________________ 272 જ્ઞાનસાર પ્રવચન માળા-૨ તે પંડિત રામચંદ્ર પણ આ જ સિદ્ધાન્તમાં માનતા હતા. તેથી પોતાના નામને જ્યાં પણ બલવાને કે લખવાને મોકો મળે ત્યાં પદવીઓના જંગલને ભૂલતા નહિ. એક વખત પંડિતજી જાતરાએ નીકળ્યા. રાત્રે એક સ્ટેશન પર ગાડી ઉભી રહી. બીજે દિવસે સવારે બીજી ગાડીમાં આગળ ધપવાનું હતું. “રેનબસેરા " માટે તપાસ કરતાં ખબર પડી કે, સ્ટેશનની બાજુમાં એક ધર્મશાળા છે. મધરાત પડી ગયેલી. પંડિતજી ધર્મશાળાના દરવાજે પહોંચ્યા. દરવાજો બંધ! ઠંડી રાતમાં દરવાન અંદરથી ઠઠાવીને સૂઈ ગયેલ. પંડિતજીએ પા કલાક સુધી ઘાંટા પાડ્યા ત્યારે પહેરેગીરની ઉંઘ સહેજ ઊડી. " કૈણ છે?” અધી ઉંઘમાં જ પહેરેગીરે પૂછ્યું. રેજની ટેવ મુજબ પંડિતજી ઓચર્યાઃ પંડિત રામચન્દ્ર ત્રિપાઠી, વ્યાકરણાચાર્ય, તર્કવાગીશ, સાહિત્ય માર્તન્ડ... આવ્યા છે. દરવાજો ખોલે. પહેરેગીર કહે: ધર્મશાળા યાત્રિકેથી ખીચોખીચ ભરાઈ ગઈ છે. અને હવે ચાર-પાંચ જણને સૂવાની તે શું બેસવાની પણ વ્યવસ્થા થાય તેમ નથી. પંડિતજીએ ઘણી મહેનત કરી એ સમજાવવાની કે પિતે એક જ છે. પિતાની જોડે બીજું કઈ નથી. પણ પહેરેગીરના મનમાં એમ જ ઠસી ગયું કે, છે ચાર-પાંચ જણું, પણ દરવાજે ખેલાવવા માટે ખોટું બોલી રહ્યા
