________________ 122 જ્ઞાનસાર પ્રવચનમાળા-૨ ચાંપરાજ વાળાની માતા ચાંપરાજ વાળો બહાદૂર ક્ષત્રિય હતે. એના શૂરાતનને નજરે નીહાળનાર એક અંગ્રેજ એની વીરતા પર ઓવારી ગયે. આવા શૂરવીરોને હવે દુકાળ પડ્યો છે.” ચાંપરાજના મૃત્યુ પછી એણે એક જગ્યાએ કહેલું. ત્યારે ત્યાં હાજર એવા એક બારોટે કહ્યું : મહાશય! ચાંપરાજ જેવા શૂરવીરે કેવી માતાની કૂખે પાકે ? એવી માતાઓને દુકાળ પડયો છે, પછી ચાંપરાજે ક્યાંથી પેદા થાય ? આમ કહી બારેટે એક પ્રસંગ સંભળાવ્યું. બારોટે કહેલો કિસ્સો ચાંપરાજના માતા-પિતાના જીવનની નિર્મળતા પર પ્રકાશ ફેંકતે હતે. ચાંપરાજ પારણિયે ઝૂલતે હતું ત્યારે એકવાર એના પિતાએ એની માતાને સહેજ છેડી. તરત જ એ ધર્મનિષ્ઠ ક્ષત્રિયાણી બેલી ઊઠીઃ લાજે, લાજે ! બાળક પેદા થયા પછી પતિપત્ની તરીકેના આપણા સંબંધને અન્ન આવ્યું છે. આપણે ફકત માતા - પિતા જ હવે છીએ. આવી માતાએ કેટલી ? બાળક ગર્ભમાં આવે ત્યારથી માતા અને પિતાની જવાબદારી શરૂ થઈ જાય છે. બાળકનું ઘડતર કેવું કરવું તે આખરે તો તમારા હાથમાં છે. મદાલસા બાળકને ઝુલાવતાં શું કહેતી? બાળક ગર્ભમાં આવે ત્યારથી માતા નવકાર મંત્ર
