne tAre che Apa. te mane kema visAryo?
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAratAna kAramAM mohanAM 223 jagatAraka padavI lahIM. tAryA sahI he aparAdhI apAra; tAta ! kahe mohe tAratAM, kima kIdhI he INa avasara vAra...." paramAtma bhaktimAM jeTalI tIvratA vadhaze teTalo rAga, maha pAtaLo paDaze. paramAtma bhaktimAM tIvratA vadhu ne vadhu kema Ave e mATe prayatnazIla banIe. AtmAnA ajJAnamAMthI badhAM ja duHkha AvyAM ne AtmAnA jJAnathI badhA ja duHkhane nAza che. AtmA AtmAne jANe to vikAsanuM pUrNatva samaje. je smita kare che ne hajAra hajAra sUryo prakAzI UThe che, je pagalAM mUke che ane hajAra hajAra suvarNa kamala khIlI UThe che te jJAnazakti ane AnaMdane mahAmeru huM ! mAtra eka nAnakaDA bhramanA rUnA pUmaDA nIce DhaMkAI gayo. huM deha chuM te bhrama, saMsAranuM mULa che. huM AtmA chuM te satya, mekSanuM mULa che. huM ane mAruM ne artha pheravI nAkho ane A mohamaya vizva jJAnamaya vizva banI jaze. sAcA huM ane mAruMnI zodha te ja sAdhana che. indriya ane kaSAnA parivAravALe, A paramANu, lubdha, mohAdhIna, AtmA te huM nathI. tyAM mAruM paNa nathI. saMsAranI A viSama paristhitiomAMthI zAstranuM gaNita lagADIne huM ane mAruM zodhavAnuM che. AtmajJAna thayuM ke pUrNatA pAmyA.'
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ [14] khavAI gayelA huM'ne zodhavA.... nirmala sphaTikasyeva sahu mAtmanaH | adhyastopAghi samvandho kastatra vimulyati // eka prasiddha saMtane maLavA mATe te pradezanA gavarnara temanA maThe gayA. moTA bhAge dhyAnamAM ja rahetA te saMta bahu ochA lekene mulAkAta ApatA. zabdonI duniyAmAM 'Akhare te saMtane oche ja vizvAsa rahetA hoya che ! saMte parA ane pazyantI nA paDAva sudhI pahoMcelA hAI emanI kharImAya - emanA mukhethI vahetA zabdomAMya -
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ evAI gayelA "huM ? ne zodhavA 225 eka camaka UThatI rahetI hoya che. paraMtu adhikArI zrotA sivAya e AtmAne kaNa jaI zake ? pelA gavarnara saMtanI mulAkAte gayA che. tyAMnI paddhati mujaba mulAkAtIe pitAnuM nAma eka kArDa para bharI tyAMnA karmacArIne ApavAnuM rahetuM. karmacArI e kArDane saMta pAse pahoMcADatA. pachI saMta "hA" bhaNe te mulAkAtIne saMta pAse laI javAte. gavarnara kArDamAM lakhyuM : kigAmI, koTenA gavarnara. saMta pAse jaI kArDa pAchuM AvyuM. mulAkAta mATe saMte nA pADI hatI. ki.gAmI paNa sAdhanAnA paMthe vaLelo yAtrika hate. e potAnI bhUla tarata samajI gayo. eNe piluM kArDa karmacArI pAsethI laI "kaTanA gavarnara' e zabdo chekI nAkhyA ane kArDa laI pharI saMta pAse javA karmacArIne kahyuM. karmacArI Ama to na jAta. paNa sAme gavarnara hatA. zI rIte nA paDAya? te pharIthI gayo. kArDa saMtane dekhADayuM. saMta saheja hasyA ane mulAkAtanI paravAnagI temaNe ApI. dekhItI rIte ja, saMta te pradezanA gavarnarane maLavA nahotA mAgatA. bahAranA zAsakane maLavAne Akhare zera artha? aMdarane bAdazAha aMdaranA bAdazAhane ja maLe ne ! sajajana maMtrInI vicAraNA dhamanA mArge UMDA utarelane dharmamAM jeTale AnaMda jJA. 15
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ 226 jJAnasAra pravacanamALA-2 Ave che enAthI bahu o che rasa saMsAramAM Avate hoya che. te siddharAja rAjAe sajajanasiMhane kahyuM: huM tamane daMDanAyakanI padavI ApavA mAguM chuM. mArA maMtrImaMDaLamAM paNa tamane sthAna ApavA IcchuM chuM bIje kaI mANasa e sthAne hota te harakhAI gaye hota. paNa sajajanasiMha kahe che: mahArAja ! mApha kare. huM ApanI sevA karavA asamartha chuM. dharma ArAdhanA karavAne mAMDa have samaya maLe che, tene Apa laI na lo. huM savAre pratikramaNa karuM chuM. pachI paramAtmAnuM darzana. tyArabAda gurudevanuM darzana, jinavANInuM zravaNa ane paramAtmabhakti bapore sAmAyiko, sAMje AratI, pratikamaNu.... mAre pUre divasa dharmamaya banI gaye che ene karmamaya kAM banAve ? siddharAja kahe che tamArI ArAdhanAnI vAta sAMbhaLI mane AnaMda thaye. paraMtu tamAre thoDe samaya te A javAbadArI saMbhALavI ja paDaze. khaMDaNInI rakamamAM adhikArIo dvArA ghaNe goTALo thaI rahyo che e mATe tamArA jevA prAmANika vyaktitvanI mAre khAsa jarUrata che. je vyakti potAnA dharma mATe custa hoya che, tenAmAM te jenA mATe kAma kare che te vyakti pratye vaphAdArI rahetI hoya che. kAraNa ke dharma tene tema karavAnuM zIkhave che.
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ khevAI gayelA "huM ? ne zodhavA 227 muslima sajajananI kerathI yuvAna dharmAbhimukha banyA. hamaNAM ja A ki vAMcyuM hatuM. eka zraddheya munivara pAse, pitAnAmAM atUTa dharmaniSThA zI rIte pedA thaI enI vAta karatAM, eka yuvAne kahyuM ke, pahelAM te e nAstika ziromaNi ja hate. nAstitAmAMthI AstikatA bhaNInI enI yAtrAnI vAta teNe munivarane A rIte kahI batAvI: "ekavAra huM eka InTaranyU mATe gayela. InTaranyU lenAra muslima saggahastha mane pUchyuM ke huM kaMdamULa khAte hato ke kema. meM tarata ja javAba Apyo. "hA. huM khAuM chuM. kAraNa ke huM dharama-baramamAM mAnato nathI. dharma e OUT-DATED cIja che. tarata ja pelA muslima sagRhastha mane kahyuM: to have tame jaI zako cho. amArI peDhI mATe amAre niSThAvALI vyakti joIe. je vyaktine pitAnA dharma mATe niSThA nathI, e bIjAone zI rIte vaphAdAra rahI zakaze ? e vyaktinA A zabdoe mane dharmanI bAbatamAM rasa lete karyo ane jema jema huM dharmamAM UMDe Utaryo tema mane lAgyuM ke, jaina dharmanA tamAma siddhAnta ne je AcaraNamAM utAravAmAM Ave te manuSya mahAtmA banI jAya ! " yuvAne vAtanuM samApana karyuM.
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ 228 jJAnasAra pravacanamALA-2 mahAmahopAdhyAya zrImadda yaze vijya mahArAja paramAtmAnuM zAsana te kaI addabhUta cIja che. jema jema temAM UMDA utarIe tema lAge ke, oha! A zAsana na hota te ApaNe kayAM heta ! zAsana ja ApaNuM samUcA astitvane AdhAra che ema lAgyA vagara rahe nahi. mahAmahe pAdhyAya zrImadda yazavijaya mahArAjAe paramAtma-stavanAmAM kahyuM che : zAsana tAharuM ati bhaluM, jaga nahi keI tasa sarakhuM re." pUjya mahAmahopAdhyAyajI mahAna tArkika hatA. saghaLAMya darzananA abhyAsa karyA pachI emaNe jainadarzana mATe kahyuM: jaga nahi kaI tasa sarakhuM re... pUjya mahepAdhyAyajIne kAzInA digaja paMDitAe "nyAya vizArada' nuM biruda ApyuM hatuM temanA kAzI taraphanA gamananA mULamAM rahela eka zreSThInI zAsana bhaktinI vAta paNa ApaNA dila DolAvI jAya tevI che. pitAnA guruvarya nayavijayajI mahArAjanI sAthe pUjaya yazovijaya mahArAja amadAvAda padhArelA. te vakhate pUjya yazovijayajI mahArAja - je grantha "jJAnasAra" para ApaNe cintana karI rahyA chIe tenA amara sarjaka -nI uMmara 21 varSanI. paNa vidyAne vaya sAthe zI nisbata? e vayamAM emaNe je jJAnanuM uDANa meLavyuM hatuM te joI rAjanagaranI
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ khevAI gayelA "huM" ne zodhavA 229 prajA emanI vidvattA para phidA - phidA thaI pUjyazrIe avadhAnanA prayogo batAvyA. mAnasika zaktinI dhAraNAnA sthiratAnA prayogo eTale avadhAnanA prayogo. dhuraMdhara paMDito paNa e sabhAmAM upasthita hatA. yuvAna muninI asAdhAraNa zaktinI sahu prazaMsA karI rahyA. "jaina jayati zAsanam" nA ninAdathI sabhAkhaMDa gAjI rahyo. mAthAM to badhAnA DolI rahyA hatA e TANe, A mahAnanI vidvattAne biradAvavA sAru. paNa dila DolI uThayuM eka zAsanane samarpita zreSThivaryanuM. sarasvatIne mUrtimaMta pratika samA A munivaramAM e zreSThivarya haribhadrasUrI mahArAjane joI rahyA hatA. bIjA hemacandrasUrI mahArAjane khaDA thatAM e joI rahyA hatA svapnila AMkhe sAme... bIjA divase pilA zreSThivarya - dhanajI sUrA emanuM nAma - pUjya naya vijaya mahArAja pAse AvyA guruvarane vaMdana karI namra nivedana rajU karyuM. gurudeva! yazovijaya mahArAjamAM huM haribhadrasUri mahArAjane joI rahyo chuM. asAdhAraNa zakti che emanI. A5 khUba abhyAsa karAvo emane. jethI nAnakaDA haribhadrasUri mahArAjanI vANuM sAMbhaLI ame pAvana thaI e. gurujIe kahyuM : zreSThivarya! tamArI bhAvanA barAbara che. paNa muzkelI e che ke, have yazovijayane abhyAsa karAvI zake tevA ja paMDita A bAju nathI. vidyAdhAma kAzImAM ja tevA paMDite maLI zake,
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ 230 jJAnasAra pravacanamALA-2 zreSThI namrabhAve vinavI rahyAH te gurudeva Apa e bAju padhAro. kAzI tarapha. ane eka vinaMtI che mArI. Apane te bhakto aneka che. paNa mAre saddaguru Apa ja che. munirAjazrInA adhyayana mATe paMDita vagerene ApavAmAM je dravya kharcAya te badhAne lAbha mane ja maLa joIe. deva ! saMsAra kAje te khUba dhana khasyuM, zAsana kAje kaMIka vaparAze te mane saMtoSa thaze. kevA mahAnubhA hatA A ! zAsana kAje sarvasva nyochAvara karavAnI bhAvanAvALA. yazavijaya mahArAja kAzInA vidyAdhAmamAMthI vidyAnAM apUrva teja laI AvyA ane "laghu haribhadra sUri' tarIke dhuraMdharee emane navA jyA tyAre dhanajI sUrAne keTalo AnaMda thaye haze enI te kalpanA ja karavI rahI. udAratA laliga zrAvakanI laliga zreSThI pUjya haribhadra sUri mahArAjanI dharma dezanAthI ane temanI kRpAthI zAsananuM rahasya samajyA. zAsananuM rahasya hAthamAM Ave che tyAre jIvananuM pUrA arthamAM parivartana thaI rahe che. bhega - mAge vahetuM jIvana vaheNa mAge vahevA lAge che. zAsananA pArasamaNino saMsparza thatAM ja svArthanuM sthAna paramArtha laI le che. khAvAnA AnaMda karatAM pachI khavaDAvavAmAM vadhu AnaMda AvatuM hoya che.
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ khavAI gayelA "huM" ne zodhavA 231 laliga zrAvake dAnazALA khelelI. jemAM seMkaDo, hajAro manuSya ja bhejana letA. bhejana lenArAo paNa kRtadana nahotA. bhAratane bhikhArI paNa kazuM ApyA vagara bhIkha lete nahato. e AzIrvAda Apate ane pachI reTI premapUrvaka svIkArate. ApanAranA manamAM ahaMkAra nahote Avate. "bhAIA reTI kenA nasIbanI ApaNe khAIe chIe e keNa jANe che? Apo. premapUrvaka bIjAne Apaeka reTI hoya te adhIra adhI Ape.... udAratA bhAratIya saMskRtinA zikhara parane sene rasyo kaLaza hato. enA jhagArAthI ja saMskRtinI bhavyatAnI jhAMkhI varatAvA lAge. mAgha kavi khUba udAra hatA. jeTalI emanI udAratA eTalI ja emanA dharmapatnImAM paNa udAratA. hA, pati-patnI baMnemAM samAna dharma bhAvanA hoya te jIvatarano ratha dharmanA rAjamArga para jhaDapI AgekUca karavA lAge, paNa lagnanA rathane eka paiDuM skUTaranuM ane eka paiDuM TrekaTaranuM hoya to... ? ghaNI vakhata evuM jovA maLe ke, bhAI bahu udAra hoya ane tethI mahemAnone potAnA ghera laI javA bahu utsuka hoya. ane emAMya mahemAna guru mahArAjane vandana karavA Avela hoya te te emanA bhAva eTalA vadhe ke, na pUcho vAta. paNa e vakhate gharavALInuM kaTANuM moTuM yAda AvI jAya, mahemAnonAM dazanathI zeThANInA moDhA para dorAnAra lAla-pILA raMganuM smaraNa thaI jAya ane IcchA
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra3ra jJAnasAra pravacanamALA-2 hevA chatAM mahemAnane e ghera laI jaI zake nahi. huM kaI DhAra chuM ke, bebhAkharI para A trIjI Ape che! kaI jagyAe vaLI AthI udhuM jovA maLe. bhAI kaMjUsa hoya ne bahena udAra heya. eka bhAI ophisethI AvyA tyAre emanI sAthe mahemAna hatA. ghera AvIne patnIne khAnagImAM kahyuM? A lapa rastAmAMthI vaLagI che, eTale have bhajana te karAvavuM ja paDaze. kAraNa ke huM ekale zI rIte khAI zakuM ? bAI kaheH thoDe zIre banAvI nAkhuM hamaNAM jhaTapaTa. pelA bhAI lAla AMkha karI kaheH A kayAM ApaNe sago che ! gAmane che eTale sAme bhaTakAI javAthI ghare AvyA che. zIrA-pUrI khavaDAvazuM te te pachI bhAIsAhebane majhA paDI jaze ahI. pachI javAnuM nAma ja nahi le te... ? eka zvAse ATalI badhI vAta pati mahadaye karI dIdhI. patnI patine oLakhatI hatI eTale cUpa rahI. bAkI te e atithivatsalA hatI. dhIrethI eNe kahyuM bhAkharI rojanI jema pAMca ja rAkhI che tamArA mATe. emAMthI tame be jaNa zI rIte khAze? pati kaheH tuM cintA na kara. huM bAjI samAlI laIza. tAre pahelI vakhate beya bhANAmAM eka eka bhAkharI mUkavI. pachI bIjI vAra paNa eka eka mUkavI. trIjI vakhata thALImAM eka bhAkharI - je bAkI rahI che - laI AvavuM. ane mArA bhANAmAM mUkavA kezIza karavI... thALI hAthamAM UMcI rAkhavI. jethI
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ khavAI gayelA ha4 ne zodhavA 233 aMdara eka ja che e mahemAna dekhI na jAya. bAkInuM badhuM huM saMbhALI laIza. banne jaNa jamavA beThA. pUrvajanA mujaba bahena be vAra eka eka bhAkharI ApI gayAM. trIjIvAra jyAM bAI enA dhaNanA bhANAmAM bhAkharI mUkavA gaI ke, pelA bhAI tADUkyA ? te zu mane Thera-bAra samaje che ke, be bhAkharI ApyA pachI A trIjI bhAkharI ApavA AvI che. huM khAudhare nathI.... pachI kaheH mahemAnane joItI hoya te pIrasa. paNa mahemAna Dhera banavA taiyAra nahatA eTale emaNe viveka pUrvaka InakAra karyo nahi, bahena! have nahi." manamAM te kahetA hatA mahemAnaH AvA mUjInA tyAM kyAMthI AvI gaye ke, zIrA-pUrIne badale bhAkharI paNa pUratI na khavaDAvI... hoTelamAM javuM paDaze have! bhale padhAryA! ziSTAcAranA kAraNe mANasa bhASAmAM thoDo viveka rAkhI zake che. bAkI te e vivekI vAkaye bolatI vakhate manamAM je hoya che, te nIkaLI paDe che? mahemAna Ave tyAre moTuM te ema ja kahetuM hoya ke, A ! padhAro! paNa manamAM te ema ja hoya ke kyAMthI A phUTI nIkaLyA ravivAra bagADavA mATe ! eka sajajane eka pagalUchaNiyuM lAveluM. jenA para
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ 234 jJAnasAra pravacanamALA-2 lakheluMH bhale vadhAryo ! bhUlathI thoDAMka pagalUchaNiyAM para AvuM chapAI gayeluM. jethI te adhI kiMmate TeravALe grAhakone padharAvatuM hatuM. pelA sajajana adhI kiMmatamAM A paga lUchaNiyuM lAvelA. je mahemAne Ave te e lakhANa vAMcI mAM kaTANuM kare. ane pelA bhAI dara vakhate khulAse kareH A te sastAmAM maLatuM hatuM, mATe lAvyo chuM. bAkI tamane joIne khUba AnaMda thayo. A bAbatamAM zrImaMtee te abhUta pragati (?) sAdhelI che. alseziyana kUtaro ja svAgata karavA taiyAra heya mahemAnanuM. bhUle cUke geTamAM paga mUkAI gaye to e pelo ghUrake ke mUThIo vALI nAsavuM paDe! mAgha kavinAM dharmapatnInI udAratA ApaNe mAgha kavinI vAta joI rahyA hatA. mAgha kavi bahu udAra hatA. te emanAM dharmapatnI paNa eTalAM ja udAra hatAM. udAratAnA kAraNe emanI pAse dhana lAMbe samaya rahI zakatuM nahi. eka vakhata eka garIba brAhmaNa kavine ghera AvyA ene pitAnI putrInAM lagna karavA hatAM. mAgha kavinuM nAma sAMbhaLI emanA dvAre te AvyuM che. kavi vicAravA lAgyA ke, Ane zuM ApavuM? kazuM ja dhana nathI pAse. gharamAM gayAM aMdara. kaMIka maLI Ave te jovA. bIju te kazuM dekhAyuM nahi. patnInA paganAM jhAMjhara dekhANa. sUI gayela dharmapatnInA eka pagamAMthI
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ khavAI gayelA "huM" ne zeAdhavA ra35 jhAMjhara kADhayuM. dharmapatanI jAgI gayAM. mAgha kavie kahyuM : devI! bIju kaMI ApavA jeguM nathI, eTale Aja.. vacce ja kavi patnI kaheH paNa nAtha ! eka ja jhAMjhara kema lIdhuM? A bIju paNa lo ane e bhAIne Apa. dharmapatnInI udAratAthI ka va prasanna banI gayA. bhavaviraha' sUri lalika zrAvaka dAnazALAmAM roja saMkhyAbaMdha lokone bhojana ApatA. jamyA pachI loke laligane duA ApatA ? jevI amArI AMtaraDI tame ThArI, tevI tamArI paNa Tharaje ! teno AbhAra paNa mAnatA tyAre laliga zrAvaka kahetA ? A badhA pratApa sagurudevane che. emaNe je mane dharma na Apyo hato te mAruM dhana bhega-vilAsamAM kharcAta, paNa paropakAranAM kAryomAM na kharcAta. tyAre loke sadgurudeva haribhadrasUri mahArAjanAM darzane jatA. ane kahetA : sUrijI, praNAma.... namaskAra vandana. sUri mahArAja AziSa ApatAH tamane "bhavaviraha" nI prApti thAo ! "bhavaviraha' zabda eTale prasiddha thaI gayo ke, loke pachI kahetA H bhavaviraha sUri ghaNuM che ! dhanya gurubhakti ! A laliga zrAvaka eka vakhata saghurudevane vandana. karavA gayA tyAre emaNe joyuM ke, gurudevanA mukha para kaIka cintA DokiyuM karI rahI che. "mahAna dhama nAyaka
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ 236 jJAnasAra pravacanamALA-2 che gurudevanA zAsananA. koI prANa praznanI citA satAvI rahI haze emane. paNa mane je enuM pageruM maLI jAya te mArI zakti pramANe huM gurubhakti karI zakuM.." laliga zrAvaka vicArI rahyA che. tyAM ja gurudevanA mukhamAMthI zabda saravA lAgyA : laliga! je ne, zAsanane mArA para keTalo badhe upakAra che. je A zAsana na hota to ApaNuM astitva na hota. kaI durgatiomAM ApaNe pheMkAI gayA hota. zAsananA upakArano badale huM kyAre cUkavI zakIza? laliga te mahAgurunI vANI sAMbhaLIne AbhA ja banI gayA. dhanya! mahAgurudeva! dhanya tamArI vANI ! "gurudeva tame te mahAna zAsana prabhAvaka che. keTalAya granthanuM sarjana karyuM Ape te.." "haju te ghaNu grantha racavAnA bAkI che. divase vyastatAnA kAraNe bahu sarjana thaI zakatuM nathI. rAtre prakAzanA abhAve lakhI zakAya nahi. divase jaI rahyA che. jaladIjaladI. jIdagI nAnI. kArya ghaNuM.." laliga mahAgurudevane vandana karI ghare gayA. paNa have bhajana emanA gaLe utaratuM nathI. gurudevanI cintA have laligamAM saMkamita thaI che. tamArA badhAne haiye je A rIte zAsana vasI jAya - laliga zrAvakanI peThe - te zAsanabhakti kAje keTalI meTI tAkAta kAme lAgI jAya ?
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
________________ khevAI gayelA "huM" ne zodhavA 237 lalliga zrAvaka vicArI rahyA che evuM zuM karuM, jethI mahAgurudeva rAtre paNa granthanuM sarjana karI zake ? phAnasano ke keDiyAno upayoga vaye che tyAre enI avejImAM. acAnaka ja eka vAta yAda AvIH eka jAtanuM ratna Ave che. je rAtre paNa divasa jevo prakAza, pAtharI zake che. tarata ja jANatA ratnanA vepArIone pUchayuM : AvuM ratna kayAMthI maLI zake? jhaverIe e dUra-dUranA eka beTamAM A ratna maLI zake tema jaNAvyuM. lalliga zreSThIe tarata pitAnA munImane taiyAra karyo. kahyuM jaladI jaldI e prakAzita ratna laI Avaje. ane jeje, mahAgurudevanI bhakti mATe A ratna lAvavAnuM che eTale dhana sAme jotA nahi. game teTalo kharca bhale thAya, ratna te joIe ja. ratna AvyuM ane lalliga zrAvakanI gurubhaktinA pratIka samuM te upAzrayanI divAlamAM sehavA lAgyuM ! bhega mATe lAkhAne kharca karanAra ghaNA che; paNa. zAsana mATe lAkhanI chAvarI karanAra keTalA ? chatrIza so rUpiyAnuM zAka. eka gAmamAM be zreSThIo rahetA ane ekabIjAnA pratispadhI-harIpha. ekavAra malakacaMda zeThane munImazAka levA bajAramAM gayo. eka zAkavALI pAse tAjAM bhIMDA hatAM. munIma kaheH lAva, badhAM bhIMDAM mane ApI de. mArA zeTha mATe. paNa tyAM ja talakacaMda zeThana munIma TapakI
Page #259
--------------------------------------------------------------------------
________________ 238 1lI bAlI. jJAnasAra pravacanamALa-2 paDyo tyAM! e kaheH be rUpiyA vadhu Apu. paNa zAka mane Apa. malakacaMda zeThane munIma garyoH have muMjI jevA tArA zeTha mATe je sastAmAM sastuM hoya e zAka laI jA, A zAka te mArA zeTha khAze. talakacaMdana munIma kaheH ahIM vAtemAM vaDAM nathI taLavAnAM. hAla, rUpiyAnAM vaDAM taLIe ! je vadhu rakama Ape te bhIMDAM laI le. bolo bolI. vAta caDasAcaDasI para caDI gaI. pAMca-dazanAM bhIMDAM paNa pAMcasaeya vAta aTakI nahi. malakacaMda zeThane munIma kahe ApaNuM hajAra ! talakacaMda vALo kayAM kama hatuM ? e e kahe ApaNA deDha hajAra, gADI pahoMcI chatrIsa se para ! talacaMda zeThane munIma chatrIzasonAM bhIDA laIne zeThane ghare te gaye, paNa manamAM thatuM hatuM ke, zeTha A kAma badala sarapAva Apaze ke lAla AMkha batAvaze ? zeThanA kAna sudhI paNa vAta te pahoMcI ja gaI hatI. talakacaMda zeThe munImane sAbAzI ApI ane kImatI vIMTI munImane bheTa ApI. kaheH teM Aja mArI AbarU rAkhI... chatrIzase nA bhIDAMnuM zAka garamAgarama zIrA sAthe UDAvyuM! A kharca karavAmAMya udAratA joIe; paNa AvI udAratA ghaNuM vyaktiomAM maLI jaze. paraMtu zAsana mATe
Page #260
--------------------------------------------------------------------------
________________ khevAI gayelA "huM ? ne zedhavA 238 lAkhanI chAvarI karavAnI bhAvanA keTalAmAM? sajajanasiMhane siddharAja rAjAe kahyuM : tame mArA maMtrImaMDaLamAM sthAna lo. sajajanasiMha kaheH mahArAja ! mApha kare. mAMDa dharma karavAno moko maLyo che. tyAM mane rAjakAjamAM kAM phasAve? siddharAja kaheH ghaNuM rAjyAdhikArIe mArI pAse che. paNa karanI vasUlAtamAM goTALe ghaNe thaI rahyo che, mATe thoDA samaya mATe tamAre rAjayane sevA ApavI paDaze. rAjAnA vacanano anAdara na karavAnA hetuthI sajajanasiMha daMDanAyaka-kara vasUlAta adhikArI banyA. paNa mananuM vaheNa te dharma bharyuM ja cAlu rahyuM. aMdarane jhUkAva dharma bhaNIne ja rahyo. dharma azuddha Atma-svarUpane zuddha banAve che. kiTegAmInI vAtamAM ApaNe pravacananA prAraMbhamAM joI gayA ke, saMta gavarnara kimegAmIne maLavA nahatA mAgatA. gavarnaranI padavI-upAdhi vagaranA kigAmIne maLavAmAM temane vadhe nahote. ApaNe ApaNI jAtanI kevI mulAkAta levA IcchIe chIe? upAdhivALuM svarUpa te pragaTa che ja ApaNuM. upAdhi vagaranA svarUpane have pragaTa karavAnuM che. "nirmala sphaTikasteva sahaja rUpamAtmanaH." granthakAra maharSi kahe che? AtmAnuM zuddha svarUpa sphaTika jevuM nirmaLa che. e zuddha svarUpa tarapha najara nAkhavAne badale loke bahAra ne bahAra
Page #261
--------------------------------------------------------------------------
________________ 240 jJAnasAra pravacanamA-2 bhamI rahyA che. paramAtmAnuM svarUpa te ja ApaNuM zuddha svarU5. kastUriyA mRganI rakhaDapaTTI pUjaya AnaMdaghanajI mahArAje kahyuM cheH parama nidhAna pragaTa mukha AgaLa, jagata olaMgI re jAya. parama nidhAna te pAse ja che; paNa ene oLaMgIne lake dUra dUra bhame che. pelA kastUriyA mRganI jema. kahe che ke, kasturiyA haraNanI DuMTImAM kasturI nAmane sugaMdhI padArtha hoya che. pavananA jhapATAthI e sugaMdha cAre bAju phelAtAM peluM haraNa, e sugaMdhI vastune meLavavA AmathI tema ane temAMthI Ama doDe che. e ja hAlata ApaNuM che. ApaNI aMdara rahelA. AnaMdane meLavavA ApaNe bahAra najara doDAvI rahyA chIe. ApaNe pUchIzuM, te e parama nidhAnane dekhavAnI Akhare kaI vidhi kharI ke nahi? pUjya AnaMdaghanajI mahArAja dharmanAtha bhagavAnanA stavanamAM e vidhi batAve che: pravacana aMjana je saguru kare, dekhe parama nidhAna; hadaya nayaNa nihALe jagadhaNI, mahimA meru samAna. guru ApaNuM hRdayarUpI netramAM AgamanAM aMjana je te parama nidhAna samA paramAtmAnAM darzana thAya. "hadaya nayaNa nIhALe jagadhaNI." ane paramA tmAnAM A rIte darzana thAya te ApaNuM zuddha svarUpanI jijJAsA ApaNane thAya.
Page #262
--------------------------------------------------------------------------
________________ evAI gayelA huM ne zeAdhavA 241 mahAmahima zrI vimaLanAtha bhagavAnanA stavanamAM pUjya AnaMdaghanajI mahArAja je kahe che; vimala jina! dIThAM layaNe Aja, te A saMdarbhamAM che. hRdayanAM-AtamanAM locana dvArA temanA jevI uccakakSAe virAjatI vyaktio ja prabhunAM darzana pAmI zake. yogIrAja AnaMdaghana mahArAja pUjya AnaMdaghana mahArAjanAM stavane ApaNuM aNumela mUDI che. e ApaNu pAse zI rIte AvI tenI eka daMtakathA che. AnaMdaghanajI jevA masta gI puruSonA mukhethI prabhudarzana vakhate AvAM uddagAra sarI rahe. paraMtu teo pite te koI evI noMdha kare nahi. daMtakathA kahe che ke, eka vAra pUjya AnaMdaghana mahArAja paramAtmAnI AgaLa A stavana gAI rahyA hatA, mandiramAM bIjuM koI hatuM nahi; paNa gAnuga e vakhate pUjya jJAna vimaLa sUri mahArAja tyAM jaI pahoMcyA ane temaNe AnaMdaghana mahArAjanA pavitra kaThethI vahetA thayela zabdone lipibaddha karI dIdhA. dhI lIdhA. AvA mahApuruSonI zabda prasAdI e ja emanA jIvananI neMdha hoya che. enAthI emanA Antarika vaibhavanI AchI zI jhAMkhI, ApaNuM yegyatAnusAra, ApaNane thAya che. pRhA mAtrane jemaNe khetarI khetarIne pheMkI dIdhI hoya tevA A mahApuruSe pAsethI emanA bAhya jIvananI vigata jJA. 16
Page #263
--------------------------------------------------------------------------
________________ 242 jJAnasAra pravacanamALA-2 te zenI maLe? sivAya ke emanA samasAmayike e emanA viSe kazuM lakhyuM hoya. teo pite emanA eka padamAM kahe che: "mere prAna AnaMdaghana, tAna AnaMdaghana; mAta AnaMdaghana, tAta AnaMdaghana.." "rAja AnaMdaghana, kAja AnaMdaghana nAma AnaMdaghana, lAbha AnaMdaghana...." le, A emanuM jIvanavRtta! comerathI basa AnaMdanI amI varSA thaI rahI che ane emAM A gIrAja nahAI rahyA che. AvA gIrAjane ke pichANI zake ? pUjya mahopAdhyAya yazavijaya mahArAja pUjya AnaMdaghanajInI aSTapadImAM kahe che : "sujasa vilAsa jaba pragaTe AnaMdarasa, AnaMda akSaya khajAne; esI dazA jaba pragaTe citta aMtara, sehi AnaMdaghana pichAne...." AnaMda mATenI antaryAtrA je karI zakyo che yA karI rahyo che te ja AnaMdaghanajIne jANI zake. granthakAra maharSie A ja vAta ahI karI che. AnaMdaghana rUpa nija svarUpane vivekI draSTA ja joI zake che. jaDatatra vimulhati." bAhyadaSTi manuSya bahAranA darzanamAM e mazagula thaI gayA che ke, "parama nidhAna pragaTa mukha AgaLa hovA chatAM enA tarapha jhAMkyA vagara e bahAra paDatI bArI dvArA bahAra jhAMkI rahyo che. ApaNe Antara darzana karIzuM?
Page #264
--------------------------------------------------------------------------
________________ [15] siddhanI zobhA re zI kahuM?' anAropasukha moha tyAgAhanubhavannapi / AropapriyalokeSu vaktumAzcaryavAn bhavet // kevuM hoya che mokSanuM sukha? "jyota se jata milANuM" jevA vAkyone prayoga je samayanI sthitinuM citraNa karavA sAru vaparAto hoya che e samayanA niravadhi AnaMdane zabdonA kemerAmAM kilaka kare lagabhaga azakya che. ATha dRSTinI sajhAyamAM pUjya mahopAdhyAyajI yazevijaya mahArAja kahe cheH sarva zatrukSaya sarva vyAdhilaya, pUraNa sarva samItAjI; sarva arathane sukha tehathI, anaMtaguNa
Page #265
--------------------------------------------------------------------------
________________ 244 jJAnasAra pravacana mALA-2 nirIhA..zatruone bhaya dUra thaI jAya,badhA rogo dUra thaI jAya, sarva IrachAo pUrNa thAya ane sarva padArtho maLatAM je sukha Upaje tethI anaMtagaNuM sukha mokSamAM hoya che. vidheyAtmaka rIte paNa muktAtmAnA AnaMdanI AcherI jhAMkhI, maharSionA zabdane sathavAre thaI zake. niSedhAtmaka rIte paNa e glimpse joI zakAya. pUjya padyavijayajI mahArAje "siddhapada pUjAramAM A rIte muktAtmAnA AnaMdano grApha derI batAvyuM che: "akehI, amAnI, amAyI, alobhI." na krodha, na mAna, na mAyA, na lobha...niSedhAtmaka rIte AnandanI A prastuti karI. krodhanA kAraNe upajatI uzkerATajanya vedanA keTalI hade ApaNane akaLAvI mUkatI hoya che? "kodhavaza dhamadhame, zuddha guNa nahi ra .bhakta paramAtmAnI stavanAmAM kahe che. huM te krodha kaSAyane bhariye, tuM te upazama rasane dariyA.. amAnI. siddha bhagavaMto mAnathI para. ApaNuM samUruM astitva ja Ego_abhimAnanA paDathI upaseluM. e paDa nIkaLI jatAM zuM zeSa rahe? khyAtino keTale to rasa che ke loke prakhyAti na maLe to kukhyAti mATe paNa taiyAra che! Aje kukhyAta mANasanI vAte vAMcavAmAM lokone ke rasa che? "garamAgarama aThavADikone saMtanI kathA chApavAnuM Aje poSAya tema nathI. DAkUonI kathA ane baLAtkAra, lUMTanA kissAo ja chapAya che ane evA megejhinene phelAve ghaNe mATe hoya che.
Page #266
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddhanI zobhA re zI kahuM? 245 kevA samAjanuM nirmANa thaI rahyuM che? jyAM pAyAmAMthI ja rasavRttine cheTA mAge deravAmAM AvI rahI che, e samAjanI ImArata laDakhaDyA vagara zI rIte svastha UbhI rahI zakaze ? pahelAMnA gurukuLa kevAM hatAM pahelAMnAM gurukuLa ? kevAM vidyAnAM dhAma hatAM e ! jyAM vidyA saMskAra sAthe maLatI....ane gurujanane Adara ke? rAjakumAra hoya te paNa gurunI lAla AMkha thatAM DarI jAya eka rAjakumAra eka gurukuLamAM abhyAsa karato. bIjA paNa vidyArthIo tyAM abhyAsa karatA. keI zreSThIputra hato to keI brAhmaNa vidyArthI hato. gurunI badhA para eka sarakhI najara. rAjaputrano abhyAsa pUrNa thayo. vidAyanI veLA AvI. rAjaputranuM mana khinna cheH AvA vatsala gurudevane roga pharI have kyAre maLaze? gurunA caraNomAM rAjaputra ALoTavA lAgyo. tyAM ja gurudeve pitAnI pAse rahela netaranI seTI rAjaputranI pITha para be-traNa vAra lagAvI. rAjaputre UMcuM joyuM. gurudevanA mukha para koInI jarAya nizAnI nathI. maraka-maraka hasI rahyA che teo. rAjaputre premathI A "prasAdI'nuM rahasya pUchayuM tyAre guru kaheH thoDA samaya pachI tuM rAjA banIza. daMDanIti tArA hAthamAM Avaze.
Page #267
--------------------------------------------------------------------------
________________ 246 jJAnasAra pravacanamALA-2 maMtrI tArI AgaLa phariyAda rajU karaze ke, A manuSya A gune karyo che, tene zuM sajA karavI? e vakhate bIjA rAjAonI peThe tuM paNa amAnavIya sajA na pharamAvI bese e mATe A soTIo tane phaTakArI che. A seTIne jIvanamAM bhUlate nahi! tuM rAjA bane eTale manuSya maTI jatuM nathI. ema gunegAra gune kare ethI e paNa manuSya maTI jatuM nathI. sarva prANuone sukha game che. duHkha keIne gamatuM nathI. A sUtrane sAme rAkhIne tuM jIvIza te navyanI sImAnuM ullaMghana tArA hAthe nahi thAya! kevuM hatuM A saMskAra sAthenuM jJAna ! vidyArthImAM vidyA meLavavAnI labaddhatA paNa keTalI hatI ! bhAratanA gurukuLanI prazaMsA sAMbhaLI e vakhate paradezathI paNa vidyArthIo tyAM adhyayana karavA AvatA. huM hAthI jevA nathI Avyo ! eka vidyArthI Araba dezamAMthI bhArata bhaNavA mATe Avele. varSo pahelAMnI A vAta che. eka khyAti prApta gurukuLamAM rahI e Araba vidyArthI abhyAsa karI rahyo hate. eka vakhata gurujI pATha ApI rahyA hatA te vakhate gurukuLanA makAna pAsethI eka hAthI pasAra thayo. hAthInI ghaMTaDIone avAja AvatAM vidyAthIo badhA UbhA thaI gayA. hAthI jevA mATe na Ubho thayo eka mAtra A Araba vidyArthI.
Page #268
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddhanI zebhA re zI kahuM ?" 247 - hAthI dekhAte baMdha thatAM, badhA vidyArthIo pharI pATha mATe besatAM gurujIe pelA Araba vidyArthIne pUchayuM : bhAI! tuM te evA dezamAMthI Ave che, jyAM hAthI koI vAra jevA ja na maLe. ahIMnA vidyArthIoe te ghaNuM vAra hAthI joyele ane chatAM teo hAthInuM nAma sAMbhaLatAM UbhA thaI gayA ane tuM... pelA vidyArthIe ATaluM ja kahyuM? gurudeva! seMkaDe kezanI majala kApI huM adhyayana karavA ahIM Avyo chuM, nahi ke hAthI jevA. A javAba sAMbhaLI bhAratIya vidyArthIo evA zaramiMdA banyA ke, temaNe te vakhate ja nirNaya lIghe ke ApaNe kadI pATha vaccethI have UThavuM nahi. cAvavuM te mAre paDe che ne ! pATha vaccethI uThAya nahi. pravacana vaccethI paNa UThAya nahi. bhagavAnanI vANI pUrA Adara sAthe sAMbhaLavI joIe. eka zeThane puNyane zeThANI bahu bhaktivALAM maLyAM hatAM. zeTha bahu ALasu. jamavAne samaya thAya tyAre zeThANuM pATalo mUke. Asana bichAve. bhANuM pIrase. are, jeTalInA TUkaDAya zeThANI kare ane zeThanA memAMya mUke. paNa toya zeThanuM moTuM te eraMDiyuM pIdhuM hoya tevuM ja. zeThANI kaheH tame jarA hasatuM moDhuM rAkhatA ho te mane keTalo AnaMda thAya? ane tamArI keTalI sevA thAya che,
Page #269
--------------------------------------------------------------------------
________________ 248 jJAnasAra pravacanamALA-2 teya. juo raI huM karuM, bhANuM huM pIrasuM, jeTalInA TUkaDAya huM karuM ane tamArA meMDhAmAMya mUkuM teya tamAruM mukha hasatuM kAM nahi? dhImethI zeTha kaheH e te badhuM ThIka, paNa cAvavuM kane paDe che? cAvavuM te mAre paDe che ne! pravacanamAM zrotAnI A hAlata te Aje nathI ne! zAstrakAra mahApuruSa jJAnAmRtanuM bhejana zAstronA amara pAtromAM mUkI gayA... paNa e amRta tame sIdhuM gaTagaTa utArI jAya tevuM nathI. e saMskRta bhASAmAM che yA prAkRta bhASAmAM che. eTale atyAranA pravacanakAra mahAtmAo tamArI bhASAmAM tame samajI zake e rIte e jJAnAmRta pIrase che. potAnA svAdhyAyanA amUlya samayamAMthI cheDe samaya kADhI tamane prasAdI Ape che. bhagavAnanI vANInI. ane e sAMbhaLavAno avasara mahApuNya tamane maLe che tyAre..? avasara jatuM rahe che hAthamAMthI ke ene AvakAre che tame? No timene upAya yAda rAkhe, "No time' e ziSTAcAranI bhASAnuM sarjana che. "No interest kahI zakAya nahi mATe ja na TAIma belAtuM hoya che. Aje ghaNI vakhata majAnI vAta jovA maLe che. jene tame vyasta manuSya kaho che, e muMbaIthI dilhI te plenamAM jaze. paNa tyAM gayA pachI hAu Tu pAsa dha TAIma? (samaya kema pasAra kara ?)
Page #270
--------------------------------------------------------------------------
________________ "siddhanI zobhA re zI kahuM ? 240 nA pratyuttara rUpe kalabamAM ramI ramavA jaze! pahelAM samaya kema bacAva enI mathAmaNa pachI samaya kema pasAra kare enI mUMjhavaNa.. chatAM, evA mANasone tame sArAM pustaka vAMcavA Apo. e vAMcanamAM je rasa paDI jaze to e AgaLanA pagathiyAM paNa caDhavA lAgaze. vAcana ke zravaNa e prathama pagathiyuM che. jo ke, zravaNa karatAM paNa zuzraSA - dharma sAMbhaLavAnI IrachAne mahattvapUrNa lekhavAmAM AvI che. zuzraSAne saravANuM kahI che. je bhUmimAM pANInA aite nIkaLI AvavAnI zakyatA hoya tyAM kareluM khodakAma, khedavAthI thayela zramane ThaMDA pANIthI upajelA sukhamAM vilIna karI de che. paNa raNamAM ja davAnuM hoya to...? zravaNa ke vAcana pachInuM Step che cintana, manana. eka eka zabdane vAgoLave. ane tyAra bAdanuM Step ApaNane sAkSAtkAra bhaNuM laI jAya che. nididhyAsana. dharmane sAkSAtkAra thatAM ja... dharmane sAkSAtkAra thatAM ja jIvana eka navI dIptithI camakIluM banI jAya che. jIvanane ucatama Adarza ApaNuM sAme khaDo thAya che. pachI, manaraMjananA nAme manobhaMjana kare tevAM sAdhanonI pAchaLa doDavA mATe ke jIvana jarUriyAtanI vastuonA nAme mojazekhanI vastuo bhegI karavA mATe te vyakti pAse samaya nathI rahete hato. enI
Page #271
--------------------------------------------------------------------------
________________ 250 jJAnasAra pravacana mALA-2, eka eka kSaNa arthasabhara, sajIva banI jAya che. mRtaprAya. banelA jIvanamAM utsAhanI, umaMganI lahera deDI jAya che. ane jIvana AnaMdathI pUrNa banI jAya che. aMdarathI AnaMda, maLate zarU thaI jAya che ane tethI bahArathI AnaMda umeravAnI jarUra nathI paDatI. jene kudaratI rIte viTAmIna sI, maLI jatuM hoya te viTAmIna sI nI TIkaDIo zA sAru gaLe ? dharmano sAkSAtkAra thatAM eka vAta dhArmika vyaktinA manamAM spaSTa thaI jAya che ke, enI pAsethI bIjuM badhuM jatuM raheze te cAlaze, paraMtu dharma jaze te nahi cAle. dharma ja jIvanane paryAya banI gayo che ne! pachI ene dharmanA mArgethI calAyamAna karI zakavA keAI samartha nathI. pavitra uttarAdhyayana sUtramAM eka sarasa zloka Ave che. jene gujarAtI padyAnuvAda A pramANe cheH AtmA thaye nizcita jehane ke, tyajIza huM deha, na dharmazAsana; tene caLAvI nava indriya zake, jhaMjhAnile meru mahAdrine yathA..... game te jhaMjhAvAta meru parvatane na lAvI zake tema dharma mATe jenuM mana nizcala thayuM che tene viSayAsakti caLAvI zakatI nathI. dharma sAdhana che jIvana zuddhinuM. mokSanuM. dharmane sAdhana tarIke mAnanAra reja vicAre che ke mane viSayomAMthI mukti
Page #272
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddhanI zabhA re zI kahuM ? 251: zI rIte maLe ? enTenA che, TI. vI. nathI! eka bhAI e mitrane kahyuM : Aje ramAnArI TesTa mecane TI. vI. para jovA huM tamAre tyAM AvIza. pelA mitra kaheH paNa mAre tyAM kyAM TelIvijhana che ? pelA bhAI kahe : tamArI IrachA nahi hoya te nahi AvuM. bAkI te, meM pite tamArA baMgalA para kAle enA jela ne! pelA bhAI kahe paNa enTenAnI huM kayAM nA pADuM chuM! eTenA che. loko ema mAne ke, phalANA bhAInA tyAM TI. vI. che e mATe. bAkI TI. vI. nathI ja. ane. hamaNuM lAva ya nathI. TelIvijhana jene "jevA " mATe joIe che tene ja TI. vI. seTa lAvo paDe ane enTenA lagAvavuM paDe. paNa. jene khAlI vaTa ja pADa heya tene enTenAthI cAlI. jAya ! caravaLe enTenA che. jayaNAno bhAva e TI. vI.. che. caravaLe eTale sAmAyikamAM ubhuM thavAne paravAne ATalI ja enI vyAkhyA na karatA ! jiNa kare jinavara pUchae. jINahA maMtrI paramAtmAnI pUjA mATe jaI rahyA hatA. hAthamAM pUjananI sAmagrIne thALa che. tame pUjA karavA jAva tyAre gharethI aSTaprakArI pUjAnI sAmagrI laI jAya che ne ke badhuM daherAsaramAMthI ja laI
Page #273
--------------------------------------------------------------------------
________________ 252 jJAnasAra pravacanamALA-2 le che? parabhAruM pioNAbAruM nathI karatA ne ? svadravyathI ja paramAtmAnI pUjA karavI joIe. jINahA maMtrI pUjA karavA mATe jaI rahyA che. tyAM koTavALa eka AropIne laIne Ave che. tenA ApanI vAta maMtrIe sAMbhaLI. nyAyAdhikArI tarIke maMtrI ja kAma karatA hatA. Aropa sAMbhaLyA pachI maMtrIne lAgyuM ke phAMsInI- zirachedanI ja sajA enA mATe hatI. paNa pUjAnA kapaDe phAMsInI sajAnI vAta zI rIte kahevAya? temaNe bIMTaDuM teDI nAkhyuM. keTavALa samajI gaye. AropI paNa samajI gaye. AropI cAlAka bAroTa hate. hakIkatamAM eNe gunho karyo paNa nahotuM paraMtu beTI rIte tene pakaDavAmAM Avela. tyAre bAroTe maMtrIne kahyuM: jINahAne jinavara, na mile tAre tAra; jiNa kare jinavara pUjIe, so kima mAraNahAra ? "je hAthe tame jinezvarane pUje cho, e hAthe ja bIjAne motane ghATa utAravAnI sajA pharamAvatuM sUcana kare che ?" bAreTanA A IzArAthI tarata ja maMtrI bAroTane praNamI rahyA. "tame mane kharekharuM jJAna ApyuM. tame ThIka ja kahyuM ke, jINahAne jinavara, na mile tAre tAra... bhagavAnane haju huM barobara nathI pichANI zakyo." bAroTane satkAra karI temane vidAya karyo. sajAte rada thaI ja, vadhumAM - satkAra karyo.
Page #274
--------------------------------------------------------------------------
________________ "siddhanI zobhA re zI kahuM ?? 253. A kaDIne barAbara hadayastha kareH jiNa kare jinavara pUjIe, se kima mAraNahAra? je hAtha vaDe jinezvara devanI pUjA karI, e hAtha vaDe koI paNa jIvane vadha zI rIte thAya ? je jIbha vaDe paramAtmAnAM guNagAna gAyAM e jIbha apazabdonuM uccAraNa karI zake ? je hRdayamAM dharmane sAkSAtkAra thayo tyAM viSaya zI rIte rahI zake ? Asaktione bhAgye ja chUTake ! siddha bhagavAnanuM svarUpa ApaNe vicArI rahyA chIe akehI amAnI amAthI alobhI..." krodha, IrSA, nindA A badhA durguNomAMthI je durguNa ApaNAmAM hoya tenAthI viruddhanA, paramAtmAmAM rahela guNanuM vAraMvAra smaraNa karavuM. "huM te manathI na mUkuM mAna, tuM mAnarahita bhagavAna." gAmanA akhabAra gaMgADezI gaMgAmAM gAmanA akhabAra jevAM. hAlatuM-cAlatuM. akhabAra ! gAmanA badhA gaMgA DezIthI gabharAya. je saheja emane vAMkuM paDayuM te joI le, basa, sAmevALAnA DAMDiyA phula na kare te gaMgA DozI zAnA? eka vakhata cImanalAla zeThanA ghare DozI gayA, ne keIe Adara-satkAra karyo nahi. DozI to dhUMA kUMA thaI tarata gAmamAM ghare ghare pharavA mAMDayA. badhAyane kahe :
Page #275
--------------------------------------------------------------------------
________________ 254 jJAnasAra pravacanamALA-2 pelA cImanabhAInA tyAM paisA mUkyA hoya te have upADI le jaladI. "kema ?" kema, te zuM mArA bhAI? tameya nAnA kIkalA jevA che ne ! A have jue. eka-be dA'DAmAM emanA devALAnA samAcAra na sAMbhaLo to mane "phaTa' kaheje ! meTe navalasA hIrajI je dekhAva kare che, paNa mAMhi liMpila che." AkhA gAmamAM DozI lAkaDI laIne pharI AvyAM ne thoDIvAramAM cImanalAlanI dukAne dareDa paDaye lokone ! vyAje paisA mUkI gayA hoya te badhAya mAgavA Ave ekI sAthe te zuM thAya ? cImanalAla samajI gayA ke, A kArastAna gaMgA DezInAM ! lokone dukAnanA AgaLanA bhAgamAM besADI pAchaLane bAraNethI rUpiyA rokaDA se ane vadhumAM chIMkaNInI DabbI laI cImanalAla gaMgA DezIne tyAM gayA. ane jyAM A nivedya joyuM tyAM DezI khuzakhuza ! cImanalAla kaheH mA ! have tAre teya tame, ne DUbADe teya tame. zuM thayuM?" mAjI ! aphINa ghoLIne pIvuM paDe tevI paristhiti sajANI che. leNadAroe lAIna lagAvI che. !"
Page #276
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddhanI zobhA je zI kahuM ?" 255 te emAM Ama gabharAI zuM gayA ? jAva. huM AvuM ane bAjI sudhArI lauM chuM." cImana zeTha gayA ane pAchaLanA bAraNethI pesI gayA dukAnamAM. thoDIvAramAM gaMgA mA dukAnanA AgaLanA bhAgamAM AvyA. hAthamAM thelI hatI. "are cImana zeTha, e cImana zeTha! jarA A thelI saMbhALaje. mArA bhAI ! A senuM ne rUpiyA ne badhuM tamAre tyAM mUkavA AvI chuM..." pachI, cImana zeTha, dukAnamAMthI nIkaLIne bahAra "hamaNAM ja mane samAcAra maLyA ke, cImana zeThanI sthiti te saddhara che. emanA vahANa DUbI gayAnA samAcAra mane maLelA. paNa have mAluma paDayuM ke, e samAcAra khoTA hatA." leke badhA gUpacUpa pota-potAne ghera pahoMcI gayA. eka vakhata gAmanA eka zrImaMtanA ghare eka yAtrika brAhmaNa AvyuM. zrImaMte potAnA ghare ene utAre Apyo. khIra-purInuM bhajana karAvyuM. have baneluM evuM ke, dUdha laIne gAmaDethI bharavADaNa AvI rahI hatI tyAre AkAza mAM samaDIe pakaDelA sapanA mukhamAMthI jheranA biMdue TapakyA ane te bharavADaNanA bogharaNAmAM ja paDayA. nathI bharavADaNane A khabara. nathI pelA zrImaMtane khabara. temaNe te premapUrvaka atithine pelA viSayukta dUdhamAMthI khIra banAvI pIrasI. zrImaMtanA tyAM savAre nAstA mATe gAma
Page #277
--------------------------------------------------------------------------
________________ 256 jJAnasAra pravacanamALA-2 mAMthI ja dUdha AvatuM. ane nava-daza vAgyAnA sumAre gAmaDethI A bharavADaNa phUdha laIne AvatI. bharavADaNe lAvela dUdhanI khIra banI. ane zramathI thAkela atithi badhI khIra jamI gayA. | bhajana pachI atithi sUtA. paNa sUtA e sUtA. ciranidrAmAM piDhI gayA. sAMje jagADavA gayA tyAre khabara paDI ke atithi te mRtyuzaraNa thaI gayA che. egya aMtima vidhi karI. zrImaMtanA haiye ati duHkha hatuM. gAma AkhuM zokamagna hatuM. khuza hatAM eka gaMgA mA ! emane te ghaNA divasa thI koInI nindAne kherAka na maLe, eTale roTalAya bhAvatA nahatA ! DozI te lAkaDI laIne upaDayA. je maLe ene kaheH sAMbhaLyuM? A zrImaMtanuM kArastAna! brAhmaNane mArI nAkhyo ! loke to huM-huM kahI AgaLa calatI pakaDe. kAraNa ke DozIne kaMI kahevAya paNa nahi zIkhAmaNa ApavA keI jAya te pachI enI ja philama utArI nAkhe ! AkhA gAmamAM DozI pharI AvyA. DozIne gayA pachI leke kahetA : brahmahatyAnuM pApa te kharekhara A DozIne ja lAge. kAraNa ke nathI kaMI jamADanArane vAMka. nathI bharavADaNane vAMka. paNa A DozI ATalI badhI niMdA karI rahI che, eTale kharekhara te A hatyAnA pApanuM pioTaluM DozInA zire ja che !
Page #278
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddhanI zabhA re zI kahuM?' 257 Aje gaMgA DezIne vistAra khUba phAlya phUlya che ! jyAM juo tyAM nindaka vRtti ! ane pitAnA belanI kaI kiMmata manuSyane rahI che? ghaDI pahelAM jenI AgaLa besI enA guNagAna karate 'te, pilasananA Dabbe DabbA ThAlavato te enI ja pITha pAchaLa enI kApatI karavA lAge ! potAnA ja zabdonI pitAnA hAthe A te kevI avadazA ! huM te mAruM to maruM. IrSAvRtti paNa keTalI vakarI che? bIjA keInuM sukha manuSya sAMkhI ja zakatuM nathI. pote nukazAna vahorIne, baso-pAMcase gharanA bagADIne paNa mANasa bIjAne khedAnamedAna karavA taiyAra hoya che. pelI kahevata Ave che. huM maruM te maruM, paNa tane rAMDa karuM.... A kahevatanA mULamAM rahela kathAnA nAyaka jevA zUravIra (?) manuSyane Aje toTe nathI ! e kathAnA nAyaka bhAIne potAnI patnI para ghaNuM vakhata guse caDe. guse te e caDe ke, basa jANe zuM ya karI nAkhavuM! chelle vicAra Ave emane, ke bIju kaMI nahi, bairIne vidhavA banAvavI. jethI AkhI jIMdagI raDyA kare ane duHkhI thAya. kamAnAra te kaI heya nahi pachI... A te pite kamAya che ne pelI tAgaDadhInnA kare che! paNa muzkelI e ke, patnI ne vidhavA banAvavI hoya te pitAne paraloka pahoMcavuM paDe! vAMdhe nahi, the DuM duHkha jJA. 17
Page #279
--------------------------------------------------------------------------
________________ ra58 jJAna sAthe pravacanamALA-2 sahana karavuM paDe te bhale karavuM paDe, paNa ene te baraaranu dekhADI devuM, AthI e bhAI belyAya kharA ekavAra patnI pratiH huM maruM te maruM, paNa tane rAMDa karu..... A viSavartuLamAM koNa bacI zake? nindAvRtti ane IrSAvRttie dUSita karela A vAtAvaraNamAM, A jherI paryAvaraNamAM keNa surakSita rahI zake ? mahApuruSanAM vacananuM vAraMvAra anusmaraNa karavAthI ApaNe A jherI vAtAvaraNamAMthI bacI zakIe. eka tattvajJAnane enA prazaMsake kahyuM : kAle phalANuM bhAI ApanI pITha pAchaLa ApanI nindA karatA hatA. tatvajJa hasIne be : mArI gerahAjarImAM mane kaI mArI nAkhe toya mane vAMdho nathI; pachI koI mArI TIkA kare ethI huM zAne akaLAuM? ke sarasa javAba che! ApaNI gerahAjarImAM ApaNA viSe koI game tema belI gayuM, emAM ApaNuM zuM lUTANuM? zA mATe ApaNe akaLAIe ? akehI-amAnI..." siddha bhagavaMtanA guNone khyAla tyAre ja Avaze, jyAre krodha, mAna vagere e karela khUvArIne ApaNane khyAla Avaze. bhaviSyamAM te narakAdi gatimAM durdazA che ja; paraMtu kredhathI, IrSothI ahIM ja kevuM bhayaMkara Tensana upaje che?
Page #280
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddhanI zabhA re zI kahuM? 259 sukhI kahevAtA samAjamAM Aje IrSAnA cepI rege bhayaMkara rIte dekhA dIdhI che. caracAmAMthI maracAM! eka gurunA dehAnta pachI emanA ziSya maThAdhIza koNa bane e prazna para laDavA lAgyA. zabdacarcAmAMthI hAthohAthanI laDAImAM sarI paDayA e leke : carcAmAMthI uDe maracAM, te maracAM mAMthI thAya hADakAnAM phUracAM! bina jarUratanI carcAmAM leke keTalAM nAhakanA herAna thAya che ! kAkA-bhatrIje eka gAmathI bIje gAma jaI rahyA hatA. rastAmAM eka bAjarInA khetaramAM pAka sarasa thayele hato. kAkA kaheH kharekhara, A khetarane mAlika nasIbadAra che. pacAseka borI (kethaLA) bAjarI te ene thaze ja. bhatrIje kahe kAkA tamArA te badhAM varasa pANImAM gayA ! AvaDA khetaramAM vaLI pacAsa berI bAjarI thatI haze ? mAruM mAnavuM che ke, cAlIsa berIthI saheja paNa vadhu na thAya ! pitAne bina anubhavI samajanAra bhatrIjA para kAkAne gusse AvyeH tane zuM khabara paDe, khAdhAnI? pacAsa berIthI vadhu utare bAjarI e barAbara che. bAkI pacAsathI saheja paNa ochI nahi e nakkI ja che. carcAmAMthI beya maracAmAM utarI paDayAM ane maracA mAMthI hAthohAthanI laDAI para ! bhatrIjo zabdayuddhamAM bhale
Page #281
--------------------------------------------------------------------------
________________ 260 jJAna sAthe pravacana mALA-2 na pahoMce kAkAne, paNa have vAre ene hate. "pahele mAre te kadI na hAre" sUtrane dhyAnamAM laI eNe kAkAne pachADayA ane upara caDI beThe te. kAkAnI dADhIne kheMcatAM te kaheH bole, kAkA ! have mArI vAta kharI kahezo ke nahi? je cAlIsa berI bAjarInI vAta kabUle te tamane hamaNAM ja cheDI dauM ! nahitara A dADhI kheMcI laIza! kAkA paNa kaMI kama na hatA. e kaheH dADhI cU cUre thAya, paNa eka bUro ochA na kahuM... dADhI bhale jatI rahe, enI citA nathI; paNa meM kahela berIonI saMkhyAmAMthI eka paNa berI ochI nahi thAya. chevaTe vaTemArguoe bannene chuTTA paDAvyA. bAjarI cAlIsa maNa thAya ke pacAsa maNu; Amane zuM hatuM ? nahote. eka dANe kAkAne maLavAne ke nahotuM bhatrIjAne kaMI kamizana maLavAnuM ! "mAru te sAcuM" A bhUmikA jhaghaDAnuM mULa che. "sAcuM te mAruM" A bhUmikA AvI jAya te jhaghaDA samApta thaI jAya. "guru mahArAjane upadeza !? pelA ziSya, gurunA dehAnta pachI maThAdhIza banavAnI harIphAImAM utarI gayA che. harIphAI to kevI ! gaLAkApa harIphAI. be harIpha hatA gAdInA. baMnenA anuyAyIo eka-bIjAnAM mAthAM kApavA taiyAra thaI gayAM che.
Page #282
--------------------------------------------------------------------------
________________ "siddhanI zobhA re zI kahuM ? 261 gAmanA AgevAna mANasene A dhamAlanI khabara maLatAM teo tyAM AvyA ane kahevA lAgyAH kyAM tamArA gurune upadeza ane kyAM A tamAruM AcaraNa? tamArA gurudeva reja vizvamatrIne upadeza ApatA ane tame loko gharamAM ja laDAI karI rahyA che ! eka baTaka bele celo belI uThaye : gurudevane upadeza te amAre mAthA para che. gurudeva vizvamatrInI vAta kahetA, to ame paNa vizvamaitrImAM mAnIe chIe. AkI, aMdara aMdara na laDavAnuM kaMI guru mahArAje kahyuM nathI ! kevI che A IrSA? aMdara aMdaranI laDAI! ghare ghare jAdavAsthaLI jAmelI che ne! paDozInA pIttaLanA, ne gAmanA gArAnA eka mAjIne eka jaNe pUchayuM kema bahena bA majAmAM che ne ? mAjInI ekanI eka pariNItA putrI mATe pelA bhAIe A pUchyuM hatuM. mAjI kahe ene te bAdazAhI che, bhAI! savAre uThIne daherAsara jaI Ave tyAM rasoI yAe cA nAsta taiyAra karI rAkhyo hoya. badhA sAthe cA nAsta karo, nahAI-dhoI te pUjA karavA jAya. pUjA karIne AvatAM te jamavAne samaya thaI jAya. bhajana karI ArAma kare. pachI bapore cA pI paDozamAM pharavA jAya. sAMje jamIne jamAI ne e beya pharavA jAya... basa. bAdazAhI che ene te !
Page #283
--------------------------------------------------------------------------
________________ 262 jJAnasAra pravacanamALA pachI emanA dikarAnI putravadhU viSe pUchavAmAM AvatAM ja mAjInI AMkhomAM lAlAza AvI gaI. kaheH mUke enuM nAma. ene kAma zuM che bIju? Akho divasa sUI rahevuM ne gappAM mAravAM. A sivAya bIjuM kAma harAma karatI hoya te ! savAre uThe meDI, pachI devadarzanathI AvI cA-nAstA kaike. tyAra bAda bAtharUmamAM jAya nahAvA te be kalAke bahAra nIkaLe. bapore khAIne - barobara jhApaTI ne ghare. cAra vAgye jAgI cA-pANI pI bahenapaNIo joDe gappAM mAravA jAya te vahelI paDaje rAta ! pele pUchanAre te mAjInA mukha sAme tAkI ja rahyo thelI vAra. emanI pUtravadhU e ja karatI hatI, je emanI pUtrI karatI'tI paNa premanA camAthI jovAnA kAraNe pUtrInuM sukha rAjarANI jevuM lAgatuM. jyAre pUtravadhUnuM sukha khamAtuM nahotuM. joI zakAtuM nahotuM. cazmAnA kAca pharI jatA hatA ne ! zreSanA kAca dvArA jevAvAne kAraNe A muzakelI sarjAtI hatI. hamaNAM evI jAtanA kAca zedhANa che, je taDakAmAM enI meLe sapheda raMgamAMthI lIlA, AsamAnI raMganA banI jAya. sUryanA kiraNanI asarathI raMgamAM parAvartana. dareka mANasa AvA kAcavALA cazmA aMtaranI AMkha para lagAvI pharI rahyo tevuM lAge che, nahi ? "mAre cheka senAnA, pADozInA pIttaLanA ane gAmanA chokarA gArAnA...!
Page #284
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddhanI zabhA re zI kahuM ? 263 jIvana jyAre mahatsava samuM bane che. akohI, amAnI, amArI, alabhI" siddha bhagavatenA AnaMdamaya svarUpanI vAta pUjya padma vijaya mahArAja kahI rahyA che. krodha, mAna, mAyA, lobha pUrNatayA nahi paNa AMzika rIte dUra thAya to keTalI zAnti maLe che? "Tensana nA grahanI pIDA kaSAyanA darIkaraNathI kevI ochI thAya che, e tame jAte prayoga karIne anubhave. kevA yugamAM ApaNe jIvI rahyA chIe? pitAnuM nAka vADhIne bIjAnuM apazukana karanArAonI jamAta vacce rahevAnuM che. Ave vakhate "sarva kalyANa"- nI bhAvanAne varelA prabhunA zAsanamAM ApaNe Antarika praveza thaI gayo haze te, ane te ja vAMdho nahi Ave. nahitara A yuga tamArI mAnavatAne kyAre pazutAne puTa ApI deze, tamane khyAla paNa nahi Ave." ane paramAtmAnA mahA zAsanamAM ApaNe praveza thAya che tyAre AnaMda, AnaMda chavAI jAya che e vakhate. pUjyapAda siddhasena divAkara sUri mahArAjAe dvAnniza6 dvatrizikAmAM paramAtmAnI stavanA karatAM kahyuM che. prabhu ApanI kRpAne prasAda pAmelA amAre mATe te A jIvana ja moTo mahotsava banI gayuM che. paLa, paLa lAkheNI. kSaNa, kSaNa megherI. AnaMdanA rasamAM jhaLAyelI ghaDIo, muhUrto, divase. pUjya rAma vijaya mahArAja paramAtmadarzananA samayanI
Page #285
--------------------------------------------------------------------------
________________ 264 jJAnasAra pravacanamALA-2 vAta karatAM kahe che : "dukha dehaga dUra TaLyAM e, pekhI prabhu mukhacaMda ke.." ane ? " cintAmaNi muja kara caDhayuM e pAye tribhuvana rAja ke." "muha mAgyA pAsA DhaLyA e, sidhyA vAMchita kAja ke...." paramAtma darzanathI ja Atmazuddhi thaze. bhakta prabhunI stavanA karatAM kahe che : "mane mAyAe mULe pAzI, tuM te nibaMdhana avinAzI." huM mAyAnA pAzamAM baMdhAI gaye. chu, tame nibaMdhana che. "mAre janma-maraNane jore, te te teDayo tehano de." prabhunA rUpane jotAM jotAM prabhusama banavAnuM che ApaNe pUjaya mahopAdhyAya yaze vijayajI mahArAja paramAtma stavanAmAM kahe che : "dekhI abhUta tAruM rUpa, arija bhAvika arUpI pada vare jI.." ApanuM rUpa jotAM Apane bhakta arUpI padane pAme che. kabaDo rAjakumAra phUTaDo zI rIte banyo? eka rAjakumArane nAnapaNathI ja khUMdha nIkaLela. rAjA ne eka ne eka dIkare. bhaviSyane rAjA bananAra gAdI vArasa. Ama te e phUTaDe, sohAmaNuM hatuM. paNa A khUghe enA rUpane kaccaraghANa vALI nAkhyo hato. te sAva TUba, beDoLa lAgatuM hatuM. rAjAe enI khUdha kADhavA mATe ghaNA vaidyo teDAvyA. vaidyoe ghaNuM upAye karyo. paNa pelI khUdha keme karI ochI na thAya. rAjAe AkhA nagaramAM DhaDhe piTAH je mANasa rAjakumAranI khUdha dUra karI ene svastha banAvI Apaze
Page #286
--------------------------------------------------------------------------
________________ 265 siddhanI zebhA re zI kahuM ? tene rAjA eka lAkha suvarNa mahoranuM InAma Apaze. sonA maheronI vAte ghaNAne rAjadhAnI tarapha deDAvyA. kaI rAjakumAranA dardIne dUra na karI zakayuM. tyAre eka hoMziyAra mANasa tyAM AvyuM. te rAjakumArane maLyo. mulAkAtane aMte ene lAgyuM ke, sauthI prathama te rAjakumAramAM AvI gayela nirAzAne khaMkheravI paDaze. rAjapUtranA manamAM ThasI gayuM che ke, have game teTalI davAo pheravavAmAM Ave, pote svastha nahi ja bane. A nirAzA na haTe to davA pitAne prabhAva kema karI batAvI zake? te cAlAka mANase zilpI pAse rAjakumAranuM pUtaLuM banAvarAvyuM rAjakumAranI khUMdha nIkaLI jAya ane teo TaTTAra ubhA rahe tyAre hoya tevuM. e pUtaLuM rAjakumAra pAse lAvI pelA mANase rAjakumArane kahyuM : A pUtaLuM ApanuM ja che. roja te pUtaLA sAme ubhA rahI Apa vicAre ke, "eka divasa huM Avo banavAne chuM ! A bhaviSyanI mArI ja pratikRti che." ane AzcaryakAraka rIte, te pratikRti sAme ubhA rahevAthI rAjapUtranA hRdayamAM AzAne saMcAra thayo. pachI zreSTha vaidyanI davA cAlu karI pela nA saMcAra thaze ubhA rahevAthI ja Azcaka AzcaryakAraka pariNAma AvavA mAMDayuM. khUdha dUra thavA lAgI. rAjakumAra taddana svastha banI gayA.
Page #287
--------------------------------------------------------------------------
________________ jJAnasAra pravacanamALA svasthatA tarapha laI janAra hatI daDha IcchAzakti svastha, nirogI banavAnuM ja chuM. prabhunI mUtine jotAM A vicAra kadI Avele? ke eka divasa huM paNa vItarAgatAne prApta karIza : alabatta, vItarAga paramAtmAnI AjJAne anusaravAthI ja. ApaNuM sthAna siddhazilA ja ApaNe AkharI visAme siddhazilA ja che. ApaNuM sthAna siddha bhagavaMtanI bAjumAM ! hA paNa e mATe bhagIratha prayAsa kare paDaze. granthakAra maharSi pharamAve che: "anAro pasukhaM mehatyAgAdanubhavannapi." mekSanuM sukha evuM to anupameya che ke, enI sAthe sarakhAvI zakAya evI koI cIja A saMsAramAM nathI. tethI jJAnI e sukhane jANavA chatAM kaIne e sukhanI vAta nathI karI zakatA. kayuM udAharaNa ApavuM? e AnaMdane konI sAthe sarakhAvo ? rAjA ane bhIla eka rAjA pharavA mATe, vanavihAra mATe nIkaLela : meTA kAphalAne laIne. rAjAne gheDo teja cAlato hate. zaiDIvAramAM rAjA pitAnA kAphalAthI ghaNe dUra nIkaLI gaye. paNa have kAphalAne muzkelI paDI. AgaLa AvatAM be-traNa keDIo phaMTAtI hatI. ane patharALa keDIo para rAjAnA ghaDAnuM pageruM kaLAya nahi. zuM karavuM? rAjAjI kaI bAju gayA haze? adhikArIoe kAphalAne traNa bhAgamAM
Page #288
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddhanI zobhA re zI kahuM ?" 267 vahecI nAkhe. paNa teya upAdhine aMta na AvyuM. eka eka keDI keTalIya piTAkedIomAM phaTAtI hatI. have te ADedhaDa ja saphara karavAnI hatI. rAjAjI kaI bAju gayA haze ene kaI patto nathI. anumAne ja vahANa haMkAravAnuM che. A bAju rAjAjI te dhUnamAM ne dhUnamAM ghaDAne AgaLa deDAvI rahyA che. khUba dUra gayA pachI jyAre tarasa lAgI tyAre pAchaLa joyuM te na maLe koI nekara ke na dekhAya keI cAkara. rAjAne khabara nathI ke pote keTale. dUra AvyA che. tarasa khUba lAgI che. zuM karavuM? tyAM ja eka bhIla dekhAyo. te rAjA mATe ThaMDuM pANI lAvyA pachI rAjAne potAnI jhUMpaDIe darI gayo. tyAM tAjA roTalA ane chAzanuM bhajana karAvyuM. rAjAne e bhojana evuM te mIThuM lAgyuM ke, na pUcho vAta. bhajana karI rAjA ArAma karI rahyA che tyAM ja kAphalAne eka bhAga lAMbA samayanI rakhaDapaTTI pachI tyAM Avyo. bhIle badhAne ThaMDuM pANI pAyuM. vidAyanI veLAe rAjAne thayuM, na oLakhANa, na pichANa, chatAM A bhIle. keTalI AgatA-svAgatA karI? huM eka rAjyane rAjA; huM zuM enAthI jAuM? amerikI pramukhane mAmika javAba amerikI pramukha jaI rahyA hatA. tyAre eka habasI. nAgarIke temane salAma bharI. samAna darzAvavA heTa nIce.
Page #289
--------------------------------------------------------------------------
________________ 268 jJAnasAra pravacanamALA-2 utArI. A joI pramukhe paNa pitAnI heTa nIce utArI tenuM abhivAdana karyuM. pramukhanI maMDaLImAM sAmela adhikArIone lAgyuM ke, pramukhe heTa utAravI nahotI joItI. nAgarIka te pramukhanuM svAgata kare. paNa pramukhe zA mATe A takalIpha vaheravI joIe? eka adhikArIe te A vAta pramukhane kahI paNa kharI. tyAre pramukha bolyA : mitro ! huM eka sabhya nAgarIka te chuM ne ? eka sAmAnya nAgarIkamAM hoya teTaluM paNa ziSTAcAranuM bhAna je mane na hoya te pachI huM sabhya manuSya zI rIte gaNAuM ? A vicAra Ave te jIvanamAM ghaNA guNonuM avataraNa thAya. "huM keNa?" huM jaina..." A rIte kaI nIti-niyamane goThavyA che? amuka bijhanesamAM prophiTa sAre che. tame joDAzo ?" tarata ja vaLatuM jaina pUchaze e kharuM, paNa jainatvane bAdhA pahoMce evuM te e dhaMdhAmAM kaMI nathI ne ? pahelA mAre dharma. pachI mAre saMsAra. pelA rAjAe vicAryuM ke, jaMgalI kahevAtA bhIle ATalI AgatA-svAgatA karI te satya kahevAte huM enAthI jauM ? rAjAe bhIlane eka ghoDA para besADavAnuM senApatine pharamAna karyuM. rAjadhAnImAM eka mahelamAM ene utAre. A reja jAtajAtanI mIThAIne bhAta bhAtanA pharasANa; rAjAnA AtithyamAM zI maNA hoya ?
Page #290
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddhanI zebhA re zI kahuM ?? 269 thoDA divaso pasAra thayA ane bhIlane pitAnuM jaMgala sAMbharyuM. rAjAne kaheH mAre javuM che. rAjAe vastro vagere khUba vastuo ApI ene ghera mekalya. ghare te enA sagA-vahAlA badhA bhegA thaI gayA. pUche ene ? kevuM hatuM rAjAnuM ghara ? kevI AgatA svAgatA hatI ? tyAM khAvAnuM kevuM hatuM ? bhIla mUMjhAI gaye. zI rIte A lokone ghebarane svAda samajAva? pilA lokee pharI pharIne pUchayuM tyAre eka chANuM laIne bhale dekhADayuM. kada sUcavavA mATe. pelA enA sagAvahAlA kaheH ghU ghU... AvuM te koNa khAya? bhola kaheH ene svAda te evo mIThe hatuM, e mIThe hatuM ke na pUcho vAta. A to meM chANuM batAvIne enuM kada. dekhADayuM. eka jaNa kaheH makAInA roTalA karatAMya vadhu. svAdiSTa. bhIla kaheH are, enA karatAM te kaMI gaNuM svAdiSTa jemaNe goLa-khAMDa paNa na cAkhyAM hoya temane bIjI rIte samajAvAya paNa zI rIte ? A ja vAta ahIM che. mokSanA sukhanI vAta saMsArIone zI rIte samajAvavI? paramAtma paMcaviMzatikA" mAM mahAmahopAdhyAya zrImadda yaza vijaya mahArAje kahyuM che: "surAsurANAM sarveSAM, yasukhaM piDita bhaveta; eka
Page #291
--------------------------------------------------------------------------
________________ 270 jJAnasAra pravacanamALA-2 sthApi hi siddhasya, tadanantatamAMzagama..." badhA denA sukhano Dhagalo, mAne ke, eka jagyAe karIe teya te siddha bhagavAnanA AnaMdanA saMdarbhamAM kevaDe ? te kahyuM, anaMtamA bhAga jevaDe. e siddha bhagavAnanA AnaMda ezvaryane hAtha vage karavA AgaLa vadhIe. Aje dhArmika vAtAvaraNamAM magnatA nathI AvatI. jhokA Ave che. resakersamAM deDatA ghaDAmAM je magnatA che ke sinemA jagatanA khokhA ane puMThAnA je seTiMgsa, paradA upara jovAmAM je magnatA che tenA sahastrAzanI magnatA paNa zAstramAM eka sutramAM ke maMdiranA nathI AvatI. jyAM rasa hoya che tyAM magnatA hoya che. jyAM lAbha dekhAya che tyAM rasa utpanna thAya che. resane ghoDo mAruM bhAgya badalAvaze tevI zraddhA che. A lAbhathI tenAmAM rasa che. tethI tenAmAM magnatA che. vItarAganI mUrti ke zAstrathI te lAbha thAya, tamAruM bhAgya palaTAya tevI tamane zraddhA nathI. tethI, temAM rasa nathI. pariNAme magnatA nathI, vastunI sAcI oLakhane abhAva, yathArtha mUlyAMkananI kaLAne abhAva ja A badhA rogonuM mULa che.
Page #292
--------------------------------------------------------------------------
________________ [16] cAlo, antarmukha banIe ! yazciddharpaNa vinyasta - samastAcAracArudhI: kva nAma sa paradravye - nupayogini muhyati // paMDita rAmacandra tripAThI adhyayanamAM hoMziyAra. ghaNI padavIo temaNe prApta karelIH vyAkaraNAcArya, tarkavAgIza, sAhityamArtaDa. kahe ke, emanA nAma pAchaLa padavIonuM jaMgala AkhuM ugI gayeluM ! zekasapIyare kahyuM che What's in the name? nAmamAM zuM che?" Ajane manuSya javAba ApazeH "nAmamAM ja badhuM samAyeluM che !" brahmAMDa AkhuMya piMDamAM AvI gayuM!
Page #293
--------------------------------------------------------------------------
________________ 272 jJAnasAra pravacana mALA-2 te paMDita rAmacaMdra paNa A ja siddhAntamAM mAnatA hatA. tethI potAnA nAmane jyAM paNa balavAne ke lakhavAne moko maLe tyAM padavIonA jaMgalane bhUlatA nahi. eka vakhata paMDitajI jAtarAe nIkaLyA. rAtre eka sTezana para gADI ubhI rahI. bIje divase savAre bIjI gADImAM AgaLa dhapavAnuM hatuM. "renabaserA " mATe tapAsa karatAM khabara paDI ke, sTezananI bAjumAM eka dharmazALA che. madharAta paDI gayelI. paMDitajI dharmazALAnA daravAje pahoMcyA. daravAjo baMdha! ThaMDI rAtamAM daravAna aMdarathI ThaThAvIne sUI gayela. paMDitajIe pA kalAka sudhI ghAMTA pADyA tyAre paheregIranI uMgha saheja UDI. " kaiNa che?" adhI uMghamAM ja paheregIre pUchyuM. rejanI Teva mujaba paMDitajI ocaryAH paMDita rAmacandra tripAThI, vyAkaraNAcArya, tarkavAgIza, sAhitya mArtanDa... AvyA che. daravAjo khole. paheregIra kahe: dharmazALA yAtrikethI khIcokhIca bharAI gaI che. ane have cAra-pAMca jaNane sUvAnI te zuM besavAnI paNa vyavasthA thAya tema nathI. paMDitajIe ghaNI mahenata karI e samajAvavAnI ke pite eka ja che. pitAnI joDe bIjuM kaI nathI. paNa paheregIranA manamAM ema ja ThasI gayuM ke, che cAra-pAMca jaNuM, paNa daravAje khelAvavA mATe khoTuM bolI rahyA
Page #294
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAlo, antamukha banIe! 273 che. teNe dharAra daravAjA na che ane paMDitajIne AkhI rAta bahAra ThaMDImAM ThI DurAvuM paDayuM. paMDitajI pAse vidyA hatI, paNa e bahirmukhI hatI. antarmukhI nahi. antarmukhI vidyA pradarzanamAM nathI rAcatI. antarmukhI vidyAmAM madhyama ke pazyantIne puTa hevAthI. khAlI vaikharInuM korAdhAkorapaNuM tyAM nathI hotuM. vANInA cAra prakAra ane vaikharI. vaikharInI sarasa vyAkhyA eka jagyAe vAMcI. hatIH dhANuM phUTe tema moDhAmAMthI phUTatI ane keInA kAnamAM khya tenuM hoya che. thoDI miniTenuM mAtra. paNa Aje vaikharIne ja vaparAza pUrabahAramAM cAlI rahyo che. bolavAnuM eTaluM badhu vadhI gayuM che ke, zabdonI kiMmata bahu ochI thaI gaI! upadeza devA mATe keTalI pAtratA vikasAvavI joIe tenuM zAstromAM varNana Ave che. varSo sudhI, zAstranI vAtane AtmasAt karyA pachI jJAnI guruo dezanA ApatA. ane e paNa sAMbhaLanAranI pAtratA joIne ApatA. jJAnI guru, egya pAtra ane prabhunI vANue traNene saMgama thatAM kaMI keTalAMya jIvananuM parivartana thatuM. jJA. 18
Page #295
--------------------------------------------------------------------------
________________ 274 jJAnasAra pravacanamALA-2 zAlIbhadra ekavAra prabhunI vANI sAMbhaLI ane ene samajAI gayuM ke, sapta bhUmika prAsAdamAM ke batrIza patnIomAM sukhane zodhavA nIkaLavAnI vAta bhramaNathI vadhu kaMI ja na hatuM. mekSa zI rIte maLe ? eka rAjA sAdhu-saMnyAsI je kaI Ave temanI pAse jate ane pite dhamI che evuM batAvavA "mahArAja! mAro mikSa zI rIte thAya?" ema pUchate. karavA-baravAnuM kaMI nahi. khAlI prazno ja kare. hA; dharma paNa "sTeTasa simbala" same heI zake che ghaNAne mATe. eka bhAIne zekha haste meTA meTA DokaTaranI pAse javAno ane pote jenA astitvathI saheja paNa citita mahetA evA pitAnA roga mATe moTA DaoNkaTaranA prIskrIpsansa ekaThAM karavAne. evAM prIskrIpsansanI e bhAIe phAila banAvelI ane pitAnI mulAkAte AvanAra dareka mulAkAtIne teo e phAIla dekhADatA. "meTI moTI videzanI DIgrIovALA aTalA DokaTarane meM tabiyata batAvI che." alabatta, AgaLanI vAta teo nahete karatA ke, "ane A badhA prIskrIpsansa bIjAone dekhADavA mATe bhegA karI rAkhyA che. "tamArA lAbhArthe " e ke prIskrIsana pramANenI davA meM lAvI nathI ke lAvavAno vicAra karyo nathI."
Page #296
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAlo, antamukha banIe ! Ave ja zekha ghaNA lekene heya che. "ATalA ATalA jJAnI guruone upadeza sAMbhaLe che . phalANuM mahArAja sAhebane mArA para khUba lAgaNI. amuka mahArAjazrInAM pravacanamAM te huM ja jo." paNa emAMthI eke pravacananI vAtane amalamAM mUkI ke kema evuM e bhAIne na pUchatA, he ! nahitara emanuM moDhuM kaTANuM thaI jaze ! pelA rAjAne paNa A ja zekha. badhA saMte pAse e jAya. pravacane sAMbhaLe paNa pachI kaMI nahi. e upadeza joDe ene nAna - sUtakano saMbaMdha nahi. tALIonuM piTala ! eka nATayakAra pitAnI maMDaLI sAthe eka nagaramAM gaye. nagaranA rAjA pAse jaI teNe rAjAne vinaMtI karIH Apa kRpA kare ane mArI vidyA juo. Apa jevA. mATe anumati Apazo te mane bahu AnaMda Avaze. rAjAe tenA khUba AgrahathI hA pADI. rAjamahelanA vizALa prAMgaNamAM yaMgya samaye nATaka zarU thayuM. nATaka khUba sundara hatuM. jema jema te AgaLa vadhe jatuM hatuM. tema tema leke tALIonA gaDagaDATathI tenA eka eka vizeSa dazyane ane nATayakAranA eka eka vizeSa vArtAlA pane vadhAvatA hatA. nATakane aMta thayo. e vakhatanI paddhatti evI hatI, ke, rAjA khuza thaIne InAma Ape e pachI ja
Page #297
--------------------------------------------------------------------------
________________ 276 jJAnasAra pravacanamALA-2 nAgarIke InAma ApI zake. rAjA keNa jANe kaI dhUnamAM hato ke, teNe kazuM InAma ja na ApyuM. loke mUMjhavaNamAM paDaDyA. tyAM ja nATacakAre evuM sarasa kaI gAyana lalakAryuM jethI lokoe tALIonA gaDagaDATathI medAna -jAvI nAkhyuM. nATayakAre e vakhate maMca para pitAne khesa pAtharyo ane ane pachI jema poTakuM bAMdhe tema, khesamAM kazuM na hovA chatAM, bAMdhavA lAge. rAjA kahe : ustAda! A vaLI kaye praga? nATayakAra kaheH mahArAja! tALIonuM piTaluM badhuM chuM. bIjuM to kaMI maLyuM nathI, have khAvA mATe kaMIka te jaIze ne ! eTale A tALIonuM piTaluM bAMdhI laI jauM chuM. rAjAne tarata ja pitAnI bhUlanuM bhAna thayuM ane eNe InAma ApatAM nATayakArane nAgarIke pAsethI paNa khUba dhana maLyuM. ghaNuM leko pravacanamAM jAya che ane tALIonuM piTaluM bAMdhI ghera Ave che. paNa tame AvuM na karatA ! niyamanA InAmanuM poTaluM bAMdhI ghera jajo ! pelo rAjA saMtAnA pravacanamAM jAya. ane maneraMjana meLavI, dhamI hevAnA abhimAnamAM thoDo vadhAro prApta karI ghare, mahele pAcho phare. hati evo ne evo !
Page #298
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAle, attamukha banIe ! 277 saheja paNa pheraphAra vagara rITarDa TikiTa laIne ja jate te ne ! vArtAnA rAjA sivAyanA ghaNA rAjAo evA thaI gayA. jeo rITarDa TikiTa lIdhA vagara dezanA sAMbhaLavA jatA. eka dezanA sAMbhaLe, pApathI haiye dhrujI uThe ane guru mahArAjane vInavI raheH guru mahArAja ! amane ApanA caraNamAM sthAna Ape. eka ja vakhata prabhunI vANInuM zravaNa ane A pArathI pele pAra jIvananI naukA pahoMcI jAya ! paNa tame loke to dezanA sAMbhaLavA Ave tyAre ya mananI naukAne "ghara" nA deraDethI bAMdhIne Ave che ne ! nAvanuM laMgara cheDo ! punamanI rAte keTalAka mitrone cAMdanI rAtamAM naukA vihAra karavAnuM sUjhayuM. eka heDIne temaNe bhADe lIdhI. AgotarA paisA ApI haDIvALAne rajA ApI. ane pachI mAMDayA halesA mAravA. ghaDIkamAM naukA Ama jAya te ghaDIkamAM tema jAya. khUba halesAM mAravA chatAM hoDI pAMca-daza mITaranA cakarAvAmAM ja ghUmatI rahI. AgaLa dhapI ja nahi. ane dhape ya zI rIte ? ustAda DIvALo hoDIne kAMThA para rahelA eka thaDa sAthe bAMdhIne gayela. pachI huMDI sAme kAMThe zI rIte jAya? nAvanuM laMgara e mATe choDavuM ja rahyuM pahelAM. tame leke paNa A rIte mananI heDIne "ghara" sAthe
Page #299
--------------------------------------------------------------------------
________________ 278 jJAnasAra pravacanamALA-2 lAMgarIne ahIM Ave che ne ? jethI game teTalAM pravacanenAM halesAM marAya teya e AgaLa khase nahi! theDI ghaNI AmathI temane temathI Ama thAya te judI vAta che ! pelA rAjAe paNa mananI heDInuM laMgara kheleluM nathI ane ethI ja pravacane sAMbhaLe che, paNa jIvananI nAva te hatI tyAM ne tyAM ja rahe che ! eka saMtane rAjAnA A vartana para karuNuM jAgI. karuNAdhana hoya che saMte. eka vakhata e saMta rAjamahelamAM AvyA. rAjamahelane eka pachI eka khaMDo jotAM jAya ane "kyAM haze ? kyAM haze?" ema bole jAya, rAjAe namratAthI pUchyuM : Apa kone zodhe che ? mArA uMTane. jenA para badhe sAmAna lAdI huM ahIM Avele." rAjAne A javAbathI vadhu Azcarya thayuM "uMTane Akhare rAjamahelamAM zodhavAne zuM artha? e kyAMka galIomAM heya..." paNa saMta bahu prasiddha hatA. ane emanI jJAnavArtA rAjAe sAMbhaLelI hatI ethI eNe pharI namratAthI kahyuM : paNa, gurujI! uMTa ahIM rAjamahelamAM zI rIte hoya? ahIM ene zodhavAne zo artha? saMta hasIne kahe: uMTa rAjamahelamAMthI na jaDe ane mekSa rAjamahelamAMthI jaDe emane ? rAjA aMdarathI halI UThaH "jene mukti joIe
Page #300
--------------------------------------------------------------------------
________________ cAlo, antarmukha banIe! 278 che e te badhuM choDavA mAMDe. ane je bahArathI khAlI thAya te ja aMdarathI bharAya... huM vAta karuM chuM mokSanI. paNa mokSa meLavavA meM zuM karyuM?" badhuM choDI rAjA saMta nI pAchaLa pAchaLa cAlI nIkaLyo. kharImAM jyAre parAne raNakAra hoya che tyAre, je sAMbhaLanAra paNa avadhAnavALo hoya te, "thoDAka zabdo ane kAma jhAjhuM thaI jAya che. madhyamA pazyantI ane parA kharImAM khAlI zabdonI ja pheMkApheMka hoya che, arthanI gatAgama nathI hotI - aratha barathI mAryo phare | madhyamAmAM raTAtA sUtrane artha samajAya te che paNa e eTale hRdayasparzI nathI banate, eTale banAve joIe. artha samajANe paNa kharA arthamAM "artha saryo nahi"! pazyantImAM antaH prajJAne ajavALe vyakti 2TAtA sUtrane joIne "jeI" zake che. "pazyantI" vANI eTale ja dekhatI" vANI! zabda bolatAM temanAM citra khaDAM thAya mananI AMkha sAme. "name arihaMtANuM "pada uracAratAM baMdha AMkhe sAme samavasaraNamAM besI dharmadezanA ApatA paramAtmA dekhAya. ane Atama vINAne jhaMkAra relAI rahe e che para vANuM. e mananI pakaDamAM nathI AvatI eTale ene vyakta
Page #301
--------------------------------------------------------------------------
________________ 280. jJAnasAra pravacana mALA-2 karI zakAtI nathI, paNa pazyantI, madhyama ane vaikharIne e ajavALI mUke che. granthakAra maharSi A ja vAta ahIM, "jJAnasAra" nirmohASTakanA upasaMhAra mAM kahe che : yazcidra darpaNa vinyasta." jeNe aMdarano apAra vaibhava je che, te bahAra zA mATe najara nAkhe ? paradravya mATe emaNe sarasa vizeSaNa ApyuM cheH "anupayogini anupayogI evA. paradravyamAM te ja mUjhAya ke jeNe aMdaranI mohaka sRSTi nathI joI, hA, meha ja mohane cheda uDADI deze ! aMdaranI duniyA paranuM mamatva bahAranI duniyAnA tyAgamAM pariNamaze. tyAre tyAga svAbhAvika haze. choDavuM nahi paDe kazuM, chUTI. jaze badhuM enI meLe... mehanI duniyAmAM vasIe chIe mATe aMdaranI duniyA para meha dharAvavA sUcana karavAmAM AveluM che. paNa AgaLa jatAM mokSanI paNa AzaMsA ogaLI jAya che. paramAhaMta kumArapALa mahArAjA paramAtmAnI stutimAM kahe che. he prabhu ! ApanI ANAne zire dharI huM evI nirapakSa bhUmikAne kyAre prApta karIza ke jyAre mane mekSanI paNa jhaMkhanA nahi hoya! "mAkSeppanika che bhavitAmi nAtha!" apekSAonA-jhaMkhanAonA jaMgalamAMthI chUTakAro. pachI meha zI rIte sAdhakane pIche pakaDI zake ? duHkhanI jananI che apekSA. apekSAo chUTI jAya. eTale dukha bhUtakALanI bAbata banI rahe.
Page #302
--------------------------------------------------------------------------
________________ 281 jIvanmuktanI vyAkhyA ApatAM eka jJAnI puruSe kahyuM che : "atItAnanuM sandhAnama, bhaviSyadavicAraNamaaudAsInyamapi prApta, jIvanmuktasya lakSaNama..." bhUtakALanI kAmanAo sAthe cheDe jyAre chUTI jAya; bhUtakALa "bhUtakALa nI vAta banI rahe; bhaviSyakALa mATe kaI kAmanA na hoya, ane vartamAnamAM udAsInatA hoya; je kALe je maLyuM te harSa - zoka vagara svIkArI levAnI bhAvanA hoya te jIva--kti tamArA dvArane chabI rahI che ema jANajo ! "dAsI mapi prApta..." je vakhate je maLyuM tene svIkAra.. duHkha AvI paDe te manamAM aprasanatA nahi. anukUlana AvI jAya te prasannatA nahi. A bhUmikA bahu uMcerI che. jJAna, dhyAna, tapa japa vagere dvArA A bhUmikAne hastagata karavA AgaLa vadhe e ja kAmanA.
Page #303
--------------------------------------------------------------------------
________________ A ja zailIe eka navuM pustaka TUMka samayamAM pragaTa thaI rahyuM che zrAvakanAM chatrIza kartavya pravacanakAre : pUjyapAda zAsana prabhAvaka AcAryadeva zrImad vijaya kAra sUrIzvarajI mahArAjA
Page #304
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmAyika ane pratikramaNa jevA pavitra anuSThAna karatI . veLAe zarIra to kaTosaNA para beTheluM hoya che, paNa mana duniyA AkhInI saphare nIkaLI paDe che. -vagara caravaLe....! mananI laTAra para pratibaMdha zI rIte mUkI zakAya ? juo prakaraNa 7 ane 8 AMkhanA AtmamAMthI AMsUnI nava lakha dhAra varasAvatI mahAsatI aMjanA devInI kathA [ pR. 35 ] morniMga voka levA javuM ja hoya to rUTa evo rAkho ke kevo ? 54 muM pAnuM jarA uthalAvone ! pAne pAne jJAnanI vAto : prAcIna dRSTAMtA jJAnasa' sapA gA-2 pAne pAne jJAjI. AvaraNa tAja pranTIMga presa, amadAvAda. phezana : 3 67 411