Book Title: Aagam 11 VIPAK SHRUT Moolam evam Vrutti
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Deepratnasagar
Catalog link: https://jainqq.org/explore/004111/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [11] zrI vipAka(zrutAGga)sUtram namo namo nimmaladaMsaNassa pUjya zrIAnaMda-kSamA-lalita-suzIla-sudharmasAgara gurubhyo namaH / "vipAkazrutam" mUlaM evaM vRtti: [mUlaM evaM abhayadevasUri racita vRttiH ] [Adaya saMpAdaka: - pUjya AgamoddhAraka AcAryadeva zrI AnaMdasAgara sUrIzvarajI ma. sA. ] (kiJcit vaiziSThyaM samarpitena saha) puna: saMkalanakartA- muni dIparatnasAgara (M.Com., M.Ed., Ph.D.) | 13/10/2014, somavAra, 2070 Aso kRSNa 5 jain_e_library's Net Publications muni dIparatnasAgareNa saMkalita....AgamasUtra-[11], aMga sUtra-[15] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRttiH Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) zrutaskaMdha: [-], ----------------------- adhyayanaM - ----------------------- mUlaM [-] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka dIpa ahm| zrImaccandrakalIna zrImadabhayadevAcArya vihitavivaraNayutaM vipAka(zrutAGga) sUtram prakAzayitrI hesANA bArakA aSTi vIkapakAla hIrAcaMda zreSThi gulAbacandra harSacandapalI umIyA kora vihitasAhAyyena zreSThi veNicandra suracandradvArA Agamodaya smitiH|| evaM pustakaM puNAmadhye AryabhUSaNa yantrAlaye myAnejara anaMta vinAyaka paTavardhana dvArA mudrApitam // caurasaMvat 2446. vikramasaMvat 1976. krAisTa san 1920 paNyaMH-10-0 dazakamANakAnAm / anukrama vipAka(zrutAGga)sUtrasya mUla "TAiTala peja" Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mUlAkA: 35+09 vipAkazrutAGga sUtrasya viSayAnukrama dIpa-anukramA: 47 zrutaskaMdha - 1 [ Azrava] 004 zrutaskaMdha - 2 [ saMvara ] 200 mUlAMka: | pRSThAMka: | pRSThAMka: adhyayana pRSThAMka: mUlAMka: | adhyayana 001 -1- magAputraH malAka: 035 004 -1- subAhaH 117 011 -2- ujjhitaka: 028 038 / -2- bhadranaMdI 018 / -3 abhagnasena: ___049 / 039 -3- sujAta: 024 -4- zakaTa: / 068 / 040 -4- savAsavaH / 128 027 -5- bRhaspatidatta: oley 041 -5- jinadAsa: 128 ___029 / -6- nandivardhana: ___078 042 -6- dhanavatI 128 031 -7- umbaradatta: ___086 043 -7- mahAbala: 128 032 -8- sauryadatta: 044 -8-bhadranaMdI / 129 033 -9- devadattA 102 045 -9- mahAcaMdraH 129 034 -10- aMjU 114 / / 046-47 -10-varadatta: 129 muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: ~2~ Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ['vipAkazruta' mUlaM evaM vRttiH ] isa prakAzana kI vikAsa- gAthA yaha prata sabase pahale "vipAkazrutAGga" ke nAmase sana 1920 (vikrama saMvata 1976) meM Agamodaya samiti dvArA prakAzita huI, isa ke saMpAdakamahodaya the pUjyapAda AgamoddhAraka AcAryadeva zrI AnaMdasAgarasUrIzvarajI (sAgarAnaMdasUrijI mahArAja sAheba | isI prata ko phira se dusare pUjyazrIone apane-apane nAmase bhI chapavAI, jisame unhoMne khudane to kucha nahIM kiyA, magara isI prata ko oNphaseTa karavA ke, apanA evaM apanI prakAzana saMsthA kA nAma chApa diyA. jisame kisIne pUjyapAd sAgarAnaMdasUrijI ke nAma ko Age rakhA, aura apanI vaphAdArI dikhAI, to kisIne svayaM ko hI isa pure kArya kA kartA batA diyA aura zrImadsAgarAnaMdasUrijI tathA prakAzaka kA nAma hI miTA diyA | - * hamArA ye prayAsa kyoM? * Agama kI sevA karane ke hameM to bahota avasara mile, 45-Agama saTIka bhI hamane 30 bhAgome 12500 se jyAdA pRSThomeM prakAzita karavAe hai, kintu logo kI pUjya zrI sAgarAnaMdasUrIzvarajI ke prati zraddhA tathA prata svarupa prAcIna prathA kA Adara dekhakara hamane isI prata ko skena karavAI, usake bAda eka speziyala phorameTa banavAyA, jisame bIcame pUjyazrI saMpAdita prata jyoM kI tyoM rakha dI, Upara zIrSasthAname Agama kA nAma, phira zrutaskandha, adhyayana aura mUlasUtra ke kramAMka likha die, tA~ki par3hanevAle ko pratyeka peja para kaunasA zrutaskaMdha evaM adhyayana cala rahe hai usakA saralatA se jJAna ho zake, bAyIM tarapha Agama kA krama aura isI prata kA sUtrakrama diyA hai, usake sAtha vahA~ 'dIpa anukrama' bhI diyA hai, jisase hamAre prAkRta, saMskRta, hiMdI gujarAtI, iMgliza Adi sabhI Agama prakAzanomeM praveza kara zake / hamAre anukrama to pratyeka prakAzanomeM eka sAmAna aura kramazaH Age baDhate hue hI hai, isIlie sirpha krama naMbara die hai, magara prata meM gAthA aura sUtroM ke naMbara alaga-alaga hone se hamane jahAM sUtra hai vahA~ kauMsa [-] die hai aura jahAM gAthA hai vahA~ // - // aisI do lAina khIMcI hai yA phira gAthA zabda likha diyA hai| hamane eka anukramaNikA bhI banAyI hai, jisame pratyeka zrutaskaMdha, adhyayana Adi likha diye hai aura sAthameM isa sampAdana ke pRSThAMka bhI de die hai, jisase abhyAsaka vyakti apane cahite varga, adhyayana yA viSaya taka AsAnI se pahu~ca zakatA hai | aneka pRSTha ke nIce viziSTha phUTanoTa bhI likhI hai, jisame usa pRSTha para cala rahe qhAsa viSayavastu kI, mUla pratameM rahI huI koI-koI mudraNa-bhUla kI yA kramAMkana sambandhI jAnakArI prApta hotI hai | abhI to ye jain_e_library.org kA 'iMTaraneTa pablikezana' hai, kyoMki vizvabharameM aneka logo taka pahu~cane kA yahIM sarala, sastA aura Adhunika rAstA hai, Age jAkara Isi ko mudraNa karavAne kI hamArI manISA hai| ..muni dIparatnasAgara. ~3~ Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) prata [-] dIpa anukrama [-] zrutaskaMdha: [-], mUlaM [-] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRttiH "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 ( mUlaM + vRttiH ) adhyayanaM [-] nimated vRttikAra-kRt prastAvanA // ahem // zrImadvAdazAGgI viracayitRzrImadgaNadhAri saMkalitaM / zrImadabhayadevAcArya saMdRbdhavivaraNayutaM / zrImad - vipAkasUtram / 1 natvA zrIvardhamAnAtha, varddhamAnatAdhvane / vipAkayutazAstrasya vRttikeyaM vidhAsyate // 1 // atha vipAkazrutamiti kaH zabdArthaH ?, ucyate, vipAkaH- puNyapAparUpakarmaphalaM tatpratipAdanaparaM zrutaM-Agamo vipAkamutaM idaM ca dvAdazAGgasya pravacanapuruSasyaikAdazamaGga, iha ca | ziSTasamayaparipAlanArthaM maGgalasambandhAbhidheyaprayojanAni kila vAcyAni bhavanti, tatra cAdhikRtazAstrasyaiva sakalakalyANakAri sarvavedipraNItazrutarUpatayA bhAvanandIrUpatvena maGgalakharUpatvAt na tato bhinnaM maGgalamupadarzanIyaM, abhidheyaM ca zubhAzubhakarmaNAM vipAkaH, sa cAsya nAmnaivAbhihitaH, prayojanamapi zrotRgatamanantaraM karmmavipAkAvagamarUpaM nAtraivoktamasya, yatkila karmavipAkAvedakaM zrutaM zRNvatAM prAyaH karmavipAkAvagamo bhavatyeveti, yattu niHzreyasAvAptirUpaM paramparaprayojanamasya tadAptapraNItatathaiva pratIyate, na sAptA yatkathavinniHzreyasArtha na bhavati tatpraNayanAyotsahante AptatvahAneriti, sambandho'pyupAyopeyabhAvalakSaNo vAntraivAsya pratIyate, tathAhi idaM zAstramupAyaH karma| vipAkAvagamastUpeyamiti, yastu guruparvakramalakSaNasambandho'sya tatpratipAdanAyedamAha Les For Presen ~4~ Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) prata sUtrAMka [8] dIpa anukrama [3] vipAke zruta0 1 // 33 // zrutaskaMdha [1], muni dIparatnasAgareNa saMkalita .. a3%i "vipAkazruta" - aMgasUtra - 11 ( mUlaM + vRtti:) adhyayanaM [1] mUlaM [1] .. AgamasUtra [11], aMga sUtra [11] "vipAkazruta mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRttiH 1 mRgApu 'teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM caMpA NAmaM NayarI hotthA vaNNao, punnabhadde ceie, teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtevAsI ajjamuhamme NAmaM aNagAre jAisaMpanne vaNNao caudasapuccI 5 trIyAdhya. caunANovagae paMcahi aNagArasaehiM saddhiM saMparibuDe puSvANupuvi jAva jeNeva puNNabhadde cehae ahapaDirUvaM jAba biharai, parisA niggayA dhammaM socA nisamma jAmeva disaM pAunbhUyA tAmeva disaM paDigayA, magarAdivarNa 0 sU0 1 1 'teNaM kAle 'mityAdi, asya vyAkhyA- 'teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM'ti tasmin kAle tasmin samaye, zaMkAro vAkyAlaGkArArthatvAt ekArasya ca prAkRtaprabhavatvAt, atha kAlasamayayoH ko vizeSaH ?, ucyate, sAmAnyo varttamAnAvasarpiNIcaturthAraka lakSaNaH kAlo viziSTaH punastadekadezabhUtaH samaya iti, athavA tena kAlena hetubhUtena tena samayena hetubhUtenaiva 'hottha'tti abhavat, yadyapi idAnImapyasti sA nagarI tathA'pyavasarpiNIkAlakhabhAvena hIyamAnatvAdvastusvabhAvAnAM varNakamanyoktakharUpA sudharmasvAmikAle nAstItikRtvA'tItakAlena nirdezaH kRtaH, 'vaNNao'tti 'RddhitthimivasamiddhetyAdi varNako'syA avagantavyaH, sa caupapAtikavadraSTavyaH / 'punabhadde ceie' tti pUrNabhadrAbhidhAne 'caitye' vyantarAyatane / 2 'ahApaDirUvaM jAva viharaiti anenedaM sUcitaM draSTavyam"ajjasuhamme there ahApaDirUvaM ummAI uggiNhai ahA0 uggiNDittA saMjameNaM tavasA appANaM mAvemANe viharadda" tatra yena prakAreNa | pratirUpa:- sAdhUcitasvarUpo yathApratirUpo'tastamavagrahaM - Azrayamiti 'viharati' Aste, 'jAmeva disaM pAucabhUyA' yasyA dizaH sakAzAt 'prAdurbhUtA' prakaTIbhUtA AgatetyarthaH 'tAmetra disiM paDigayA' tasyAmeva dizi pratigatetyarthaH / Jus Education intemational atha prathama adhyayanaM "mRgAputra" Arabhyate For Persim Price atra prathama zrutaskaMdha : ArabdhaH ~5~ // 33 // Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) prata sUtrAMka [8] dIpa anukrama [3] zrutaskaMdha [1], muni dIparatnasAgareNa saMkalita.... * "vipAkazruta" - aMgasUtra - 11 ( mUlaM + vRtti:) adhyayanaM [1] mUlaM [1] .. AgamasUtra [11], aMga sUtra [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRttiH | teNaM kAleNaM teNaM samapurNa ajasuhammaaMtevAsI ajajaMbUnAmaM aNagAre sattussehe jahA gorthamasAmI tahA jAva [jhANakoTTo [vagae] viharati, tae NaM ajjajaMbUnAme aNagAre jAyasaDhe jAva jeNeva ajjasurame aNagAre teNeva uvA 1 'satturasehe 'ti saptahastotsedhaH saptahastapramANa ityarthaH 2 'jahA goyamasAmI tahA' iti yathA gautamo bhagavatyAM varNitaH tathA'yamiha varNanIyaH kiyadUraM yAvat ? ityAha- 'jAva jhANakoTTho' ti 'jhANakoDovagae' ityetatpadaM yAvadityarthaH sa cAyaM varNakaHsamacauraMsa saMThANasaMThie vArisahanArAvasaMghayaNetti vizeSaNadvayamapIdamAgamasiddhaM 'kaNagapulaganighasapamhugore' kanakasya suvarNasya yaH pulako-lavastasya yo nikaSa:-- rupapaTTe rekhAlakSaNaH tathA 'pamha'ti padmagarbhastadvad gauro yaH sa tathA 'uggatave' ugram-apradhRSyaM tapo yasya sa tathA 'disatave' dItaM hutAzana iva karmavanadAhakatvena jvalattejastattapo yasya sa tathA 'tattatave' taptaM tApitaM tapo yena sa tathA evaM hi tena tapastaptaM yena karmANi saMtApya tena tapasA svAtmA'pi taporUpaH saMtApito yato'nyasyAsaMspRzyamiva jAtamiti, 'mahAtaveM' prazasta tapAH bRhattapA vA, 'urAle' bhImaH atikaSTatapaH kAritayA pArzvavarttinAmalyasattvAnAM bhavajanakatvAdudAro vA pradhAna ityarthaH 'ghoraH' nirghRNaH | parISadAdyarAtivinAze 'ghoraguNe' anyairduranucaraguNaH 'ghoratavassI' ghoraikhapomistapasvI 'ghoravaMbhaceravAsI' ghore alpasattvaduranucaratvena dAruNe brahmacarye vastuM zIlaM yasya sa tathA 'ucchUDhasarIre ucchUDham ujjhitamiva ujjhitaM zarIraM yena tatpratikarmatyAgAt 'saMkhittaviulateDalesse' saMkSiptA zarIrAntarvarttinItyAdvipulA ca vistIrNA anekayojanapramANakSetrAzritavastudaddanasamarthatvAt tejolezyA - viziSTatapojanyalabdhivi| zeSaprabhavA tejojvAlA yasya sa tathA 'jANU' zuddhapRthivyAsanavarjanAt aupagrahikaniSadyAyA abhAvAcca utkaTukAsanaH sannupadizyate Urdhva Jan Education intemational gautamasvAmina: varNanaM Cor P&Pests Use Only ~6~ Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) prata sUtrAMka [3] dIpa anukrama [1] zrutaskaMdha: (1). muni dIparatnasAgareNa saMkalita ... vipAke zruta0 1 // 34 // "vipAkazruta" aMgasUtra -11 ( mUlaM + vRttiH) adhyayanaM [1] mUlaM [1] ... AgamasUtra [11], aMga sUtra [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRttiH .......... Education Intel gautamasvAmina: varNanaM - - gae tikkhutto AgrAhiNapayAhiNaM kareti 2ttA vaMdati 2ttA namaMsati 2ttA jAvaM pajjuvAsati, evaM vayAsI(sU0 1) jai NaM bhaMte! samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAva saMpatteNaM dasamassa aMgassa paNhAvAgaraNANaM aya maTThe pannatte, ekArasamarasa NaM bhaMte! aMgassa vivAgasuyassa samaNeNaM jAvasaMpatterNa ke aTThe pannatte ?, tate NaM ajjasuhamme aNagAre jaMbu aNagAraM evaM vayAsI - evaM khalu jaMbU ! samaNeNaM jAva saMpatteNaM ekArasamassa aMgassa jAnunI yasya sa UrdhvajAnuH 'ahosiro' adhomukho norddha tiryagvA vikSiptadRSTiriti bhAvaH 'jhANakoDovagae' dhyAnameva koSTho dhyAnakoSThastamupagato yaH sa tathA 'viharaitti 'saMjameNaM tavasA appANaM bhAvemANe viharaI' ityevaM dRzyaM, 'jAyasa' pravRttavivakSitArthazravaNavAJchaH, yAvatkaraNAdidaM dRzyaM 'jAyasaMsae' pravRtAniddharitArthapratyayaH 'jAyako uddhe' pravRttazravaNautsukyaH 3 'uppannasa' prAgabhavadudbhUtazravaNavAcchaH utpannazraddhatvAt pravRttazraddhaH ityevaM hetuphalavivakSaNAnna punarukatA, evaM uppannasaMsae utpannakoule 3 saMjAyasaDDe saMjAyasaMsae saMjAyako -- uhale 3 samutpannasaTTe samuppannasaMsae samuppanna kouhale 3' vyaktArthAni, navarameteSu padeSu saMzabdaH prakarSAdivacanaH anye tvAhu:-- | 'jAtazraddho' 'jAtaprabhavAJchaH 1, so'pi kuto ?, yato jAtasaMzayaH 2, so'pi kuto ?, yato jAtakutUhala: 3, anena padatrayeNAvamaha uktaH, evamanyena padAnAM trayeNa zrayeNa IhA 1 vAya 2 dhAraNA 3 uktA bhavantIti, 'tiksyuttoM'tti 'trikRtvaH' zrIn vArAn 'AyAhiNa'ci AdakSiNAt dakSiNapArzvAdArabhya pradakSiNo-dakSiNapArzvavata AdakSiNapradakSiNo'tastaM 'baMda'ti stutyA 'namaMsaI'ti namasyati praNAmataH / 16 yAvatkaraNAdidaM dRzyaM 'sussUsamANe namasamANe viNaNaM paMjaliuDe abhimuddeti vyaktaM ca / ForParsons Use Onde ~7~ 1 mRgAputrIyAdhya. adhyayanopodghAtaH sU0 2 // 34 // Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) prata sUtrAMka [2] gAthA dIpa anukrama [2-4] anu. 8 "vipAkazruta" - aMgasUtra - 11 ( mUlaM + vRtti:) adhyayanaM [1] mUlaM [2] + gAthA zrutaskaMdha [1], muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra - [11], aMga sUtra [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRttiH vivAgasupassa do suyakkhadhA pattA, taM0 vivAgAya 1 suhavivAgA ya 2, jai NaM bhaMte! samaNeNaM jAba saMpazeNaM ekAra samasta aMgassa vivAgasuyassa do suyakkhaMdhA pannattA, taMjahA -- duhavivAgA ya. 1 suhavivAgA ya 2, paDhamassa NaM bhaMte! suyakkhaMdhassa duhavivAgANaM samaNeNaM jAva saMpatteNaM kaI ajjhayaNA pattA?, tate NaM asuhamme aNagAre jaMbU aNagAraM evaM vayAsI - evaM khalu jaMbU ! samaNeNaM0 AigareNaM titthagareNaM jAva saMpatteNaM duhavivAgANaM dasa ajhayaNA pannatA, taMjahA - 'miyApule 1 ya ujjhiyate 2 abhagga 3 sagaDe 4 bahassaI 5 naMdI 6 / uMbara 7 soriyadate 8 ya devadattA ya9 aMjU yA 10 // 1 // jai NaM bhaMte! samaNeNaM0 AigareNaM titthayareNaM 1 'duvivAgA yati 'duHkhavipAkAH pApakarmaphalAni duHkhAnAM vA du:khahetutvAt pApakarmaNAM vipAkAste yatrAbhidheyatayA sa tyasau 'varaNAnagara' miti nyAyena duHkhavipAkA:- prathamazrutaskandhaH, evaM dvitIyaH mukhavipAkAH, 'tae NaM'ti tataH - anantaramityarthaH / 2 'miyautte' ityAdigAthA, tatra 'miyautte'ti mRgAputrAbhidhAnarAjasutavatavyatApratibaddhamadhyayanaM mRgAputra evaM 1, evaM sarvatra, navaram 'ujjhiyae'ti ujjhitako nAma sArthavAhaputraH 2, 'abhagga'tti sUtratvAdabhamaseno vijayAbhidhAnacaurasenApatiputraH 3, 'saga| De'ti zakaTAbhidhAna sArthavAhasutaH 4, 'vahassaiti sUtratvAdeva bRhaspatidattanAmA purohitaputraH 5, 'naMdI' iti sUtratvAdeva nandivarddhano rAjakumAraH 6, 'ubara'tti sUtratvAdeva udumbaradatto nAma sArthavAdasutaH 7, 'soriyadatte' zaurikadatto nAma matsyabandhaputraH 8, zabdaH samucaye 'devadattA ya'tti devadattA nAma gRhapatisutA 9, caH samucaye 'aMjU yatti ajUnAmasArthavAhasuvA 10, pazabdaH samucaye, iti gAvAsamAsArthaH, vistarArthastu yathAsvamabhyayanArthAvagamAdavagamya iti / Ja Education Internation zrutaskandha evaM adhyayanasya nAmAni For Pasta Lise Only ~8~ wor Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) zrutaskaMdha: [1], ----------------------- adhyayanaM [1] ------------------------ mUlaM [2] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata vipAke zruta01 sUtrAMka // 35 // 4-45515s jAva saMpatteNaM duhavivAgANaM dasa ajjhayaNA pannattA, taM-miyAputte ya 1 jAva aMjU ya 10, paDhamassa NaM mRgApubhaMte! ajjhayaNassa duhavivAgANaM samaNeNaM jAva saMpatteNaM ke aDhe pannate?, tate NaM se suhamme aNagAre jaMbUaNa- trIyAdhya. gAraM evaM vayAsI-evaM khalu jaMbU! teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM miyagAme nAme Nagare hotthA vaNNao, tassa NaM hai mRgAputra|miyagAmassa Nayarassa bahiyA uttarapuracchime disIbhAe caMdaNapAyave nAma ujjANe hotthA, savvouyava- janma paNao, tattha NaM suhammassa jakkhassa jakkhAyayaNe hotthA cirAtIe jahA punnabhadde, tastha NaM miyaggAme Nagare sU02 vijaenAma khattie rAyA parivasaha vannao, tassa NaM vijayassa khattiyassa miyA nAmaM devI hotthA ahINavanao, tassa NaM vijayassa khattiyassa putte miyAe devIe attae miyAputte nArma dArae hotyA, jAtiaMdhe| jAimUe jAtibahire jAtipaMgule ya huMDe va bAyabve ya, nasthi NaM tassa dAragassa hatthA vA pAyA vA kannA vA acchI cA nAsA vA, kevalaM se tersi aMgovaMgANaM AgaI Agatimitte, 1 evaM khalu'tti evaM' vakSyamANaprakAreNa 'khaluH' vAkyAlaGkAre 'sabbouyavaNNao'tti sarva kakusumasaMchanne naMdaNavaNappagAse ityAvirudyAnavarNako vAcya iti, 'cirAie'ti cirAdika-cirakAlInaprArambhamityAdivarNakopetaM vAcyaM, yathA pUrNabhadracaityamaupapAtike, 'ahINavannao'ti 'ahINapunnapaMciMdiyasarIre' ityAdivarNako vAcyaH 'attae'tti AtmajaH-sutaH 'jAiaMdhe'tti jAtyandhojanmakAlAdArabhyAndha evaM 'huMDe yati huNDakA sarvAvavavapramANavikalaH 'vAyabve'tti vAyuraskhAstIti vAyavo-vAtika ityarthaH, 'AgiI // 35 // Agaimette'tti aGgAvayavAnAmAkRti:-AkAraH kiMvidhA ? ityAha-AkRtimAtraM-AkAramAtra nocitasvarUpetyarthaH dIpa anukrama [2-4] CANCS duHkhavipAka-zrutaskandhe mRgAputrasya kathAyAH Arambha: ~9~ Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) zrutaskaMdha: [1], ----------------------- adhyayanaM [1] ------------------------ mUlaM [2] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka NORAMA tate NaM sA miyAdevI taM miyAputtaM dAragaM rahassiyaMsi bhUmigharaMsi rahassieNaM bhattapANeNaM paDijAgaramANI raviharaha (sU02) tatthaNaM miyaggAme Nagare ege jAtiaMdhe purise parivasaha, seNaM egeNaM sacakkhuteNaM pariseNaM purao daMDaeNaM pagaDhijamANe 2 phUhaDAiDasIse macchiyAcaDagarapahakareNaM apiNajamANamagge miyaggAme nayare gehe 2 kAluNavaDiyAe virti kappemANe vihrh| teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM samaNe bhagavaM mahAvIre jAva samosarie jAva parisA niggyaa| tae NaM se vijae khasie imIse kahAe laDhe samANe jahA koNie tahA niggate jAva pabruvAsaha, tate NaM se jAtiaMdhe purise taM mahayA jaNasaI jAca suNettA taM purisaM evaM bayAsI-kinna devANuppiyA! ajja miyaggAme Nagare iMdamahei vA jAva niggacchada, tate NaM se purise taM jAtiaMdhapurisaM evaM vayAsI-no khalu devANuppiyA! 1 'rahassiya'ti rAhasike janenAvidite 'phuTTahaDAhaDasIseti 'phuTTa ti sphuTitakezasaMcayatvena vikIrNakezaM 'iDAhaDaM ti atyarva zIrSa-ziro yasya sa tathA, 'macchiyAcaDakarapahayareNaM ti makSikANAM prasiddhAnAM caTakarapradhAno-vistaravAn yaH prahakara:-samUhaH sa tathA athavA makSikAcaTakarANAM-tadvandAnAM yaH prahakaraH sa tathA tena 'aNijjamANamagge'tti 'anvIyamAnamArgaH' anugamyamAnamArgaH, malAvilaM hi vastu prAyo makSikAbhiranugamyata eveti 'kAluNavaDiyAe'tti kAruNyavRtyA 'vittiM kappemANe'tti jIvikA kurvANaH / 2 'jAva samosarie'tti iha yAvatkaraNAt 'puvvANupurvi paramANe gAmANugAmaM dUijamANe ityAdivarNako dRzyaH, 'taM mahayA jaNasaI pati sUtrakhAnmahAjanazabda pa, ida yAvatkaraNAt 'jaNavUI ca jaNabolaM 'tyAdi dRzya, tatra janamyUhaH-pakAyAkArA samUhastasya | zabdasadabhedAjananyUha evocyate 'tasaM bola:-avyaktavarNoM dhvaniriti dIpa anukrama [2-4] * ~ 10~ Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) zrutaskaMdha: [1], ----------------------- adhyayanaM [1] ------------------------ mUlaM [3] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: vipAke zruta01 prata // 36 // gamA sUtrAMka SCAAAAAAsara iMdamaheha vA jAva Niggacchati, evaM khalu devANupiyA! samaNe jAva viharati, tate NaM ete jAva| mRgApuniggacchati, tate NaM se aMdhapurise taM purisaM evaM vayAsI-gacchAmo NaM devANuppiyA! amhevi samaNaM trIyAdhya. bhagavaM jAva pajuvAsAmo, tate NaM se jAtiaMdhe purise purato daMDaeNaM pagaDhijamANe 2 jeNeva samaNe bhagavaMjAtyandhAmahAvIre teNeva uvAgae 2ttA tikkhutto AyAhiNapayAhiNaM karei 2sA vaMdati namasati 2ttA jAca pajjuvAsati, tate NaM samaNe0 vijayassatIse ya. dhammamAikkhati. parisA jAva paDigayA, vijaevi gate sU03 (sU03) teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM samaNassa0 jehe aMtevAsI iMdabhUtinAma aNagAre jAva viharaha, tate gaM | 1'iMdamahe i vati indrotsavo vA, iha yAvatkaraNAt 'khaMdamahe vA ruddamahe vA jAva ujANajattAi vA, janna bahave uggA bhogA jAva egadisi egAbhimuhA' iti dRzyam, ito yahAkyaM tadevamanusartavyaM, sUtrapusake sUtrAkSarANyeva santIti, 'tae NaM se purise taM | jAiaMdhapurisaM evaM vayAsI-no khalu devANuppiyA! aja miyaggAme navare iMdamahe vA jAva jattAi vA jannaM ee umgA jAva egadisi | egAbhimuhA NiggacchaMti, evaM khalu devANuppiyA! samaNe bhagavaM mahAvIre jAva iha samAgate iha saMpatte iheba miyagAme Nagare migavaNujANe | ahApaDirUvaM umgaI uggihittA saMjameNaM tavasA appANaM bhAvamANe viharati, tae NaM se aMdhapurise taM purisaM evaM vayAsI' iti, 'vijayassa tIse ya dhamma'tti idamevaM dRzya-vijayassa rano tIse va maiimahAliyAte parisAe vivittaM dhammamAikkhai jahA| jIvA bajhaMtI'tyAdi pariSad yAvat parigatA 'jAiaMdhetti jAterArabhyAndho jAtyandhaH, sa ca cakSurupaghAtAdapi bhavatItyata Aha'jAyaaMdhArUveti jAtaM-utpannamandhaka-nayanayorAdita evAniSpatteH kutsitAjhaM rUpaM sarUpaM yasyAsI jAtAndhakarUpaH, dIpa anukrama 138 ~114 Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) prata sUtrAMka [4] dIpa anukrama [e] "vipAkazruta" - aMgasUtra - 11 ( mUlaM + vRtti:) zrutaskaMdha : [1], adhyayanaM [1] mUlaM [4] muni dIparatnasAgareNa saMkalita .. .. AgamasUtra [11], aMga sUtra [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRttiH se bhagavaM 2 goyame taM jAtiaMdhapurisaM pAsa 2 tA jAyasa jAva evaM vayAsI - asthi NaM bhaMte! keI purise jAtiaMdhe jAtiaMdhArUve ?, haMnA atthi, kahaNaNaM bhaMte! se purise jAtiaMdhe jAtiaMdhArUve ?, evaM khalu goymaa| iheba miyAgAme nagare vijayassa khattiyassa putte miyAdevIe attae miyAputte nAmaM dArae jAtiaMdhe jAtiaMdhArU, natthi NaM tassa dvAragassa jAva Agatimite, tate NaM sA miyAdevI jAva paDijAgaramANI 2 viharati, tate gaM se bhagavaM goyame samaNaM bhagavaM mahAvIraM baMda nama'sati 2 sA evaM vayAsI- icchAmi NaM bhaMte! ahaM tumbhehiM anbhaNunnAe samANe miyAputtaM dAragaM pAsitae, ahAsuhaM devANuppiyA !, tate NaM se bhagavaM goyame samaNeNaM bhagavayA0 anbhaNunnAe samANe haTThe tuDhe samaNassa bhagavao0 aMtiyAo paDinikkhamai 2 tA aturiyaM jAva sohemANe 2 jeNeva miyaggAme nagare teNeva uvAgacchati 2 sA bhiyaggAmaM nagaraM majjhaMmajjheNa jeNeva miyAdevIe gehe teNeva uvAgae, tate NaM sA miyAdevI bhagavaM goyamaM ejamANaM pAsa 2 ttA hatuMDa jAva evaM kyAsI- saMdisaMtu NaM devANuppiyA / kimAgamaNapayoyaNaM?, tate NaM bhagavaM goyame miyAdeviM evaM vayAsI- aharaNaM devANuppie / tava puttaM pAsituM hRbvaimAgae, tate NaM sA miyAdevI 1 'aturiyaM'ti atvaritaM manaHsthairyAt yAvatkaraNAdidaM dRzyam 'acavalamasaMbhaMte jugaMtarapaloyaNAe didvIpa purao riyaMti tatrAcapakAyacApalyAbhAvAt kriyAvizeSaNe yete, tathA 'asaMbhrAntaH ' bhramarahitaH yugaM-yUpastapramANo bhUbhAgo'pi yugaM tasyAntaremadhye pralokanaM yasyAH sA tathA tayA yA cakSuSA 'riyaM'ti IrvA gamanaM tadviSayo mArgo'pIya'tastAM 'jeNeva 'tti yasmin deze 2 'haTThajAba'ti iha 'tumAdie' ityAdi dRzyam ekArthAcaite zabdAH, 3 'havaM' vi zIghrama / Educatunintentiona For Park Use Only ~ 12 ~ Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) prata sUtrAMka [8] dIpa anukrama [e] vipAke zruta0 1 // 37 // "vipAkazruta" - aMgasUtra - 11 ( mUlaM + vRttiH ) zrutaskaMdha [1], adhyayanaM [1] mUlaM [4] muni dIparatnasAgareNa saMkalita... .. AgamasUtra [11], aMga sUtra [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRttiH miyAputtassa dAragassa aNumaggajAyate cattAri pute savvAlaMkAravibhUsie kareti 2 ttA bhagavato goya massa pAdesu pADeti 2 tA evaM vayAsI- ee NaM bhaMte! mama putte pAsaha, tate NaM se bhagavaM goyame miyA| devIM evaM vayAsI-no khalu devA0 ahaM ee tava putte pAsi havyamAgate, tattha NaM je se taba jeDe miyApute dArae jAiaMdhe jAtiaMdhArUve aM NaM tumaM rahassisi bhUmidharaMsi rahassieNaM bhattapANeNaM paDijAgaramANI 2 viharasi taM NaM ahaM pAsiuM havamAgae, tate NaM sA miyAdevI bhagavaM goyamaM evaM vayAsI-se ke NaM goyamA ! se tahArUve NANI vA tavassI vA jeNaM tava esamaTThe mama tAva rahassikae tumbhaM havvamakkhAe jeo naM tunbhe jANaha ?, tate NaM bhagavaM goyame miyAdevIM evaM kyAsi - evaM khalu devANuppiyA ! mama dhammAyarie samaNe bhagavaM mahAvIre jato NaM ahaM jANAmi, jAvaM ca NaM miyAdevI bhagavayA goyameNa saddhiM eyama saMlavati tAvaM caNaM miyAputtassa dAragassa bhattavelA jAyA yAvi hotthA, tate NaM sA miyAdevI bhagavaM goyamaM evaM vayAsI -tumbhe NaM bhaMte! ihaM ceva ciTThaha jANaM ahaM tumbhaM miyAputtaM dAragaM uvadaMsemittikaTTu jeNeva bhattapANaghare teNeva uvAgacchati uvAgacchittA vaitthapariyadvayaM kareti vatthapariyahayaM karitA kaTTasagaDiyaM giNhati kaTTasaga DiyaM givhittA vipulassa asaNapANakhAimasAimassa bhareti vipulassa asaNapANakhAimasAimassa bharittA 1 'jao NaM'ti yasmAt / 2 'jAyA yAvi hotthA' jAtA cApyabhavadityarthaH / 3 'vatthapariyahaM ti vastraparivarttanam / Eaton nationa For Par Lise On ~13~ 1 mRgApu zrIyAdhya. mRgAputrA valokana sU0 4 // 37 // Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) zrutaskaMdha: [1], ----------------------- adhyayanaM [1] ------------------------ mUlaM [4] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka taM kahasagaDiyaM aNukahamANI 2 jeNAmeva bhagavaM goyame teNeva uvAgacchati uvAgacchittA bhagavaM goyama evaM ghayAsI-ehaNaM tunbhe bhaMte ! mama aNugacchaha jA NaM ahaM tumbhaM miyAputtaM dAragaM ucadaMsemi, tate NaM se bhagavaM goyame miyaM devi piTThao samaNugacchati, tate NaM sAmiyAdevItaM kaTThasagaDiyaM aNukaddamANI 2 jeNeva bhUmighare ? teNeva uvAgacchaha 2ttA cauppuDeNaM vastheNaM muhaM baMdheti muhaM baMdhamANi bhagavaM goyama evaM cayAsI tumbhe'vi gaM bhaMte! muhapottiyAe muhaM baMdhaha, tate NaM se bhagavaM goyame miyAdevIe evaM butte samANe muhapottiyAe muhaM baMdhe-15 ti, tate NaM sA miyAdevI parammuhI bhUmigharassa duvAraM vihADeti, tate NaM gaMdhe niggacchati se jahAnAmae ahimaDeti vA sappakaDevare i vA jAva tato'viNaM aNihatarAe ceva jAva gaMdhe pannatte, tate NaM se miyAputte dArae tassa vipulassa asaNapANakhAimasAimassa gaMgheNaM abhibhUte samANe taMsi vipulaMsi asaNapANa mucchitetaM vipulaM asaNaM 4 AsaeNaM AhAreti AhArittA khippAmeva viddhaMseti viddhaMsettA tato pacchA pUyattAe ya soNiyattAe ya pariNAmeti taMpi ya NaM pUrya ca soNiyaM ca AhAreti, tate NaM bhagavao goyamassa taM miyA se jahAnAmae'tti tadyathA nAmeti vAkyAlakAre / 2 'ahimaDei vA sapakaDevare i vA iha yAvatkaraNAt 'gomaDei vA suNahadagaDei vA' ityAdi draSTavyam / 3 'tatoviNaM'ti tato'pi-ahikaDevarAdigandhAdapi / 4 'aNidvatarAe ceya'tti aniSTatara evaM gandha | iti gamyate, iha yAvatkaraNAt 'akaMtatarAe ceva apiyatarAe ceva amaNunatarAe ceva amaNAmatarAe vatti dRzyam , ekArthAzvate / / 4/5 'mucchie' ityatra gaDhite giddhe ajhovavanne iti padatrayamanyad dRzyam , ekArthAnyetAni catvAryapIti / dIpa anukrama [6] ~14~ Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) prata sUtrAMka [8] dIpa anukrama [&] "vipAkazruta" - aMgasUtra - 11 ( mUlaM + vRtti:) zrutaskaMdha : [1], adhyayanaM [1] mUlaM [4] muni dIparatnasAgareNa saMkalita... .. AgamasUtra [11], aMga sUtra [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRttiH // 38 // vipAke puttaM dArayaM pAsittA ayameyArUve ajjhatthie samuppajjitthA - aho NaM ime dArae purAporANANaM duciNNANaM zruta0 1 2 duppaDikaMtANaM asubhANaM pAvANaM kaDANaM kammANaM pAvagaM phalavittivisesaM pacaNugbhavamANe viharati, Na me diTThA NaragA vA NeraDyA vA pacakkhaM khalu ayaM purise narayapaDirUciyaM veyaNaM veyatittikahu miyaM deviM Apucchati 2 tA miyAe devIe gihAo paDinikkhamati gihA 2tsA miyaggAmaM nagaraM majjhamajjheNaM niggacchati ni 2 sA jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNeva uvAgacchati 2 sA samaNaM bhagavaM mahAvIraM tikkhutto AyAhiNapayAhiNaM karei 2 ttA vaMdati nama'sati 2 tA evaM bayAsI evaM khalu ahaM tumbhehiM anbhaNuSNAe samANe miyaggAmaM nagaraM majjhamajjheNa aNuppavisAmi jeNeva miyAe devIe gehe teNeva uvAgate, tate NaM sA miyAdevI mamaM ejamANaM pAsai 2 ttA haDDA taM caiva savvaM jAva pUrva ca soNiyaM ca AhAreti, tate gaM mama hame ajjhatthie samuppajjitthA - aho NaM ime dArae purA jAva viharaha (sU0 4 ) se NaM bhaMte! purise 1 'ajjhathie' ityatra 'citie kappie patthie maNogae saMkaSpe iti dRzyam etAnyapyekArthAni / 2 ' purAporANANaM duccinANaM' ihAkSaraghaTanA 'purANAnAM' jaraThAnAM kakkhaDI bhUtAnAmityarthaH 'purA' pUrvakAle 'ducIrNAnAM' prANAtipAtAdiduzcaritahetukAnAM 'duSpaDikaMtANaM'ti duHzabdo'bhAvArthastena prAyazcittapratipattyAdinA apratikrAntAnAM anivarttitavipAkAnAmityarthaH, 'asubhANaM'ti asu khahetUnAM 'pAvANaM'ti pApAnAM duSTakhabhAvAnAM 'kammANa' vi jJAnAvaraNAdInAm / Education International For Palsta Use On ~15~ 1 mRgApu trIyAdhya. mRgAputrA valokanaM sU0 4 // 38 // Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) zrutaskaMdha: [1], -------------------- adhyayanaM [1] -------------------- mUlaM [5] + gAthA muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka kA %A8-% punvabhave ke Asi [kiMnAmae vA kiMgoe vA] kayaraMsi gAmaMsi vA nayaraMsi vA kiM vA dacA kiM vA bhocA kiM vA samAyarittA kesi vA purA jAba viharati?, goyamAi samaNe bhagavaM mahAvIre bhagavaM goyama evaM ba-17 yAsI-evaM khalu goyamA! teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM iheva jaMbuddIve 2bhArahe vAse sayaduvAre nAma nagare hotthA riddhasthimie vannao, tattha NaM sayaduvAre nagare dhaNavaI nAmaMrAyA hutthA vaNao, tassa sayaduvArassa nagarassa adUrasAmate dAhiNapuracchime disIbhAe vijayabaddhamANe NAma kheDe hotthA rithimiyasamiDe, tassa NaM vijaiyavaddhamANassa kheDassa paMca gAmasayAI Abhoe yAvi hutyA, tattha NaM vijayavaddhamANe kheDe ikAI NAmaM rahakUDe, hotthA ahammie jAva duppaDiyANaMde, se NaM ikAI rahakUDe vijayavaddhamANassa kheDassa paMcaNhaM gAmasayANaM 1 'puSyabhave ke Asi' ityata evamadhye-kinAmae vA kiMgottae vA' tatra nAma-yAdRcchikamabhidhAnaM gotraM tu-yathArtha kulaM vA 'kayaraMsi gAmaMsi vA nagaraisi vA kiMvA dacA kiMvA bhocA kiMvA samAyarecA kesi vA purA porANANaM ducinnANaM duppaDikatANaM asuhANaM pAvANaM kammANaM pAvarga phalavitticisesaM paJcaNubhavamANe viharaItti / 2 'goyamAitti gautama ityeSamAmakyeti gamyate 3 'Rddhisthimie'tti RddhipradhAnaM stimitaM ca--nirbhayaM yattattathA, 'vaNNao'tti nagaravarNakaH, sa caupapAtikavadraSTavyaH, 'adUrasAmaMte'tti nAtidUre na ca samIpe ityarthaH, 'kheDe'tti bhUlImAkAraM 'riddhatti riddhatvamiyasamiddhe' iti draSTavyam , 'Abhoe'tti vistAraH 'rAuDe'ti | rASTrakUTo-maNDalopajIvI rAjaniyogikaH 4 'ahammie'tti adhArmimako yAvatkaraNAdidaM dRzyam-'adhammANue adhammi adhammapaloI | adhammapalajaNe adhammasamudAcAre adhammeNaM ceva vitti kappemANe dussIle dubbae'tti, tantra adhArmikatvapazvanAyocyate-'adhammANue' dIpa anukrama [7-8] ERACK 4 For P OW mRgAputrasya pUrvabhava: -- "ikkAI rahakUDa" ~ 16~ Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) zrutaskaMdha: [1], ----------------------- adhyayanaM [1] ------------------------ mUlaM [5] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka mRgAputrIyAdhya. mRgAputrapUrvabhavaH sU05 // 69 // [5] OM4%* * % 4 vipAke AhebaccaM jAva pAlemANe viharai, tae NaM se ikkAI vijayavaddhamANassa kheDassa paMca gAmasayAI bahahiM karehi zruta014 madharma-zrutacAritrAbhAvaM anugacchatItyadharmAnugaH, kuta etadevamityAha-adharma eva iSTo-vallabhaH pUjito vA yasya so'dhammiSTaH ati- zayena bA'dharmI-dharmavarjita ityadhammiSTaH, ata evAdharmAkhyAyI-adharmapratipAdakaH adharmakhyAti -avidyamAnadharmo'yamityevaMprasiddhikaH, tathA'dharma pralokayati-upAdeyatayA prekSate yaH sa tathA, ata evAdharmaprarajana:-adharmarAgI ata evAdharmaH samudAcAra:-samAcAro yasya sa tathA, ata evAdharmeNa-hiMsAdinA vRtti-jIcikA kalpayan san duHzIla:-zubhakhabhAvahInaH durbatana-vratavarjitaH duSpatyAnandaHsAdhudarzanAdinA nAnanyata iti / 1 'Ahebachati adhipatikarma, yAvatkaraNA didaM yaM-'porevaNaM sAmittaM bhaTTitaM mahattaragata ANAIsaraseNAparNa kAremANe'tti tatra purovartitvaM-agresaratvaM svAmitvaM-nAyakatvaM bhartRtva-poSakatvaM mahattarakatvaM-uttamatvaM Ajezvarasya-AjJApradhAnasya yatsenApatitvaM tadAzezvarasenApatyaM kArayan-niyogikaividhApayan pAlayan svayameveti / 2 'karehi yati karaiHkSetrAthAbhitarAjadevadravyaiH 'bharehi yatti teSAmeva prAcuryaiH 'viddhIhi yati vRddhibhiH-kuTumbinA vitIrNasya dhAnyasya dviguNAdehaNaiH, vRttibhiriti kacit , tatra vRttayo-rAjAdezakAriNAM jIvikAH, 'ukoDAhi yatti laJcAbhiH 'parAbhaehi yatti parAbhavaiH 'dejehi ya' anAbhavadAtavyaiH 'bhejehi ya'ti yAni puruSamAraNAdyaparAdhamAzritya prAmAdiSu daNDavyANi nipatanti kI dumbikAn prati ca bhedenodAsyante tAni bheyAni atastaiH 'kuMtehi yati kuntakam-etAvadanyaM tvayA deyamityevaM niyantraNayA niyogikasya dezAderyatsamarpaNamiti, 'laMchaposehi yatti lamchA:-cauravizeSAH saMbhAvyante teSAM poSA:-poSaNAni taiH, AlIvaNehi yatti byAkulalokAnAM moSaNArtha / prAmAdipradIpanakai: 'paMthakoddehi yatti sArthaghAtaiH 'ucIlemANe tti avapIlayana-bAdhayan / 4% **60- dIpa anukrama [7-8] *** // 39 // * * ~17~ Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) zrutaskaMdha: [1], ----------------------- adhyayanaM [1] ------------------------ mUlaM [5] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka kA Iya bharehi ya viddhIhi ya ukkoDAhi ca parAbhavehi ya dijjehi ya bhejehi ya kuMtehi ya laMchaposehi AlIvaNehi ya paMthakoddehi ya uvIlemANe 2 vihammemANe 2 tajjemANe 2 tAlemANe 2 niddhaNe karamANe 2 viharati / tate NaM se ikAI rahakUDe vijayavaddhamANassa kheDassa bahUNaM rAIsaratalavaramAiMbiyakoDuMbiyasehi sasthavAhANaM annesiM ca bahaNaM gAmellagapurisANaM bahusu kaijesu ya kAraNesu ya saMtemu ya gujosu ya* nicchaesu ya vavahAresu ya suNamANe bhaNati-na suNemi asuNamANe bhaNati-suNemi evaM passamANe bhAsamANe giNhamANe jANamANe, tate NaM se ikAI rahakUDe aiyakamme eyappahANe eyavijje eyasamAyAre subahuM pAvakammaM kalikalusaM samajiNamANe viharati, tate NaM tassa ikAIyassa rahakUDassa annayA kayAI sarIragaMsira 1 vihammemANeti vidharmAyana-vAcArabhraSTAn kurvan 'tajjamANe ti kRtAvaSTambhAn tarjayan-jJAsthaya re yanmama idaM ca idaM | |ca na datsvetyevaM bheSayan 'tAlemANe'tti kazacapeTAdibhistADayan 'niddhaNe karemANe ti nirddhanAn kurvan viharati / 2 'tae NaM se | PikAI rahakUDe vijayavaddhamANassa kheDassa satkAnAM bahUrNa rAIsarasalavaramADaMbiyakoDuMbiyasevisatyavAhANa' iha talavarA:-rAjaprasAdavanto rAjotthAsanikAH 'mADambikAH' maDambAdhipatayo maDamba ca-yojanadvayAbhyantare'vidyamAnaprAmAdinivezaH sannivezavizeSaH zeSAH prasiddhAH, / 3 'kajesu'tti kAryeSu-prayojaneSu aniSpanneSu 'kAraNesutti sisAdhayiSitaprayojanopAyeSu viSayabhUteSu ye manAdayo vyavahArAntAsteSu, tantra mantrA:-paryAlocanAni guhyAni-rahasyAni nizcayA-vastunirNayA: vyavahArA-vivAdAsteSu viSaye 4 / 'eyakamme etadvyApAraH etadeva vA kAmya-kamanIyaM yasya sa tathA, 'eyappahANe'tti etatpradhAnaH etaniSTha ityarthaH, 'eyavije ti eva vidyA-vijJAnaM yasya sa tathA 'eyasAmAyAre'tti etajjItakalpa ityarthaH 'pAvakammati azubhaM-jJAnAvaraNAdi 'kalikalusaM'ti kalahahetukaluSa malImasamityarthaH / dIpa anukrama [7-8] ~ 18~ Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) zrutaskaMdha: [1], ----------------------- adhyayanaM [1] ------------------------ mUlaM [5] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: vipAke prata sUtrAMka zruta01 // 40 // gAthA jamagasamagameva solasa rogAyaMkA pAumbhUyA, taMjahA-sAse 1 kAse 2 jare 3 dAhe 4, kucchisUle 5 bhagaMdare mRgaapu6| arisA 7 ajIrae 8 viTThI 9, muddhasUle 10 akArae 11 // 1 // acchiveyaNA 12 kannavepaNA 13 kaMDUtrIyAdhya. 14 udare 15 koDhe 16 tate NaM se ikAI rahakUDe solasahiM rogAyakehiM abhibhUe samANe koDaMpiyapurise mRgAputrasaddAvei 2ttA evaM vayAsI-gacchaha NaM tubbhe devANuppiyA! vijayavaddhamANe kheDe saMghADagatigacaukcacara- pUrvabhavaH mahApahapahesu mahayA 2 saheNaM ugghosemANA 2 evaM badaha-ihaM khalu devANuppiyA! ikAIrahakUDassa sarIra- sU05 gasi solasa rogAyaMkA pAumbhUyA, taMjahA-sAse 1 kAse 2 jare 3 jAva koDhe 16, taM jo NaM icchati devANuppiyA! vijo vA vijaputto vA jANuo vA jANuyaputto vA tegicchI vA tegicchiputto vA ikAIrahaDassa tersi solasaNhaM rogAyaMkANaM egamavi rogAyaka uvasAmittae tassa NaM ikAI rahakUDe vipulaM atyasaMpayANaM dalayati, docaMpi taccapi ugghoseha 2 ttA eyamANattiyaM pacappiNaha, tate Na te koDhuMbiyapurisA 1 'jamagasamaga ti yugapat 'rogAyakati rogA-vyAdhayasta evAtakA:-kaSTajIvitakAriNaH / 'sAseM' ityAdi zlokaH, 'joNi|sUle'tti apapAThaH 'kucchisUle' ityasyAnyatra darzanAt , 'bhagaMdale'tti bhagandaraH 'akArae'tti arocakaH, 'acchiveyaNA' ityAdi| | lokAtirikta, udare tti jalodaraM / zRGgATakAdayaH sthAnavizeSAH / 2 bijo vati vaidyazAne cikitsAyAM ca kuzalaH 'vijaputto vati tatputraH 'jANuo vatti jJAyaka:-kevalazAstrakuzalaH 'tegicchio vatti cikitsAmAtrakuzalaH 'atthasaMpayANaM dalayaiti | laa||40|| arthadAnaM karotItyarthaH, dIpa anukrama [7-8] atra mUla sampAdakena na kicit svataMtra sUtra ghoSita:, paraMtu ekA sUtra saMkhyA-kramAMkane skhalanA kRtA: mayA tat sthAne svatantra anukrama: datvA sUtra . 6 iti sUtrakrama-6 likhitaM ...[yahAM prata ke saMpAdanameM sUtra 5 ke bAda 6 ke sthAname sidhA 7 sUtrakrama hi diyA hai, maine sUtragAthA ke bAda atirikta . krama dekara sU06, sU07 aisA likha diyA hai ] ~19~ Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) zrutaskaMdha: [1], ----------------------- adhyayanaM [1] ------------------------ mUlaM [6] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka jAva paJcappiNaMti, tate NaM se vijayavaddhamANe kheDe imaM eyArUvaM ugghosaNaM socA nisamma bahave vijjA ya 6 satyakosahatthagayA sarahiM 2 gihehiMto paDinikkhamaMti 2ttA vijayavaddhamANassa kheDassa majhamajaleNaM je va ikAirahakUDassa gihe teNeva uvAgacchada 2ttA ikAIrahakUDassa sarIragaM parAmusaMti 2 tA tesiM rogANaM nidANaM pucchaMti 2ttA ikkAIrahakUDassa bahUhiM anbhaMgehi ya ubvahaNAhi ya siNehapANehi ya vamaNehi ya vireyaNehi ya avaddahaNAhi ya avaNhANehi ya aNuvAsaNAhi ya vasthikammehi ya niruhehi ya sirAvehehi ya tacchaNehi ya pacchaNehi ya sirovasthIhi ya tappaNAhi ya puDapAgehi ya challIhi ya mUlehi ya kaMdehi ya SANCHAR dIpa anukrama 1 'satthakosahatthagaya'tti zastrakozo-nakharadanAdibhAjanaM haste gato-vyavasthito yeSAM te tathA, 2 'abaddahaNAhi yatti dambhanaiH 'avaNhANehi yatti tathAvidhadravyasaMskRtajalena sAnaiH 'aNuvAsaNAhi yatti apAnena jaThare tailapravezanaiH 'basthikammehi | yati carmaveSTanaprayogeNa zirAprabhRtInAM snehapUraNaiH gude vA vAdikSepaNaiH 'niruhehi yatti niruhaH-anuvAsa eva kevalaM dravyakRto vizeSa: 'sirAvehehi yatti nADIvedhaiH 'tacchaNehi yatti kSurAdinA tvacasanUkaraNaiH 'pacchaNehi yatti hakhaistvacovidAraNaiH 'siro-15 vasthIhi yatti ziromastibhiH zirasi baddhasya dharmakozakasya dravyasaMskRtatailAyApUraNalakSaNAmiH, prAguktabasikamANi sAmAnyAni anuvAsanAniruha zisavastayastu badAH 'tappaNAhi yatti tarpaNaiH snehAdibhiH zarIvRMdaNaiH 'puDapAgehi yati puTapAkA:-pAkavizepaniSpannA auSadhivizeSAH 'challIhi yatti challayo-rohiNIprabhRtayaH ~ 20~ Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) zrutaskaMdha: [1], ----------------------- adhyayanaM [1] ------------------------ mUlaM [6] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka vipAke pattehi ya puSphehi ya phalehi ya bIehi ya siliyAhi ya guliyAhi ya osahehi ya bhesajjehi ya icchaMti mRgApuzruta01tasiM solasaha rogAyaMkANaM egamavi rogAyaMkaM uvasamAvisae, no ceva NaM saMcAeMti ubsaamitse| tatetrIyAdhya. te bahave vijjA ya vijaputtA ya jAhe no saMcAeMti tesiM solasahaM rogAryakANaM egamavi rogAyaka upa- mRgaaputr||41|| sAmittae tAhe saMto taMtA paritaMtA jAmeva visi pAunbhUyA tAmeva disi paDigayA, tate NaM imAIrahakaDepUrvabhavaH vibehi ya paDiyAikkhie pariyAragaparicate niviSaNosahamesaje solasarogAyaMkehiM abhibhUe samANe rajjeya raDeya jAya aMteure ya muchie rajjaM ca raheMca AsAemANe patthemANe pIhemANe abhilasamANe advasahe ahAijAI vAsasayAI paramAuyaM pAlaittA kAlamAse kAlaM kiyA imIse rayaNappabhAe puDhavIe ukko sU05 dIpa anukrama 'siliyAhi yati zilikA:-kirAtatiktakaprabhRtikAH 'guliyAhi yatti dravyavaTikAH 'osahehi yati auSadhAniekadravyarUpANi 'bhesajehi yatti bhaiSajyAni-anekadravyayogarUpANi padhyAni ceti / 2 'saMta'tti AntA dehakhedena 'teta'tti tAntA manaHkhedena 'paritaMta'tti ubhayasedeneti 'raje ya raDhe ya' ityatra yAvatkaraNAvidaM dRzyaM-'kose va koDAgAre ya vAhaNe yAti, 'mucchie gaDhie giddhe ajjhovavaNeM tti ekArthAH, AsAemANe tyAdaya ekArthAH, 'adRduhaTTavasaTTe'tti AttoM manasA duHkhito-duHkhAtoM dehena vazArtastu-indriyavazena pIDitaH, tataH karmadhArayaH, 'ujalA' iha yAvatkaraNAdidaM dRzya-viulA kakasA pagADhA veDA duhA tivyA durahiyAsa'tti ekArthA eva, 'aNiTThA akaMtA appiyA amaNunA amaNAmA' ete'pi tathaiva / X // 41 // ~214 Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) zrutaskaMdha: [1], ----------------------- adhyayanaM [1] ------------------------ mUlaM [6] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka ASRECENSAX seNaM sAgarovamadvitIema neraiesu neraiyattAe uvavanne, se NaM tato aNaMtaraM udhvahittA iheva miyaggAme gagareTa |vijayassa khasiyassa miyAe devIe kuJchisi putsattAe uvavanne, tate NaM tIse miyAe devIe sarIre veyaNA pAunbhUyA ujjalA jAva jalaMtA, jappamidaM ca NaM miyApuse dArae miyAe devIe kuJchisi gambhatsAe uvavanne tappamiIca Ne miyAdevI vijayassa aNiTThA arkatA appiyA amaNunnA amaNAmA jAyA yAvi hotthA, tate NaM tIse miyAe devIe annayA kayAI punvarattAvarasakAlasamayaMsi kuTuMbajAgariyAe jAgaramANIe ime eyArUve ajamathie jAva samuppajisthA-evaM khalu ahaM vijayassa khasiyassa puci hA dhejjA sAsiyA aNumayA AsI, jappamidaM ca NaM mama ime gambhe kuJchisi ganbhatsAe uvavanne tappabhiI ca NaM ahaM vijayassa khattiyassa aNivA jAva amaNAmA jAyA yAvi hotthA, nicchati NaM vijae khasie mama nAmaM vA goyaM %ACANCote dIpa anukrama 1'puSyarattAvarattakAlasamayaMsi'tti pUrvarAtro-rAtreH pUrvabhAga: apararAtro-rAtreH pazcimo bhAgastalakSaNo yaH kAlasamayaH |-kAlarUpaH samayaH sa tathA tatra 'kuTuMbajAgariyAe'tti kuTumbacintayetyarthaH, 'ajjhasthie'tti AdhyAtmikaH AtmaviSayaH, iha cA nyAnyapi padAni dRzyAni, tadyathA-'ciMtie'tti smRtirUpaH 'kappie'ti bujhyA vyavasthApitaH 'pasthiti prArthitaH prArthanArUpaH 'maNo" gae'tti manasyeva vRtto bahiraprakAzitaH saMkalpaH-paryAlocaH, 'iDe'tyAdIni paJcaikArthikAni prAgvat, 'dhije ti dhyeyA 'vesAsiya'tti vizvasanIyA aNamaya'ti vipriyadarzanasma pazcAdapi matA anumateti, 'nAma'ti pAribhASikI sajhA 'goyaMti gotraM-AnvarthikI sIveti ~ 22 ~ Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) zrutaskaMdha: [1], ----------------------- adhyayanaM [1] ------------------------ mUlaM [6] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: vipAke zruta01 prata sUtrAka // 42 // %*ra dIpa vA giNhittae vA kimaMga puNa daMsaNaM vA paribhoga vA 1, taM seyaM khalu mama eyaM ganbha bahUhi gambhasADaNAhi ya 1mRgApupADaNAhi ya gAlaNAhi ya mAraNAhi ya sADittae vA 4, evaM saMpehei saMpehittA bahUNi khArANi ya kaDu- trIyAdhya. yANi ya tUvarANi ya ganbhasADaNANi ya khAyamANI ya pIyamANI ya iti taM gambhaM sADittae vA 4 no mRgAputraceva NaM se ganbhe saDai vA 4 / tate NaM sA miyAdevI jAhe no saMcAeti taM ganbhaM sADettae vA 4 tAhe| | pUrvabhavaH saMtA taMtA paritaMtA akAmiyA asavasA taM ganbhaM duhaMduheNaM parivahada, tassa NaM dAragassa gambhagayassa cev| aTTa nAlIo ambhitarappavahAo aTTha nAlIo bAhirapavahAo aTTha pUyappavahAo aTTa soNiyappavahAo duve duve kapaNaMtaresu duve duve acchittaresu duve duce nakkataresu duve duce dhamaNiaMtaresu abhikkhaNaM abhikkhaNaM pUyaM ca soNiyaM ca parisavamANIo2 ceca ciTThati, tassa NaM dAragassa ganbhagayassa ceva aggie nAmaM vAhI 1 kimaMga puNa'tti kiM punaH 'aMga' ityAmantraNe 'gabbhasADaNAhi yatti zAtanA:-garbhasya khaNDazo bhavanena patanahetavaH 'pADaNAhi ya'tti pAtanAH yairupAvairakhaNDa evaM garbhaH patati 'gAlaNAhi yatti vairgoM dravIbhUya kSarati 'bhAraNAhi yatti maraNahetavaH / 2'akAmiya'ti nirabhilASA: 'asayaMvasati avayaMvazA 'aTa nAlIo'tti aSTau nADya:-zirA: 'ambhitarapavahAuti zarIrasvAbhyantara eva rudhirAdi savanti yAstAstathocyante, 'bAhirappavahAutti zarIrAdahiH pUSAvi kSaranti yAstAstathokAH, etA eva SoDaza || vibhajyante 'aDe'tyAvi, kathamityAha-'duve duvetti dve pUyapravAhe ve ca zoNitapravAhe, te ca kelyAha-kannaMtaresu' zrotrarandhrayoH, evametAzcatasraH, evamanyA api vyANyeyAH, navaraM dhamanya:-koSTakaTTAntarANi 'aggiyae'ti aniko bhasmakAbhidhAno vAyuvikAraH anukrama %% % ~23~ Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) zrutaskaMdha: [1], ----------------------- adhyayanaM [1] ------------------------ mUlaM [6] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka dIpa pAunbhUe je NaM se dArae AhAreti se NaM khippAmeva viddhasamAgacchati pUyatsAe soNiyattAe ya pariNamati, taMpiya se pUryaca soNiyaM ca AhAreti, tate NaM sA miyAdevI annayA kayAI navaNhaM mAsANaM bahupaDipunnANaM dA-13 ragaM payAyA jAtiaMdhe jAva Agaimitte, tate NaM sAmiyAdevI taM dAragaM huMDaM aMdhArUvaM pAsati 2ttA bhIyA ammadhAI saddAveti 2ttA evaM vayAsI-gacchaha NaM devANuppiyA! tuma eyaM dAragaM egate ukuruDiyAe u-12 jjhAhi, tate NaM sA ammadhAI miyAdevIe tahatti eyama8 paDimuNeti 2ttA jeNeva vijae khattie teNeva uvAgacchada teNeva uvAgacchittA karayalapariggahiyaM evaM vayAsI-evaM khalu sAmi! miyAdevI navaNhaM mAsANaM jAva Agatimitte, tate NaM sA miyAdevI taM huMDaM aMdhArUvaM pAsati 2ttA bhIyA tatthA uciggA saMjAyabhayA mamaM saddAvei 2ttA evaM vayAsI-gacchaha NaM tumbhe devANuppiyA! evaM dAragaM egate ukuruDiyAe|4 ujjhAhi, taM saMvisaha NaM sAmI! taM dAragaM ahaM egate ujjhAmi udAhu mA?, tate NaM se vijae khattiye tIse ammadhAIe aMtie eyamaha socA taheva saMbhaMte uTThAe uddeti uTThA 2ttA jeNeSa miyAdevI teNeva uvAgaccha 1'jAiaMdhe' ityatra yAvatkaraNAt 'jAimUe' ityAdi dRzyaM, 'huMDaM ti avyavasthitAkAvayava 'aMdhArUvaM'ti andhAkRtiH, 'bhIyA' ityatraitadRzyaM 'tatthA ubviggA saMjAyabhayA' bhayaprakarSAbhidhAnAyaikArthAH zabdAH, 'karayale yatra 'karayalapariggahiyaM dasaNahaM | matthae aMjaliM kuTu' iti dRzya, 'navaNha'mityatra 'mAsANaM bahupaDipunnANa'mityAdi dRzya, tathA 'jAiaMdha'mityApi ca, 'saMbhaMteti utsukaH 'uDAte uddeiti utthAnenottiSThati, 'paya'tti grajA:-apatyAni, 'rahassigayaMsi'tti rAhasike vijane ityarthaH / SECRECACA-CA sarakaASANA anukrama ~ 24 ~ Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) prata sUtrAMka [6] dIpa anukrama [s] vipAke zruta0 1 "vipAkazruta" - aMgasUtra - 11 ( mUlaM + vRtti:) zrutaskaMdha [1], adhyayanaM [1] mUlaM [6] muni dIparatnasAgareNa saMkalita... .. AgamasUtra [11], aMga sUtra [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRttiH // 43 // ti 2 tA miyAdevIM evaM bayAsI devANuppiyA! tubbhaM paDhamaM ganbhe taM jai NaM tubhe evaM egaMte kuruDiyAe ujjhAsi tato NaM tumbhe payA no thirA bhavissati, to NaM tumaM evaM dAragaM rahassiyasa bhUmigharaMsi rahassieNaM bhattapANeNaM paDijAgaramANI 2 viharAhi to NaM tubhaM payA thirA bhavissati, tate NaM sA miyAdevI 4 vijayassa khattiyassa tahatti eyamahaM viNaeNaM parisuNeti paDi 2 sA taM dAraNaM rahassiyaMsi bhUmigharaMsi raha0 bhattapANeNaM paDijAgaramANI viharati, evaM khalu goyamA ! miyAputte dArae purApurANANaM jAva paJcazuSbhavamANe viharati / (sU0 6) miyAputte NaM bhaMte! dArae hao kAlamAse kAlaM kivA kahiM gamahiti ? kahi~ ubavajihiti 1, goyamA / miyAputte dArae chabbIsaM vAsAI paramAuyaM pAlaittA kAlamAse kAlaM kiyA iheba aMbuddIve dIve bhAra vAle vehagiripAyamUle sIhakulaMsi sIhattAe paJcAyAhiti, se NaM tattha sIhe bhavi spati ahammie jAva sAhasie subahUM pAvaM jAva samajiNati jAva samajjiNittA kAlamAse kAlaM kiyA imIse rayaNappabhAe puDhavIe ukkosasaoNgarovamaThitIesa jAva uvavajjihiti, se NaM tato anaMtaraM ucca 1 'purA porANANaM'ti purA - pUrvakAle kRtAnAmiti gamyam ata eva 'purANAnAM' cirantanAnAm, iha ca yAvatkaraNAt 'ducinnANaM duSpaDikaMtANaM' ityAdi 'pAvarga phalavittivisesa' mityantaM draSTavyam / 2 'ahammie' ityatra yAvatkaraNAvivaM dRzyaM --- 'bahunagaraniggayajase sUre daDhappahArI ti, vyaktaM ca / 3 'kAlamAse'tti maraNAvasare / 4 'sAgarotrama jAvati 'sAgaropamahiIesa neraiyattAeM draSTavyam / mRgAputrasya AgAmi-bhavA: For Praise Only ~ 25~ 1 mRgAputrIyAdhya. mRgAputragatyAdi sU0 7 // 43 // Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) prata sUtrAMka [7] dIpa anukrama [10] "vipAkazruta" - aMgasUtra - 11 ( mUlaM + vRttiH ) zrutaskaMdha : [1], adhyayanaM [1] mUlaM [7] muni dIparatnasAgareNa saMkalita... .. AgamasUtra [11], aMga sUtra [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRttiH hisA sarIsavesu uvavajjihiti, tattha NaM kAlaM kiyA docAra puDhavIe ukkoseNaM tini sAgarovamAhUM, se NaM tato anaMtaraM uccahittA pakkhIsu uvavajjihiti, tatthavi kAlaM kiyA tathAe puDhavIe satta sAgarovamAI, se NaM tato sIhesu ya, tathANaMtaraM cotthIe urago paMcamI0 itthI chuTTI0 maNuA0 ahe sattamAeM, tato'NaMtaraM ubvahittA se jAhUM hamAI jalayarapaMciMdiyatirikkhajoNiyANaM macchakacchabhagAhamagara susumArAdIrNa a khaterasa jAtikula koDijoNipamuhasayasahassAiM tattha NaM egamegaMsi joNIvihANaMsi aNegasatasahassakhutto uddAhattA 2 tattheva bhujo 2 paccAyAissati, se NaM tato ubvahittA evaM caupaesa uraparisappesu bhuyaparisa|ppesu khahayaresu cariMdiesa teiMdiesa beIdie vaNaphaiesa kaDuyarukkhesu kaDuyaduddhiesa vAu0 teU0 AU0 puDhavI0 aNegasaya sahassakhutto se NaM tato anaMtaraM ubvahittA supadaTThapure nagare goNattAeM pacAyAhiti, se NaM taratha ummuka jAva bAlabhAve annayA kathAI paDhamapAusaMsi gaMgAe mahAnaIe khalIyamahiyaM khaNamANe taDIe pellie samANe kAlagae tattheva supaTTe pure nagare sehikulaMsi pumattAe paJcAyAhassaMti, se 1 'jAikulakoDI joNippa muhasaya sahassAI ti jAtI- paJcendriyajAtI kulakoTInAM yonipramukhAni - yonidvArakANi yonizatasahasrANi tAni tathA / 2 'joNIvihANaMsi 'ti yonibhede / 3 'khalINamaTTiya tti khalInAM - AkAzasthAM chinnataToparivartinI mRttikAmiti / Education Internation mRgAputrasya AgAmi-bhavA: For Park Use Only ~26~ Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) zrutaskaMdha: [1], ----------------------- adhyayanaM [1] ------------------------ mUlaM [7] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka 7) vipAke tatya ummukkabAlabhAve jAva jovaNagamaNupatte tahArUvANaM therANaM aMtie dhammaM socA nisamma muMDe bhavittA 4AmRgAra zruta01 agArAo aNagAriyaM pavvahassati, se NaM tattha aNagAre bhavissati IriyAsamie jAva baMbhayArI, se gaMdIyAdhya. tastha bahUI vAsAI sAmanapariyAgaM pANittA AloiyapaDikate samAhipatte kAlamAse kAlaM kiyA sohamme mRgaaputr||44|| kappe devattAe uvavajihiti, se NaM tato aNaMtaraM cayaM caittA mahAvidehe bAse jAI kulAI bhavaMti aTThAI 4 gatyAdi jaihA daDhapainne sA ceva vattavayA kalAo jAva sijijhahiti / evaM khalu jaMbU! samaNeNaM bhagavayA mahAvI sU07 reNaM jAva saMpatteNaM duhavivAgANaM paDhamassa ajjhayaNassa ayamaDhe pannattettibemi (suu07)||1|| 1 ummuka jAva'tti 'ummukapAlabhAve vijayapariNayamece jovvaNagamaNupattetti dRzya, tatra viza evaM vijJakaH sa cAsau pariNatamAtrazna-buddhazAdipariNAmApanna eva vijJakapariNatamAtraH / 2 'aNaMtaraM cayaM caittati anantaraM zarIraM tyaktvA vyapanaM vA kRtvA / Tra 3 'jahA daDhapainnetti aupapAtike yathA dRDhapratijJAbhidhAno bhavyo varNitastathA'yamapi vAcyaH, kasmAdevamityAha-sA ceva ti| saiva dRDhapratizasambandhinI asyApi baktavyateti, tAmeva smarayamAha-kalAo'tti kalAstena gRhISyante dRDhapratijJeneva yAvakaraNAJca pratrajyAmahaNAdiH tasyevAsya vAcyaM, yAvatsetsyatItyAdi padapazcakamiti, tataH setsyati-kRtakRtyo bhaviSyati bhotsyate-kevaLazAnena sakalaM zeyaM zAsthati mokSyati-sakalakarmavimukto bhaviSyati parinirvAsthati-sakalakarmakRtasantAparahito bhaviSyati, kimuktaM bha-| // 44 // DAvati ?-sarvaduHkhAnAmantaM kariSyatIti // prathamAdhyayanavivaraNaM // 1 // dIpa anukrama [10] mRgAputrasya siddhigamanaM aba prathama adhyayanaM parisamApta ~27~ Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) zrutaskaMdha: [1], ----------------------- adhyayanaM [2] ------------------------ mUlaM [8] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka 18 dIpa dvitIye kiJcillikhyate-- jahaNaM bhaMte / samaNeNaM jAva saMpatteNaM duhavivAgANaM paDhamassa ajjhayaNassa ayamaDhe pannase docassa NaM bhaMte / ajjhayaNassa suhavivAgANaM samaNeNaM jAca saMpatteNaM ke ahe papaNate?, tate NaM se suhamme aNagAre jaMbU aNagAraM evaM vayAsI-ecaM khalu jaMbU! teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM vANiyagAme nAma nayare hotthA riddhisthimipasamiddhe, tassa NaM vANiyagAmassa uttarapuracchime disIbhAe dUIpalAse nAma ujANe hotyA, tattha NaM dUipalAse suhammassa jakkhassa jakkhAyayaNe hotyA, tattha NaM vANiyagAme mitro nAma rAyA hotthA bannao, tassa NaM mittassa ranno sirInAmaM devI hotthA vapaNao, tattha NaM bANiyagAme kAmajjhayA nAmaM gaNiyA hotthA ahINa jAca surUvA bAbattarikalApaMDiyA causahigaNiyAguNovaceyA egUNatIsavisese ramamANI 1'ahINe ti ahINapuNNapabiMdiyasarIretyarthaH, yAvarakaraNAt 'lakkhaNavaMjaNaguNovaveyA mANummANappamANapaDipunnasujAyasavvaMhai gasuMdaraMgI'tyAdi draSTavyaM, tatra lakSaNAni-svastikAdIni vyajanAni-mapItilakAdIni guNAH-saubhAgyAdayaH mAna-jaladroNamAnatA unmAnaMardhabhArapramANatA pramANa-aSTottarazatAGgulocchrayateti, 'bAvattarIkalApaMDiya'tti lekhAdyAH zakunarutaparyantAH gaNitapradhAnAH kalAH prAyaH puruSANAmevAbhyAsayogyAH strINAM tu vijJeyA eva prAya iti, 'causadvigaNiyAguNovaveyA' gItanRtyAdIni vizeSataH paNyatrIjanocitAni | yAni catuSpaSTivijJAnAni te gaNikAguNAH athavA vAtsyAyanokAnyAliGganAdInyaSTau vastuni tAni ca pratyekamaSTabhedasvAyatuHSaSTirbhavantIti, catuHSaSThA gaNikAguNairupapetA yA sA tathA, ekonaviMzadvizeSA ekaviMzatI ratiguNA dvAtriMzaca puruSopacArAH kAmazAkhaprasiddhAH, anukrama [11] +ACCRACK atha dvitIyaM adhyayanaM "ujjhitaka' Arabhyate ~ 28~ Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRttiH ) zrutaskaMdha: [1], ----------------------- adhyayanaM [2] ------------------------ mUlaM [8] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: vipAke prata sUtrAMka OMOMOM // 45 // 18 dIpa ekavIsaratiguNaSpahANA battIsapurisovayArakusalA NavaMgasuttapaDiyohiyA aTThArasadesIbhAsAvisArayA ujjhisiMgArAgArucAruvesA gIyaratipagaMdhavanadRkusalA saMgayagaya0 suMdarathaNa UsiyajjhayA sahassalamA vidi-II |takAdhya. paNachattacAmaravAlavIyaNIyA kannIrahappayAyA yAvi hotthA, varaNaM gaNiyAsahassANaM AhecacaM jAba viharavA kAmadhva jAvezyAka. 1 'navaMgasuttapaDiyohiya'tti dve otre dve cakSuSI dve prANe ekA jilA ekA tvaka ekaM ca manaH ityetAni nayAgAni | sU08 suptAnIva suptAni yauvanena pratinIdhitAni-svArthamahaNapaTuttA prASitAni yasyAH sA tathA 'aTThArasadesIbhAsAvisArayati rUDhigamyaM | 'siMgArAgAracAruvesa'tti zRGgArasya-rasavizeSasyAgAramiva cAru veSo yasyAH sA tathA, 'gIyaraigaMdhavanadRkusala'tti gItaratizvAsau gandharvanATyakuzalA ceti samAsaH, gandharva nRtyaM gItayuktaM nATyaM tu nRtyameveti, 'saMgayagaya'tti 'saMgayagayabhaNiyavihiyavilAsasalaliyasaMlAvaniuNajuttovavArakusale ti dRzya saGgatAni-ucitAni gatAdIni yasyAH sA tathA, salalitA:-prasannatopetA ye saMlApAsteSu nipuNA yA sA tathA, yuktAH-saGgatA ye lapacArA-vyavahArAsteSu kuzalA yA sA tathA, tataH padatrayasya karmadhArayaH, 'suMdarathaNa'tti etenedaM dRzyaM-'muMdarathaNajahaNavayaNakaracaraNanayaNalAvaNNavilAsakaliyatti vyaktaM navaraM javanaM-pUrvakaTIbhAgaH lAvaNyaM-AkArasya spRhaNIyatA vilAsa:-zrINAM ceSTAvizeSaH 'Usiyajjhaya'tti UrtIkRtajayapatAkA sahasralAbheti vyaktaM vidinnachattacAmaravAlavIyaNIya'tti vi| tIrNa-rAjJA prasAdato dattaM chatraM cAmararUpA vAlavyajanikA yasyAH sA tathA, 'kannIrahappayAyA yAvi hotya'tti karNIrathaH-pravahaNaM tena prayAta-gamanaM yasyAH sA tathA 'bA'pIti samuSaye 'hotthati abhavaditi, 'AhevacaMti Adhipatyam-adhipatikarma, iha yAvatkaraNA anukrama [11] ~29~ Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) zrutaskaMdha: [1], ----------------------- adhyayanaM [2] ------------------------ mUlaM [1] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka dIpa anukrama (sU08)tattha NaM vANiyagAme vijayamitte nAma satthavAhe parivasati aDDe tassa NaM vijayamittassa subhaddA nAma bhAriyA hotthA ahINa, tassa NaM vijayamittassa puse subhaddAe bhAriyAe attae ujjhiyae nAma dArae hotyA ahINa jAva surUve / teNaM kAleNaM teNe samaeNaM samaNe bhagavaM mahAvIre samosave parisA niggayA rAyA niggao jahA koNio tahA Niggao dhammo kahio parisA paDigayA rAyA ya gao, seNaM kAleNaM hai teNaM samapaNaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa jeDhe aMtevAsI iMdabhUinAmaM aNagAre jAva lese NTuMchaTTeNaM jahA prapannattIe paDhama jAva jeNeva vANiyagAme teNeca uvA0 uccanIyaaDamANe jeNeva rAyamagge teNeva ogAve, tattha |vidaM dRzya-poreva' purovartitvaM-agresaratvamityarthaH bhartRtva' poSakatvaM 'svAmitvaM' khasvAmisambandhamAnaM 'mahattaragata mahattaratvaM zeSa vezyAjanApekSayA mahattamatAm 'ANAIsaraseNAvacaM Azezvara:-AjJApradhAno yaH senApatiH-sainyanAyakastasya bhAvaH pharma vA AjJezvarasenApatyam AzezvarasenApatyamiva AzezvarasenApatra 'kAremANA' kArayantI paraiH 'pAlemANA' pAlayantI khayamiti / 1'ahINa'tti 'ahINapunnapaMciMdiyasarIre'tti vyaktaM ca, yAvatkaraNAdidaM dRzyaM 'lakkhaNavaMjaNaguNoSavee' ityAdi / 2 'iMdabhUI ityatra yAvatkaraNAt 'nAme aNagAre goyamagoNa'mityAdi 'saMkhittaviulateyaleseM' ityetadantaM dRzyaM / 3 'chadaichaTTeNaM jahA pannattIe'tti | yathA bhagavatyA tavedaM vAcyaM, tacaiva-chaTvachaTTeNaM aNikkhitteNaM tabokammeNaM appANaM bhAvamANe viharati, tae NaM se bhagavaM goyame chahaksamaNapAraNagaMsi' 'paDhama' ityatra thAvatkaraNAdidaM dRzya-paDhamAe porisIe sajjhAyaM kareti bIyAe porisIe jhANaM jhiyAti taiyAe porisIe | aturiyamacavalamasaMbhaMte muhapottiyaM paDileheda bhAvaNavatthAI paDilehei bhAvaNANi pamajati bhAyaNANi uggAhei jeNeva samaNe bhagavaM mahA [12] ~30~ Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRttiH ) zrutaskaMdha: [1], ----------------------- adhyayanaM [2] ------------------------ mUlaM [1] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka (8) dIpa anukrama [12] vipAke paNa bahave hatthI pAsai sannaddhabaddhavammiyaguDiyauppIliyakacche uddAmiyaghaMTe NANAmaNirayaNavivihagevijautta- 2 jhizruta01 rakaMcuijje paDikappie jhayapaDAgavarapaMcAmelaArUDhahatyArohe gahiyAuhappaharaNe anne ya tattha bahave Ase 8 takAdhya. vIre teNAmeva uvAgamachati 2 samaNaM bhagarva mahAvIraM baMdai namasai 2 evaM vayAsI-icchAmi gaM bhaMte ! tujjhehiM abbhaNuNNAe samANe hA ujjhit||46|| chaDakkhamaNapAraNagaMsi vANiyagAme Nagare ucanIyamajjhimakulAI gharasamudANassa bhikkhAyariyAe aDittae' gRheSu bhikSArtha bhikSAcaryayA- kAvasthA bhaikSasamAcAreNATitumiti vAkyArthaH, 'ahAsuhaM devANuppiyA! mA paTibaMdha' skhalanA mA kulcityarthaH, 'tae NaM bhagavaM goyame samaNe 38 sU09 abbhaNunAte samANe samaNassa 3 aMtiyAo paDinikkhamati aturiyamacavalamasaMbhaMte jugatarappaloyaNAe vidvIe purao riyaM sohemANe'tti 1'saMnaddhabaddhavammiyaguDie'ti saMnadvA:-sanmahatyA kRtasannAhAH tathA baddhaM carma-svakANavizeSo yeSAM te baddhavarmANasta eva | baddhavamiMkAH, tathA guDhA-mahAMtanutrANavizeSaH sA saMjAtA yeSAM te guDitAstataH karmadhArayaH, 'uppIliyakacche'tti utpIDitA-gADa-18 tarabaddhA kakSA-urovandhanaM yeSAM se tathA tAn 'uddAmiyaghaMTe'tti uhAmitA-apanIvavandhanA pralambitA ityarthaH ghaNTA yeSAM te tathA tAn 'nANAmaNirayaNavivihagebijetti nAnAmaNiranAni vividhAni aveyakAni-zrIvAbharaNAni uttarakakSukAna-tanutrANavizeSAH santi veSAM te tathA, ata eva 'paDikappie'tti kRtasannAhAdisAmagrIkAn 'jhayapaDAgavarapaMcAmela ArUDhahatthArohe' bjaa:-gruddaadiyjaaH| patAkA:-ruDAvivarjitAstAbhirvarA ye te tathA paJca AmelakA:-zekharakA yeSAM te tathA ArUDhA hatyArohA-mahAmAtrA yeSu te tayA, tataH padatrayastha karmadhArayo'tastAna , 'gahiyAuhappaharaNA' gRhItAni AyudhAni praharaNAva yeSu athavA AyudhAnyakSepyANi praharaNAni | // 46 // tu kssepyaanniiti| ~31~ Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) zrutaskaMdha: [1], ----------------------- adhyayanaM [2] ------------------------ mUlaM [1] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: % % prata % sUtrAMka pAsati sannaddhabaddhavammiyaguDie AviddhaguDiosAriyapakkhare uttarakaMcuiyaocUlamuhacaMDAdharacAmarathAsakaparimaMDiyakaDie ArUAsArohe gahiyAuhappaharaNe anne ya tastha bahave purise pAsai sapaNabadbhava|mmiyakavae uppIliyasarAsaNapaTTIe piNiddhagevejje vimalavarabaddhaciMdhapaDhe gahiyAuhappaharaNe, tesiM ca NaM purisANaM majhagayaM purisa pAsati avauDagavaMdhaNaM ukittakannanAsaM nehatuppiyagattaM yajjhakakkhaDiyajuyaniyatthaM 1'sannaddhabaddhavammiyaguDie'tti etadeva vyAkhyAti-'AviddhaguDe osAriyapakkhare ti AviddhA-parihitA guDA yeSAM te tathA, guDA ca yadyapi hastinAM tanutrANaM rUDhA tathA'pi dezavizeSApekSayA'zvAnAmapi saMbhavatIti, avasAritA--avalambitAH pakkharA:tanutrANavizeSA yeSAM te tathA tAna, 'uttarakaMcuiyaocUlamuhacaMDAdharacAmarathAsagaparimaMDiyakaDiya'tti uttarakadhuka:-tanutrAgavizeSa eva yeSAmasti te tathA, tathA'vacUlakairmukhaM caNDAdhara-raudrAdharauSThaM yeSAM te tathA, tathA cAmaraiH yAsakaizva-darpaNaiH parimaNDitA kaTI yeSAM te tathA, tataH karmadhArayo'tastAn, 'uppIliyasarAsaNapaTTIe'tti utpIDitA-kRtapratyacAropaNA zarAsanapaTTikA-dhanuryaSTibAhupaTTikA vA yaiste tathA tAn , 'piNiddhagevija ci pinaddha-parihitaM aveyakaM vaiste tathA tAn , 'vimalavarabaddhaciMdhapaTTe vimalo baro baddhazcihnapaTTotrAdimayo yaiste tathA tAn, 'avajaDagabaMdhaNaM'ti avakoTakena-kRkATikAyA adhonayanena bandhanaM yasya sa tathA| tam , 'ukkhittakannanAsaMti utpATitakarNanAsika 'nahatuppiyagati snehane hitazarIraM 'bajjhakakkhaDiyajuyaNiyacchati badhyazcAsau| karayo:-hastayoH kaTyAM-kaTIdeze yuga-yugmaM nivasita iva |nevsitshceti samAso'tastam, athavA vabhyasya yatkarakaTikAyugaM-nindyacIvarikAdvayaM tannivasito yaH sa tathA / % 4 dIpa anukrama [12] SIS ~ 32~ Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) prata sUtrAMka [8] dIpa anukrama [12] vipAke zruta0 1 // 47 // "vipAkazruta" - aMgasUtra - 11 ( mUlaM + vRtti:) adhyayanaM [2] mUlaM [9] zrutaskaMdha : [1], muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra - [11], aMga sUtra [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRttiH kaMTheguNaratamaladAmaM cuNyaguMDiyagattaM cuNNayaM vajjhapANapIyaM tilaMtilaM ceva chinamANaM kAkaNImaMsAI khAviyaM- 42 ujjhi taM pAvaM khakkharagasaehiM hammamANaM aNeganaranArIsaMparivuDhaM cacare cacare khaMDapaDahaeNaM ugghosijyamANaM, imaM 4 takAdhya ca NaM eyArUvaM ugghosaNaM paDisuSeti-no khalu devA! ujjhiyagassa dAragassa kei rAyA vA rAyaputto vA ujjhitakaavarajjhai appaNI se sayAI kammAI avarajjhanti (sU0 9) tate thaM se bhagavato gopamassa taM purisaM pA sya pUrvabhavaH silA ime ajjhatthie 5 aho NaM ime purise jAva narayapaDirUviyaM vedaNaM vedetittikaDu vANiyagAme navare 4 sU0 10 1 'kaMTheguNarasamahadAmaM' kaNThe-gale guNa iva-kaNThasUtramiva raktaM-lohitaM mahadAma - puSpamAlA yasya sa tathA taM 'cunnaguMDiya gAyaM gairikakSodAguNDitazarIraM 'cunAva'ti saMtrastaM 'bajjhapANapIyaM'ti vayA vAlA vA prANAH- ucchrAsAdayaH pratIttAH priyA yakha sa tathA taM 'tilaMtilaM caiva vijamANaM'ti tilazazchidyamAnamityarthaH 'kAgaNimasAI khAviyaMtaM' kAkaNImAMsAni taddehotkRttahasvamAMsakhaNDAni khAdyamAnaM 'pArvati pApiSThaM 'khakkharasaehiM hammamANaM ti kharkharA azvotrAsanAya carmmabhayA vastuvizeSAH sphuTitavaMzA vA taiInyamAnaM - vADyamAnam 'appaNo sesayAI'ti AtmanaH - AtmIyAni 'se' kla svakAni / 2 'ajjhatthie' AtmagataH, - damanyadapi dRzyaM 'kapie' kalpito-bhedavAn kalpiko vA ucitaH 'ciMtie' smRtirUpaH 'patthara' prArthito bhagavaduttaraprArthanAviSayaH 'maNogae'ti aprakAzita ityarthaH saMkalpo-vikalpaH 'samupyajitthA' samutpannavAn 'aho NaM ime purise purAporANANaM ducitrANaM duppaDitANaM asubhANaM pAvANaM kammANaM pAvanaM phalavittivisesaM paJcaNubhavamANe viharaha, na me diTThA parA kA neraiyA // 47 // vA pacavalaM khalu ayaM purise nirayapaDirUviyaM beyaNaM versttikaTu' ityetatprathamAdhyayanoktaM vAkyamAzrityAdhikRtAkSarANi gamanIyAnIti / Ja Eucation International For Penal Use Only ~33~ Cror Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) (11) zrataskaMdha: [1] ... .....------ adhyayanaM [2] ...... . .... .- mUlaM [10] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata % sUtrAMka acamIyamajijhamakule jAva aDamANe ahApajasaM samuyANiyaM giNhati 2ttA vANiyagAme nayare mjhmjjhnnNd| jAva paridasati, samarNa bhagavaM mahAvIraM vaMdada mamaMsaha 2 sA evaM bayAsI-evaM khalu ahaM bhaMte! tumahiM | ambhaNujhAe samANe vANiyagAmaM jAya taheva vedeti, seNaM bhaMte! purise puTavabhaye ke AsI? jAva paJcaNu mbhavamANe viharati / , evaM khalu goymaa| teNaM kAleNaM teNaM samaema iheva jaMbuDIve 2 bhArahe vAse hatthiNAdAure nAma nagare hotthA riddha0, tattha NaM hathiyAure gare sunaMde nAmaM rAyA hotthA mahayA hi0, tastha NaM ha6 sthiNAure gagare bahumajhadesabhAe etthaNaM mahaM ege gomaMDavae hosthA aNegakhaMbhasayasanniviTe sAIe 4, tattha Nabahaye NagaragorUvANaM saNAhA ya aNAhA yaNagaragAvio ya jagaravasabhA ya jagarabalivaddA ya gagaripaDyAo ya parataNapANiyA nimbhayA niruvasaggA suhaMsuheNaM parivati, tastha gaM hathiNAure nagare bhIme % [10] C4%A dIpa anukrama [13] A % riddhi'tti 'risthimivasamiddhe' ityAdi dRzya, tatra Rjhu-bhaSanAdiminigupagataM simita bhayavarjitaM samRddha-dhanAdimAyuktamiti / 2 'mahayA hi'ti iha 'mahayAhimavaitamalayamaMdaramahiMdasA ityAdi dRzya, tatra mahAhimavadAdayaH parvatAstadvatsAsa-pradhAno yA| | sa tathA, 'pAsA' ityatra 'pAsAIe darisaNijje amirUve patirUvetti dRzya, tatra prAsAdIyo-manaHprasannatAhetuH varzanIyo-yaM pazyaJcakSurna | Amyati abhirUpa:-abhimatarUpaH pratirUpaH-draSTAraM draSTAraM prati rUpaM yasyeti / 3 'nagarabalIvadde'tyAdau valIvA-barddhitagavAH paDikAisthamahiSyo isvagotriyo vA vRSabhAH-sANDagavaH 'kUDagAhe'tti kUTena jIvAn gRhAtIti kUTayAhaH / | ujjhitakasya pUrvabhava: -- "gotrAsa" ~ 34 ~ Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) (11) zrataskaMdha: [1], .....................-- adhya yanaM [2]---- -- -- mUla [10] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: vipAke prata sUtrAMka // 48 // [10] dIpa anukrama [13] nAma kUDaggAhI hotyA ahammie jAva duppaDiyANaMde / tassa gaM bhImassa kUDaggAhassa uppalA nAma bhA- sajjhidAriyA hotthA ahINa, tate NaM sA ucpalA kUDaggAhiNI annayA kayAI AvanasattA jAyA yAvi hosthA, takAdhya. tate NaM tIse juppalAe kRDagAhiNIe tiNhaM mAsANaM bahupaDipunnANaM apameyArUve dohale pAunbhUte-dhannAo|umitakaNa tAo ammayAo 4 jAva suladdhe jammajIvie (yaphale) jAo NaM baTaNaM NagaragoruvArNa saNAhANa ya jAvasya pUrvabhavaH sU.10 | " 1'ahammie'tti dharmeNa parati vyavaharati vA dhArmikastaniSedhAdadhAmikA, yAvatkaraNAdidaM zyam-'ahammANue' adhamAn-pApalokAn anugacchattItyadharmAnugaH 'ahammi?' atizayenAdharmo-dharmarahito'mmiSTaH 'ahammakhAI' adharmabhASaNazIlaH adhAmpikaprasiddhiko vA 'adhammapaloI adhAneva-parasambandhidoSAneva pralokayati-prekSate ityevaMzIlo'dharmapralokI 'ahammapalajaNe' adharma eva-hiMsAdau prarajyate-anurAgavAn bhavatItyadharmaprarajanaH 'ahammasamudAcAroM' adharmarUpaH samudAcAra:-samAcAro yasya sa tathA 'ahammeNaM ceva vittiM kappemANe'tti adharmeNa-pApakarmaNA vRtti-jIvikAM kalpayamAna:-kurvANaH tacchIla ityarthaH 'dussIle' duSTazIlaH 'ducae' avidyamAnaniyama iti 'duppaDiyANaMde duSpratyAnandaH bahumirapi santoSakAraNairanutpadyamAnasantoSa ityarthaH / 2 'ahINa tti 'ahINapuNNapaMceMdiyasarIre'yAdi dRshym| 3 'Avanasatta'ti garbhe samApanajIvetyarthaH / 4 'dhannAo NaM tAo ammayAo'ci ambA-jananyaH, ii yAvatkaraNAdidaM dRzyaM-punnAo NaM tAo ammayAo kayatyAo NaM tAo ammyaao| // 48 // kayalakkhaNAo NaM tAo, tAsiM ammayANaM suladdhe jammajIviyaphale'tti vyakaM ca / * ~ 35~ Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) (11) zrataskaMdha: [1], .....................-- adhya yanaM [2]---- -- -- mUla [10] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata vasabhANa ya Uhehi ya thaNehi ya vasaNehi ya chappAhi ya kakuhehi ya vahehi ya kannehi ya acchihi ya nA. sAhi ya jinbhAhi ya uddehi ya kaMbalehi ya sollehi ya taliehi ya bhajiehi ya parisuphehi ya lAvaNehi ya suraM ca mahuMca meragaM ca jAtiM ca sIdhuM ca pasaNNaM ca AsAemANIo visAemANIo paribhujemANIo paribhAemANIo dohalaM viNayaMti, taM jaiNaM ahamavi bahUrNa nagara jAva viNijjAmittikA, taMsi dohalaMsi aviNijjamANaMsi sukkA bhukkhA nimmaMsA oluggA oluggasarIrA nitteyA dINavimaNavayaNA paMDullaiyamuhA sUtrAMka [10] ee dIpa anukrama [13] %96 1 'Uhehi yatti gavAdInAM stanoparibhAgaiH 'thaNehi yatti vyaktaM 'vasaNehi ya'tti dRSaNa:-aNDai: 'chappAhi ya'tti pucchaiH / kakudaiH skandhazikharaiH 'bahehi yatti bhai| skandhaiH karNAdIni vyaktAni 'kaMbalehi yatti sAnAbhiH 'solliehi yati pakai 'taliehi yatti mehena pakaiH 'bhajiehi yatti bhraSTaiH 'parisukkehi yatti svataH zoSamupagataiH 'lAvaNehi yatti lavaNasaMskRtaiH surAtanduladhavAdillIniSpannA madhu ca-mAkSikaniSpanna merakaM tAlaphalaniSpannaM jAtizca-jAtikusumavarNa mayameva sIdhu ca-guDadhAtakIsaMbhava hai| prasannA-drAkSAdidvanyajanyA manaHprasattiheturiti / 'AsAemANIo'tti IdhatsvAdayantyo baTu ca lAnyantya ikSukhaNDAderiva 'visAemANIo'tti vizeSeNa khAdayantyo'lpameva tyajanya khajUrAderiva 'paribhAemANIo'tti dadatyaH pari jamANIo'tti sarvamupabhujAnAH | alpamapyaparityajyantyaH zuSkA-zuSkeva zuSkA rudhirakSayAt 'bhukkha'tti bhojanAkaraNAddhInabalatayA bubhukSAyukteva bubhukSA ata eva nimAsA 'olugga'tti avarugNA-bhannamanovRttiH 'oluggasarIrA' bhanadehA 'Nityatti gatakAntiH 'dINavimaNavayaNa'tti dInA-dainyavatI k 4 ~36~ Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) (11) zrataskaMdha: [1] ... .....------ adhyayanaM [2] ...... . .... .- mUlaM [10] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: vipAke zruta01 prata // 49 // sUtrAMka omaMthiyanayaNavayaNakamalA jahoiyaM pupphavasthagaMdhamallAlaMkArAhAraM aparibhuJjamANI karayalamaliyanca kamalamA-II ujijhalA ohaya jAva jhiyAyati / imaM ca NaM bhIme kUDaggAhe jeNeva upastA kUDaggAhiNI teNeva uvAga-pratakAdhya. cchati rasA ohaya jAva pAsati ohaya jAya pAsisA evaM bayAsI-kiM NaM tume devANuppie! ohaya ujjhitakajhiyAsi, tate NaM sA uppalA bhAriyA bhImaM kUSTa evaM kyAsI-evaM khalu vevaannuppiyaa| mamaM tirAhaM | sya pUrvabhavaH mAsANaM bahupaDiputrANaM dohalA pAumbhUyA dhannA tAo jAo gaM bahaNaM go kaha lAvaNapahi pa suraM padasU010 AsAemANI 3 dohalaM viNeti, tate NaM ahaM devANuppiyA! taMsi dohalaMsi aviNijjamANaMsi jAba jhiyaami| [10] dIpa anukrama [13] vimanA:-zUnyacittA hINA ca-bhIteti karmadhArayaH, 'dINavimaNavayaNa'ci pAThAntaraM, tatra vimanasa iva-vigatacetasa iva barga yaslAH sA tayA, dInA cAsau vimanavadanA ceti samAsaH, 'paMDalaiyamuhA' pANDakittamukhI pANdurIbhUtavadanetyarthaH 'bhomaMthiyaNayaNavayaNakamaleti 'omaMthiyati adhomukhIkRtAni nayanavadanarUpANi kamalAni yayA sA tathA, 'ohaya'ti ohayamaNasaMkappA vigatayuktAyuktavivecanetyarthaH, iha yAvatkaraNAvidaM dRzyaM karatalapallatyamuhA' karatache parvasaM-nivezitaM mukhaM yavA sA tathA 'aTTanjhAyovagayA bhUmIgayadihIyA jhiyAIti dhyAyati-cintayati / 'imaM ca Nati itazcetyarthaH 'bhIme kUDaggAhe jeNeva uppalA kuDamgAhI teNeva uvAmacchati bavAgaccittA uppara kUDa- ggAhiNi ohayamANasaMkalpa' ityAdi sUtra prAguktasUtrAnusAreNa paripUrNa kRtvA'bhyeyaM, sUcAmAtrasvAtpustakasya / 49 // ~37~ Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) (11) zrataskaMdha: [1], .....................-- adhya yanaM [2]---- -- -- mUla [10] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: % prata % sUtrAMka [10] dIpa anukrama [13] tate NaM se bhIme kUDaggAhI uppalaM bhAriyaM evaM bayAsI-mA NaM tuma devANuppiyA! oha. jhiyAhi, ahannaM taMtahA karissAmi jahA NaM tava dohalassa saMpasI bhavissati, tAhiM ihAhiM 5 jApa varSi samAsA seti, tate NaM se bhIme kUDaggAhI addharattakAlasamayaMsi ege abIe sannaddha jAba paharaNe sayAo gihAo hai niggA sayAo gihAo niggacchittA hatSiNAure nagare majhamajjheNaM jeNeva gomaMDave teNeva uvAgate |bahUrNa NagaragoruvANaM jAva vasabhANa ya appegaiyANaM Uhe chidati jAva appegatiyANaM kaMcale chiMdati appegaiyANa aNNamaNNANaM aMgovaMgANaM viyaMgetirajeNeva sae gihe teNeva uvAgacchati ra upapalAe kUDaggAhiNIe uvaNeti, tate NaM sA uppalA bhAriyA tehiM bahahiM gomaMsehi ya sUlehi ya suraM ca AsAemANI taM dohalaM viNeti, sate NaM sA uppalA kUDaggAhI saMpugnahohalA saMmANiyadohalA viNIyadohalA bocchinnadohalA saMpabhadohalA saM gambha muhaMsuheNaM parivahai, tate NaM sA uppalA kUDaggAhiNI annayA kayAI mavaNI mAsANaM bahupa tAhi iTAhiM' ityatra paJcakalakSaNAdakAdidaM dRzya-katAhiM piyAhiM maNunAhiM maNAbhAhiM' ekArthAzcaite, pamgUhi ti vAgbhiH 'ege'tti sahAyAbhAvAt 'abIe'tti dharmarUpasahAyAbhAvAt / 2 'sannaddhavaddhavammiyakavae' pUrvavat yAvatkaraNAt 'uppIliyasarAsaNapaTTIe' ityAdi 'gahiyAuhapaharaNe' ityetadanta razyam / 4 saMpunnadohala'tti samastavAnchitArthapUraNAt 'sammANiyado. hala'tti vAnchitArthasamAnayanAt 'viNIyadohala'tti bAcchAvinayanAt 'vicchinnadohala'tti vivakSitArthavAmchA'nubandhavicchedAt 'saMpannadohala'tti vivakSitArthabhogasaMpAdyAnandaprApteriti / k% ~38~ Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) (11) zrataskaMdha: [1], ...................---- adhya yanaM [2] ------.. -...---- mUlaM [11] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: vipAke zruta01 prata sUtrAMka // 50 // [11] DipunnANaM dAraya pacAyA (sU010) tate NaM teNaM dArae NaM jAyametteNaM ceva mahayA mahayA saddeNaM vidhuDhe visare|8| unimaArasite, tate NaM tassa dAragassa ArasiyasaI socA nisamma hatthiNAure nagare bahave NagaragoruvA jAvatakAdhya. vasabhA ya bhIyA ubviggA savao samaMtA viSpalAitthA, tate NaM tassa dAragassa ammApiyaro ayameyArUvaM gonnAsanAmadhenaM kareMti, jamhA NaM amhe imeNaM dAraeNaM jAyametteNaM ceva mahayA mahayA (ciccI) saddeNaM vipuDhe vissare Ara-18 nAmahetuH |sie tate NaM eyassa dAragassa ArasiyaM saI socA nisamma hatthiNAure bahave NagaragoruvA jAva bhIyA 4 sU. 11 sabbao samaMtA vippalAitthA tamhANaM hou amhaM dArae gottAsae nAmeNaM, tate NaM se gottAse dArae u-12 mmukabAlabhAve jAte yAvi hotyA, tate NaM se bhIme kUDaggAhe annayA kayAI kAladhammuNA saMjate. tate NaM se gottAse dArae bahUNaM mittaNAiniyagasayaNasaMbaMdhiparijaNeNaM saddhiM saMparibuDe royamANe kaMdamANe vilacamANe bhImassa kUDaggAhissa nIharaNaM kareti nIharaNaM karittA bahUI loiyamayakajAI kareti, tate NaM se sunaMde L dIpa anukrama **+ -CA CACACCCCCCXXC% [14] AM // 5. 'bhIyA' ityatra 'tatthA tasiyA saMjAyabhayA' iti dRzya, bhayotkarSapratipAdanaparANyekArthikAni caitAni / 2 'sabbaotti sarvadikSu 'samaMta'tti vivikSu cetyarthaH, 'vipalAitya'ti vipalAyitavantIti / 3 'ayameyArUvati idamevaprakAraM vakSyamANasvarUpami4 tyarthaH / 4 'mahayA 2 ciccI'tti mahattA 2 pizcIyevaM citkAreNetyarthaH / 5 'Arasiya'ti ArasitaM-AraTitam / 6 'soca'tti avdhaary| ~39~ Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) (11) zrataskaMdha: [1], .....................-- adhya yanaM [2]---- -- -- mUla [11] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: 4% prata sUtrAMka % [11] rAyA gottAsaM dArayaM annayA kayAi sayameva kUDaggAhittAe ThAveti, tate NaM se gottAse dArae kUDaggAhe jAe yAvi hotthA ahammie jAca duppaDiyANaMde, tate NaM se gottAse dArae kUDaggAhittAe kallAkalliM addharattiyakAlasamayasi ege abIe sannaddhabaddhakavae jAva gahiAuhapaharaNe sayAto gihAo niggacchati je-18 va gomaMDave teNeva uvAgacchati teNeca uvAgacchittA bahUNaM NagaragoruvANaM saNAhANa ya jAva viyaMgeti 2 jeNeva sae gehe teNeva uvAgate, tate NaM se gottAse kUDa0 tehiM bahahiM gomaMsehi ya sUlehi ya muraM ca majnaM ca AsAemANe visAemANe jAva viharati,tateNaM se gottAse kUDa. eyakamme [eyavijeeyapa0 eyasamAyAre] subahuM pAvakammaM samanviNittA paMcavAsasayAI paramAuyaM pAlaittA aduhahovagae kAlamAse kAlaM kiyA docAe puDhavIe ukosaM tisAgarocamaThiiesu neraiesu NeraiyattAe upavane (sU011) tate NaM sA vijayamittassa satyavAhassa subhaddA nAma bhAriyA jAyaniyA yAvi hotthA jAyA jAyA dAragA viNihAyamAvajaMti, tate pANaM se gottAse kUDa docAo puDhavIo aNaMtaraM uvvahitA iheba vANiyagAme nagare vijayamittassa sastha dIpa anukrama ACCAR [14] 1'eyakamme' ityatredaM razyam-'eyappahANe eyavije eyasamAyAreti / 2'adRduhaTTovagae'ti Arta-ArtadhyAnaM durghaTaduHkhasthaganIya durvAyamityarthaH apagataH-prApto yaH sa tthaa| 3 'jAyaNiMduyA yAvitti jAtAni-utpannAnyapatyAni nirvRtAni-niryAtAni mRtAnIyoM yasyAH sA jAtanirdvatA cA'pIti samarthanArthaH, etadevAi-jAnA jAtA dArakA vinidhAtamApadyante tasyA iti gamyam / / ujjhitakasya AgAmi-bhavA: ~ 40~ Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) (11) zrutaskaMdha: [8], ..............------------ adhya yanaM [2] ---------------------- mUla [12] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: vipAke zruta01 2 ujinatakAdhya. prata sUtrAMka // 51 // vAhassa subhaddAe bhAriyAe kucchisi puttattAe uyabasne, tate Ne sA subhadA satyavAhI aNNayA kayAInavaNha mAsANaM bahupaDipunnANaM dAragaM payAyA, tate gaM sA subhadA satyavAhIsaM dAragaM jAyamesayaM ceva egate ukuru- DiyAe ujjhAyeda ujyAvettA docaMpi gihAvei 2 sA ANupubveNaM sArakkhamANI saMgovemANI saMvaDheti, sate NaM tassa dAragassa ammApiyaro ThiiveDiyaM caMdasUradasaNaM ca jAgariyaM mahayA ihIsakArasamudaeNaM karati, tate NaM tassa dAragassa ammApiyaro ikArasame divase nivvatte saMpatte pArasame divase imameyArUvaM goNNaM guNaniSphana nAmadhenaM kareMti, jamhA NaM amhaM ime dArae jAyamittae ceva egate pakkuruDiyAe ujjhite tamhA Na hou amhaM dArae ujjhiyae nAmeNaM, tate NaM se ujimayae dArae paMcadhAtIpariggahIe taMjahA-vIrapAIe 1 majaNadhAIpa 2 maMDaNadhAIe 3 kIlAvaNadhAIe 4 aMkAIe 6 jahA dahapAine jAva nivAghAe girikaMda bhavaH sU012 [12] dIpa anukrama 4 [15] C+ * 1 'sArakkhamANI'ti apAyebhyaH 'saMgovemANI'ti vnaacchaadngrbhgRhprveshnaadimiH| 2ThiivaDiyaM vati sthitipatitAM kulakramAgato barddhamAnakAdikAM putrajanmakiyAM 'caMdasUrapAsaNiyaM vatti anvardhAnusAriNaM tRtIyadivasotsavaM 'jAgariya'ti SaSThIyavijAgaraNapradhAnamulsavam / 3 'goNaM guNaniSphana'nti gauSaM apradhAnamapi spAdatta ukta-guNaniSpanna miti / 4 'jahA daDhapAineti aupapAtike yathA dRDhapratijJo varNitassavA'yamapIha vAcyaH, kimavadhikaM tatra tatsUtramityAha-yAvat 'nivaaghaatgirikNdrmlliinnebv| caMpagapAyave suhaM viharati / + + ~41~ Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) (11) zrutaskaMdha: [8], ..............------------ adhya yanaM [2] ---------------------- mUla [12] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka [12] ramallINe va caMpayapAyave suhaMsuheNaM viharati, tate NaM se vijayamise satyavAhe annayA kayAI gaNimaM ca / dharimaM ca 2 menaM ca 3 pAricchejjaM ca 4 caubvihaM bhaMDagaM gahAya lavaNasamudaM poyavahaNeNaM uvAgate, tate NaM se vijayamite tattha lavaNasamude poyavivattIe nibubhaMDasAre attANe asaraNe kAladhammuNA saMjutte, tate NaM saM vijayamitaM satyavAhaM je jahA bahave IsaratalavaramAuMSiyakoDaMbiyainbhaseDisatyavAhA lavaNasamudde poya|vivattIe pUrva nimbuDabhaMDasAraM kAlaghammuNA saMjuttaM suNeti te tahA haithanikkhevaM ca bAhirabhaMDasAraM ca gahAya egate avkmNti| tate NaM sA subhaddA satyavAhI vijayamittaM satyavAhaM lavaNasamudde poyavivattIe nincha kAladhammuNA saMjuttaM suNeti 2ttA mahayA paisoeNaM apphuNNA samANI parasuNiyattAviva caMpagalatA dhasasi dharaNItalaMsi savvaMgeNa sannivaDiyA, tate NaM sA subhaddA satyavAhI muhattareNa AsatyA samANI bahuhiM| dIpa anukrama +5%85%25 [15] 1'kAladhammuNa'tti maraNena / 2'lavaNasamuddapoyavivattiya lavaNasamudre potavipattiryasya sa tathA taM, nibubhaMDasAraM' | nimamasArabhANDamityarthaH, 'kAladhammuNA saMjuttaM ti mRtamityarthaH, zRNvanti te tatheti ye yathetyatadapekSya / 3 'hasthanikkheba'ti haste nikSepo-nyAsaH samarpaNaM vasya dravyasya taddhastanikSepaM, 'bAhirabhaMDasAraM ca hastanikSepanyatiriktaM ca bhANDasAra-sArabhANDaM gRhItvA ekAntadUramapakAmanti-vijayamitrasArthavAhabhAyAstatputrasya ca darzanaM dadati tadarthamapaharantItiyAvat / 4 'parasuNiyattA iva'tti parazunikRtteva-kuThAracchinneva 'campakalate'ti / ~ 42~ Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) (11) zrutaskaMdha: [8], ..............------------ adhya yanaM [2] ---------------------- mUla [12] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka [12] vipAke mittaM jAva parivuDA royamANI kaMdamANI cilavamANI vijayamittasatyavAhassa loiyAI mayakiccAI kareti, tate ujjhizruta01NaM sA subhaddA satthavAhI annayA kayAI lavaNasamuddottaraNaM ca lacchiviNAsaM ca popaviNAsaM ca patimaraNaM takAdhya. ca aNuciMtemANI 2 kAladhammuNA saMjuttA (sU012) tate NaM te jagaraguttiyA subhaI satyavAhaM kAlagayaM jA- veshyaagaa||52|| |NittA ujjhiyagaM dAragaM sayAo gihAo nicchubhaMti nicchubhittA taM gihaM annassa dalayaMti, tate NaM se mitA ujjhiyae dArae sayAo gihAo nicchUDhe samANe vANiyagAme Nagare siMghADaga jAva pahesu jUyakhalaesu ve- sU0 13 sitAgharesu pANAgAresu ya suhaMsuheNaM parivahuti, tate NaM se ujijhayae dArae aNohahie aNivArie sacchaM damatI sairapayAre majjappasaMgI corajUyavesadArappasaMgI jAte yAvi hotthA, tate NaM se ujhiyate annayA kaTrayAI kAmajajhapAe gaNiyAe saddhiM saMpalagge jAte yAvi hotthA, kAmajjhayAe gaNiyAe saddhiM viulAI urA-14 dIpa anukrama SARKAR [15] 1 'mitta' ityatra yAvatkaraNAvica razya-NAiNiyagasaMbaMdhitti, tatra mitrANi-muharaH zAtayaH-samAnajAtayaH nijakA:pitRvyAdayaH sambandhinaH-zvazurapAkSikAH, 'royamANI'tti aNi muJcantI 'kaMdamANI'ti AkrandaM mahAdhvani kurvANA 'vilavamAkaNI'tti AsvaraM kurvntii| 2 'aNohaTTaeti yo balAddhastAdau gRhItvA pravartamAna nivArayati so'paghaTTakastabhAvAdanapaghaTTakaH, 13. aNivArie'tti niSedhakarahitaH, ata eva 'sacchaMdamaiti svacchandA svavazena vA matirasya khacchandamatiH, ata eva 'sairappayAre' svairaM anivAritatayA pracAro yasya sa tathA 'vesadArapasaMgIti vezyAprasaGgI kalatraprasaGgI cetyarthaH, athavA vezyArUpA ye dArAstatprasaGgIti / 442 // 52 ~ 43~ Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) (11) zrutaskaMdha: [8], ..............------------ adhya yanaM [2] --------------------- mUla [13] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka [13] lAI mANussagAI bhogabhogAI bhuMjamANe viharati, tate NaM tassa vijayamittassa ranno annayA kayAI sirIe devIpa joNisUle pAunbhUe yAci hotthA, no saMcAei vijayamite rAyA sirie devIe sari urAlAI mANussamAI bhogabhogAI jhuMjamANe viharittae, tatte se vijapAmile rApA abhayA kayAI ujijhapadAra kAmajnayAra gaNiyAe gihAo nibhAveti 2ttA kAmajjhayaM gaNiyaM ambhitariya ThAti 2 sA kAmajyayAe maNiyAe saddhiM kharAlAI bhogabhogAI bhuMjamANe viharati / tate NaM se ujisapae dArae kaamjhyaae| gaNiyAe gihAo nicchubhemANe kAmajyAe gaNiyAe muchie giddhe gaDhie ajjhovavanne annatya katthai suI caraIca dhiI ca aviMdamANe tacitte tammaNe tallese tadajhavasANe tadahovautte tayappiyakaraNe tambhAvaNAbhAvie 1'bhogabhogAIti bhojanaM bhoga: paribhogaH bhujyanta iti bhogA:-zabdAdayo bhogArhAH bhogA bhogabhogA-manojJAH zabdAya & ityarthaH / 2 'mucchitetti mUJchito-mUDho doSeSvapi guNAdhyAropAt 'giddhe'tti tadAkADAvAn 'gaDhie'tti pravitastadviSayanehatantusaM darmitaH 'ajjhovavannetti Adhikyena tadekApratAM gato'bhyupannaH, ata evAnyatra kutrApi vastvantare 'suI cati smRti smaraNaM 'raI catti rati-Asakti 'piI catti dhRti vA cittasvAsthyam 'aviMdamANe'tti alabhamAnaH 'taccittetti tasyAmeva citta-bhAvamanaH sA mAnyena vA mano yasya sa tathA 'tammaNetti dravyamanaH pratItya vizeSopayogaM vA 'tallesasi kAmadhvajAgatAzubhAtmapariNAmavizeSaH, zAlezyA hi kRSNAdidravyasAcinyajanita AtmapariNAma iti, 'tadaSasANe ti tasmAmevAdhyavasAnaM-bhogakriyAprayatnavizeSarUpaM yasya sa tayA, 'tadaTThovauttetti tadartha-tatprAptaye upayukta:-rupayogavAn yaH sa tayA, 'tayappiyakaraNe ti tasyAmevArpitAni-daukitAni kara-| NAni-mandriyANi yena sa tathA, 'tambhAvaNAbhAvie'ci tAvamayA-kAmavajAcintayA bhAktio-bAsino yaHma tathA, - dIpa anukrama [16] - anu.11 ~44~ Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) prata sUtrAMka [13] dIpa anukrama [16] vipAke zruta0 1 // 53 // "vipAkazruta" - aMgasUtra - 11 ( mUlaM + vRttiH) zrutaskaMdhaH [1], adhyayanaM [2] mUlaM [13] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra - [11], aMga sUtra [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRttiH kAmajjhayAe gaNiyAe bahUNi aMtarANi ya chiddANi ya vivarANi ya paMDijAgaramANe 2 viharati, tate NaM se ujjhiyae dArae annayA kayAI kAmajjhayaM gaNiyaM aMtaraM lanbheti, kAmajjhayAe gaNiyAe gihaM rahasiyaM a guppavisaha 2ttA kAmajjhayAe gaNiyAe saddhiM urAlAI mANussagAIM bhoga bhogAI bhuMjamANe viharati / imaM caNaM mite rAyA hAte jAva pAyacchite savvAlaMkAravibhUsie maNussavAgurAparikkhitte jeNeva kAmajjhayAe gihe teNeva uvAgacchati 2 ttA tattha NaM ujjhiyae dArae kAmajjhayAe gaNiyAe saddhiM urAlAI bhoga bhogAI jAva viharamANaM pAsati 2ttA Amurute tibaliyabhiuDiM niDAle sAhaDu ujjhiyayaM dArayaM purisehiM giNhAveha 1 kAma jAyA gaNikAyA bahUnyantarANi ca-rAjagamanasyAntarANi 'chiddANi yatti chidrANi rAjaparivAraviralatvAni 'vivarANi ya'ti zeSajanavirahAn 'paDijAgaramANe 'ti gaveSayanniti / 2 'imaM ca NaM'tti itazcetyarthaH / 3 'vhAe' ityatra yAvatkaraNAdidaM dRzyaMkayabalikamme' devatAnAM vihitavali vidhAna: 'kayako jayamaMgalapAyacchitte tti kRtAni vihitAniM kautukAni ca maSIpuNDrAdIni maGgalAni ca-siddhArthakadadhyakSatAdIni prAyazrittAnIva duHkhaprAdipratighAtahetutvenAvazyaM karaNIyatvAyena sa tathA / 4 'manussavaggurAparikkhitte'zi manuSyA vAgureva - mRgabandhanamiva sarvato bhavanAt tayA parikSipto yaH sa tathA / 5 'Asurutte ci Azu zIghraM ruptaH krodhena vimoddivo yaH sa AzuruptaH AsuraM vA asurasatkaM kopena dAruNatvAduktaM bhaNitaM yasya sa AsuroktaH ruSTaH-zeSavAn 'kuvie'ti manasA kopavAn | 'caMDikkie 'tti cANDikyito - dAruNIbhUtaH 'misimisImANe 'ti krodhajvAlaya jvalan 'tivaliyabhiuDiM NiDAle sAhaddu'tti trivalIkAM bhRkuTiM locanavikAravizeSaM lalATe saMhatya-vidhAyeti 'avauDagabaMdhaNaM' avakoTanena ca-mIvAyAH pazcAdbhAganayanena bandhanaM yasya sa tathA taM / Eucation International For Park Use Only ~ 45~ 2 ujjhi takAdhya. vezyAvyasanaM sU0 13 // 53 // Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) (11) zrutaskaMdha: [8], ..............------------ adhya yanaM [2] --------------------- mUla [13] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka SAGAR PR sA aTTimuhijANukopparapahArasaMbhaggamahitagattaM kareti karettA avauDagavaMdhaNaM kareti 2ttA eeNaM vihA NaNaM vajhaM ANAveti, evaM khalu goyamA! ujjhiyate dArae purAporANANaM kammANaM jAva pacaNumbhavamANe viharati / (sU013) ujjhiyae NaM bhaMte ! dArae io kAlamAse kAlaM kiccA kahiM gacchihiti? kahiM uvacajihiti?, gotamA! ujjhiyate dArae paNavIsaM vAsAI paramAuyaM pAlaittA ajeva tibhAgAvasese divase sUlIbhinne kae samANe kAlamAse kAlaM kicA imIse rayaNappabhAe puDhavIe NeraiyattAe uvavajihiti, se KANaM tato aNaMtara udhvahittA iheva jaMbuddIve dIve bhArahe vAse veyahagiripAyamUle vAnarakulasi cANarattAera uvavajihiti, se NaM tattha ummukkabAlabhAve tiriyabhogesu mucchite giddhe gaDhite ajjhovavanne jAte jAte vAnarapallae vahehataM aiyakamme [ eyappahANe eyavijje eyasamudAyAre] kAlamAse kAlaM kicA iheva jaMbuDIve dIve bhArahe vAse iMdapure Nagare gaNiyAkulaMsi puttattAe pacAyAhiti, tate NaM taM dArayaM ammApiyaro jAyamittaka baddhehiMti napuMsagakammaM sikkhAvehiM ti, tate NaM tassa dArayassa ammApiyaro NivattayArasAhassa imaM eyArUvaM NAmadheja kareMti taM0-hoU NaM piyaseNe NAmaM NapuMsae, tate NaM se piyaseNe gapuMsae ummukabAlabhAve ___1 'purAporANANaM' ityatra yAvatkaraNAt 'duccinnANaM duppaddhikatANa' ityAdi dRzyam / 2 'vAnarapelae'ti vAnaraDimbhAn / 3 'taM eyakamme 'tti taditi-tasmAt etatkarmA, ihedamaparaM dRzyam-eyappahANe eyavije eyasamudAcAreti / 4 'baddhehiti'tti 4 varddhitakaM krissytH| / [13] dIpa anukrama [16] 1 ~ 46~ Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) zrataskaMdha: [1], ...................---- adhyayanaM [2] ------.. ...----- mUlaM [14] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: zruta01ta prata sUtrAMka [14] vipAkejovvaNagamaNuppatte viNNayapariNayamitte rUveNa ya jovaNeNa ya lAvaNNeNa ya ukkiTe ukkisarIre bhavissaha, ujhi tite NaM se piyaseNe NapuMsae iMdapure Nagare bahave rAIsara jAva pabhiio pahUhi ya vijApaogehi ya maMtacunehikAya Iya hiyauDDAvaNAhi ya niNhavaNehi ya paNhavaNehi ya vasIkaraNehi ya Abhiogiehi ya abhiogitA tika urAlAI mANussagAI bhogabhogAI bhuMjamANe viharissati, tate NaM se piyaseNe NapuMsae eyakamme0 subahuM / pAvakammaM samajiNittA ekavIsaM vAsasayaM paramAuyaM pAlaittA kAlamAse kAlaM kiccA imIse rayaNappabhAe haiN| sU014 puDhavIe NeraiyattAe uvavajjihiti, taso sirisidhesu suMsumAre taheva jahA paDhamo jAva puDhavi0 seNaM tao // 54 // dIpa % 25E5% 95% anukrama [17] 1'ukiDe'tti satkarSavAna , kimuktaM bhavati ?-'ukiTThasarIre'ci / 2 vidyAmacacUrNaprayogaiH, kiMvidhaH 1 ityAha-hiyayuDDAvaNehi yatti hRdayojJApanaiH-zUnyacittatAkArakai: 'niNhavaNehi yaci adRzyatAkArakai:, kimuktaM bhavati ?-apahRtadhanAdirapi paro dhanApahArAdika thairapaddhate-na prakAzayati tadapahavatA atastaiH 'paNhavaNehi yatti prasavanaiH thaiH paraH prabhuti bhajate praitto | bhavatItyarthaH 'vasIkaraNehi yatti vazyatAkArakaiH, kimuktaM bhavati-AbhiogiehiMti abhiyogaH-pAravazyaM sa prayojanaM yeSAM | te AbhiyogikAH atastaiH, amiyogadha dvedhA, yahAha-"duviho khalu abhiogo dabve bhAve ya hoi nAyanyo / darami hoti | jogA vijA maMtA va bhAvami // 1 // " [dvividhaH khalvaniyogo dravye bhAve ca bhavati jJAtavyaH / dravye bhavanti yogAH vidyA manAca bhAve ||1||'abhitogittti vazIkRtya / ~ 47~ Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) prata sUtrAMka [14] dIpa anukrama [17] "vipAkazruta" - aMgasUtra - 11 ( mUlaM + vRttiH) zrutaskaMdhaH [1], adhyayanaM [2] mUlaM [14] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra - [11], aMga sUtra [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRttiH anaMtaraM ubvahittA ihave jaMbuddIce dIve bhArahe vAse caMpAe nayarIe mahisattAe pacAcAhiti, se NaM tattha anayA kayAI golliehiM jIviAo bavarovie samANe tattheSa caMpAe nayarIe sehikulaMsi puttatAe pacAyAhiti, se NaM tastha sammukabAlabhAve tahArUvANaM therANaM aMtite kevalaM bohiM aNagAre sohamme kappe jahA paDhame jAba aMtaM karehiti / niklevo // (sU0 14 ) vitiyaM ajjhayaNaM sammataM // 2 // 1 'nikkhevo'ci nigamanaM vAcyaM tadyathA' evaM khalu jaMbU ! samaNeNaM bhagavayA jAva saMpatteNaM dudavivAgANaM biiassa ajjhasamAptI 'bemI'ti bravImyahaM bhagavata upazrutya na yathAkathaviditi // vipAkate yaNassa ayamaThThe pannattettivemi' atra ca itizabdaH dvitIyAdhyayanavivaraNam // ujjhitakasya siddhigamanaM atra dvitIyaM adhyayanaM parisamAptaM For Praise Only ~ 48~ Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti (11) zrataskaMdha: [8], .......................--- adhya yanaM [3] ------- -- -- mUla [15] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata senAdhya. sUtrAMka skAra [15] sU015 dIpa anukrama [18] vipAke atha tRtIyamabhannasenAdhyayanam / 3 abhAzruta01 atha tRtIye kinycillikhyte|| 55 // tecassa ukkhevo-evaM khalu jNbuu| teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM purimatAle NAmaM Nagare hotthA, riddha0, tassa zAlAcI rapallI NaM purimatAlassa Nagarassa utsarapuracchime disIbhAe etya NaM amohadasaNe ujjANe tattha NaM amohadaMsissa jakkhassa jakkhAyayaNe hotyA, tattha NaM purimatAle mahabale nAma rAyA hotyA, tatva NaM purimatAlassa nagarassa uttarapuracchime disIbhAe desappaMte aDavI saMThiyA, ettha NaM sAlAnAma aDavI corapallI hotthA visamagirikaMdarakolaMbasaNNiviTThA vaMsIkalaMkapAgAraparikkhittA chipaNaselavisamappavAyapharihovagUDhA 1'taccassa uklevo'tti tRtIyAdhyayanasyotkSepaH-prastAvanA vAcyA, sA caivaM-jai NaM bhaMte! samaNeNaM bhagavayA jAva saMpatteNaM duhavivAgANaM docassa ajjhayaNassa ayamaDhe panatte tazassa gaM bhaMte ! ke aDhe pannatte / evaM khalu'tti 'evaM vakSyamANaprakAreNArthaH prajAtaH 'khalu' vAkyAlakAre 'jaMbu'ti AmantraNaM / 2 'desappate'tti maNDalaprAnte / 3 'visamagirikaMdarakolaMbasanniviTThA' viSamaM yagireH kandaraM-kuharaM tasya yaH kolambaH-prAntastatra sanniviSTaH-sannivezitA yA sA tathA, kolaMbo hi loke avanataM vRkSazAkhApramucyate iho pacArataH kandaraprAntaH kolambo vyAkhyAtaH, 'vaMsIkalaMkapAgAraparikkhittA' vaMzIkalakA-vaMzIjAlImayI vRttiH saivaprAkArastena 4 parikSiptA-veSTitA yA sA tathA, chinnaselavisamappavAyapharihovagRDhA' chino-vibhakto'vayavAntarApekSayA yaH zailastasya sambandhinorA // 55 // TAye viSamAH prapAtA:mAsti eva parikhA tayopagUDhA-veSTitA yA sAvadhA, atha tRtIyaM adhyayanaM "abhagnasena" Arabhyate ~ 49~ Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti (11) zrutaskaMdha: [1], ------------------------ adhya yanaM [3] ---------------------------- mUlaM [15] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka BE [15] dIpa anukrama [18] IMbhitarapANIyA sudullabhajalaperaMtA aNegakhaMDIviditajaNadinnaniggamapavesA subahuyassavi kuSiyassa jaNassa duppahaMsA yAvi hotyA, tattha NaM sAlADavIe corapallIe vijae NAmaM coraseNAvaI parivasati ahammie jAva (haNachinnabhinnaviyattae) lohiyapANI bahuNagaraNiggayajase sUre daDhappahAre sAhasie sahavehI parivasai aha 1'ambhitarapANIyeti vyaktaM, 'sudulabhajalaparaMtA' muSTha durlabhaM jalaM paryanteSu yasyAH sA tathA, 'aNegakhaMDI' anekA nazyatA narANAM mArgabhUtAH khaNDayaH-apadvArANi yasyAM sAunekakhaNDIti 'vidiyajaNadinnanimgamappavesA' viditAnAmeva-pratyamijJAtAnAM janAnAM datto nirgamaH pravezazca yasyAM sA tathA, 'subahussavi' subahorapi 'kuviyajaNassavi' moSavyAvartakalokasya duSpadhvasyA cApyabhavat , 2 'ahammie'tti adharmeNa caratItyAdhammikaH, yAvatkaraNAt 'adhammiTTe' atizayena nirddharmaH adhammiSTo nistUMzakarmakAritvAt 'adhammakkhAI adharmamAkhyAtuM zIlaM yasya sa tathA 'adhammANue' adharmakarttavyam anujJA-anumodanaM yasyAsAvadharmAnujJaH | adharmAnugo vA adhammappaloyaI adharmAmeva pralokayituM zIlaM yasyAsAvadharmapralokI 'adhammapalajaNe' adharmaprAyeSu karmasu prakapeNa rajyate iti adharmaprarajanaH, ralayorakyamiti kRtvA rasya sthAne lakAraH, 'adhammasIlasamudAyAre' adharma eva zIlaM-khabhAvaH samudAcAraya-yakizcanAnuSTAnaM yasya sa tathA 'adhammeNaM ceva vittiM kappemANe viharaI' adharmeNa-pApena sAvadhAnuSThAnenaiva dahanAGkananirlAnchanAdinA karmaNA 'vRttiM' varttanaM 'kalpayan' kurvANo 'viharatIti Aste sma, 'haNachiMdabhiMdaviyattae' 'hana' vinAzaya 'chindhi' dvidhA kuru 'minda kuntAdinA bhedaM vidhehItyevaM parAnapi prerayan prANino vikantatIti hanachidamindavikakaH, hanetyAdayaH zabdAH saMskRte'pi na viruddhAH anukaraNarUpatvAdeSAM, 'lohiyapANI' prANivikarttanena lohitau raktaraktatayA pANI-hastau yasya sa tathA ~50~ Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti zrutaskaMdha: [1], ------------------------ adhya yanaM [3] ---------------------------- mUlaM [15] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka [15] dIpa anukrama vipAkemmie asiladvipaDhamamalle, se NaM tattha sAlADavIe corapallIe paMcaNDaM corasatANaM AhevacaM jAva viharati 3 abhagna (sU015) tate NaM se vijae coraseNAvaI bahaNaM corANa ya pAradAriyANa ya gaMThibheyANa ya saMdhiccheyANa ya senAdhya. khaMDapahANa ya annesiM ca varaNaM chinnabhinnabAhirAhiyANaM kuDaMge yAvi hosthA, tate NaM se vijae coraseNA- abhnnse||56|| vaI purimatAlassa Nagarassa uttarapuracchimilaM jaNavayaM bahahiM gAmaghAtehi ya nagarapAtehi ya goggahaNehi ya nasyAparA - dhaH phalaMca 'bahuNagaraNiggayajase' bahupu nagareSu nirgataM-vizrutaM yazo yasya sa tathA, ito vizeSaNacatuSka vyaktam, 'asiladvipaDhamamalle' asi- sU016 yaSTiH-khagalatA tasyAM prathama:-AyaH pradhAna ityarthaH mallo-yoddhA yaH sa vathA, 'AhevaJcati adhipatikarma yAvatkaraNAt 'porevarSa sA-18 | mittaM bhaTTittaM mahattaragattaM bhANAIsaraseNAvati razya, vyAkhyA ca pUrvavat / 1 'gaMThibheyagANa yeti ghurdharAdinA ye pranthIH chindanti te prandhibhedakAH 'saMdhiccheyagANa yeti ye misisandhIna mindanti / | te sanchicchedakAH 'khaMDapahANa yati khaNDa:--aparipUrNaH paTTA-paridhAnapaTTo yeSAM madyayUnAdivyasanAbhibhUtatayA paripUrNaparidhAnAprApteH te khaNDapaTTAH-yUtakArAdayaH, anyAyavyavahAriNa ityanye, dhUrtA ityapare, 'khaMDapADiyANa'miti kaciditi, 'chinnabhiNNavAhirAhiyANa ti | chinnA hastAdiSu minnA nAsikAdipu 'bAhirAhiya'tti nagarAde yakRtAH, athavA 'bAhiratti bAhyAH svAcAraparibhraMzAdviziSTajanava-| IN // 56 // hirvartinaH 'ahiya'ti ahitA prAmAdidAhakatvAd ato dvandvastatasteSAM 'kuDaMga' vaMzAdigahanaM tayo durgamatvena rakSArthamAzrayaNIyatvasAdhAtsa tathA / [18] ~514 Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti (11) zrataskaMdha: [1], ....................-- adhya yanaM [3]----- -- -- mUla [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka baMdiggahaNehi ya paMthakohehi ya khattakhaNaNehi ya ucIlemANe 2 viddhaMsemANe tajjemANe tAlemANe nitthANe niNe nikaNe kappAya karemANe viharati, mahabbalassa ranno abhikkhaNaM 2 kappAyaM geNhati, tassa NaM vija-12 yassa coraseNAvaissa khaMdasirinAma bhAriyA hotthA ahINa, tassa NaM vijayacoraseNAvahassa putte khaMdasirIe bhAriyAe attae abhaggaseNe NAma dArae hotthA ahINapunnapaMcaMdiyasarIre viNNAyapariNayamite jo-1 vyaNagamaNupatte / teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM samaNe bhagavaM mahAvIre purimattAle nayare samosaDhe parisA niggayA rAyA niggao dhammo kahio parisA rAyA ya paDigao, teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM samaNassa bhagavao ma*hAvIrassa jeTTe aMtevAsI goyame jAva rAyamaggaM samogADhe, tattha NaM bahave hatthI pAsati bahave Ase purise sannaddhavaddhakavae tesiM NaM purisANaM majanagapaM ega purisaM pAsati avajaDaya jAca ugghosejamANaM, tate NaM taM [16] dIpa anukrama R [19] 1'uvIlemANe ti apapIDhayan 'vihammemANe'tti vidharmayan-vigatadharma kurvana, arthApahAre hi dAnAvidhAbhAvaH syAdeveti, 'tajjamANe'tti tarjayana zAsvasi re ityAdi bhaNanataH 'tAlemANe'tti tADayan kapAdighAvaiH 'NicchANe'ti prAkRtatvAt niHsthAna |-sthAnavarjitaM 'niddhaNe' nirddhanaM gomahiSyAdirahitaM kurvanniti, kalpa:-ucito ya Ava:-prajAto dravyalAbhaH sa kalpAyo'tastam / / 2'ahINa' ityatra 'ahINapunnapaMceMdiyasarIrA lakSaNavaMjaNaguNovavee'yAdi drssttvym| 3 'avauDaya' ityatra thAvatkaraNAt 'abauDagavaM| dhaNabaI lakkhattakannanAsaM nehuttuppiyagattaM ityAdi draSTavyaM vyAkhyA ca prAgvaditi / ~52~ Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) prata sUtrAMka [16] dIpa anukrama [19] vipAke zruta0 1 "vipAkazruta" - aMgasUtra - 11 (mUlaM + vRtti adhyayanaM [3] mUlaM [16] ..AgamasUtra [11], aMga sUtra [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRttiH zrutaskaMdha: [1], muni dIparatnasAgareNa saMkalita .. purisaM rAyapurisA paDhamaMmi cacaraMsi nisiyAveti nisiyAvetA aTTha cullappiyae aggao ghAeMti aggao ghAetA kasaSpahArehiM tAlemANA 2 kailuNaM kAkaNimasAI khAveMti khAvettA ruhirapANIyaM ca pAyaMti tadAaMtaraM ca NaM docaMsi cacaraMsi aTTa bullamAuyAo aggao ghAyaMti evaM tabe cacare aTTha mahApiue caDatthe, 4 aTTha mahAmADayAo paMcame pute chaTThe sunhA sattame jAmAjyA aTTame dhUyAo Navame NantuyA dasame NattuIo ekkArasame NattuyAvaI bArasame NantuhaNIo terasame piussiyapatiyA codasame piusiyAo paNNarasame // 57 // Eucation International 1 'paDhamaMmi caJcaraMsi' prathame pare sthAnavizeSe 'nisiyAvaMti'tti nivezayanti, 'aTTa culapiue'ti aSTau laghupitRRn-pi turlaghubhrAtRRn ityarthaH / 2 'kaluti karuNaM karuNAspadaM taM puruSaM, kriyAvizeSaNaM cedaM 'kAkaNimaMsAI 'ti mAMsaRNakhaNDAni / 3 'docaMsi caJcaraMsi 'ti dvitIye carmare 'culamADayAto'ti pitRlaghubhrAtRjAyAH athavA mAturlaghusapatnIH / 4 evaM taca'ti tRtIye carcare 'aTTha mahApiuti aSTau mahApitRRn pitujrjyeSThabhrAtRRn evaM yAvatkaraNAt 'aggao ghAyeMtI'ti vAcyam, 'caDatye 'ti catuyeM carcare 'aTTha mahAmAuyAo'ti piturjyeSThabhrAtRjAyAH, athavA mAyujyeSThAH sapatnIH, paJcame catvare putrAnaprato ghAtayanti, SaSThe 'snuSAH' vadhUH saptame 'jAmAtRkAn' duhiturbhavUna aSTame 'dhUyAo'ti duhituH navame 'nattue'ti namRnpautrAn dauhitrAn vA dazame 'nattaIo'ti namaH - pautrI dauhitrIrvA ekAdaze 'nattuyAvaiti naptRkApatIn dvAdaze 'natturaNIotti nakinIH pautradauhitrabhAryAH, trayodaze 'piusiyapaiya'tti pitRSvasApatikAn tatra pituH svasAro-bhaginyastAsAM pataya eva pa 4 tikA-bharttAraH 'cause piusiyAotti pitRSvasRH- janakabhaginIH paJcadaze // 57 // For Parts Only 3 abhagnasenAdhya. abhagnasenasyAparAdhaH phalaM ca ~53~ + sU0 16 Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti (11) zrataskaMdha: [1], ...................---- adhya yanaM [3] --------. ...----- mUlaM [16] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka [16] ACACCACAAC dIpa mAsiyApatiyA solasame mAussiyAo sattarasame mAsiyAo aTThArasame avasesaM mitsanAiniyagasayaNasaMbaMdhipariyaNaM aggao ghAteti 2sA kasappahArehiM sAlemANe 2 kaluNaM kAkaNimasAI khAveti ruhirapANIyaM ca pAeMti / (sU016) tate NaM se bhagavaM goyame taM purisaM pAseha 2ttA ime eyArUve ajamathie pathie sa-ha * muppanne jAva taheva niggate evaM vayAsi-evaM khalu ahannaM bhaMte ! taM ceva jAva se NaM bhaMte! purise punvabhave / ke AsI? jAva viharati, evaM khalu goymaa| teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM iheca jaMbuddIce dIve bhArahe vAse pudArimatAle nAma nagare hotthA riddhA, tattha NaM purimatAle nagare udiodie nAmaM rAyA hotthA mahayA, tattha NaM purimatAle ninnae nAma aMDayavANiyae hosthA aDhe jAva aparibhUte ahammie jAva duSpaDiyANaMde, tassa NaM NiNNayassa aMDayavANiyagassa bahave purisA diNNabhatibhattaveyaNA kallAkaliMkodAliyAo ya] 1 'bhAusiyApaiya'tti mAtRSvasuHpatikAna-jananIbhaginIbhartRna SoDaze 'mAusiyAo'tti mAtRvasaH-jananIbhaginIH | saptadaze 'mAsiyAo'tti mAtulabhAryAH, aSTAdaze avazeSa 'mittaNAiNiyagasaMbaMdhipariyaNa'ti mitrANi-suhRdaH zAtayaH samAnajAtIyAH nijakA:-svajanAH mAtulaputrAdayaH sambandhina:-vazurazAlakAdayaH parijano-dAsIdAsAdiH, tato dvandvo'tastat / al'ahe' iha yAvatkaraNAt 'ditte vicchaDDiyaviulabhattapANe ityAdi 'bahujaNassa aparibhUte' ityetadantaM dRzyam / 3 'disabhaibhatta8 veyaNa'tti dattaM bhUtibhaktarUpaM vetana-mUlyaM yeSAM te tayA, tatra bhRtiH-TrammAdivarttanaM bhaktaM tu pRtakaNAdi 'kallAkaliM'ti kalye ca kalye ca kalyAkalyi-anudinamityarthaH 'kuddAlikAH' bhUkhanitravizeSAH / anukrama [19] 96482 For P OW abhagnasenasya pUrvabhava: ~54~ Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) zrataskaMdha: [1], ................----- adhyayanaM [3] -------.... --.--- mUlaM [17] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka [17]] vipAke japatthiyApiDae gehaMti, purimatAlassaNagarassa pariperatesu bahave kAiaMDae ya ghUghUaMDae ya pArevai TiTibhi abhannazruta016Dae ya khaggia maiyUri kukuDiaMDae ya aNNasiM ca pAhaNaM jalayarathalayarakhayaramAINaM aMDAI geNhaMti geNhettA senAdhya. patthiyapiDagAI bhareti jeNeva ninnayae aMDavANiyae teNAmeva uvAgacchada 2 ninnayagassa aMDavANiyassa u- pUrvabhavaH // 58 // vaNeti, tate NaM se tassa ninnayassa aMDavANiyassa bahave purisA diNNabhatika bahave kAiaMDae ya jAva ku-15 sU0 17 kuDiaMDae ya annesiM ca bAhUrNa jalayarathalayarakhahayaramAINaM aMDayae tevaesu ya kavallIsu ya kaMDuesa yama-18 jaNaesu ya iMgAlesu ya taliMti bhajjeti solliMti taletA bhajaMtA solletA rAyamagge aMtarAvaNasi aMDayaehi / mAya paNigaeNaM vitti kappemANA viharati, appaNAvi ya NaM se ninnayae aMDavANiyae tehiM bahahiM kAiya aMDaehi ya jAya kukuDiaMDaehi ya sollehi ya taliehi ya bhajehi ya suraM ca AsAemANe visAemANe - 1 'pathikApiTakAni ca vaMzamayabhAjanavizeSAH, kAkI ghUkI TiTibhI bakI mayUrI kurkuTI ca prasiddhA, aNDakAni ca prtiitaanyeveti| 2 'tavaesu yati tavakAni-sukumArikAditalanabhAjanAni 'kavallIsu yatti kavalyo-guDAdipAkabhAjanAni 'kaMDusutti ka ndavo-maNDakAdipacanabhAjanAni, 'bhajjaNaema yatti bharjanakAni karparANi dhAnApAkabhAjanAni, akArAzca pratItAH, 'taliMti' anau 8 snehana, bhajanti-bhAnAvatpacanti 'sohiMti yatti odanamiva rAdhyanti khaNDazo vA kurvanti 'antarAvarNasi'tti raajmaarmmdhy-13||58|| bhAgavahiDhe 'aMDayapaNieNati aNDakapaNyena / 3 5 'suraM cetyAdi prAgvat / E dIpa anukrama [20] ~55~ Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) (11) zrataskaMdha: [1], ................----- adhyayanaM [3] -------.... --.--- mUlaM [17] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka [17] dIpa anukrama [20] viharati, tate NaM se ninnae aMDavANiyae eyakamme 4. subahuM pAvakammaM samajiNittA egaM vAsasahassaM paramA-| uyaM pAlaisA kAlamAse kAlaM kiccA tacAe puDhavIe ukkosasattasAgarovamaThitIemu Neraiemu NeraiyattAe dAuvavanne (sU017) se NaM tao aNaMtaraM uvvahittA iheva sAlADavIe corapallIe vijayassa coraseNAvaissa khaMdasirIe bhAriyAe kucchisi puttatsAe zvavanne, tate NaM tIse khaMdasirIe bhAriyAe annapA kayAI tiNhaM mAsANaM bahupaDipuNNANaM ime eyArUve dohale pAumbhUe-dhaNNAo NaM tAo ammayAo jAo NaM bahuhiM mi-13 taNAiNiyagasayaNasaMbaMdhipariyaNamahilAhiM aNNAhi ya coramahilAhiM saddhiM saMparikhuDA pahAyA kayabalikammA mAjAva pAyacchittA savvAlaMkAravibhUsiyA vipulaM asaNaM pANaM khAimaM sAimaM suraM ca AsAemANI visAe-I |mANI viharaMti jimiyabhuttusarAgayAo parisanevatdhiyA sannaddhabaddha jAva paharaNAvaraNA bhariehi ya phali-1 ehiM NikihAhiM asIhi aMsAgatehiM toNehiM sajIvehiM dhaNUhi samukkhittehiM sarehiM samullAliyAhi yA 1 'jimiyabhuttuttarAgayAo'tti jemitA:-kRtabhojanAH bhuktottara-bhojanAnantaramAgatA cittasthAne yAstAstathA / 2 'purisanevasthiti kRtpurussnepthyaaH| 3 'sannaddha' ityatra yAvatkaraNAvidaM dRzyaM sannaddhabavammiAyakavAjhyA apIliyasarAsaNapaTTiyA piNadage| vijA vimalavaraciMdhapaTTA gahiyAuhapaharaNAvaraNati vyAkhyA tu mAgiveti, 'bhariehi ti hasapAzitaiH 'phaliehi ti sphaTikA nikadvAhiti kozakAdAkRSTaH 'asIhiM'ti khaDneH 'aMsAgaehiM ti skandhamAgataiH pRSThadeze bandhanAt 'toNehiti zaradhIbhiH 'sajIvehi"ti sa. jI:-koTyAropitapratyaH 'dhaNUhiMti kodaNDaphaiH 'samukkhittehiM sarehiM'ti nisargArthamurikSanarvANaiH 'samullAsiyAhiM'ti samullAsitAbhiH ana. airmaanaturary.orm ~ 56~ Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) prata sUtrAMka [PC] dIpa anukrama [21] vipAke zruta0 1 // 59 // "vipAkazruta" - aMgasUtra - 11 ( mUlaM + vRttiH) - zrutaskaMdhaH [1], adhyayanaM [3] mUlaM [18] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRttiH dAmAhiM laMbiyAhi pa osAriyAhiM UrughaMTAhiM chippatUreNaM vajramANeNaM 2 mahayA ukiDa jAva samuddarava- 2 3 abhagnabhUyaMpiva karemANIo sAlADavIe corapallIe sabbao samatA oloemANIo 2 AhiMDamANIo 2 do- 4 senAdhya. halaM virNeti taM jar3a NaM ahaMpi jAva viNijJAmittikahu taMsi dohalasi aviNijjJamANaMsi jAva ziyAti / * dohado tite NaM se vijaya coraseNAvaI khaMdasiribhAriyaM ohaya jAva pAsati, ohahyajAyapAsittA evaM vayAsIkiSNaM tumaM devANuppiyA ! ohaya jAva jhiyAsi ?, tate NaM sA khaMdasirI vijayaM evaM vayAsI evaM khalu janma sU0 18 1 'dAmA hiM'ti pAzakavizeSaiH 'dAhAhiM'ti kacit tatra praharaNavizeSaiH dIrghavaMzApranyastadAtrarUpaiH 'osAriyAhiM'ti pralambitAmiH ' UrughaMTAhiM'ti jaGgAghaNTikAmiH 'chippatUreNaM vajjamANeNaM' drutatUryeNa vAdyamAnena, 'mahatA ukiTTi' ityatra yAvatkaraNAdidaM | dRzyaM - 'mahayA ukiDisInAyavola kalyalaraveNaM' vatra utkRSTizca - AnandamahAdhvaniH siMhanAdazca prasiddhaH boTazca varNavyaktivarjito dhvaniH kalakalaca vyaktavacanaH sa eva talakSaNo yo rakhaH sa tathA tena 'samuharavabhUyaMpivatti jaladhizabdaprAptamiva tanmayamivetyarthaH gaganamaNDalamiti gamyate / 2 'taM jai ahaMpiM'ti tat tasmAyayamapi, iha yAvatkaraNAdidaM dRzyaM -- 'bahUhiM nittaNAiNiyagasayaNasaMvapiriyaNamahilAhiM annAhi yetyAdi, 'dohalaM viNiejAmI 'tti dohadaM vyapanayAmittikaTTu - itikRtvA - itihetoH 'taMsi dohalaMsi tti tasmin dohade, iha yAvatkaraNAt 'aviNijamANaMmi sukkA mukkhA olaggA' ityAdi 'aTTajjhANobagayA zivAI' ityetadantaM dRzyamiti 3 'tate NaM se' vijayazcaurasenApatiH skandaniyaM bhAryAmupahatamanaHsaMkalpAM bhUmigatadRSTikAmArttadhyAnopagatAM dhyAyantIM pazyati, dRSTvA evamavAdIt kiM NaM tvaM devAnAMpriye ! upahatamanaHsaGkalpetyAdivizeSaNA ghyAyasIti, idaM vAkyamanuzritya sUtraM gamanIyam / For Park Use Only ~57 ~ 4 / / 59 / / wor Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) (11) zrataskaMdha: [1], .....................-- adhya yanaM [3]----- -- -- mUla [18] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka [18] dIpa anukrama devANuppiyA! mama tiNhaM mAsANaM jAva jhiyAmi, tate NaM se vijae coraseNAvaI khaMdasirIe bhAriyAe aMtie eyamaha socA jAva nisamma0 khaMdabhAriyaM evaM vayAsI-ahAsuhaM devANuppiyatti eyamahU~ paDisuNeti, tate NaM sA khaMdasiribhAriyA vijaeNaM coraseNAvatiNA anbhaNupaNAyA samANI haTTatuTTha0 bahahiM mitta jAca aNNAhi ya bahahiM coramahilAhiM saddhiM saMparikhuDA pahAyA jAva vibhUsiyA vipulaM asaNaM 4 suraM ca AsAemANA visAemANA 4 viharai jimiyabhutnuttarAgayA purisanevatthA sannaddhavaddha jAba AhiMDamANI dohalaM viNeti, tate NaM sA khaMda0 bhAriyA saMpunnadohalA saMmANiyado0 viNIyadohalA vocchinnadohalA saMpannadohalA taM gambhaM suhaMsuheNaM parivahati, tate NaM sA khaMdasirI coraseNAvatiNI NavaNhaM mAsANaM bahupaDipunnANaM dAragaM payAyA, tate NaM se vijayae coraseNAvatI tassa dAragassa mahayA ihisakkArasamudaeNaM dasarattaM Thiiva|DiyaM kareti, tate NaM se vijae coraseNAvaI tassa dAragassa ephArasame divase vipulaM asaNaM 4 uvakkhaDAveti mittaNAti AmaMteti 2 jAva tasseva mittanAi0 purao evaM bayAsI-jamhA NaM amhaM imaMsi dAragaMsi gabhagayaMsi samANasi ime eyArUve dohale pAunbhUte tamhA NaM hou amhaM dArage abhaggaseNe NAmeNaM, 1-iDisakArasamudaeNati kakhyA-vastrasuvarNAvisampadA satkAra:-pUjAvizeSastasya samudAyo yaH sa tathA tena, 'dasarattaM ThiipaDiya'ti dazarAtraM yAvat sthitipatitaM-kulakramAgataM putrajanmAnuSThAnaM tattathA / [21] ~58~ Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) zrutaskaMdha: [1], ------------------------ adhyayanaM [3] ----------------- mUlaM [18] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka vipAke tate NaM se abhaggaseNe kumAre paMcadhAtIe jAva parivahUi (sU018) tate NaM se abhaggaseNe kumAre ummukavA-18|3 abhagnazruta01labhAve yAci hotthA aha dAriyAo jAva aTThao dAo uppi pAsAe bhujamANe viharaha, tate NaM se vi- senAdhya. // 6 // jae coraseNAvaI annayA kayAI kAladhammuNA saMjutte, tate NaM se abhaggaseNe kumAre paMcahiM corasatehiM saddhiM | abhagnasesaMparivuDe royamANe kaMdamANe vilavamANe vijayassa coraseNAvaissa mahayA iDDisakArasamudaeNaM NIharaNaM nasya pallIkareti 2ttA bahUI loiyAI mayakicAI kareti ra kevaikAleNaM appasoe jAe yAvi hotyA, tate gaM te paMca co- patitA rasayAI annathA kayAiM abhaggaseNaM kumAraM sAlADavIe corapallIe mahayA 2 coraseNAcaittAe abhisiM- sU019 [18] dIpa anukrama [21] 1'aTThadAriyAo'tti, asyAyamarthaH-'tae NaM tassa abhaggaseNassa kumArassa ammApiyo abhaggaseNaM kumAra sohaNasi tihikaraNaNakkhattamuTuttasi aTuhiM dAriyAhiM saddhiM egadivaseNaM pANi gihAviMsutti, yAvatkaraNAdidaM dRzya-tae NaM tassa abhaggase|Narasa kumArassa ammApiyaro imaM eyArUvaM pIIdANaM dalayati ti 'aDao dAo'tti aSTa parimANamasyeti aSTako dAyo-dAnaM vAcya iti zeSaH, sa caivam-'aTTha hiraNNakoDIo ahasuvaNNakoDIo ityAdi yAvat 'aTTha pesaNakAriyAo annaM ca vipulavaNakaNagaravaNamaNimottivasaMkhasilappavAlarattarayaNamAiyaM saMtasArasAvaejamiti, 'urNi muMjaiti asthAyamarthaH-'tae NaM se abhaggaseNe kumAre urSi pAsAyavaragate phuTTamANehi muyaMgamattharahiM varataruNisaMpauttehiM battIsaibaddhehiM nAyarahiM ubagijamANe viule mANussae kAmabhoge pazca-18 | gubbhavamANe viharati / // 6 // * ~59~ Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) zrutaskaMdha: [1], ------------------------ adhyayanaM [3] ----------------- mUlaM [19] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: 6964 prata sUtrAMka [19] * dIpa anukrama cati / tate NaM se abhaggaseNe kumAre coraseNAvaI jAte ahammie jAva kappAyaM gehati, tate NaM se jANacayA purisA abhaggaseNeNaM coraseNAvaiNA bahugAmaghAtAvaNAhiM tAviyA samANA aNNamannaM saddAveMti 2 ttA evaM bayAsI-evaM khalu devANuppiyA! abhaggaseNe coraseNAvaI purimatAlassa garassa utsarillaM jaNa-| vayaM bahahiM gAmaghAtehiM jAva niddhaNaM karemANe viharati, taM seyaM khalu devaannuppiyaa| purimatAle gare mahavalassa ranno eyamaTTa vinavittate, tate gaM te jANavayA purisA epamaha annamaNNeNaM paDisuNeti 2 mahatthaM | mahagdhaM maharihaM rAyarihaM pAhaDaM geNheMti 2ttA jeNeva purimatAle Nagare teNeva jvAgate 2 jeNeva mahambale rAyA teNeva uvAgate 2 mahanthalassa ranno taM mahatthaM jAva pAhuDaM uvaNeti karayalaaMjaliM kahu mahabbalaM rAyaM evaM vayAsI-evaM khalu sAmI! sAlADavIe corapallIe abhaggaseNe coraseNAvaI amhe bahurhi gAmaghAtehi ya jAva niddhaNe karemANe viharati, taM icchAmi NaM sAmI! tujhaM bAhucchAyApariggahiyA ninbhayA niruSasaggA suheNaM parivasitsaettikahu pAdapaDiyA paMjaliuDA mahabbalaM rAyaM etamar3ha viNNaveMti, tate NaM se mahandhale rAyA tersi jaNavapANaM purisANaM aMtie eyamaha socA nisamma Asurutte jAva misimisemANe tivaliyaM bhiDiM nilADe sAhahu daMDaM sadAveti 2 sA evaM vayAsI-gacchaha NaM tumaM devANuppiyA ! sAlADavi ghorapalliM 1 'mahatya'ti mahAprayojanaM 'mahagyaMti bahumUlyaM 'maharihati mahato yogyamiti / 2 'daMDa'ti paNDanAyakam / 22 HORSERY CRACTICNGS SC (22 ~60~ Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) (11) zrutaskaM dha: [1], ------------------------ adhya yanaM [3] ---------------------------- mUlaM [19] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka [19] vipAke vilupAhi 2 abhaggaseNaM coraseNAvaI jIvaggAhaM geNhAhi 2 mama uvaNehi, tate NaM se daMDe tahatti eyamaha abhannazruta01 paDisuNeti, tate NaM se daMDe bahUhiM purisehiM sapaNaddhabaddha jAva paharaNehiM saddhiM saMparibuDe maggaitehiM phala-13 senAdhya. ehiM jAva chippatUreNaM vajamANeNaM mahayA jAya ukkihi jAva karemANe purimatAlaM NagaraM majhamajjheNaM nigga- // 61 // abhagnasecchati 2ttA jeNeca sAlADavIe corapallIe teNeva pahAretya gamaNAte, tate NaM tassa abhaggaseNassa corase- nasya pallIduNAvatiyassa cArapurisA imIse kahAe ladahA samANA jeNeva sAlADavI corapallI jeNeva abhaggaseNe co- patitA raseNAcaI teNeca uvAgacchaMti 2ttA karayala jAva evaM vayAsI-evaM khalu devANuppiyA! purimatAle gare sU019 mahanyaleNaM ramA mahAbhaDacaDagareNaM DaMDe ANase-gacchahaNaM tume devANuppiyA! sAlADavaM corapaliM vilaMpAhi| abhaggaseNaM coraseNAvatiM jIvagAhaM geNhAhi 2ttA mama uvaNehi, tate NaM se daMDe mahayA bhaDacADagareNaM je-18 va sAlADavI corapallI teNeva pahArettha gamaNAe, tate NaM se abhaggaseNe coraseNAvaI tesiM cArapurisANaM hai aMtie eyamaI socA nisamma paMca corasatAI saddAveti saddAvettA evaM bayAsI-evaM khalu devaannuppiyaa| purimatAle gare mahabbale jAva teNeva pahAretha gamaNAe Agate, tate NaM se abhaggaseNe tAI paMca corasa-IX tAI evaM vayAsI-taM seyaM khalu devANuppiyA! amhaM taM daMDaM sAlADaviM corapalliM asaMpatte aMtarA ceva pa dIpa anukrama [22] K44-45 | // 61 1'jIvagAhaM geNhAhitti jIvantaM gRhaannetyrthH| 2'bhaDacaDagareNa ti yodhavRndena / ~ 61~ Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) zrutaskaMdha: [1], ------------------------ adhyayanaM [3] ----------------- mUlaM [19] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka [19] dIpa anukrama [22] Disehittae, tae NaM tAI paMca corasatAI abhaggaseNassa coraseNAvaissa tahatti jAva paDimuNeti, tate NaM se kA abhaggaseNe coraseNAvaI vipulaM asaNaM pANaM khAimaM sAimaM ubakkhaDAveti 2sA paMcahiM corasaehiM saddhiM dAbahAte jAva pAyacchite bhoyaNamaMDasi taM vipulaM asaNaM saraMca AsAemANA 4 viharati, jimiyabhuttutta-|4|| hairAgatevi a NaM samANe AyaMte cokkhe paramasuibhUe paMcahiM corasaehiM saddhiM allaM camma durUhati allaM camma durUhahattA saNNabaddha jAva paharaNehiM maggaiehiM jAva raveNaM puvAvaraNahakAlasamapaMsi sAlADavIo coradrApallIo Niggacchada corapallIo NigacchaittA visamaduggagahaNaM Thite gahiya bhattapANe taM daMDaM paDivAle mANe ciTThati, tate NaM se daMDe jeNeva abhaggaseNe coraseNAvaI seNeva uvAgacchati teNeva uvAgacchittA abhaggaseNeNaM coraseNAvatiNA saddhi saMlagge yAvi hotyA, tate NaM se abhaggaseNe coraseNAvaI taM daMDaM khipAmeva hayamahiya jAca paDisehie, tate NaM se daMDe abhaggaseNeNa coraseNAvahaNA haya jAva paDisehie sa-18 1 'maggaitehiM hastapAzitaiH, yAvatkaraNAt 'phaliehI'tyAdi dRzyam / 2 'visamaduggagahaNaM ti viSama-ninonnataM durgaduSpravezaM gahana-vRkSagaharam / 3 'saMpalagge'tti yoddhaM smaarbdhH| 4 hayamahiya'ti yAvatkaraNAdevaM dRzyam-'yamahiyapavaravIraghAiyavivaDiyadhidhayapaDAga hataH sainyasya hatatvAt mathito mAnasva mathanAt pravaravIrA:-mubhaTAH pAtitA:-vinAzitA yasya sa tathA, vipatitAH cihnayuktaketavaH patAkAzca yasya sa tathA, tataH padacatuSTayasya karmadhArayaH, 'disodisiM vippaDisehiti'tti sarvato raNAn nivartayati / ACCOCCAKACK ~62~ Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) prata sUtrAMka [19] dIpa anukrama [22] "vipAkazruta" - aMgasUtra - 11 ( mUlaM + vRttiH) zrutaskaMdhaH [1], adhyayanaM [3] mUlaM [19] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra - [11], aMga sUtra [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRttiH vipAke zruta0 1 // 62 // * mANe athAme abale avIrie apurisakAraparakame adhAraNijjamitikaTTu jeNeva purimatAle nagare jeNeva mahatva4 le rAyA teNeva uvAgacchati 2 karayala0 evaM vyAsI- evaM khalu sAmI ! abhaggaseNe ghoraseNAvaI visamadu* ggagahaNaM Thite gahitabhasapANIte no khalu se sakA keNati subahueNAvi AsavaleNa vA hatthiyaleNa vA 4 johabaleNa vA rahabaleNa vA cAuriMginiMpi0 uraMureNa gihisara tAhe sAmeNa ya bhedreNa ya uvappadANeNa ya visaMbhamANe upayate yAvi hotthA, jevi ya se abhiMtaragA sIsagabhamA mittanAtiNiyagasayaNa saMbaMdhipariyaNaM ca vipuladhaNakaNagarayaNasaMtasArasAvaikheNaM bhidati abhaggaseNassa ya coraseNAvaissa abhikkhaNaM 2 1 'athAme 'ti tathAvidhasthAvamarjitaH 'abale'tti zArIrabalavarjitaH 'avIriya'tti jIvavIrtharahitaH 'apurisakkAraparaka me 'ci | puruSakAra:- pauruSAbhimAnaH sa eva niSpAditasvaprayojanaH parAkramaH tayorniSedhAdapuruSakAraparAkramaH 'adhAraNijamitikaDu' ti adhAraNIyaM - dhAravitumazakyaM sthAtuM vA'zakyabhitikRtvA - hetoH / 2 'uraureNaM'ti sAkSAdityarthaH / 3 'sAmeNa ya'si sAma- premotpAdakaM vacanaM 'bhedeNa ya'ti bhedaH svAminaH padAtInAM ca svAminyavizvAsotpAdanam 'uvappayANeNa yatti upapradAnaM - abhimatArthadAnaM / 4 'jevi ya se abhitaragA sIsagabhama ti ye'pi ca 'se' tasyAbhamasenasyAbhyansarakA:- AsannA matriprabhRtayaH kiMbhUtAH !-- 'sIsagabhama 'ti ziSyA eva ziSyakAsteSAM bhramA bhrAntiryeSu te ziSyakabhramAH, vinItatayA ziSyatulyA ityarthaH athavA zIrSakaM - zira eva ziraH kavacaM vA tasya bhramaH - avyabhicAritayA zarIrarakSatvena vA te zIrSabhramAH iha vAniti zeSaH, minatIti yogaH / 5 tathA 'mittanAiNiyagetyAdi pUrvavat 'bhiMda'tti corasenApatI nehaM ninatti, Atmani pratibaddhAn karotItyarthaH / Education International For Parts Only ~63~ abhagna senAdhya. abhagnase nasya pallIpatitA sU0 19 // 62 // Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) (11) zrutaskaM dha: [1], ------------------------ adhya yanaM [3] ---------------------------- mUlaM [19] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka [19] ********* + hai mahatthAI mahagyAI maharihAI pAhuDAI peseha abhaMgaseNaM coraseNAvati visaMbhamANeti (sU019) tate NaM se mahanvale rAyA annayA kayAI purimatAle Nagare egaM mahaM mahatimahAliyaM kUDAgArasAlaM kareti aNegakkhaMbhasayasanniviTTe pAsAie darasaNijne, tate NaM se mahabbale rAyA annayA kayAI purimatAle Nagare ussukaM jAva 1'mahatthAI ti mahAprayojanAni 'mahagyAIti mahAmUlyAni 'maharihAIti mahatAM yogyAni mahaM vA-pUjAmarhanti mahAn vA'rhaH VI-pUNyo yeSAM vAni tathA, evaMvidhAni ca kAnicitkeSAJcidyogyAni bhavantItyata Aha-(rAyArihAIti rAjJAmucitAni ) / 2 'mahaM. mahaimahAliyaM kUDAgArasAlaM'ti mahatI-prazastA mahatI cAsau atimahAlikA ca-gurvI mahAtimahAlikA tAm, atyantagurukAmityarthaH 'kUDAgArasAlaM ti kUTasyeva-parvatazikharasyevAkAro yasyAH sA tathA sa cAsau zAlA ceti samAso'tastAm , 'aNegakhaMbhasayasanniviDaM | pAsAIyaM darasaNijjaM abhirUvaM paDirUvati vyAkhyA prAgvat / 3 'ussukaM ti avidyamAnazulkamaharNa, yAvatkaraNAdidaM dRzyam-'ukara' kSetragavAdi prati avidyamAnarAjadeyadravyam 'abhaDappavesa' kauTumbikageheSu rAjavarNavatAM bhaTAnAmavidyamAnapravezam 'aDaMDimakudaMDima' daNDo-nigrahastena nirvRttaM rAjadeyatayA vyavasthApitaM daNDimaM kudaNDaH-asamyagniprahastena nirvRttaM dravyaM kudaMjima te avidhamAne yatra pramode'sAvadaNDimakudaNDimo'tastam 'adharimati avidyamAnaM dharima-maNadravyaM yatra sa tathA tam 'adhAraNija' avidyamAnAdhamarNam 'aNuhuyamuiMga' anudUtA-AnurUpyeNa vAdanArthamurikSamA anubhRtA vA-vAdanArthameva vAdakairatyaktA mRdaGgA yatra sa tathA 'amilAyamalladArma' amlAnapuSpamAlaM 'gaNiyAvaranADaijakaliya' gaNikAvarairnATakIyaiH-nATakapAtraiH kalito yaH sa tathA tam 'aNegatAlAcarANucariya' aneka prekSAkArimirAsevitamityarthaH, 'pamuiyapaphIliyAbhirAma pramuvitaiH prakrIDitaca janairabhiramaNIya 'jahAriha'ti yathAyogyam / * dIpa anukrama [22] -+ -+ ** -* -* ~ 64 ~ Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) (11) zrataskaMdha: [1] ... .........------ adhyayanaM [3] ...... ... .- mUlaM [20] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka [20] vipAke dasarasaM pamoyaM ghosAveti 2 koTuMbiyapurisaM sahAveti 2evaM vayAsI-gacchaha NaM tunbhe devANuppiyA! sAlADa-17| 3 abhagnazruta01 dAvIe corapallIe tattha NaM tumhe abhaggaseNaM coraseNAvaI karayala jAva evaM vayAsI-evaM khalu devANuppiyA! senAdhya. purimatAle Napare mahAbalassa ranno ussuke jAva dasaratte pamode ugdhoseti taM kinnaM devANupiyA! vilaM| abhagnaseka ya za kA asaNaM 4 pupphavatthamallAlaGkAraM te ihaM havvamANijau udAha sayameva gacchittA, tate NaM koDaMpiyapurisA| nasya graho mahabbalassa ranno karapala jAva paDimuNeti 2 purimatAlAo NagarAo paDi. NAtivikiThehiM addhANehiM mRtirgasuhehiM vasahiM pAyarAsehiM jeNeva sAlADavI corapallI teNeva uvAgacchaMti abhaggaseNaM corasenApati karayala tyAdi ca jAva evaM vayAsI-evaM khalu devANuppiyA! purimatAle nagare mahabbalassa rano ussuke jAva udaahu| sU020 sayameva gacchittA, tate NaM se abhaggaseNe coraseNAvaI te koTuMbiyapurise evaM bayAsI-ahannaM devANuppiyA! purimatAlanagaraM sayameva gacchAmi, te koTuMbiyapurise sakAreti paDivisajeti, tate NaM se abha-| ggaseNe cora0 bahuhiM mitta jAva paribuDe pahAte jAva pAyacchitte savvAlaMkAravibhUsie sAlADavIo cora-18 pallIo paDinikkhamati 2sA jeNeva purimatAle nagare jeNeva mahabbale rAyA teNeva uvAgacchati 2ttA kara CANCE dIpa anukrama [23] CAMERA 1'udAhu sayameva gacchittA' utAho svayameva gamiSyasItyarthaH / 2'nAivigiddhehi ti anatyantadIH 'adANehiti | 51 prayANakaH 'suhehiti sukhaiH-sukhahetubhiH, 'vasahipAyarAsehiMti vAsikAta janaiH / ~65~ Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) (11) zrataskaMdha: [1], .....................-- adhya yanaM [3]----- -- -- mUla [20] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka [20] dIpa anukrama CEKACCH4 yala0 mahandhalaM rAya jaeNaM vijaeNaM baddhAveMti 2tsA mahatthaM jAva pAhuDaM uvaNeti / tate NaM se mahabbale rAyA abhaggaseNassa coraseNAvaissa taM mahatthaM jAva paDicchati, abhaggaseNaM coraseNAvati sakAreti sammANeti paDivisajjeti kUDAgArasAlaM ca se AvasahaM dalayati, tate NaM abhaggaseNe coraseNAvatI mahabbaleNaM rannA visajjie samANe jeNeva kUDAgArasAlA teNeva uvAgacchA, tate NaM se mahanbale rAyA koDaMbiyapurise sahAveti 2ttA evaM vayAsI-gacchaha NaM tumbhe devANuppiyA! vipulaM asaNaM pANaM khAimaM sAimaM ubakkhaDAveha 2taM vijalaM asaNaM 4 suraM ca 6 subahuM phupphagaMdhamallAlaMkAraM ca abhaggaseNassa coraseNAvahassa kUDAgAra sAlaM uvaNeha tate NaM te koDuMbiyapurisA karayala jAva uvaNeti, tate NaM se abhaggaseNe coraseNAvaI bahUhiM| 8| mittanAi saddhiM saMparibuDe pahAte jAva samvAlaMkAravibhUsie taM viulaM asaNaM 4 suraM ca 6 AsAemANAM pa-18 matte viharaMti, tate NaM se mahabbale rAyA koDhuMbiyapurise sahAveti 2 evaM vayAsI-gacchaha NaM tumhe devANuppiyA! purimatAlassa garassa duvArAI piheha abhaggaseNaM coraseNAcatiM jIvagAhaM giNhaha mama uvaNeha, tate NaM te koTuMbiyapurisA karayala jAva paDisuNeti 2 purimatAlassa garassa duvArAI piheMti abhaggaseNaM coraseNAvaI jIvagAhaM giNhaMti mahabbalassa rapaNo uvaNeti, tate NaM se mahabbale rAyA abhaggaseNaM corase. eteNaM vihANeNaM vajjhaM ANaveti, evaM khalu gotamA abhaggaseNe coraseNAvaI purApurANANaM jAya viharati / 1 'jaeNaM vijaeNaM vaddhAveItti jayena vijayena ca ripUrNA vakhetyevamAziSaM prayukta ityarthaH / [23] ~66~ Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) prata sUtrAMka [20] dIpa anukrama [23] vipAke zruta0 1 // 64 // "vipAkazruta" - aMgasUtra - 11 ( mUlaM + vRttiH) zrutaskaMdhaH [1], adhyayanaM [3] mUlaM [20] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRttiH 5 abhaggaseNe NaM bhaMte! coraseNAvaI kAlamAse kAlaM kiyA kahiM gacchahiti ? kahiM ubavajihiti 1, gopamA / abhaggaseNe coraseNAvaI satattIsaM vAsAI paramAjyaM pAlatA ajeya vibhAgAvasese divase sulabhanne kae 1 samANe kAlamAse kAlaM kivA imIse rayaNappabhAe puDhavIe ukkosaneraiesa uvavajjihiti, se NaM tato aNaMtaraM ubvahittA evaM saMsAro jahA paDhamo jAva puDhavIe, tato ubbahittA vANArasIe nayarIe sUyarattAe paccAyAhiti se NaM tattha sUyariehiM jIbiyAo babarovie samANe tattheva vANArasIe nayarIe sehikulaMsi pusattAe pacAyAhiti se NaM tattha ummukabAlabhAve evaM jahA paDhame jAba aMtaM kAhiti / nikkhevo // (sU0 20 // tatiyaM ajjhayaNaM sammattaM // 3 // 1 nanu tIrthakarA yatra viharanti tatra deze paJcaviMzateryojanAnAmAdezAntareNa dvAdazAnAM madhye tIrthakarAtizayAt na vairAdayo'narthA bhavanti, yadAha - "pubbuppannA rogA pasamaMti iiveramArIo / aibuTTI aNAbuDI na hoi dubbhikla DamaraM ca // 1 // " iti [ pUrvo tpannA rogAH prazAmyanti itivairamArthaH / ativRSTiranAvRSTirna bhavati durbhikSaM umaraM // ] tatkathaM zrImanmahAvIre bhagavati purimatAle nagare vyavasthita evAbhaprasenasya pUrvavarNito vyatikaraH saMpannaH 1 iti, atrocyate, sarvamidamanarthAnarthajAtaM prANinAM svakRtakarmaNaH sakAzAdupajAyate, kamme ca dvedhA sopakramaM 1 nirupakramaM ca 2, tatra yAni vairAdIni sopakramakarmasaMpAdyAni tAnyeva jinAtizayAdu| pazAmyanti sadopadhAt sAdhyavyAdhivat yAni tu nirupakramaka pAyAni tAni avazyaM vipAkato vedyAni nopakramakAraNavipANi asAdhyavyAdhivat ata eva sarvAtizayasampatsamanvitAnAM jinAnAmapyanupazAntavairabhAvA gozAlakAya upasargAn vihitavantaH // | iti vipAkazrute abhaGgasenAkhyatRtIyAdhyayanavivaraNam // 3 // Education International abhagnasenasya AgAmibhavAH evaM sidhdhigamanaM atra tRtIyaM adhyayanaM parisamAptaM For Parts Only ~67~ i abhanna senAdhya. abhagnave nasya graho mRti tyAdi ca sU0 20 // 64 // Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) (11) zrataskaMdha: [1] ... .....------ adhyayanaM [4] ........ ... .- mUlaM [21] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: atha caturthaM zaTakAkhyamadhyayanam / prata ENC4%E sUtrAMka [21] dIpa anukrama 45-40% atha caturthe kiJcilikhyate jahaNaM bhaMte! cautthassa ukkheco, evaM khalu jNbuu| teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM sAhajanInAmaM nayarI hotthA rithimiyasamiddhA, tIse NaM sAhaMjaNIe bahiyA uttarapuracchime disIbhAe devaramaNe NAma ujANe hotthA, tattha NaM amohassa jakkhassa jakkhAyayaNe hosthA purANe, tattha NaM sAhaMjaNIe NayarIe mahacaMde nAma rAyA hotyA mahayA0, tassa NaM mahacaMdassa rano suseNe nAmaM amace hotthA sAmabheyadaMDa0 niggahakusale, tattha NaM 1'jANaM bhaMte ! cautthassa ukkhevautti 'jaha NaM bhaMte ! ityAdi caturthAdhyayanasyotkSepaka:-prastAvanA vAcyA iti gamyaM, sa cAyaM-'jai NaM bhaMte! samaNeNaM bhagavayA jAva saMpatteNaM duhavivAgANaM taccassa ajjhayaNassa ayamaDhe pannace cautthassa NaM bhaMte ke aDhe pannate 'ti, 'mahatA' ityanena 'mahattAhimavatamahaMtamalayamaMdaramahiMdasAre ityAdi rAjavarNako dRzyaH, 'sAma 1 bheda 2 daNDa 3' ityettasadamevaM dRzya, 'sAmabhedadajanavappayANanIIsupauttanayaviha' sAmaH-priyavacanaM 1 bhedaH-nAyakasevakayozcittabhedakaraNaM 2 daNDa:-zarIradhanayorapahAraH 3 upapradAna-amimatArthadAnam 4 etAnyeva nItayaH suprayuktA yena sa tathA ata eva nayeSu vidhAjJa:-prakAraveditA ya iyAviramAyavarNako dRzyaH / [24] REC anu-16 THAurare.org atha caturtha adhyayanaM "zakaTa" Arabhyate ... atra zIrSaka sthAne eka mudraNa-doSa: dRzyate- "zakaTa" sthAne 'zaTaka' iti mudritaM ~68~ Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) zrataskaMdha: [1] ... .....------ adhyayanaM [4] ........ ... .- mUlaM [21] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: vipAke zruta01 prata sUtrAMka sU018 [21] dIpa anukrama sAhaMjaNIe nayarIe sudasaNANAmaM gaNiyA hotthA vannao, tatva NaM sAhaMjaNIe nayarIe subhade nAma sattha- 4 zakaTA. vAhe parivasai ahe, tassa NaM subhahassa satyavAhassa bhaddAnAmaM bhAriyA hotyA ahINa, tassa NaM subha- chaNikadasatya putte bhaddAe bhAriyAe attae sagaDe nAmaM dArae hotthA ahINa, teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM sa-SI bhavaH maNe bhagavaM mahAvIre samosaraNaM parisA rAyA ya niggae dhammo kahio parisA paDigayA, teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM samaNassa jeTe aMtevAsI jAva rAyamaggamogADe tattha NaM hatthI Ase purise tesiM ca NaM purisANaM| | majjhagae pAsati ega saitthIyaM purisaM avauDagabaMdhaNaM ukkhitta jAva ghoseNaM ciMtA taheca jAva bhagavaM vAgareti, evaM khalu goyamA! teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM iheva jaMbuddIve dIve bhArahe vAse chagalapure nAma gare hotyA, tattha sIhagirinAma rAyA hotyA mahayA , tattha NaM chagalapure Nagare chaNie nAmaM chagalIe parivasati ahe0 ahammie jAva duppaDiyANaMde, tassa NaM chaNiyassa chagaliyassa bahave ayANa ya elANa ya rojjhANa ya vasabhANa pa sasayANa ya sUyarANa ya pasayANa ya siMghANa ya hariNANa ya mayUrANa ya mahisANa ya satabaddhANa ya sahassabaddhANa ya jUhANi vADhagaMsi sanniruddhAI ciTThati, anne ya tattha yahave purisA dinnabhaibha-18 savepaNA bahave ya ae jAva mahise ya sArakSamANA saMgovemANA ciTuMti, aNNe ya se bahave purisA a|yANa ya jAva girhasi niruddhA ciTuMti, anne ya se bahave purisA dinabhai bahave sayae ya sahasse ya jiivi-IPu5|| yAo vavaroviMti maMsAI kappiNIkappiyAI karati chaNIyassa chagalIyassa uvaNeti, anne ya se bahave purisA [24] SAREauratonintamanna atra mUla saMpAdane zIrSaka-sthAne sUtra-kramAMkane ekA skhalanA dRzyate- yat sU0 21 sthAne sU0 18 iti krama mudritaM ~69~ Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) (11) zrataskaMdha: [1] ... .....------ adhyayanaM [4] ........ ... .- mUlaM [21] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka [21] dIpa anukrama THItAI yAhayAI ayamasAI jAca mahisamaMsAI tavaesu ya kavallIma ya kaMdUesu ya bhajaNesu ya iMgAlesu ya talaMti bhajeMti ya sollayaMti ya2 tato rAyamagaMsi vittiM kappemANA viharaMti, appaNAviya NaM se channiyae chA-14 galIe tehiM bahuviha0 maMsehiM jAva mahisamaMsehiM sollehi yatalehi ya bhajjehi ya suraMca AsAemANe viharati, tate NaM se channIe ya chagalIe eyakamme pa0vi0sa0subahuM pAvakammaM kalikalusaM samajiNittA sattavAsasayAI paramAuyaM pAlaittA kAlamAse kAlaM kicA cotthIe puDhavIe ukoseNaM dasasAgarocamaThiiesu nera-I iyattAe uvavanne (sU021) tate NaM tassa subhaddasatyavAhassa bhaddA bhAriyA jAva niduyA yAvi hotthA, jAyA jAyA dAragA vinihAyamAvati, tate NaM se channIe chAgale cotthIe puDhavIe aNaMtara pavvahitA iheva sAhajaNIe nayarIe subhahassa satyavAhassa bhaddAe bhAriyAe kucchisi puttattAe uvavanne, tate NaM sA bhaddA satyavAhI annayA kayAI navaNhaM mAsANaM bahupaDipunnANaM dAragaM payAyA, tae NaM taM dAragaM ammApiyaro jAyametaM ceva sagaDassa heTAto ThAti docaMpi giNhAveMti aNupubveNaM sArakkhaMti saMgoveti saMvaha~ti jahA ujjhiyae jAva jamhANaM amhaM ime dArae jAyamette ceva sagaDassa heTThA ThAvie tamhA NaM hoU NaM amhaM esa dArae sagaDe nAmeNaM, sesaM jahA ujjhiyate, subhadde lavaNasamudde kAlagate mAyAvi kAlagayA, se'vi sayAo gihAo ni 1 'subhadde lavaNe kAla'tti ayamarthaH-'subhade satthavAhe lavaNasamudde kAladhammuNA saMjutte yAvi hotya'ti / [24] ~ 70~ Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) (11) zrataskaMdha: [1] ... .....------ adhyayanaM [4] ........... .- mUlaM [22] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka **% [22] dIpa anukrama [25] vipAkecDhe tate NaM se sagaDe dArae sayAto gihAo nicchte samANe saMghADagataheva jAva sudarisaNAe gaNi-MY zakaTA. zruta01 dayAe sarvi saMpalagge yAvi hotyA, tate NaM se suseNe amace taM sagaDaM dAragaM annayA kayAI sudarisaNAe ga- vezyAto |NiyAe gihAo nicchubhAveti sudaMsaNiyaM gaNiyaM ambhitariyaM ThAveti 2 sudarisaNAe gaNipAe saddhiM urA-13/ nAzA lAI mANussagAI bhogabhogAI bhuMjamANe viharati, tate NaM se sagaDe dArae sudarisaNAo gihAo nicDhe samANe annastha kasthavi surti vA alabha0 annayA kayAI rahasiyaM sudarisaNAgehaM aNuppavisaha 2 sudari|siNAe sarTi urAlAI bhogabhogAiM muMjamANe viharaha, imaM ca NaM suseNe amace pahAte jAva vibhUsApa maNuhassabaragurAe jeNeva sudarisaNAgaNiyAe gehe teNeva uvAgacchati teNeva uvAgacchadattA sagaDa dArayaM sudaMsa NAe gaNiyAe saddhiM kharAlAI bhogabhogAI bhujamANaM pAsaha Asurutte jAya misamisemANe tivaliyaM bhi inimAle sAiha sagaI dArayaM purisehiM giNDAviti ahijAba mahiyaM kareti apanaDagapaMdhaNagaM ka-15 reti 2 jeNeva mahacaMde rAyA teNeva uvAgavAha uvAgachittA karayalajAva evaM payAsI-evaM khalu sAmI! sa gaDe dArae mama aMtepuraMsi avaraddhe, tate NaM se mahagaMde rAyA suserNa amacaM evaM payAsI-tuma, ceSa gaM devANu* ppiyA! sagaDassa dAragassa daMdaM yattehi, tae NaM se suseNe amace mahadeNaM ramA ammaNubAe samANe sa-18 gaDaM vArayaM sudarisaNaM ca gaNiyaM eeNaM bihANeNaM vanaM ANayeti, taM evaM khalu goymaa| sagaDe dArage porApurANANaM pavaNumbhavamANe viharati (sU022) sagaDeNaM bhaMte! dArae kAlagae kahiMgacchiditi ? kahiM jana 6495564545453 atra mUla saMpAdane zIrSaka-sthAne sUtra-kramAMkane ekA skhalanA dRzyate- yat sU0 22 sthAne sU0 19 iti krama mudritaM ~ 71~ Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) (11) zrutaskaMdha: [1], ------------------------ adhya yanaM [4] ----------------------------- mUlaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka [23] vajihiha, sagaDe NaM dArae goyamA! sattAvaNaM vAsAiM paramAuyaM pAlaittA abreva tibhAgAvasese divase egaM mahaM aomayaM tattasamajohabhUyaM itthipaDima avayAsAvite samANe kAlamAse kAlaM kiyA imIse rayaNapabhAe puDhavIe NeraiyattAe uvavajihiti, seNaM tato aNaMtaraM ubahittA rAyagihe gare mAtaMgakulaMsi jugalattAe pacAyAhiti, tate NaM tassa dAragassa ammApiyaro NivattavArasagassa imaM epArUvaM goNaM nAmadhenaM karissaMti, taM hoU NaM dAragaM sagaDe nAmeNaM hoU NaM dAriyA sudarisaNAnAmeNaM, tate NaM se sagaDe dA rae ummukavAlabhAve jovaNa [gamaNupatte0] bhavissai, tae NaM sA sudarisaNAvi dAriyA ummuphayAlabhAvA hai(viSaNaya) jobbaNagamaNuppattA rUveNa ya jovaNa ya lAvaNeNa ya uzihA ukiTTasarIrA yAvi bhavissaha, tae NaM se sagaDe dArae sudarisaNAe rUveNa ya jovvaNeNa ya lAvaNeNa ya mucchie sudarisaNAe saddhiM urA-18 lAI bhogabhogAI bhuMjamANe viharissati, tate NaM se sagaDe dArae annayA kayAI sayameva kUDagAhittaM uvasaMpajisANaM viharissati, tate NaM se sagaDe dArae kUDagAhe bhavissai ahammie jAva duSpaDiyANaMde eya-1 dIpa anukrama %A5OMOMOMOM (26] 1'aomaya' ti ayomayI 'ta' taptA, katham / ityAha 'samajohabhUyaMti samA-tulyA jyotiSA-vahinA bhUtA yA sA tathA| tAm / 'avayAsAvie'tti avyaasitH-aalinggitH| 2 'jovaNa bhavissai'tti 'jobbaNagamaNupatte alaM bhogasamatthe yAvi bhavissati' ityevaM draSTavyam / 3'ta satti 'lae NaM sA' ityevaM dRzyam / 'vinnaya'tti etadevaM dRshy-vinnyaayprinnymettaa'| ~72~ Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) prata sUtrAMka [23] dIpa anukrama [26] vipAke kamme0 suvasuM pAvakammaM samajiNittA kAlamAse kAlaM kicA imIse rayaNappabhAe puDhavIe NeraiyattAe ubabanne, saMsAro taheva jAva puDhavIe, se NaM tato anaMtaraM ubvahittA vANArasIe nayarIe macchattAe uvavajjihiti, se NaM tattha NaM macchabaMdhiehiM vahie tatyeva vANArasIe nayarIe seDikulaMsi puttattAe pacAyAhiti // 67 // 4 bohiM bujhe0 pavya0 sohamme kappe mahAvidehe vAse sijjhihiti nikkhevo duhavivAgANaM cotthassa | ajjhayaNassa ayamaTThe pannatte / (sU0 23) cotthaM ajjhayaNaM sammataM // 4 // "vipAkazruta" - aMgasUtra - 11 ( mUlaM + vRttiH ) zrutaskaMdhaH [1], adhyayanaM [4] mUlaM [23] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRttiH zruta0 1 'nikkhevo'si 'evaM khalu jaMbU ! samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNa catthassa aAyaNassa ayamaTThe pannatte' ityevaMrUpaM nigamanaM vA // 67 // dhyamiti / zeSamupayujya prathamAdhyayanAnusAreNa vyAkhyeyamiti caturthAdhyayanavivaraNam // 4 // Education Internationa For Pasta Use Only atra mUla saMpAdane zIrSaka-sthAne sUtra kramAMkane ekA skhalanA dRzyate yat sU0 23 sthAne sU0 20 iti krama mudritaM atra caturtha adhyayanaM parisamAptaM 4 zakaTA. bhavAnta rANi sU0 20 ~73~ waryra Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) prata sUtrAMka [24] dIpa anukrama [27] "vipAkazruta" - aMgasUtra - 11 ( mUlaM + vRttiH ) zrutaskaMdha: [1], adhyayanaM [5] mUlaM [24] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRttiH atha paJcame kiJcidvisyate jaNaM bhaMte! paMcamassa ajjhayaNassa ukkhevo, evaM khalu jaMbU! teNaM kAleNaM teNaM samapurNa kosaMbInAma nayarI hotyA riddhatthimiya0 vAhiM caMdotaraNe ujjANe seyabhadde jakkhe, tattha NaM kosaMbIe nayarIe sayANIe nAma rAyA hotthA mahatA miyAvatI devI, tassa NaM syANIyassa putte miyAdevIe antara udAyaNe NAmaM | kumAre hotthA ahINa0 jubarAyA, tassa NaM udAyaNassa kumArassa paumAvatInAmaM devI hotthA, tassa NaM sayANIyassa somadatte nAmaM purohie hotthA riuveya0, tassa NaM somadattassa purohiyassa vasudattA nAma bhAriyA hotyA, tassa NaM somadattassa putte vasudattAe attae vahassatidatte nAmaM dvArae hotyA ahINa, teNaM kAleNaM | teNaM samaeNaM samaNe bhagavaM mahAvIre samosaraNaM, teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM bhagavaM goyame taheba jAva rAyamaggamogADhe taheva pAsaha hatthI Ase purisamajjhe purisaM ciMtA taheva pucchati punvabhavaM bhagavaM vAgareti, evaM khalu goyamA ! teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM iheva jaMbuddIve dIve bhArahe vAse samvatobhadde nAma nayare hotyA ridvatthi | miyasamiddhe, tattha NaM savvatobhadde nagare jiyasattU nAmaM rAyA, tassa NaM jiyasattussa ranno mahesaradatte nAmaM puro Ecation International atha bRhaspatidattAkhyaM paJcamamadhyayanam / atha paMcamaM adhyayanaM "bRhaspatidatta" Arabhyate For Parts Only ~74~ Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) prata sUtrAMka [24] dIpa anukrama [27] "vipAkazruta" - aMgasUtra - 11 ( mUlaM + vRttiH ) zrutaskaMdhaH [1], adhyayanaM [5] mUlaM [24] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRttiH vipAke zruta0 1 // 68 // hie hotthA riDebya 4 jAva athavvaNakusale Avi hotthA, tate NaM se mahesaradatte purohie jiyasacussa rano 5 rajabalaviSaNaadvaAe kallAkAliM egamegaM mAhaNadArayaM egamegaM khattiyadArayaM egamegaM vahassadArayaM egamegaM sudAragaM giNhAveti 2 tesiM jIvaMtagANaM caiva hipauMDae giNhAveti jiyasattussa rano saMtihomaM kareti, 5 tae NaM se mahesaradatte purohie ahamIcodasIsa duve mANa 1 khattiya 2 vesa 3 sudde 4 coNDaM mAsANaM ca 1 sAri 2 chachaM mAsANaM aTTha 2 saMvaccharassa solasa 2 jAhe jAhe'viSa NaM jiyasanU rAyA paravaleNaM abhijuMjaha tAhe tAhebiya NaM se mahesaradatte purohie asayaM mAhaNadAragANaM asayaM khatiyadAragANaM asaNaM suda| dAragANaM aTThasayaM besadAragANaM purise miNhAveti giNhAvetA tesiM jIvaMtANaM caiva hiDIo ginhA beli 2 jiyasattussa raNNo saMtihomaM kareti, tate NaM se parabale khippAmeva viddhaMsii vA paTisehilAi vA ( sU0 24 ) tate NaM se mahesaradatte purohie eyakamme0 subaddhaM pAvakammaM samajjiNisA tIsaM vAsasapaM paramAjayaM | pAlahalA kAlamAse kAlaM kiyA paMcamAe puDhavIe ukkoseNaM sattara sasAgaroSamaTThiee narane ucayane, se pAM tato apyaMtaraM ubvahittA iddeva kosaMbIe nagarIe somadattassa purohiyassa vasudattAe puttattAe ubavanne, tate NaM tassa 1 'riubveya'tti etenedaM dRzyaM - rijanveyajajunveya sAmaveyaathabvaNaveya kusale ti dRzvaM vyakaM ca / hRdayamAMsapiNDAn / For Pass Use Only 2 'hiyayacaMDIo'ci atra mUla saMpAdane zIrSaka-sthAne sUtra kramAMkane ekA skhalanA dRzyate yat sU0 24 sthAne sU0 21 iti krama mudritaM ~75~ 5 bRhaspa ti. mahezva rabhavaH sU0 21 // 68 // wor Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) (11) zrataskaMdha: [1] ............------ adhyayanaM [5] ..... .....- mUlaM [25] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka [25] dAragassa ammApiyaro nivvattabArasAhassa imaM eyArUvaM nAmadhenaM kareMti, jamhA NaM amhaM ime dArae somadattassa purohiyassa putte vasudattAe attae tamhANaM hou amhaM dArae vahassaidatte nAmeNaM, tate NaM se vahassatidatte dArae paMcadhAtipariggahie jAva parivaDDai, tate NaM se vahassati. ummukkabAlabhAce jubvaNa. viNNaya hotthA se NaM udAyaNassa kumArassa piyavAlavayassae yAvi hotthA sahajAyae sahavaDIyae saha-14 paMsukIliyae, tate NaM se sayANIe rAyA annayA kayAI kAladhammuNA saMjutte, tate NaM se udAyaNakumAre bahu rAIsara jAva satyavAhapabhihahiM sarki saMparighuDe royamANe kaMdamANe vilavamANe sayANIyassa rano mahayA CiDIsakkArasamudraeNaM nIharaNaM kareti, bahaI loiyAI mayakicAI kareti, tate NaM te pahave rAIsara jAva satya vAha udAyarNa kumAraM mahayA rAyAbhiseeNaM abhisiMcA, tate NaM se udAyaNe kumAre rAyA jAte mahayA0 18 tate NaM se vahassatidatte dArae udAyaNassa rano purohiyakammaM karemANe sabbahANesu savvabhUmiyAsu aMteu-18 &Are ya dinaviyAre jAe yAvi hotyA, tase NaM se vahassatIdase purohie udAyaNassa rapaNo aMDaraMsi velAsu |ya aSelAsu ya kAle ya akAle ya rAo ya viyAle ya pavisamANe annayA kayAI paumAvaIe devIe saddhiM 1'velAsu'tti avasareSu-bhojanazayanAdikAleSvityarthaH 'avelAsuti anavasareSu 'kAle tRtIyaprathamaprahayadI 'akAle ca' madhyAhAdI, akAlaM vizeSeNAha-rAo'tti rAtrau 'biyAleti sandhyAyAM 'saMpalaggo ti AsaktaH // paJcamAdhyayanaM vRhaspatidattasyeti // 5 // dIpa anukrama [28] ~ 76~ Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) prata sUtrAMka [25] dIpa anukrama [28] vipAke zruta0 1 "vipAkazruta" - aMgasUtra - 11 ( mUlaM + vRttiH ) zrutaskaMdhaH [1], adhyayanaM [5] mUlaM [25] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRttiH / / 69 / / 4 * OM saMpalagge yAvi hotthA paumAvaIe devIe saddhiM urAlAI bhoga bhogAI bhuMjamANe viharaha, imaM ca NaM udAyaNe rAyA pahAe jAba vibhUsie jeNeva paDamAvaI devI teNeva uvAgacchadda, vahassatidattaM purohiyaM paramAvatIdevIe sarddhi urAlAI bhoga bhogAI bhuMjamANaM pAsati Asurute tivaliM bhiuDiM sAhahuvahassatidantaM purohiyaM purisehiM giNhAveti jAba eeNaM vihANeNaM vajanaM ANAvie, evaM khalu godhamA ! bahassatidatte purohie purAporANANaM jAva viharaha / vahassatidatte NaM bhaMte! dArae hao kAlagae samANe kahiM gacchihiti kahiM uvavajihiti ?, goyamA ! vahassatidatte NaM dArae purohie cosaddhiM vAsAI paramAuyaM pAlatA ajjeva tibhA gAvasese divase sUlIyabhinne kae samANe kAlamAse kAlaM kiyA imIse rayaNappabhAe puDhavIe saMsAro taheba puDhavI, tato hatthiNAure nagare migantAe pacAyAhassati, se NaM tattha vAuritehiM bahie samANe tattheva hatthiNAure nagare sehikulaMsi puttattAe0, bohiM0 sohamme kappe vimANe0 mahAvidehe vAse sijjhihiti nikkhevo / (sU0 25) / paMcamaM ajjhayaNaM sammataM // 5 // Education Internation For Parts Only atra mUla saMpAdane zIrSaka-sthAne sUtra kramAMkane ekA skhalanA dRzyate yat sU0 25 sthAne sU0 22 iti krama mudritaM atra paMcamaM adhyayanaM parisamAptaM ~77 ~ 5 bRhaspa. parakhIto nAzaH sU0 22 // 69 // wor Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) zrataskaMdha: [1] ... .........------ adhyayanaM [6] ...... ... .- mUlaM [26] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: // atha nandivardhanAkhyaM SaSThamadhyayanam // prata sUtrAMka [26] dIpa anukrama atha SaSThe kiJcillikhyatejaiNaM bhaMte! chaTThassa ukkhevo, evaM khalu jaMbU! teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM mahurA nAma nayarI, bhaMDIre uvANe sudaMsaNe jakkhe sirIdAme rAyA baMdhusirI bhAriyA putte zaMdivaddhaNe kumAre ahINe juvarAyA, tassa hai sirIdAmassa subandhu nAma amace hotthA sAmadaMDa0, tassa NaM subandhussa amacassa bahumittaputte nAma dAhArae hotthA ahINa, tassa NaM siridAmassa rapaNo citte nAma alaMkArie hotthA, siridAmassa rano citta bhAvavihaM alaMkAriyakammaM karemANe savvaTThANesu ya sababhUmiyAsu ya aMteure ya dinaviyAre yAvi hotyA. teNe kAleNaM teNaM samaeNaM sAmI samosaDhe parisA niggayA rAyAvi niggao jAva parisA paDigayA, teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM samaNassa jeDhe jAva rAyamagaM ogADhe taheva hatthI Ase purise, tesiM ca NaM purisANaM 1'cittaM bahuvihati AzcaryabhUtaM bahuprakAra cetyarthaH 'alaMkAriyakammati curakarma 'sabbahANesu'tti zayyAsthAnabhojanasthA-1 namantrasthAnAviSu AyasthAneSu vA zulkAdiSu 'sababhUmiyAsu'ti prAsAdabhUmikAmu saptamabhUmikAvasAnAsu padeSu vA-amAyAdiSu / 2 dinaviyAre'tti rAjJA'nujJAtasaMcaraNaH anujJAtavicAraNo vaa| [29] atha SaSThaM adhyayanaM "nandivardhana Arabhyate ~ 78~ Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) zrataskaMdha: [1], .....................-- adhya yanaM [6] ------ -- -- mUla [26] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka [26] vipAke majhagayaM emaM purisaM pAsati jAva naranArisaMparibuDaM, tate NaM taM purisaM rAyapurisA caccaraMsi tattaMsi ayoma-13 nandivardhazruta01 yaMsi samajoIbhUpasihAsaNaMsi nivisAti, tayANataraM ca NaM purisANaM majhagayaM bahuvihaM ayakalasehiM ta-pInA. kamAdattehiM samajohabhUehiM appegaDyA taMbabhariehiM appegaiyA tauyabhariehiM apega0 sIsagabhariehiM appegaralobhaH // 7 // kalakalabhariehiM appega khAratellabhariehiM mahayArarAyAbhiseeNaM abhisiMcite, tayANataraMca NaM tattaM ayo- 23 mayaM samajoibhUyaM ayomayasaMDAsaeNaM gahAya hAraM piNadaMti tayANataraM ca NaM avahAra jAva paTTa mauDa ciMtA taheva jAva vAgareti, evaM khalu goymaa| teNe kAleNaM teNaM samaeNaM haheva jaMbuddIve dIve bhArahe vAse sIhapure nAma / dIpa anukrama 44 [29] 1'kalakalabhariehi ti kalakalAyata iti kalakalaM-cUrNAdimizrajalaM tadbhUtaiH, taptaM ayomayamityAdi vizeSaNam / 2 'hArI piNadaMti'tti paridhApayanti, kiM kRtvA ityAha-ayomavaM saMdaMzakaM gRhItveti, tatra hAra: assttaadshsrikH| 3 'ahahAra ti navasarikA, yAvatkaraNAt 'tisariyaM pigaddhati pAlaMbaM piNaddhati kaDisuttayaM piNaddhati' ityAdi, trisarikaM pratI pAlambo-jhumbanakaM kaTIsUtraM vyaktaM / 'paTTati lalATAbharaNaM mukuTa-zekharakaH "ciMtA taheva'tti vaM puruSaM dRSTvA gautamasya vikalpastabaivAbhUt yathA hi prathame'dhyayane, tathAhi'na me divA maravA vA neraiyA vA, ayaM puNa purise nirayapaDirUviyaM veyaNaM veeItti, yAvaskaraNAdevaM dRzyam---'ahApajattaM bhattapANaM |paDigAheti 2 jeNeba sabhaNaM bhagavaM teNeva uvAgacchaI' ityAdi vAcyaM vAgareti'tti ko'sau 'janmAntare bhAsIdityevaM gautamaH pRcchati bhagavAMstu jyAkaroti-kathayati / // 7 // atra mUla saMpAdane zIrSaka-sthAne sUtra-kramAMkane ekA skhalanA dRzyate- yat sU0 26 sthAne sU0 23 iti krama mudritaM ~79~ Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) (11) zrataskaMdha: [1], ........................--- adhya yana [6] ------ -- - mUla [26] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka [26] nagare hotthA riddha0, tattha NaM sIhapure nayare sIharahe nAma rAyA hotyA, tassa NaM sIharahassa ranno dujohaNe | nAme cAragapAlae hotthA ahammie jAca duppaDiyANaMde, tassa NaM dujohaNassa cAragapAlagassa imeyArUve cAragabhaMDe hotthA bahave ayakuMDIo appegaDyAo taMbabhariyAo appegaiyAo tauyabhariyAo appegana sIsagabhariyAo appega0 kalakala bhariyAo appega khAratellabhariyAo agaNikAyaMsi addahiyA ciTThati, tassa NaM dujohaNa cAraga0 cahave uhiyAo AsamuttamariyAo appega0 hatyimuttabhariAo appega. gomuttabhariyAo appega0 mahisamuttabhariyAo appega uhamuttabhariyAo appega ayamuttabhariyAo* appega0 elamuttabhariyAo bahupaDipunAo citttthti| tassa NaM dujohaNa cAragapAlagassa, bahave hatdhuMDayANa ya pAyaMduyANa ya haDINa ya niyalANa ya saMkalANa ya puMjA nigarA ya sannikkhittA ciTThati, tassa NaM dujohaNa cAraga. ssa bahave veNulayANa ya vettalayANa ya ciJcAlayANa ya chiyANaM kasANa ya vAyarAsINa ya puMjA NigarA dIpa anukrama [29] 1'cAragapAle'tti guptipAlakaH / 2 'cAragabhaMDe'tti gusyupakaraNam / 3 'hatdhuMDuyANa tti aNDUni-kASThAdimayavandhanavizeSAH, | evaM pAdAndukAnyapi, 'haDINa yatti haDayA-boTakAH 'puMjati sazikharo rAziH 'nigara'tti rAzimAtram / 4 'veNulayANa yoti | sthUlavaMzalatAnAM 'vettalayANa yatti jalajavaMzalatAnAM 'ciMca'tti cicAlatAnAm ambilikAkambAnAM 'chiyANa'tti lakSNacarmakazAnAM 'kasANa yati carmayaSTikAnAM 'vAyarAsINa'ti balkarazmayo baTAditvagamayasiMdurANi nAdanaprayojanAni teSAM pujAstiSThantIti yogaH / KAR anu.14 nandivardhanasya pUrvabhava: ~ 80~ Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) zrataskaMdha: [1] ... .........------ adhyayanaM [6] ...... ... .- mUlaM [26] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: vipAke zruta01 prata sUtrAMka // 71 // [26] dIpa anukrama ciTThati, tassa NaM dujohaNa. cAragassa bahave silANa ya lauDANa ya moggarANa ya kanaMgarANa ya pujA NigarA nandivaciTThati, tassa Ne (tae NaM se) dujjohaNa cAragAssa bahave taMtANa ya varattANa ya vAgarajANa ya vAlayasu- rdhanA. kusarajUNa ya puMjA nigarA ta ciTThati, tassa NaM dujohaNa cAraga ssa bahave asipattANa ya karapattANa pa khura-IM mAralobhaH pattANa ya kalaMbacIrapattANa ya puMjA girA ciTThati, tassa NaM dujohaNa. cAragassa bahave lohakhIlANa yA sU0 26 kaiDagasakarANa ya cammapahANa ya allapallANa ya puMjA nigarA ciTThati, tassa NaM dujohaNa. cAraga0ssa bahave sUtINa ya DaMbhaNANa ya kohillANa pa puMjA nigarA ciTThati, tassaNaM dujohaNa cAragassa bahave saMsthA(pacchA)Na ya pippalANa pa kuhADANa ya nahaccheyaNANa ya dambhatiNANa ya puMjA nigarA ciTThati, tate NaM se dujohaNe 'silANa yatti dRSadA 'laulANa yatti laguDAnA 'muggarANa yati vyakta 'kanaMgarANa yati kAya-pAnIyAya nagarA:bodhisthanizcalIkaraNapASANAste kanaGgarAH kAnaMgarA vA-daMpannaMgarA ityarthaH / 'tae NaM se'ti etasya sthAne 'tassa 'ti manyAmahe etasyaiva saGgatasyAt pustakAntare darzanAceti / 2 'asipattANa yati asInAM 'karapattANa yatti krakacAnAM 'khurapattANa ya'tti kSurANAM | 'kalaMbacIrapattANa yatti kabu(la)mbacIra:-zastravizeSaH / 3 'kaDi(kaDaga)sakarANa ya vaMzazalAkAnAM 'cammapaTTANa yatti barhANAm || 'allapallANa yati alInA-vRzcikapucchAkRtInAM 'DaMbhaNANa ya'ti yairapripratApitailozalAkAdibhiH parazarIre utpAdyate tAni dumbhakAni 'kohillANaMti ikhamudravizeSANAM / 4'pacchANa yatti pracchanakAnA 'pippalANa yati isvakSurANAM kuThArA nakhaLe- // 71 // danakAni darbhAzca prtiitaaH| 544RECSAX [29] ~81~ Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRttiH ) (11) zrataskaMdha: [1] ... .........------ adhyayanaM [6] ...... ... .- mUlaM [26] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka [26] cAragapAle sIharathassa ranno bahave core ya pAradArie ya gaMThibhede ya rAyAvakArI ya aNadhArae ya bAlaghAtae ya visaMbhaghAte ya jutikare ya khaMDapaTTe ya purisehiM giNhAveti 2 sA uttANae pADiti lohadaMDeNaM muhaM vihA Dei appegatie tattataMbaM pajeti appegatiyA tauyaM pajeti appegatie sIsagaM pa0 appega0 kala0 2 appe0| dikhAratellaM appegaiyANaM teNaM ceva abhiseyarga kareti, appe0 uttANae pADeti Asamu0 pajeti appe0 i-4 sthimuttaM pajeti jAva elamuttaM pajeti, appegatie hehAmuhe pADeti, chaDachaDassa vammAveti, appega0 teNaM hai ceva uvIlaM dalayati appe0 hatdhuMDayAI baMdhAveti appe0 pAyaMDiyaM baMdhAveti appe0 iDibaMdhaNaM kareti dAmpeniyAbaMdhaNaM kareti appe0 saMkoDiyamoDiyayaM kareti appega0 saMkalabaMdhaNaM kareti appega hatyachi mae kareti jAva satthovADiyaM kareti appega vaMgulayAhi ya jAva vAparAsIhi ya haNAveti appega uttA dIpa anukrama [29] 1'aNahArae yatti RNadhArakAn 'saMDapaTTe yatti dhUrttAn / 2 'appegaiya'tti apmekakAn kAMzcidapItyarthaH 'pajeti'tti pAyayati 'appegaiyANaM teNaM ceva ovIlaM dalayati' tenaiva avapIDaM-zekharaM mastake tasyAropaNAt upapIDAM vA-vedanA dalayati-ka roti 'saMkoDiyamoDie'tti saGkoTitAca-sakkocitAnA moTitAca-calitAGgAH iti dvandvo'tastAna 'appegaie hatthacchinnae kareti' da ityatra yAvatkaraNAdidaM dRzya-'pAyacchinnae evaM nakauTujinbhasIsachinnae' ityAdi, 'satthovADiyae'tti zastrAvapAditAn-khagAdinA vidAritAn 'appegaiyA veNulayAhiM' ityatra yAvatkaraNAt 'vettalayAhi ya vicalayAhi ityAdi dRzyam , ~ 82 ~ Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) prata sUtrAMka [26] dIpa anukrama [29] vipAke zruta0 1 // 72 // "vipAkazruta" - aMgasUtra - 11 ( mUlaM + vRttiH ) zrutaskaMdha [1], adhyayanaM [6] mUlaM [26] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRttiH gae kAraveti ure silaM dalAveti tao laulaM chubhAve 2 purisehiM ukkaMpAveti appega0 taMtIhi ya jAva suttarajjUhi va hatthesu pAesu ya baMdhAveti agaDaMsi ocUlayAlagaM pajjeti appega0 asipattehi ya jAva kalaMbacIrapatte hi ya pacchAveti khAratelleNaM abhigAveti appe0 nilADesu ya avadasu ya kopparesu ya jANusu ya khaluesa a lohakIlae ya kaDasakarAo ya davAveti alae bhaMjAveMti appega0 sutIo ya daMbhaNANi ya hatthaMguliyAsu ya pAyaMguliyAsu ya kolliehiM AuDAveti 2 bhUmiM kaMDyAveti appega0 satthehi ya jAva nahacchedaNehi ya aMgaM pacchAveha dambhehi ya kusehi ya ullavadvehi ya veDhAveti AyavaMsi dalayati sukke samANe caDacaDassa uppADeMti / tate NaM se dujjohaNe cAragapAlae ekamme subahu pAvakammaM samajjiNittA egatIsaM 1 'ure silaM dalAve' ityAdi, urasi pASANaM dApayati tadupari laguDaM dApayati tatastaM puruSAbhyAM laguDobhayaprAntaniviSTAbhyAM laguDamutkampayati--atIva calayati yathA'parAdhino'sthIni dalyanta iti | 'saMtIhi ya' ityatra yAvatkaraNAdidaM dRzyaM - 'varatAhi ya vAgarajjUhiM' ityAdi, 'agaDhasitti kUpe 'ucUlayAlagaM ti adhaH zirasa upari pAdasya kUpajale bolaNAkarSaNaM 'pajjei'ti pAyayati khAdayatItyAdilaukikIbhASA kArayatIti tu bhAvArtha:, 'avadsu yati kRkATikAsu 'khaluesu'ti pAdamaNibandheSu 'alie | bhaMjAvei'tti vRdhikakaNTakAn zarIre pravezayatItyarthaH 'sUIo'ti sUcI: 'DaMbhaNANi yatti sUcIprAyANi DambhakAni hastAgulyAdiSu 'koTTillaehiM 'ti mudgarakaiH 'AoDAve 'ti AkhoTayati pravezayatItyarthaH 'bhUmiM kaMDuyAve 'ti aGgulIpravezitasUcIkaiH hastaiH bhUmiM kaNDUyate, mahAduHkhamutpadyate itikRtvA bhUmikaNDUyanaM kArayatIti / 'dambhehi ya'ti darbhAH samUlA: 'kusehi yatti kuzAH-nirmUlAH / Education International For Pale Only ~83~ 6 nandiva dhanA. ku mAralobhaH / sU0 26 / / 72 / / www.landbrary.org Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) (11) zrataskaMdha: [1], .....................-- adhya yanaM [6] ------ -- -- mUla [26] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka [26] dIpa anukrama vAsasayAI paramAuyaM pAlahattA kAlamAse kAlaM kiccA chaTThIe puDhavIe cakoseNaM yAvIsasAgarovamaThitIesu NeraittAe ubavanne (sU026) se NaM tato aNaMtaraM ubvadvittA iheva mahurAe NagarIe sirIdAmassa raNNo baMdhusirIe devIe kucchisi puttattAe. ucavanne, tate NaM baMdhusirI NavaNhaM mAsANaM bahupaDipunnANaM jAva dAragaM papAyA, tate NaM tassa dAragassa ammApiyaro nivvattabArasAhe imaM eyANurUvaM nAmajaM kareMti hoU NaM amhaM| dAragANaM naMdiseNe nAmeNaM, tate NaM se naMdiseNe kumAre paMcadhAtIparicuDe jAva parivuDai, tate NaM se naMdiseNe dra kumAre ummukavAlabhAve jAva viharati jovva0 juvarAyA jAte yAvi hotyA, tate NaM se gaMviseNe kumAre bhAraje ya jAva aMteure ya mucchite icchati siridAmaM rAyaM jIviyAto vavarovittae sapameva rajjasiriM kAre-1 3mANe pAlemANe viharitsae, tate NaM se gaMdiseNe kramAre sirIdAmassa rano bahaNi aMtarANi ya chidANi yax dAvivarANi ya paDijAgaramANe viharati, tate NaM se naMdiseNe kumAre sirIdAmassa ranno aMtaraM alabhamANe a nayA kayAI cittaM alaMkAriyaM sahAveti 2evaM vayAsI-tumhe NaM devaannuppiyaa| sirIdAmassa rano sabba-I hANesu ya sabvabhUmIsu ya aMteure diNNaviyAre sirIdAmassa rano abhikkhaNaM 2 alaMkAriyaM karma karemANe da biharasi, taNNaM tumhaM devANupiyA! sirIdAmassa ranno alaMkAriyaM kammaM karemANe gIvAe khuraM niSesehi to NaM ahaM tumhaM addharajjayaM karessAmi tumhaM amhehiM saddhiM urAlAI bhogabhogAI bhuMjamANe viharissasi, 1 'kumAre'ti kumaarH| 2 'aMtarANi yati avasarAm 'chiDDANi yatti alpaparivAratvAni, 'virahANi yatti vijanalAni / [29] nandivardhanasya AgAmi-bhavA: ~84~ Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRttiH ) zrataskaMdha: [1] ............------ adhyayanaM [6] .... .- mUlaM [27] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata * sUtrAMka [27] dIpa anukrama vipAke tate NaM se citte alaMkArie naMdiseNassa kumArassa vayaNaM eyamajhu paDisuNeti, tae Ne tassa cittassa alaM- nandiSezruta01 18kAriyassa imeyArUve jAca samuppajitthA-jahaNaM mama sirIdAme rAyA epamaI bhAgameti sate me mama maNa- NA-purato haiAti keNati asubheNaM kumaraNeNa mArissatitsikaha bhIe jeNeva sirIdAme rAyA leNeva jayAgakati sirI- bhavAH // 73 // kA dAma rAya rahassiyarga karayala0 evaM kyAsI-dhaM khalu sAmI! maMdiseNe kumAre rajeya jAva mugchite icchati sU027 tumbhe jIviyAtI vavarovittA sayameva rajvasiriM kAremANe pAlemANe viharisae, tate se siridAme rAyA dacittassa alaM0 aMtie eyamaTuM socA nisamma AsurusejAva sAhahu NaMdiseNaM kumAraM purisehiM sadi giNhA veti, eeNaM vihANeNaM bajhaM ANaveti, taM evaM khalu goyamA! disaNe putte jAva viharati, mandisaNe kumAre ibhI cue kAlamAse kAlaM kicA kahiM garihii kahiM uvajihii ?, goyamA ! diseNe kumAre sahi vA sAI paramAuyaM pAlahattA kAlamAse kAlaM kicA hamIse rayaNappabhAe puDhavIe saMsAro taheva tato hasthiNAThAure Nagare macchattAe uvavajihiti, se NaM tastha macchIehi vadhie samANe tatyeva seDikule cohi sohamme hakappe mahAvidehe vAse sijjhihiti bujjhihiti mucihiti parinivihiti samvadukkhANamata karehiti, parva khalu jNbuu| nikkheyo chaTThassa ajjhayaNassa ayamaDhe pannosibemi (sU027) NDamagjhayaNe samma // 3 // | 1'pUrva khalu jaMbU!' ityAdi nikSepo' nigamanam SaSTAdhyayanasya yAvat 'ayamahetyAdi 'bemiti pravIcyaha bhagavataH samApe vil73 / Tra amuM vyatikara viditvetyarthaH / / SaSThAbhyayanavivaraNaM, nandivarddhanavAdhikAro hi smaaptH||5||. . [30] atra SaSThaM adhyayanaM parisamAptaM ~854 Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) zrataskaMdha: [1] ... .....------ adhyayanaM [7] ........ .... .- mUlaM [28] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: atha saptamamumbaradattAkhyamadhyayanam / prata sUtrAMka [28] dIpa anukrama matha saptame kiJcillikhyate jati bhNte| uklevo sattamassa evaM khalu jaMDU teNaM kAleSAM teNaM samaerNa pAvalasaMDe Nagare vaNave bAma ujANe baravatto jakkho, tattha NaM pAhalasaMDe Nagare siddhatthe rAyA tattha NaM pADalasaMDe Nagare sAgara-18 hai datte satyavAhe hotthA aDha0 gaMgadattA bhAriyA, tassa NaM sAgaradattassa putte gaMgadattAe bhAriyAe attae gharadatte nAmaM dArae hotthA ahINa jAva paMciMdiyasarIre, teNaM kAleNaM teNaM sa0 samosaraNaM jAca parisA pUpacigayA, teNaM kAleNaM teNaM sama0 bhagavaM gopame taheva jeNeva pAvalasaMDe pAgare teNeva ucAgaccati pAbaLADU nagaraM purathimilleNaM duvAreNaM aNuppavisati tattha NaM pAsati egaM purisaM kaicchalaM koDhiyaM douyariyaM bhagaMdariyaM arisilaM kAsilaM sAsilaM sogilaM muyamuhasuyahatthaM suyapAyaM suyahatthaMguliyaM saDiyapAyaMguliyaM saDiyaka-12 'jai NaM bhaMte !' ityAvirukSepaH saptamasyAdhyayanasya vAcya iti / 2 'kacchAIti phahamantaM 'dou, yArayati alodarika bhagaMdaliya'ti bhagandaravantaM 'sogila'nti zophavantaM, etadeva savikoSamAha-'muyamuhasuyahasthati zUnagukhazUnahasa / [31] NAGAR atha saptamaM adhyayanaM "umbaradatta" Arabhyate umbaradattasya pUrvabhava: ~ 86~ Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) (11) zrataskaMdha: [1] ... .....------ adhyayanaM [7] ........ .... .- mUlaM [28] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: vipAke prata zruta01 sUtrAMka // 74 // [28] nanAsiyaM rasIyAe vA pUIeNa ya thividhivitavaNamuhakimiuttayaMtapagalaMtapUyaruhira lAlApagalaMtakannanAsaM a-18|7 umbarabhikkhaNaM 2 pUyakavale ya ruhirakavale ya kimiyakavale ya vamamANaM kaTThAI kaluNAI visarAI kuvamANaM macchi-paTU dattA-dhanvayAcaDagarapahakareNaM aNNijvamANamaggaM phuTahaDAhaDasIsaM daMDikhaMDavasaNaM khaMDamallagakhaMDaghaDahatthagayaM gehe deha- ntarIbhavaH paliyAe vittiM kappemANaM pAsati, tadA bhagavaM goyama uccanIya jAva aDati ahApajataM giNhati sU0 28 pADa paDinikkhamati jeNeva samaNe bhagavaM0 bhattapANaM Aloeti bhattapANaM paDidaMseti samaNeNaM anbhaNu 1'thividhiviMta'tti anukaraNazabdo'yaM 'vaNamuhakimiuttayaMtapagalaMtapUyaruhira'ti vraNamukhAni kRmibhiruttudyamAnAni-UrddhavyadhyamAnAni pragalatpUvarudhirANi ca yasya sa tathA tam / 2'lAlApagalaMtakannanAsaMti lAlAmiH-kedatantubhiH pragalantau kau~ | nAsA ca yasya sa tathA tam, 'abhikkhaNaM ti punaH punaH 'kaTThAI'ti kezahetukAni 'kaluNAI'ti karuNotpAdakAni 'bIsarAIti virUpadhvanInIti gamyate, 'kUyamANa ti kUjantam-avyakta bhaNanta, zeSaM sarva prathamAdhyayanavat navaraM 'dehabaliyAe' dehabalimityasmAbhidhAnaM prAkRtazailyA dehabaliyA tIe dehaMbaliyAe 'pADa'ci pADalisaMDAo nagarAo 'paDiNi'tti paDinikkhamaiti dRzya, 31 M 74 // 'jeNeva samaNe bhagavaM mahAvIre teNAmeva uvAgacchati 2 gamaNAgamaNAe paDikamaI ryApathikI pratikAmatItyarthaH bhisapANaM AloeDa 2 bhattapANaM paDidaMsei 2 samaNeNaM bhagavayA anbhaNunAe' yAvatkaraNAt 'samANe' ityAdi dRzya, -SC-CG dIpa anukrama [31] ~87~ Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) prata sUtrAMka [28] dIpa anukrama [31] "vipAkazruta" - aMgasUtra - 11 ( mUlaM + vRttiH) zrutaskaMdhaH [1], adhyayanaM [7] mUlaM [28] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra - [ 11 ], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRttiH nAe samANe jAva bilamiva pannagabhUte (appANeNaM) saMjameNaM tavasA appANaM bhAvemANe viharati / tate NaM. se bhagavaM godhame dobaMpi chaTThakkhamaNapAraNagaMsi paDhamAe porasIe sajjhAe jAva pADalisaMDa nagaraM dAhi jilleNaM duvAreNaM aNuSpavisati taMcaiva purisaM pAsati kacchulaM tadeva jAva saMjameNaM tavasA viharati, tate NaM se goyame tatha0 cha0 taba jAva paJcasthimilleNaM duvAreNaM aNupavisamANe taMceva purisaM kacchuddhaM pAsati cotthachaTTa0 uttareNa0 imIse ajjhatthie samupapanne aho NaM ime purise purAporANANaM jAva evaM vayAsIevaM khalu ahaM bhaMte! chaTTassa pAraNa0 jAva rIyaMte jeNeva pADalasaMDe nagare teNeva uvAgacchara 2 tA pADali0 | puracchimilleNaM duvAreNaM pavidve, tattha NaM evaM purisaM pAsAmi kacchullaM jAva kappemANaM taM ahaM docachaTTapAraNagaMsi dAhiNilleNaM duvAreNaM tacchadukkhamaNa0 pacasthimeNaM taheba taM ahaM cotthachaTTa0 uttaraduvAreNa aNuSpavisAmi taM caiva purisa pAsAmi kacchulaM jAva vittiM kappemANe viharati ciMtA mama putrvabhavapucchA vAgareti / evaM khalu goyamA ! teNaM kAleNaM teNaM sama0 iheva jaMbuddIve dIve bhArahe vAse vijayapure nAma nagare hotthA riddha0, tastha NaM vijayapure nagare kaNagarahe nAmaM rAyA ho0, tassa NaM kaNagarahassa ranno dhanaMtarI nAmaM vijje 1 'bilamiva pannagabhUe appAneNaM AhAramAhAreiti AtmanA AhArayati, kiMbhUtaH san ? ityAha-' pannagabhUtaH' nAgakalpo bhagavAn AhArasya rakhopalambhArthamacarvaNAt kathambhUtamAhAram 1- bilamiva asaMsparzanAt, nAgo hi bilamasaMspRzan AtmAnaM tatra pravezayati, evaM bhagavAnapyAhArama saMspRzan rasopalambhAnapekSaH sannAhArayatIti / 2 'doccaMpitta dvirapi dvitIyAM vArAm / Eucation International For Parts Only ~88~ Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) zrutaskaMdha: [1], ----------------------- adhyayanaM [7] ----------------- mUlaM [28] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: vipAke zruta01 prata sUtrAMka // 75 // [28] dIpa anukrama ho, aDaMgAubveyapADhae, taMjahA-kumArabhirca 1sAlAge 2 sallakahate 3 kAyatigicchA 4 aMgole 5 bhUyavije7 umbararasAyaNe7 vAjIkaraNe 8sivahatthe suhahatthe lahuhatthe, tateNaM se dhannatarI vije vijayapura Nagare kaNagarahassa ranno dattA.dhanva ntarIbhavaH 1'aTuMgAuvveyapADhae'tti Ayurvedo-vaidyakazAstraM 'kumArabhicaMti kumArANAM-bAlakAnAM bhRtau-poSaNe sAdhu kumArabhRtya, taddhi sU0 28 zAstraM kumArabharaNasya-kSIrasya doSANAM saMzodhanArtha duSTastanyanimittAno vyAdhInAmupazamanArtha ceti 1 'salAga'tti zalAkAyAH karma zAlAkyaM tatpratipAdaka tanamapi zAlAkyaM, taddhi UrddhajantugatAnAM rogANAM zravaNavadanAdisaMzritAnAmupazamanArthamiti 2 'sallahatteti | zalyasya hatyA hananamuddhAra ityarthaH zalyahatyA tatpratipAdakaM zAstraM zalyahatyamiti 3 'kAyatigicchiti kAyasva-svarAdirogagrastazarI-15 rasya cikitsA-rogapratikriyA yatrAbhidhIyate tatkAyacikitsaiva, tattava hi madhyAhnasamAzritAnAM jvarAtIsArAdInAM zamanArthamiti 4 |'jaMgole'tti viSaghAtakriyA'bhidhAyaka jaGgolaM-agadaM tattatraM taddhi sarpakITalUvAdRSTavinAzArtha vividhaviSasaMyogopazamanArtha ceti 5 'bhUyaveja'tti bhUtAnAM nigrahArthA vidyA-zAstraM bhUtavidyA, sA hi devAsuragandharvayakSarAkSasAdhupasRSTacaitasA zAntikarmavalikaraNAdimi-18 grahopazamanArthI 6 'rasAyaNe'tti rasaH-amRtarasastasvAyana-prAptiH rasAyanaM tadvidhayaH-sthApanamAyurmedhAkara rogopaharaNasamarthaM ca tada[bhidhAyaka tanamapi rasAyanam 7 'vAIkaraNe'tti avAjino vAjinaH karaNaM vAjIkaraNa-zukravarddhanenAzvasSeva karaNamityarthaH tadabhidhA-1 // 75 // | yakaM zAstram , alpakSINavizuSkaretasAmApyAyanaprasAdopajanananimittaM praharSajananArtha ceti 8 / 'sivahattheci ArogyakarahastaH 'suhahahAsya'tti zubhahasta:-prazastakaraH sukhahetuhasto vA 'lahuhattheti dakSahastaH / [31] For P OW ~89~ Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) zrutaskaMdha: [1], ----------------------- adhyayanaM [7] ----------------- mUlaM [28] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka [28] dIpa anukrama ASACROSROCESCENSECONDON aMteureya annesiMca bahUrNa rAIsara jAva satthavAhANaM annesiMca baDaNaM dubalANa ya 1 gilANANa ya2 vAhiyANa ya rogiyANa ya aNAhANa ya saNAhANa ya samaNANa yamAhaNANa ya bhikkhAgANa ya karoDiyANa ya kappaDiyANa ya AurANa ya apegatiyANaM macchamaMsAiMuvadaMseti appe kacchapamasAI appe gAhAma appe0 magarama0 a0 suMsumAramaM0 appe0 ayamaMsAI evaM elArojjhasuparamigasasayagomaMsamahisamasAI appe0 tittaramasAI appe0 caTTa0 kalAva0 kapota kukuDa0mayUra0 annesiM ca bahuNaM jalayarathalaparakhayaramAdINaM masAI khvadaMseti appaNAviya NaM se dhanaMtarIvije tehiM bahUhiM macchamaMsehi ya jAva mayUramaMsehi ya annehi ya bahUrhi jalayarathalayara-12 1 'rAIsara' ityatra yAvatkaraNAt 'talabaramAIviyakobuMbiyaseTThI ti dRzya, 'dubbalANa yatti kRzAnAM hInavalAnAM vA 'gilA-1 NANa ya'tti kSINaharSANAM zokajanitapIDAnAmityarthaH 'vAhiyANa yatti cyAdhiH-cirasthAyI kuSThAdirUpaH sa saMjAto yeSAM te vyAdhitA vyathitA vA-uSNAdibhirabhibhUtA atasteSAM 'rogiyA'ti saMjAsAcirasthAthijvarAdidoSANAM, keSAmevaMvidhAnAm ? ityAha-'saNAhANa* yatti sasvAminAm 'aNAhANa yatti niHsvAminA 'samaNANa yati gairikAdInAM 'bhikkhagANa yatti tadanyeSAM 'karoDiyANa batti kApAlikAnAm 'AurANa ti cikitsAyA aviSayabhUtAnAm 'appegaiyANaM macchamaMsAI uvaisati' ityetasya vAkyasyAnusAreNAnetanAni vAkyAni UhAni, matsyAH kacchapA pAhAH makarAH suMsumArAH ajAH elakAH rojhAH zUkarA: mRgAH zazakAH gAvaH mahiSAH | tittirAH varttakAH lAvakAH kapotAH kurbudAH mayUrAna pratItAH / [31] ~90~ Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) prata sUtrAMka [28] dIpa anukrama [31] "vipAkazruta" - aMgasUtra - 11 ( mUlaM + vRttiH) zrutaskaMdhaH [1], adhyayanaM [7] mUlaM [28] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRttiH vipAke zruta0 1 / / 76 / / 44 / khahayaramaMsehi ya sollehi ya talehi ya bhijehiM suraM ca 6 AsAemANe visAemANe viharati / tate NaM se 5 dhannaMtarI bije eyakamme subahuM pArtha kammaM samajiNittA battIsaM vAsasayAI paramAjyaM pAlatA kAlamAse kAlaM kicA chuTTIe puDhavIe ukkoseNaM bAvIsasAgarovamA0 ubavaNNe / tate NaM gaMgadattA bhAriyA jAyaNiMduyA yAvi hotthA jAyA jAyA dAragA vinidhAya mAvajaMti, tate NaM tIse gaMgadattAe satthavAhIe annayA kayAI pubvaratAvara sakAlasamayaMsi kuTuMbajAgariyaM jAgaramA0 ayaM ambhasthie0 samuppanne evaM khalu ahaM sAgaradatteNaM satthavAheNaM saddhiM bahUI vAsAI urAlAI maNussagAI bhoga bhogAI bhuMjamANI viharAmi, No ceva NaM ahaM dAragaM vA dAriyaM vA payAmi, taM ghaNNAo NaM tAo ammayAo sapunnAo kayatthAoM kayalakkhaNAo suddhe NaM tAsiM ammayANaM mANussae jammajIviyaphale jAsi manne niyamakucchisaMbhUgAI thaNaduddhaluddhagAI maharasamullAvagAI mammaNaM paryapiyAI dhaNamUlakakkhadesabhAgaM atisaramANagAtiM muddhagAI puNo ya komalakamalovamehi ya hatthehiM giNheUNa ucchaMgaM nivesiyAtiM diti samullAbae sumahure puNo 2 maMjulappabha 1 'manne'tti ahamevaM manye 'niyagakucchisaMbhUtAI'ti nijApatyAnItyarthaH, vanadugdhe lubdhakAni yAni tAni tathA, madhurasamuhA pakAni- manmanaprajalpitAni stanamUlAt kakSAdezabhAgamabhisaranti mugdhakAnIti, punazca komalaM yatkamalaM tenopamA yayostI tathA tAbhyAM hastAbhyAM gRhItvA utsaGganivezitAni dadati samujhApakAn sumadhurAn zabdataH punaH punarma kulaprabhaNitAnma kulAni - komalAni prabhaNitAni bhaNanArambhA yeSu te tathA tAn For Park Lise Only ~91~ 7 umbara dattA. dhanya ntarIbhavaH sU0 28 / / 76 / / Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) zrutaskaMdha: [1], ----------------------- adhyayanaM [7] ----------------------- mUlaM [28] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata -9444 sUtrAMka K [28] 4-4 R- dIpa anukrama |Nite, ahaMNaM adhannA apunnA akayapunnA etto egamapi na pattA, taM seyaM khalu mama kalle jAya jalaMte sAgaradattaM satyavAhaM ApucchittA subahuM puSphavatvagaMdhamallAlaMkAraM gahAya bahumittaNAiNiyagasayaNasaMbaMdhiparijanamahilAhiM saddhiM pADalasaMDAo jagarAo paDinikkhamittA bahiyA jeNeva uMgharadattassa jakkhassa jakkhAyataNe teNeca uvAgacchaha uvAgacchittA tattha NaM uMgharadattassa jakkhassa mahArihaM puSpavaNaM kareittA jANupAyavaDiyAe oyAcittae-jati NaM ahaM devANuppiyA 1 dAragaMvA dAriyaM vA payAmi to NaM ahaM tumbhaM jAyaM ca vAyaM ca bhAyaM ca akkhayaNihiM ca aNuvaDaissAmittikahu ovAiyaM ovAiNisae, evaM saMpehei 2ttA kallaM jAva jalate jeNeva sAgaravase sasthavAhe teNeva uvAgacchati 2ttA sAgaradattaM satyavAhaM evaM vayAsI-evaM khalu ahaM devANu 1 'apunna'tti avidyamAnapuNyA yataH 'akayapunnatti avihitapuNyA athavA 'apunnati apUrNamanorathatvAt 'ettoti eteSAM bAlakaceSTitAnAm 'egayaramavi' ekavaramapi-anyataradapIti, 'kahaM' ityatra yAvatkaraNAt 'pAuppabhAyAe rayaNIe kulappalakamalakomalummilie ahapaMDure pabhAe' ityAdi dRzyam 'uhie sahassarassimi diNayare teyasA jalate' ityetadantaM, patra prAduH prabhAtAyAM-prakAzena prabhAtAyo| phulaM-vikasivaM yadutpalaM-payaM tasya kamalakha ca-hariNasva komalaM-akaThoram unmIlitaM--palAnAM bhayanayozvonmeSo yatra tattathA tatra, zevaM vyaktam / 2 'jAyaM ca'ti yAga pUjAM yAtrAM vA 'dAyaM ca' dAnaM 'bhAyaM ca' lAbhasyAMzam 'akkhayaNihi cati devabhANDAgAram 'aNuvahissAmiti vRddhi neSyAmi, 'itika' evaM kRtvA 'ovAiya'ti upayAcittam / RS-MH -NCRe-RRC- [31] anu.65 ~92~ Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) prata sUtrAMka [28] dIpa anukrama [31] "vipAkazruta" - aMgasUtra - 11 ( mUlaM + vRttiH) zrutaskaMdha [1], adhyayanaM [7] mUlaM [28] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRttiH vipAke 7umra zruta0 1 // 77 // bhavAH ppiyA tumbhehiM saddhiM jAya na pattA, taM icchAmi NaM devANupiyA! tunbhehiM agbhaNuSNAyA jAba ubAiNi1 tapa, tapa NaM se sAgaradante gaMgadattaM bhAriyaM evaM vayAsI-mamaMpiNaM devANu0 esa caiva maNorahe, kahaM NaM OM dattAdhya. * tumaM dAragaM yA dAriyaM vA payAejjasi ?, gaMgadattAe bhAriyAe eyamahaM aNujANati, tate NaM sA gaMgadattA umbaradattaOM bhAriyA sAgaradasasatthavAheNaM evamahaM anbhaNunnAyA samANI subaddhaM puSka jAba mahilAhiM saddhiM sapAo prAguttaragihAo paDinikkhamai paDinikkhamaittA pAulasaMDa nagaraM majmaNaM niggacchati 2 jeNeva pukkhariNI 4 teNeva uvAgacchati 2 pukkhariNIe tIre subahaM puSkavatthagaMdhamalAlaMkAraM uvaNeti 2 pukkhariNIM ogAheti 2 jalamajjANaM kareti 2 jalakrIDaM karemANI pahAyA kayakouyamaMgalapAyacchittA ullagapaDasADiyA pukkhariNIo pacuttarati 2 taM puSka0 giNhati 2 jeNeva jaMbaradattassa jakkhassa jakvAyayaNe teNeva uvAgacchati 2 varadattassa jakhassa Aloe paNAmaM kareti 2 lomahatthaM parAmusati 2 uMbaradattaM jakkhaM lomahattheNaM pamajjati 2 dagadhArAe abhokkheti 2 pamhala0 gAyalaTThI olUheti 2 sepAtiM vatthAI pariheti maharihaM puSphAruhaNaM vatthAruhaNaM mallAruhaNaM gaMdhAruhaNaM cunnAruhaNaM kareti 2 dhUvaM Dahati jANupAyavaDiyA evaM vayati- jai NaM ahaM devANu sU0 28 1 'vAiNitta'ca upayAcitumiti, 'kayako jayamaMgala 'tti kautukAni maSI puNDrakAdIni maGgalAni dadhyakSatAdIni 'upaDasADiya'tti paTa:- prAvaraNaM sATako nivasanaM 'pamhala'ti 'pamhalasukumAlagaMdha kA sAiyAe gAyabar3I olUdaiti draSTavyam evaM vatti evaM vayAsItyarthaH / Education International For Penal Use On ~93~ // 77 // Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) zrutaskaMdha: [1], ----------------------- adhyayanaM [7] ----------------------- mUlaM [28] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: FAC prata sUtrAMka [28] dIpa anukrama piyA! dAragaM vA dAriyaM vA payAmi te NaM jAva uvAtiNati 2ttA jAmeva disiM pAunbhUyA tAmeva disaM paDigayA / tate NaM se dhanaMtarI vije tAo narayAo aNaMtaraM uvvahittA iheva jaMbuddIve 2 pADalasaMDe nagare gaMga-IP dattAe bhAriyAe kuJchisi puttattAe ucavanne, tate NaM tIse gaMgadattAe bhAriyAe tiNhaM mAsANaM bahupaDi|punnANaM ayameyArUve dohale pAumbhUte-dhannAo NaM vAo jAba phale jAo NaM vilaM asaNaM pANaM khAima sAimaM uvakkhaDAti 2 barahiM jAva parivuDAo taM vipulaM asaNaM pANaM khAimaM sAimaM suraM ca 6 purapha jAva gahAya pADalasaMDa nagaraM majjhaMmajjheNaM paDinikkhamai paDinikkhamittA jeNeva pukkhariNI teNeva uvAgacchati teNeva uvAgacchittA pukkharaNI ogAhiMti pahAtA jAva pAyacchittAo taM vipulaM asaNaM pANaM khAima sAimaM bahUhi mittaNAi jAca saddhiM AsAdeti dohalaM viNayeti, evaM saMpehei 2 kallaM jAva jalaMte jeNeva sAgaradatte satyavAhe teNeva uvAgacchati ra sAgaradattaM satthavAhaM evaM dhayAsI-vannAo NaM tAo jAba viNeMti hAtaM icchAmi NaM jAva viNittae, tate NaM se sAgaradatte satyavAhe gaMgadatsAe bhAriyAe eyamahU~ aNujANati tate NaM sA gaMgadattA sAgaradatteNaM satyavAheNaM ambhaNunnAyA samANI vipulaM asaNaM pArNa khAimaM sAimaM uba-IN kkhaDAveti taM vipulaM asaNaM pANaM khAimaM sAimaM suraM ca 6 subahuM puppha0 parigiNhAvei bahahiM jAva hAyA kayabalikammA jeNeva uMbaradattassa jakkhAyayaNe jAva ghuvaM Daha jeNeva pukkharaNI leNeva uvAgacchati, tate NaM tAto mitta jAva mahilAo gaMgadattaM satyavAhaM savAlaMkAravibhUsiyaM kareMti, tate NaM sA gaMgadattA bhA y [31] - - - ~94~ Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) zrutaskaMdha: [1], ----------------------- adhyayanaM [7] ----------------------- mUlaM [28] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata vipAke zruta01 sUtrAMka // 78 // [28] dIpa anukrama RABASANSARS riyA tAhi mittanAIhiM annAhiM bahahiM NagaramahilAhiM saddhiM taM vipulaM asaNaM pANaM khAimaM sAimaM suraM ca 6 7 umbaradohalaM viNeti 2 jAmeva disi pAunbhUtA tAmeva disi paDigayA, sA gaMgadattA satyavAhI pasatthadohalA taM dattAdhya. ganbhaM suhaMsuheNaM parivahati, late NaM sA gaMgadattA bhAriyA NavaNhaM mAsANaM bahupaDipunnANaM jAva payAyA Thii0 umbaradattayA jAva jamhA NaM ime dArae uMbaradattassa jakkhassa uvavAtiyaladdhate taM hoU NaM dArae uMbaradatte nAmeNaM, prAguttaratate NaM se ubaradatte dArae paMcadhAtipariggahie parivahui, tate NaM se sAgaradatte satyavAhe jahA vijayamitte bhavAH jAva kAlamAse kAlaM kiccA, gaMgadattAvi, uMbaradatte nicchuDhe jahA ujimayate, tate NaM tassa uMbaradattassa dAra-15 sU028 yassa annayA kayAvi sarIragaMsi jamagasamagameva solasa rogAyaMkA pAunbhUpA, taMjahA-sAse khAse jAva koDe, tate NaM se ubaradatte dArae solasahiM rogAryakahiM abhibhUe samANe saDhiyahatthaM jAva viharati. evaM khalu goyamA! uMbaradase purA porANANaM jAca pacaNubhavamANe viharati, tate NaM se ubaradatte dArae kAlamAse kAlaM kiyA kahiM gacchihiti kahiM uvavajihiti?, goyamA! uMcaradatte dArae bAvattari vAsAI paramAuyaM pAlaittA kAlamAse kAlaM kiyA imIse rayaNappabhAe puDhadhIe NeraiyatsAe uvavanne saMsAro taheba jAva puDhavI, tato hasthiNAure Nagare kukuDattAe paJcAyAyAhiti goTivahie taheva hatthiNAre Nagare sehikulaMsi uvavajihiti borhi sohamme kappe mahAvidehe cAse sijjhihiti nikkhevo||(suu028) saMttama ajjhayaNaM sammattaM // 7 // 1 saptamAdhyayanasya vivaraNaM caMbaradacAkhyasya // 7 // [31] ORK || // 78 // For P OW atra saptamaM adhyayanaM parisamAptaM ~ 95~ Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) prata sUtrAMka [29] dIpa anukrama [32] "vipAkazruta" - aMgasUtra - 11 ( mUlaM + vRttiH) zrutaskaMdhaH [1], adhyayanaM [C] mUlaM [29] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra - [ 11 ], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRttiH // atha nandivardhanAkhyaM aSTamamadhyayanam // athASTame visyite jaNaM bhaMte! aTTamassa ukkhevo, evaM khalu jaMbU / teNaM kAleNaM teNaM sama0 soriyapuraM nagaraM soriyavaDeMsagaM ujjANaM soriyo jakkho soriyadatto rAyA, tassa NaM soriSapurassa nagarassa bahiyA uttarapuracchime disIbhAge ettha NaM ege macchaMdhavADae hotthA, tattha NaM samuddadante nAmaM macchaMdhe parivasati ahammie jAva duppaDiyANaMde, tassa NaM samuddadatassa samuddadattA nAma bhAriyA hotthA ahINa0 paMcadiyasarIre, tassa NaM samudadattassa putte samuddadattAbhAriyAe antara soriSadatte nAmaM dAra hotthA, ahINa0, teNaM kAleNaM teNaM sama0 sAmI samosaDhe jAva parisA paDigayA, teNaM kAleNaM teNaM sama0 jeTTe sIse jAva soriyapure nagare uccanIyamajjhimakulAI ahApAttaM samudANaM gahAya soriyapurAo nagarAo paDinikkhamati, tassa madhapADasa adUrasAmaMteNaM vIIvayamANe mahatimahAliyAe maNussa parisAe majjhagayaM pAsati evaM purisaM sukaM mukkhaM nimmaMsaM adviSammAvaNaddhaM kiDikiDIbhUyaM NIlasAgaNiyacchaM macchakaMda eNaM galae aNulaggeNaM kaTThAI kaluNAI 1 'macchaMdhe 'ti matsyabandhaH / Eucation Internationa For Parts Only atha aSTamaM adhyayanaM "sauryadatta" Arabhyate ***atra zIrSakasthAne adhyayanasya nAmnaH viSaye kazcit skhalanA saMbhAvyate yat "sauryadatta" sthAne 'nandivardhana' iti mudritaM ~96~ Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) zrutaskaMdha: [1], ----------------------- adhyayanaM [8] ----------------- mUlaM [29] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka vipAke visarAI kuvemANaM abhikkhaNaM abhikkhaNaM pUyakavale ya ruhirakavale ya kimikavale ya cammamANaM pAsati, zruta01/ime ajjhathie 5 purA porANANaM jAva viharati, evaM saMpeheti jeNeva samaNe bhagavaM jAva pubvabhavapucchA jAva vAgaraNaM, evaM khalu goyamA! teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM iheba jaMbuddIce dIve bhArahe vAse naMdipure nAma Nagare // 79 // hotthA mitte rAyA, tassa NaM mittassa ranno sirIe nAma mahANasie hotthA ahammie jAba duSpaDiyANaMde, tassa NaM sirIyassa mahANasiyassa bahave macchiyA ya vAguriyA ya sAuNiyA ya dinabhati kallAkallaM bahave disaNhamacchA ya jAva paDAgAtipaDAge ya ae ya jAva mahise ya tittire ya jAva mayUre ya jIviyAo vavadaroti sirIyassa mahANasiyassa uvaNeti, anne ya se vahave tittirA ya jAva mayUrA ya paMjaraMsi saMniruddhA ciTThati, anne ya bahave purise dinabhati0 te bahave tittire ya jAva mayUre ya jIviyAo ceva nippakcheti |sirIyassa mahANasiyassa uvaNeti, tate NaM se sirIe mahANasie bahUNaM jalayarathalayarakhahayarANaM maMsAI| nandivardhanAdhya. nandivadha naprAguttarabhavAH sU029 [29] dIpa anukrama [32] 1 'sohamacchA' ityatra yAvatkaraNAt 'khavallamacchA vijhiDimacchA halimacchA' ityAdi saMbhaNamAchA paDAgA' ityetadantaM dRzya, matsyabhedAzcaite rUDigamyAH / 'ae ya aha' yAvatkaraNAt 'elae ya rojhe ya sUyare ya mige ya iti dRzyam / tittire ya' ityatra yAva- karaNAt 'baTTae ya lAvae ya kukuDe ya' iti dRzyam / / . . 79 ~97~ Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) zrutaskaMdha: [1], ----------------------- adhyayanaM [8] ----------------------- mUlaM [29] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka [29] dIpa anukrama kappaNIyakappiyAI kareMti, taMjahA saNhakhaMDiyANi ya vaha dIha rahassa0 himapakkANi ya jammaghamma(vega). mAruyapakANi ya kAlANi ya heraMgANi ya mahihANiya AmalarasiyANi ya mudiyA0 kaviTTha0 dAlimarasiyA maccharasitaliyANi ya bhajiya0 solliya0 uvakkhaDAveMti anne ya bahave maccharase ya eNejarase ya titti-18 rarase ya jAca mayUrarase ya annaM viulaM hariyasAgaM uvakkhaDAceti 2ttA mittassa ranno bhoyaNamaMDavaMsi bhoyajANavelAe uvaNeti appaNAvi yaNaM se sirie mahANasite tesiM ca bahahiM jAva ja. tha0 kha0 sehiM ca rasatehi ya hariyasAgehi ya sollehi ya salehi ya bhijehi ya suraM ca 6 AsAemANe 4 viharati, tate NaM se sirie hai mahANasite eyakamme subahuM pAvakamrma samanjiNittA tettIsaM vAsasayAI paramAuyaM pAlaittA kAlamAse kAlaM 1'saNhakhaMDiyANi ya' sUkSmakhaNDIkRtAni 'baTTatti vRttakhaNDitAni ca 'dIhati dIrghakhaNDitAni ca 'rahassa'tti ivakha|NDitAni ca / 'himapakkANi yatti zItapakAni 'jammapakkAni vegapakANi yati rUDhigamyaM, 'mAruyapakANi yatti vAyupakAni 'kAlANi yatti heraMgANi yati rUDhigamba, "mahivANi yatti takasaMsRSTAni 'AmalarasiyANi ya' AmalakarasasaMsRSTAni 'muddiyArasiyANi yatti muhIkArasasaMsRSTAni evaM kapittharasikAni dADimarasikAni maccharasikAni talitAni-sailAdinA'nI saMskRtAni 'bha jiyANi yatti aminA bhraSTAni 'solliyANi yatti zule pakkAni 'maccharasae'tti matsyamAMsarasasya sambandhino rasAna 'eNijarasaTIe yatti mRgamAMsarasAn 'titsira'tti tittarasatkarasAn yAvatkaraNAn 'baTTayarasae ya lAvavarasae ya' ityAdi dRzyaM, 'hariyasAgaM'ti| patrazAkaM 'ja'ityasyAyamarthaH-jalayaramaMsehiM thalayaramaMsehiM khayaramaMsehi tali bhaji ca' ayamartha:--'tAliedi bhajiehiM / [32] -- ~98~ Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) zrutaskaMdha: [1], ----------------------- adhyayanaM [8] ----------------------- mUlaM [29] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka [29] dIpa anukrama vipAke kiyA chaTThIe puDhavIe uvvnno|tte NaM sA samuddadattA bhAriyA niMdU yAvi hotthA jAyA 2 dAragA viNihAya-318 nandizruta014mAvajjati jaha gaMgadattAe ciMtA ApucchaNA uvAtiyaM dohalA jAva dAragaM payAtA, jAva jamhA gaM amhaMTa vardhanAdhya. ime dArae soriyassa jakkhassa uvAiyaladdhe tamhA NaM hou amhaM dArae soriyadatte nAmeNaM, tae NaM se sori- nandivardhayadatte dArae paMcadhAi jAva ummukyAlabhAve viSNayapariNayamitte jovaNa hotthA, tate NaM se samudatte 8 namAguttaannayA kayAI kAladhammuNA saMjutte, tate NaM se soriyadatte bahahiM mittaNAi0 royamANe samuddadattassa NIha- rabhavA: - raNaM karati loiyamayAI kicAI kareMti, annayA kayAI sayameva macchaMdhamahattaragattaM uvasaMpattiANaM viharati, | sU0 29 tae NaM se soriyae dArae macchaMdhe jAte ahammie jAva duppar3iyANaMde, tate NaM tassa soriyamacchaMdhassa ba-18 hai have purisA dinabhati. kallAkalaM egaTThiyAhiM jauNAmahAnadI ogAhiMti yahUhiM dahagAlaNAhi ya dahama ciMta'tti manorathotpatsirvAcyA, 'dhaNNAo NaM tAbho ammayAo kayatthAoM' ityAvirUpA yathA gaGgAdattAyAH saptamAdhyaya-12 nokAyAH, 'ApucchaNa'tti bharnurApucchA 'taM icchAmi NaM tumbhehiM abbhaNunnAyA' ityAdikA, 'ovAiya'ti upayApitaM vAcyaM, dohadAdo'pi gaNadattAyA iva vAcya iti / 'egaDiyAhiti naubhiH 'dahagalaNehi yetyAdi egahiyaM bharatItyetadantaM rUdigamyaM, tathA'pi kicilikhyate-hadagalanaM-hadasya madhye matsyAvigrahaNArtha bhramaNaM jalaniHsAraNaM vA hadamalanaM-idasya madhye paunaHpunyena parizramaNaM // 8 // 8 jale vA niHsArite pakamaInaM thoharAdiprakSepeNa idajalasya vikriyAkaraNaM idamathanaM-jabajalaspa taruzAkhAmiviloDanaM idavahanaM-khata evaM idAjalanirgamaH idapravahaNaM-jadajalapa prakRSTaM vahana prapaJcapulAdayo matsyabandhanavizeSAH galAni-padizAni +SANKA [32] ~994 Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) prata sUtrAMka [29] dIpa anukrama [32] "vipAkazruta" - aMgasUtra - 11 ( mUlaM + vRttiH) - zrutaskaMdha [1], adhyayanaM [C] mUlaM [29] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRttiH lohi ya dahamahaNehiM dahavahaNehiM dahapavahaNehi ya ayaMpulehi ya paMcapulehi ya macchaMdhalehi ya macchapucchehi ya jaMbhAhi ya tisirAhi ya bhisirAhi ya visarAhi ya visirAhi ya hillIrihi ya jhillirIhi ya jAlehi ya galehi ya kUDapAsehi ya vaikabaMdhehi ya suttabaMdhaNehi ya vAlabaMdhaNehi ya mahave saNhamacche ya jAva paDAgAtipaDAge ya giNhati egaTTiyAo nAvA bharati kUlaM gArhati macchakhalae kareMti AyavaMsi dalayaMti, anne ya se bahave purisA dinnabhai bhattaveyaNA AyavatattapahiM solehi ya talehi ya bhajehi pa rAyamaggaMsi vitti kappemANA viharaMti, adhpaNAviya NaM se soriyadatte bahUhiM sahamacchehi ya jAva paDAga0 sollehi ya bhajjehi ya suraM ca 6 AsAemANe 4 viharati, tate tassa soriyadattassa macchaMdhassa annayA kayAI te macchasolle tale bhaje AhAremANassa macchakaMTae galae lagge Adi hotthA, tae NaM se soriyamacchaMdhe mahayAe veyaNAe abhibhUte samANe koTuMbiyapurise sahAveti 2 evaM vayAsI- gacchaha NaM tumhe devANuppiyA! soriyapure nagare saMghADaga jAva pahesu ya mahayA 2 sadeNaM ugghosemANA 2 evaM vayaha-evaM khalu devANuppiyA! soriyassa macchakaMTae gale lagge taM jo NaM icchati vijo vA 6 soriyamacchiyassa macchakaMdayaM galAo niharitate tassa NaM soriya0 viulaM atthasaMpayANaM dalayati, tate NaM te koDuMbiyapurisA jAba ugghosaMti, tae NaM te bahave vijjA ya 6 imeyArUvaM ugghosaNaM ugghosinamANaM nisArmeti 2 je0 soriya0 gehe je0 soriyamacchaMghe teNeva uvAga1 'vahi ya'tti valkabandhanaiH sUtrabandhanairvAlabandhanaizceti vyaktaM, 'macchakhalae kareMti 'ti sthaNDileSu matsyapuJjAn kurvvanti / Ja Eucation Internation For Parts On ~ 100~ Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) zrutaskaMdha: [1], ----------------------- adhyayanaM [8] ----------------- mUlaM [29] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka [29] CAKACCOS dIpa anukrama [32] vipAke cchaMti bahahiM uppattiyAhiM 4 buddhIhi ya pariNamamANA vamaNehi ya chaDaNehi ya uvIlaNehi ya kavalaggAhehi ya| jAnandizruta01saddharaNehi ya visallakaraNehi ya icchaMti soriyamacchaMdhe macchakaMTayaM galAo nIharittae, no ceva NaM saMcAeMtivardhanAdhya. nIharisae vA visohittae cA, tate NaM bahave vijA ya 6 jAhe no saMcAeMti soriyassa macchakaMTagaM galAo | nandivardha. pAnIharittae tAhe saMtA jAva jAmeva disiM pAunbhUyA tAmeva disaM paDigayA,tate NaM se soriya0 maccha0 vija naprAguttapaDiyAraniviNe teNaM dukkheNaM mahayA abhibhUte sukke jAca viharati, evaM khalu goyamA! soriyadatte purA rabhavAH |porANANaM jAba viharati, sorie Ne bhaMte ! macchaMghe io ya kAlamAse kAlaM kiccA kahiM gacchihiti? kahiM sU. 29 uvava01, goyamA sattari vAsAI paramAuyaM pAlaittA kAlamAse kAlaM kicA imIse rayaNappabhAe puDhavIe saMsAro taheva puDhavIo hathiNAure Nagare macchattAe ubavanne, se NaM tato macchiehiM jIviyAo vavarovie tatdheya seTTikulaMsi bohiM sohamme kappe mahAvidehe cAse sijjhihiti / nikkhevo // (sU. 29) aTThamaM ajjhayaNaM soriyadattassa sammattaM // 8 // 1 'bamaNehi yatti vamanaM svataH saMbhUtaM 'chaDaNehi yatti chardanaM ca vAtAdidravyaprayogakRtam, 'ubIlaNehi yatti avapIDanaM, kabala- 81 // grAhaH-galakaNTakApanodAya sthUlakabalamahaNaM mukhavimardanArtha vA daMSTrAdhaH kASThakhaNDadAnaM, zalyoddharaNaM-yabaprayogakaH kaNTakoddhAraH vizalyakaraNaM auSadhasAmAditi 'nIharittae'tti niSkAzayituM visohitapatti pUyAdyapanetum / aSTamAdhyayanasya vivaraNa zaurikamAtsyikasya smaaptm||8|| atra aSTamaM adhyayanaM parisamAptaM ~101~ Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRttiH ) (11) zrataskaMdha: [1], .....................-- adhya yanaM [1] ------ -- -- mUla [31] muni dIparatnasAgareNa saMkalita..........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: atha bRhaspatidattAkhyaM navamamadhyayanam / Recom prata sUtrAMka [31] ANSAR dIpa anukrama atha navame kiJcillikhyate jai NaM bhaMte ! ukkhevo Navamassa, evaM khalu jaMbU! teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM rohIDae nAma nagare hotyA, riddha0, puDhavIvaDeMsae ujjANe dharaNo jakkho vesamaNadatto rAyA sirI devI pUsanaMdI kumAre juvarAyA, tattha 8 NaM rohIDae nagare datte NAmaM gAhAvatI parivasati aDha0 kaNhasirI bhAriyA, tassa NaM dattassa dhUyA kanna-1 sirIe attayA devadattA nAma dAriyA hotyA ahINa jAva ukiTThA uphiTasarIrA, teNaM kAle0 teNaM samara sAmI samosaDhe jAva parisA niggayA, leNaM kA0 teNaM samaeNaM jetu aMtevAsI chaTukkhamaNa taheva jAva rAya-14 maggaM ogADe hasthI Ase purise pAsati,tesiM purisANaM majjhagayaM pAsati erga itthiyaM avauDagavaMdhaNaM ukkhittakAnAsaM jAca sUle bhijamANaM pAsati, ime anbhathie taheva niggae jAca evaM bayAsI-esA NaM bhaMte ! isthiyA pubvabhave kA AsI?, evaM khalu goyamA! teNaM kA0 teNaM sAiheba jaMbuddIve dIye bhArahe vAse supahAiDe nAma nagare hotthA riddha0, mahaseNe rAyA, tassa NaM mahAseNassa rakho dhAraNIpAmokkhANaM devIsahassaM o rohe yAvi hotthA, tassa NaM mahAseNassa ranno putte dhAraNIe devIe attae sIhaseNe nAmaM kumAre hotthA a [33] atha navamaM adhyayanaM "devadattA" Arabhyate ...atra zIrSakasthAne adhyayanasya nAmna: viSaye kazcit skhalanA saMbhAvyate- yat "devadattA" sthAne 'bRhaspatidatta' iti mudritaM ... aba mUla saMpAdane sUtra-kramAMkane ekA skhalanA dRzyate- yat sU0 30 sthAne sU0 31 iti krama mudritaM, [mUla saMpAdanameM bhUlase sUtra kA krama 30 ke bajAya 31 chapa gayA hai| isilie hame bhI sUtrakrama- 31 likhanA par3A hai| ~102~ Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) (11) zrataskaMdha: [1], ...................---- adhya yanaM [9] ------.. -...---- mUlaM [31] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: A vipAke zruta01 prata sUtrAMka [31] A dIpa anukrama %%ACEBCACAS hINa. juvarAyA, tate NaM tassa sIhaseNassa kumArassa ammApiyaro annayA kayAiM paMca pAsAyavaDiMsayasa- 9 bRhasa yAti kAti, anbhuggata,tae NaM tassa sIhaseNassa kumArassa annayA kayAvi sAmApAmokkhANaM paMcaNhaM rAya-tidattAdhya. varakannagasayANaM egadivase pANiM giNhAveMsa paMcasayao dAo, tate NaM se sIhaseNe kumAre sAmApAmo- bRhaspatikkhAhiM paMcahi sayAhiM devIhiM saddhiM uppi jAva viharati, tate NaM se mahaseNe rAyA annayA kayAi kAladha-|| dattabhavatammuNA saMjutte nIharaNaM rAyA jAe mahatA, tae NaM se sIhaseNe rAyA sAmAe devIe mucchite 4 aya- yAguttarasesAo devIo no ADhAti no parijANAti aNAdAijamANe apa0 viharati, tate NaM tAsiM egUNagANaM bhavAH paMcaNhaM devIsayANa egUNAI paMcamA [dhAI]sayAI imIse kahAe laTTAI samANAI evaM khalu sAmI! sIhaseNe hu sU010 rAyA sAmAe devIe muchie 4 amheM dhUyAo no ADhAyati no parijANaMti aNA0 apa0 viharati, taM seyaM khallu amhaM sAmaM devIM aggipaogeNa vA visappaogeNa vA satyappaogeNa vA jIviyAto ghabarovittae, 1'anbhuggaya'tti idamevam -'ambhugNayamUsivapahasie va abhyudatocchritAni-atyantocAni prahasitAni ca-isitumAradhAni cetyarthaH, 'maNikaNagarayaNacitte' ityAdi, 'egaM ca NaM mahaM bhavaNaM kariti aNegakhaMbhasayasamiviha' mityAdi bhavamavarNakasUtraM dRzyam / 2 'paMcasayo dAo'tti hiraNyakoTisuvarNakoTiprabhRtInAM preSaNakArikAntAnAM padArthAnAM paJcapaJcazatAni siMhasenakumArAya| pitarau dattavantAvityarthaH, sa ca pratyeka khajAyAbhyo dattavAniti / 3 'mahayA' ityanena 'mayAhimavaMtamahaMtamalayamaMdaramahiMdasAre ityAdi | 82 // rAjavarNako dRshyH| [33] ... atra mUla saMpAdane sUtra-kramAMkane ekA skhalanA dRzyate- yat sU0 30 sthAne sU0 31 iti krama mudritaM, mUla saMpAdanameM bhUlase sUtra kA krama 30 ke bajAya 31 chapa gayA hai| isilie hame bhI sUtrakrama- 31 likhanA par3A hai| ~ 103~ Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) prata sUtrAMka [31] dIpa anukrama [33] anu. 16 "vipAkazruta" aMgasUtra - 11 ( mUlaM + vRttiH ) adhyayanaM [9] zrutaskaMdha [1] mUlaM [31] muni dIparatnasAgareNa saMkalita ... ..... AgamasUtra - [11], aMga sUtra [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRttiH - evaM saMpehenti sAmAe devIe aMtarANi ya chiddANi ya vivarANi ya paDijAgaramANIo 2 viharaMti, tate NaM sA sAmA devI imIse kahAe laddhaTThA samANI evaM vayAsI evaM khalu sAmI ! mama paMcaNhaM sabattIsavANaM paMca mAisapAI imI se kahAe laddha0 samA0 annamannaM evaM bayAsI evaM khalu sIhaseNe jAva paDijAgaramANIo viharaMti, taM na najjati NaM mama keNavi kumaraNeNaM mArissatittikahu bhIyA jeNeva ko ghare teNeva udhAgacchati 2 sA ohaya jAva jhiyAti, tate NaM se sIhaseNe rAyA imIse kahAe laDaTThe samANe jeNeva kovagharae jeNeva sAmA devI teNeva uvAgacchati 2 sA sAmaM deviM oha0 jAva pAsati 2 ttA evaM vayAsI-ki devANupiyA ! jAva oha0 ziyAsi ?, tate NaM sA sAmA devI sIhaseNeNa raNNA evaM vRttA samANA uSNaopheNIyaM sIhaseNaM rAyaM evaM vayAsI evaM khalu sAmI / mama egUNapaMcasavattIsayANaM egUNapaMca [dhAI] mAi Education Internationa 1 'bhIyA jeNa'tti 'bhIyA tatthA jeNevetyarthaH / 2 'ohayajAva' iha yAvatkaraNAdidaM dRzyam - ohayamaNasaMkappA bhUmIgayadiTThiyA karatalapalhatyamuhI aTTajjhANovagaya'ti / 3 'uppheNauppheNiyaM' ti sakopoSmavacanaM yathA bhavatItyarthaH / 4 ito'nantaravAkyasyaikaikamakSaraM pustakeSUpalabhyate tacaivamavagantavyam --' evaM khalu sAmI ! mamaM eguNagANaM paMcapaM sabattIsayANaM egUNapaMcamAisayAI imIse kahAe laDahAI savaNayAe annamanaM sahAveMti annamannaM sahAvetA evaM vayAsI evaM khalu sIiseNe rAyA sAmAe devIe mucchie amhaM dhUyAo no ADhAi no pariyANAi aNADhAemANe apariyANamANe bihri|' 'jA' iti yAvatkaraNAt tavedaM dRzyaM taM seyaM khalu amha sAmaM devIM aggipaogeNa vA visappaogeNa vA satyappaogeNa vA jIviyAo vabarovittae, evaM saMpedei saMpehittA mamaM aMtarANi chiddANi paDhijAgaramANI ocihnati, taM na navbai sAmI ! bhramaM keNai kumaraNeNaM mArissaMtittikaTTu bhIyA' yAvatkaraNAt 'tatthA tasiyA ubbiggA ohahyamaNasaMkappA bhUmIgayadiTThIyA' ityAdi dRzyaM, For Pal Use Only www.landsbrary org *** atra mUla saMpAdane sUtra kramAMkane ekA skhalanA dRzyate yat sU0 30 sthAne sU0 31 iti krama mudritaM, [ mUla saMpAdanameM bhUlase sUtra kA krama 30 ke bajAya 31 chapa gayA hai| isilie hame bhI sUtrakrama- 31 likhanA par3A hai| ~ 104~ Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) (11) zrataskaMdha: [1], ...................---- adhya yanaM [9] ------.. -...---- mUlaM [31] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka [31] dIpa anukrama [33] sayANaM imIse kahAe laddha0 samA0 annamanne saddAveMti 2evaM vayAsI-evaM khalu sIhaseNe rAyA sAmAedevadattA. zruta01 devIe uthari mucchie amhA NaM dhUA No ADhAti jAva aMtarANi achiddANi. paDijAgaramANIo viha-zyAmAyAH prArati taM na najati bhIyA jAva jhiyAmi, tate NaM se sIhaseNe rAyA sAmaM devi evaM vayAsI-mA NaM tamasapalInAM // 83 // devANuppiyA! oha jAca jhiyAisi, ahannaM taha pattihAmi jahA NaM tava Nasthi kattovi sarIrassa AvAhe mRtiH zvavA pavAhe vA bhavissatittikA tAhiM ihAhiM 6 samAseti, tato paDinikkhamati 2ttA koDuMbiyapurise zvAmAraNa hai sahAvei 2tsA evaM vayAsI-gacchaha NaM tunbhe devANuppiyA! supaiTThassa garassa bahiyA egaM mahaM kRDAgAra sAlaM kareha aNegakkhaMbhasayasanniviTuM0 pAsA04 kareha 2 mama eyamANattiyaM pacapipaNaha, tate Na te koDubi-| rAyapurisA karayala jAva paDisuNeti 2 supaiTTanagarassa bahiyA pacatthime disIvibhAe ega mahaM kUDAgAra sAlaM jAva kareMti aNegakkhaMbhasa0 pAsA.4 jeNeva sIhaseNe rAyA teNeva uvAgacchati 2ttA tamANattiyaM pacappiNaMti, tate NaM se sIhaseNe rAyA annayA kayAti egUNagANaM paMcaNhaM devIsayANaM egUNAI paMcamAisayAI Amateti, tate NaM tAsiM egaNApaMcadevIsayANaM egaNapaMcamAisayAI sIhaseNeNaM rannA Ama 1 'ghattihAmiti yatiSye 'nasthitti na bhavatyayaM pakSo yaduta 'kattoi'tti kutazcidapi zarIrakapa AbAdhA kA bhaviSyati, tatra AvAdhaH-ISatpIDA prabAdha:-prakRSTA pIdaiva 'itikaTTatti evamabhidhAya / 2'aNegakkhaMbhiya'ti anekastambhazatasanniviSThAmityarthaH, 'pAsA' ityanena 'pAsAIyaM darisaNijjaM abhirUvaM paDirUSa miti tazyam / ... atra mUla saMpAdane sUtra-kramAMkane ekA skhalanA dRzyate- yat sU0 30 sthAne sU0 31 iti krama mudritaM, mUla saMpAdanameM bhUlase sUtra kA krama 30 ke bajAya 31 chapa gayA hai| isilie hame bhI sUtrakrama- 31 likhanA par3A hai| ~ 105~ Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) (11) zrataskaMdha: [1], ...................---- adhya yanaM [9] ------.. -...---- mUlaM [31] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka [31] dIpa anukrama datiyAI samANAti savvAlaMkAravibhUsiyAI jahAvibhaveNaM jeNeva supADhe Nagare jeNeva sIhaseNe rAyA teNeva PuvAgacchaMti, tate NaM se sIhaseNe rAyA egaNapaMcadevIsayANaM egUNagANaM paMcaNha mAisayANaM kUDAgArasAlaM A vAse dalayati, tate NaM se sIhoNe rAyA koDuMbiyapurise saddAvetirattA evaM vayAsI-gacchaha NaM tumhe devANudApiyA! viulaM asaNaM 4 uvaNeha subahuM puSphavatthagaMdhamallAlaMkAraM ca kUDAgArasAlaM sAharaha ya, tate NaM te ko iMbiyapurisA taheba jAva sAhareMti, tate NaM tAsiM egUNagANaM paMcahaM devIsayANaM egaNapaMcamAisayAI savvAlaMkAravibhUsiyAI karati 12 viulaM asaNaM 4 suraM ca 6 AsAemANAI 4 gaMdhavvehi pa nAiehi ya uvaH / gIyamANAI 2 viharaMti, ta0 se sIha rAyA addharattakAlasamayaMsi bahUhiM purisehiM saddhiM saMparibuDe jeNeva kUDAgArasAlA teNeva upAgacchati 2ttA kUDAgArasAlAe duvArAI piheti kUDAgArasAlAe savao samaMtA agaNikArya dalayati, tate NaM tAsi egaNagANaM paMcaNhaM devIsayANaM egUNagAI paMca [dhAI]mAisayAI sIha-18 dAraNNA AlIviyAI samANAI royamANAI 3 attANAI asaraNAI kAladhammuNA saMjuttAI, tate NaM se sI haseNe rAyA eyakamme 4 subahuM pAvakammaM samajiNittA cottIsaM vAsasayAI paramAuyaM pAlaittA' kAlamAse 18 kAlaM kiccA chaTThIe puDhavIe ukkoseNaM bAvIsasAgarovamAI Thitiesu uvavanne, se NaM tao aNaMtaraM ubahittA iheva rohIDae nagare dattassa satyavAhassa kannasirie bhAriyAe kuJchisi dAriyattAe uvavanne, tate NaM sA kannasirI navaNhaM mAsANaM jAva dAriyaM payAyA sukumAla surUvaM, tate NaM tIse dAriyAe ammApiyaro ni GESAKCARKAR [33] 1%25% ... atra mUla saMpAdane sUtra-kramAMkane ekA skhalanA dRzyate- yat sU0 30 sthAne sU0 31 iti krama mudritaM, mUla saMpAdanameM bhUlase sUtra kA krama 30 ke bajAya 31 chapa gayA hai| isilie hame bhI sUtrakrama- 31 likhanA par3A hai| ~ 106~ Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) prata sUtrAMka [31] dIpa anukrama [33] vipAke zruta0 1 // 84 // "vipAkazruta" - aMgasUtra - 11 ( mUlaM + vRttiH) zrutaskaMdhaH [1], adhyayanaM [9] mUlaM [31] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRttiH vittavArasAhiyAe viulaM asaNaM 4 jAva mittaNAti NAmadhe kareMti taM hoU NaM dAriyA devadattA NA- 79 devadattA. meNaM, tae NaM sA devadattA paMcadhAtIparigahiyA jAva parivahRti, tate NaM sA devadattA dAriyA ummukabAla - | bhAvA jovvaNeNa rUveNa lAvaNNeNa ya jAba atIva ukkiTThA ukkihasarIrA jAyA yAci hotthA, tate NaM sA devadattA dAriyA annayA kayAha pahAyA jAva vibhUsiyA bahUhiM khujAhiM jAva parikkhittA upiM AgAsatalagaMsi kaNagatiMdUseNaM kIlamANI viharai, imaM ca NaM vesamaNadatte rAyA pahAe jAtra vibhUsie AsaM durUhittA bahUhiM purisehiM saddhiM saMparivuDe AsavAhiNIyAe NijjAyamANe dattassa gAhAvaissa gihassa adUrasAmaMteNaM vizvayati, tate NaM se vesamaNe rAyA jAva vizvayamANe devadattaM dAriyaM uppiM AgAsatalagaMsi kaNagatiMdUseNa ya kIlamANIM pAsati, devadattAe dAriyAe juvaNeNa ya lAvaNNeNa ya jAva bimhie koDuMbiyapurise sahAveti sAvettA evaM vayAsI--kassa NaM devANuppiyA! esA dAriyA kiM vA nAmaghejjeNaM?, tate NaM te koiMbiyapurisA vesamaNarAyaM karayala0 evaM kyAsI -esa NaM sAmI! dattassa satyavAhassa dhUA kannasirIe bhAriyAe attayA devadattA nAmaM dAriyA ruveNa ya jugvaNeNa ya lAvaNNeNa ya ukkiTThA ukkihasarIrA, tate NaM se vesamaNe rAyA AsavAhaNiyAo paDiniyatte samANe abhitarahANijje purise sahAve abhitaraTThANije purise sahAvettA evaM bayAsI - gacchaha NaM tunbhe devANuppiyA ! dattassa dhUyaM kannasirIe bhAriyAe asayaM For Parta Use Only zyAmAyAH sapalInA ~ 107~ mRtiH - zvAmAraNaM sU0 31 // 84 // waryra *** atra mUla saMpAdane sUtra kramAMkane ekA skhalanA dRzyate yat sU0 30 sthAne sU0 31 iti krama mudritaM, [ mUla saMpAdanameM bhUlase sUtra kA krama 30 ke bajAya 31 chapa gayA hai| isilie hame bhI sUtrakrama- 31 likhanA par3A hai| Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) zrutaskaMdha: [1], ----------------------- adhyayanaM [9] ----------------------- mUlaM [31] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka [31] dIpa anukrama devadattaM dAriyaM pUsaNaMdassa jubarano bhAriyattAe vareha, jativi sA sayaMrajamukkA, tate NaM te abhitarahANijjA purisA vesamaNeNaM rannA evaM vuttA samANA hahatuTThA karayala jAva paDisuNeti 2 pahAyA jAva suddhappAvesAI saMparikhuDA jeNeva dattassa gihe teNeva uvAgacchitthA, tate NaM se datte satthavAhe te purise ebamANe pAsati te pu-14 VIrise ejamANe pAsittA hatuva0 AsaNAo anbhuDhei AsaNAo ambhudvittA sattaTThapayAI pacuggate A-IK saNeNaM uvanimaMteti 2 te purise Asatthe vIsatthe suhAsaNavaragae evaM vayAsI-saMdisaMtu NaM devANuppiyA! lAkiM AgamaNappaoSaNaM, tate NaM se rAyapurisA dattaM satyavAhaM evaM vayAsI-amhe NaM devANu0 tava dhUyaM kaNha-19 |sirIe attayaM devadattaM dAriyaM pUsanaMdissa juvaraNo bhAriyattAte varemo, taM jANaM jANAsi devA0 juttaM vA pattaM vA salAhaNijjaM vA sariso vA saMjogo dijau NaM devadattA bhAriyA pUsaNaMdissa juvarapaNo, bhaNa devA-17 TUNuppiyA! kiM dalayAmo muphI, tate NaM se datte abhitaradvANijje parise evaM bayAsI-evaM ceva NaM devANu piyA! mama sukaM jannaM vesamaNe rAyA mama dAriyAnimitteNaM aNugiNhati, te ThANejapurise vipuleNaM puSphava sthagaMdhamallAlaMkAreNaM sakAreti 2 paDivisajeti, tate NaM te ThANijjapurisA jeNeva vesamaNe rAyA teNeva uvAgabhA 1 'jaivi [ya] sA sayaM rajasukati yadyapi sA khkiiyraajyshulkaa-svkiiyraajylbhyetyrthH| 2 'juttaM vatti saGgavaM 'pattaM | dravatti pAtraM vA 'salAhaNijaM vatti mAdhyamidaM 'sariso vatti ucitasaMyogo vadhUvarayoH / [33] ... atra mUla saMpAdane sUtra-kramAMkane ekA skhalanA dRzyate- yat sU0 30 sthAne sU0 31 iti krama mudritaM, mUla saMpAdanameM bhUlase sUtra kA krama 30 ke bajAya 31 chapa gayA hai| isilie hame bhI sUtrakrama- 31 likhanA par3A hai| ~108~ Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) prata sUtrAMka [31] dIpa anukrama [33] "vipAkazruta" - aMgasUtra - 11 ( mUlaM + vRttiH) zrutaskaMdhaH [1], adhyayanaM [9] mUlaM [31] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRttiH vipAke cchati 2 sA besamaNassa rano eyamahaM nivedeti, tate NaM se datte gAhAvatI annayA kayAvi sobhaNaMsi tihikaraNa- 19 devadattA. zruta0 1 4 divasa nakkhantamuhuttaMsi vipulaM asaNaM 4 uvakkhaDAveha 2 ttA mittanAti0 AmaMteti hAte jAba pAyacchite 7 zyAmAyAH // 85 // sapalInAM mRtiH zvazvAmAraNaM sU0 31 suhAsaNavaragate teNaM mitta0 saddhiM saMparivuDe taM viulaM asaNaM 4 AsAemANA 4 viharati jimiyabhuttu tarAgayA0 AyaMte 3 taM mittanAiniyaga0 vilagaMdhapuSpajAva alaMkAreNaM sakAreti sa0 2 devadattaM dAriyaM pahAyaM vibhUsiyasarIraM purisasahassavAhiNIyaM sIyaM durUhati 2 subahamitta jAva saddhiM saMparivuDA savvai- 1 DIe jAba nAiyaraveNaM rohIDaM nagaraM majjhamajjheNaM jeNeva vesamaNaraNNo gihe jeNeva besamaNe rAyA teNeva uvAgacchati 2ttA karayala jAva baddhAveti 2 ntA vesamaNassa ranno devadattaM bhAriyaM uvarNeti, tate NaM se vesamaNe rAyA devadattaM dAriyaM uvaNiyaM pAsati uvaNiyaM pAsittA hatuGa0 vijalaM asaNaM 4 uvakkhaDAveti 2 mitta nAti0 AmaMteti jAva sakAreti 2 pusaNaMdikkumAraM devadattaM ca dAriyaM pahayaM duruheti 2 tA siyApItehiM kalasehiM majjAveti 2 ttA varanevatthAI kareti 2 tA aggihomaM kareti pUsaNaMdIkumAriM devadattAe dAriyAte 1 'AyaMte'tti AcAnto jalagrahaNAt 'cokkhe'tti cokSaH sikthalepAyapanayanAt, kimuktaM bhavati ? - 'paramasuIbhUe'tti atyantaM zucIbhUta iti / 2 'vhAya' yAvatkaraNAdidaM dRzyaM - 'kayabalikammaM kayakouya maMgalapAyacchittaM savyAlaMkAreti / 3 'subuhumitta' ityatra yAvatkaraNAt 'NiyagasayaNasaMbaMdhiparijaNeNa tti dRzyam / Education Intention For Pasta Use Only / / 85 / / *** atra mUla saMpAdane sUtra kramAMkane ekA skhalanA dRzyate yat sU0 30 sthAne sU0 31 iti krama mudritaM, [ mUla saMpAdanameM bhUlase sUtra kA krama 30 ke bajAya 31 chapa gayA hai| isilie hame bhI sUtrakrama- 31 likhanA par3A hai| ~ 109~ Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) (11) zrataskaMdha: [1], .....................-- adhya yanaM [1] ------ -- -- mUla [31] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: H prata sUtrAMka [31] 54505645-1550-15015 dIpa anukrama hai pANiM giNhAveMti, tate NaM se vesamaNe rAyA pUsanaMdikumArassa devadattaM dAriyaM sabvaiDIe jAva raveNaM mahayA iDIsakArasamudaeNaM pANiggahaNaM kAreti devadattAe dAriyAe ammApiyaro mitta jAva pariyaNaM ca viuleNa a- saNa 4 vatthagaMdhamallAlaMkAreNa ya sakAreti sammANeti jAva paDivisaneti, tae NaM se pUsanaMdIkumAre devadattAe saddhiM uppi pAsAya0 phuddehiM muiMgamatthehiM battIsaM0 uvagija jAba viharati, tate NaM se vesamaNe rAyA annayA kayAI kAladhammuNA saMjutte nIharaNaM jAva rAyA jAte, tae NaM se pUsanaMdI rAyA sirI devIe mAyabhattite 1'sabvihie' ityatra yAvatkaraNAdiyaM dRzya'sabajuIe' sarvAtyA-AbharaNAdisambandhinyA sarvayuktyA vA uciteSu vastughaTanA| lakSaNayA sarvacalena--sarvasainyena sarvasamudAyena-paurAdimIlanena sarvAdareNa-sarvocitakRtyakaraNarUpeNa 'sabavibhUIe' sarvasampadA 'savvavibhUsAe' samastazobhayA 'savvasaMbhameNa pramodakRtautsukyena 'sabapuSphagaMdhamalAlaMkAreNa sancatUrasahasaMninAeNaM' sarvatUryazabdAnAM mIlane yaH saMgato nitarI nAdo-mahAna ghoSastenetyarthaH, alpeSvapi khyAdiSu sarvazabdapravRttiSTA mata Aha-'mahatA iddddiie| | mahatA juIe mahatA caleNaM mahatA samudaeNaM mahatA varaturiyajamagasamagapavAieNaM' 'jamagasamaga'tti yugapat , etadeva vizeSeNAha--- khapaNayapAhabherijhalarikharamuhihuDukamurakhamuiMgaduMduhinimmosanAiyaraveNaM tatra zaGkhAdInAM nitarAM ghoSo nighoMSo-mahAprayatnotpAditaH zabdaH nAditaM-vanimAtra etadvayalakSaNo yo ravaH sa tathA teneti / 2 'seyApIehiM ti rajatasuvarNamayairityarthaH / 3 'sirIe devIe mAyAbhatte yAvi hutthati zriyA devyA mAtetibahumAnabuvA bhakto mAtRbhaktazcApyabhUna , ARSANSKRICS [33] For P OW ... atra mUla saMpAdane sUtra-kramAMkane ekA skhalanA dRzyate- yat sU0 30 sthAne sU0 31 iti krama mudritaM, mUla saMpAdanameM bhUlase sUtra kA krama 30 ke bajAya 31 chapa gayA hai| isilie hame bhI sUtrakrama- 31 likhanA par3A hai| ~ 110~ Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) prata sUtrAMka [31] dIpa anukrama [33] vipAke zruta0 1 // 86 // "vipAkazruta" - aMgasUtra - 11 ( mUlaM + vRttiH) zrutaskaMdhaH [1], adhyayanaM [9] mUlaM [31] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRttiH Jan Eucatur yAMvi hotthA, kallokalliM jeNeva sirI devI teNeva uvAgacchati 2ttA sirIe devIe pAyavaDaNaM kareti sayapAgasahassapAgehiM tellerhi abhigAveti aTTamuhAte maMsa0 tayA0 cammasuhAe romasuhAe cobbihAe saMvAhaNAe saMvAhAveti surabhiNA gaMdhavaNaM uvahAveti tihiM udayahiM majjAveti taMjA-usiNodapaNaM sIodaraNaM gaMdhodaraNaM, viulaM asaNaM 4 bhoyAveti sirIe devIe pahAtAe jAba pAyacchittAe jimiyatusarAgayAe tate NaM pacchA vhAti vA bhuMjati vA urAlAI mANussagAI bhoga bhogAI bhuMjamANe viharati / tate NaM tIse devadattAe devIe annayA kayAi pugvarattAvaratakAlasamayaMsi kuTuMbajAgaripaM jAgaramANIi imeyArUve anbhatthie 5 samutpanne-- evaM khalu pUsanaMdI rAyA sirIe devIe mAibhatte jAva viharati taM epUrNa bhU vaktreveNaM no saMcAemi ahaM pUsanaMdINA raNNA saddhiM urAlAI 0 bhuMjamANIe viharitae taM seyaM khalu mama sirIdevIM aggipaogeNa satya0 visa0 maMtappaogeNa vA jIviyAo babarovettae 2 prasanaMdirannA saddhiM urAlAI bhoga bhogAI bhuMjamANIe viharistae, evaM saMpeheha 2 sA sirIe devIe aMtarANi ya 3 paDijAgaramANI 1 'kallA kalli'ti prAtaH prAtaH / 2 'gaMdhavaTTaeNaM' ti gandhacUrNena / 3 'jimiyabhuttuttarAgayAe 'ti jemivAyAM- kRtabhojanAya tathA bhukttvottaramAgatAyAM svasthAnamiti bhAvArtha:, udArAn manojJAn bhogAn mukhAno viharati / 4 'pubvara sAvarate 'ti pUrvarAtrApara rAtrakAlasamaye, rAtreH pUrvabhAge paJcAdbhAge vetyarthaH / For Parts Only 9 devadacA. zyAmAyAH sapatnInAM | mRtiH zvazvAmAraNaM sU0 31 ~ 111~ // 86 // war *** atra mUla saMpAdane sUtra kramAMkane ekA skhalanA dRzyate - yat sU0 30 sthAne sU0 31 iti krama mudritaM, [ mUla saMpAdanameM bhUlase sUtra kA krama 30 ke bajAya 31 chapa gayA hai| isilie hame bhI sUtrakrama- 31 likhanA par3A hai| Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) (11) zrataskaMdha: [1], ...................---- adhya yanaM [9] ------.. -...---- mUlaM [31] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka [31] dIpa anukrama viharati, tate NaM sA sirIdevI annayA kayAvi majjAiyA virahiyasayaNijaMsi suhapasattA jAyA yAvi hotthA, imaM ca NaM devadattA devI jeNeva sirIdevI teNeva uvAgacchati 2ttA sirIdevIM majjAiyaM virahitasathaNijjaMsi suhapasuttaM pAsati 2 disAloyaM kareti 2 jeNeva bhattaghare teNeva uvAgacchati 2 ttA lohadaMDa parAmusati 2 lohadaMDa tAveti tattaM samajohabhUyaM phullakisuyasamANaM saMDAsaraNa gahAya jeNeca sirIdevI teNeva upAgacchati 2ttA sirIe devIe avANaMsi pakkhiveti, tate NaM sA sirIdevI mahayA 2 saddeNaM dAArasittA kAladhammuNA saMjuttA, tate NaM tIse sirIe devIe dAsaceDIo Arasiyasadde socA ni-12 samma jeNeva sirIdevI teNeva uvAgacchaMti devadattaM devIM tato avakkamamANiM pAsaMti 2 jeNeva sirIdevI teNeva uvAgacchaMti sirIdevIM nippANaM niciTTha jIviyavippajaDhaM pAsaMti 2 hA hA aho akajjamitikaDu royamA0 kaMdamA0 vilava. jeNeva pUsanaMdI rAyA teNeva uvAgacchaMti 2ttA pUsanaMdI rAya evaM vayAsI-evaM khalu sAmI! sirIdevI devadattAe devIe akAle ceva jIviyAo vavaroviyA, tate NaM se pUsanaMdI rAyA hai tAsiM dAsaceDINaM aMtie eyamaDhaM socA nisamma mayA mAtisoeNaM apphupaNe samANe parasuniyatteviva 'majjAiya'tti pItamadyA, 'virahiyasayaNijasi'tti virahite vijanasthAne zayanIyaM tatra / 2 'parAmusaItti gRhAti / |3 'samajoibhUya'ti samaH-tulyo jyotiSA-agninA bhUto-jAto yaH sa tathA tm| 4 'royamANIo'tti anuvimocanAt , hAnyadapi padayamadhyeyaM, tadyathA-kaMdamANIoM' AkrandazabdaM kurvayaH 'vilavamANIo'ti vilApAna kurvatyaH / [33] SAREauraton international ... atra mUla saMpAdane sUtra-kramAMkane ekA skhalanA dRzyate- yat sU0 30 sthAne sU0 31 iti krama mudritaM, mUla saMpAdanameM bhUlase sUtra kA krama 30 ke bajAya 31 chapa gayA hai| isilie hame bhI sUtrakrama- 31 likhanA par3A hai| ~112~ Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) (11) zrataskaMdha: [1], ...................---- adhya yanaM [9] ------.. -...---- mUlaM [31] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: ata. prata sUtrAMka [31] vipAke caMpagavarapAyave dhasatti dharaNItalaMsi savvaMgerhi sannipaDite, tate NaM se pUsanaMdI rAyA muhutaMtareNa Asatthe 18vIsatthe samANe bahuhiM rAIsara jAva satyavAhehiM mittajAva pariyaNeNa ya sarddhi royamANe 3 sirIe devIe ma-1 // 87 // hayA iDIe nIharaNaM kareti 2ttA Asurutte 4 devadattaM deviM purisehiM giNhAveti teNaM vihANeNaM vajjhaM ANaveti, taM evaM khalu goyamA! devadattA devI purApurANANaM viharati / devadattA NaM bhaMte! devI io kAlamAse kAlaM kiccA kahiM gamihiti? kahiM uvavajihiti?, goyamA! asIiM vAsAiM paramAuyaM pAlaittA kAlamAse hai|kAlaM kiccA imIse rapaNappabhAe puDhavIe raiyattAe uvavanne saMsAro vaNassati, tato aNaMtaraM uvvahittA gaMgapure nagare haMsattAe paJcAyAhiti, se NaM tattha sAuNitehiM vadhie samANe tasyeva gaMgapure Nagare seTTikula. ghohi sohamme mahAvidehe vAse sijjhihiti, Nikkhevo (sU031) duhavivAgassa navamaM ajjhayaNa-1 timi // 9 // devadattA. zyAmAyAH sapatnInAM mRtiH zvazvAmAraNaM sU0 31 dIpa anukrama [33] 1 'Asurutte'tti Azu-zIghraM ruptaH-kopena vimohitaH, ihAnyadapi padacatuSkaM dRzya, tadyathA-'ruDe'tti uditaroSaH 'kuvie'tti pravRddhakopodavaH 'caMDakie'tti prakaTitaraudrarUpaH, 'misimisimANe'tti kopAminA dIpyamAna iva // devadattAyAH |navamAdhyayanasya vivaraNaM // 9 // // 87 // ... atra mUla saMpAdane sUtra-kramAMkane ekA skhalanA dRzyate- yat sU0 30 sthAne sU0 31 iti krama mudritaM, mUla saMpAdanameM bhUlase sUtra kA krama 30 ke bajAya 31 chapa gayA hai| isilie hame bhI sUtrakrama- 31 likhanA par3A hai| atra navamaM adhyayanaM parisamApta ~113~ Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRttiH ) zrutaskaMdha: [1], ----------------------- adhyayanaM [10] ----------------------- mUlaM [32] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: atha dazamamumbaradattAkhyamadhyayanam / prata sUtrAMka [32] G dIpa anukrama atha dazame kiJcilikhyatejati NaM bhaMte ! samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM dasamassa ukkhevo, evaM khalu jaMbU! teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM vaddhamANapure NAma Nagare hotthA, vijayavaddhamANe ujANe mANibhadde jakkhe vijayamitte rAyA, tattha NaM dhaNadeve nAma satyavAhe hotthA aDha0, piyaMgunAmabhAriyA aMjU dAriyA jAva sarIrA, samosaraNaM parisA jAca paDi gayA, teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM jeDe jAva aDamANe jAba vijayamittassa ranno gihassa asogavaNiyAe adUdUrasAmaMteNaM vitivayamANe pAsati ega isthiyaM sukaM bhukkhaM nimmaMsaM kiDakiDIbhUyaM ahicammAvaNa nIlasADaganiyatthaM kaTThAI kaluNAI visarAI kUvamANaM pAsati 2 ciMtA laheva jAva evaM vayAsI-sA gaM bhaMte! itthiyA punvabhave ke Asi?, vAgaraNaM, evaM khalu goyamA! teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM iheva jaMbuddIve dIve bhArahe vAse iMdapure NAma Nagare hosthA, tatva NaM iMdadatte rAyA puDhavIsirI nAmaM gaNiyA hotthA va-& paNao, tate NaM sA puDhavIsirI gaNiyA iMdapure Nagare bahave rAIsara jAvappabhiyao bahUhi cunnappaogehi |ya jAva AbhiogettA urAlAI mANussagAI bhogabhogAI muMjamANA viharati, sate NaM sA puDhabIsirI [34] atha dazamaM adhyayanaM "aMjU" Arabhyate .. atra zIrSakasthAne adhyayanasya nAmna: viSaye kazcit skhalanA saMbhAvyate- yat "aMjU sthAne 'umbaradatta' iti mudritaM ~114~ Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) zrutaskaMdha: [1], ----------------------- adhyayanaM [10] ------- ---------- mUlaM [32] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka [32] dIpa anukrama vipAke gaNiyA eyakammA 4 subahuM samajiNittA paNatIsaM vAsasayAI paramAuyaM pAlaittA kAlamAse kAlaM kicA|10 anuzruta016 chaTThIe puDhavIe ukkoseNaM NeraiyattAe uvavannA, sANaM tao aNaMtaraM uvvahittA iheva vaddhamANapure Nagare dhaNa- devya. devassa satthavAhassa piyaMgubhAriyAte kuJchisi dAriyattAe uvavannA, tate NaM sA piyaMgubhAriyA NavaNhaM mA- puurvpshcaa||88|| sANaM dAriyaM payAyA, nAma aMjUsirI, sesaM jahA devadattAe / tate NaM se vijae rAyA AsavAha jahA dbhavAH besamaNadatse tahA aMjU pAsaha NavaraM appaNo aTThAe vareti jahA tetalI jAva aMjUe dAriyAte saddhiM uppi81 jAva viharati, tate NaM tIse aMjUte devIte annayA kayAvi joNisUle pAunbhUte yAvi hotthA, tate NaM vijye| rAyA koiMbiyapurise sahAveti 2 evaM vayAsI-gacchaha NaM devANuppiyA! vaddhamANe pure Nagare siMghADaga jaav| evaM vadaha-evaM khalu devANuppiyA! vijaya0 aMjUe devIe joNisUle pAunbhUte jo NaM ittha vijo thA 6 jAca da ugdhoseMti, tate NaM te bahave vijjA vA 6ima epArUvaM socA nisamma jeNeva vijae rAyA teNeva uvAgacchaMtita rattA aMjUte bahave uppattiyAhiM 4 pariNAmemANA icchaMti aMjUte devIe joNisUlaM ucasAmittate, no saMcAeMti uvasAmittae, tate NaM te yahave vijA ya 6 jAhe no saMcAeMti aMjUdevi0 joNisUla uvasAmittate 1'jahA teyali'tti jJAtAdharmakathAyAM yathA tetalisutanAmA amAtyaH poTTilAmidhAnAM kalAdamUSikArazreSThisutAmAtmArtha yAca-13 yitvA Atmanaiva pariNItavAn evamayamapIti / [34] ~115~ Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) (11) zrutaskaMdha: [1], ....... ....---- adhyayanaM [10] ... ..... ..- mUlaM [32] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka [32] tAhe saMtA taMtA paritaMtA jAmeva disi pAunbhUyA tAmeva disi paDigayA, tate NaM sA aMjUdevI tAe dheyaNAe abhibhUtA samANA sukkA bhukkhA nimmaMsA kaTThAI kaluNAI visarAI vilavati, evaM khalu goyamA! aMjUdevI purAporANANaM jAba viharati / aMjU NaM bhaMte! devI io kAlamAse kAlaM kicA kahiM gacchi. &Ahiti? kahiM ucavajihiti?, goymaa| aMjU NaM devI nauI vAsAI paramAuyaM pAlisA kAlamAse kAlaM kicA kAdamIse rayaNappabhAe puDhabIe neraiyattAe uvavajihida, evaM saMsAro jahA paDhame tahA neyabvaM jAva vaNassati0 sANaM tato aNaMtaraM uccahitA savvatobhadde nagare mayUrattAe pacAyAhiti, se NaM tattha sAuNiehiM vadhie samANe tattheva savvatobhahe nagare sehikulaMsi puttattAe pacAyAhiti, se NaM tattha ummukkabAlabhAve tahArUvANaM rANaM kevalaM bohiM bujhihiti pavvajA sohamme, se NaM tAo devalogAo AukkhaeNaM kahiM gacchihiti? kahiM uvajihiti?, goyamA mahAvidehe jahA paDhame jAva sijjhihii jAva aMtaM kAhiti / evaM khalu jaMbU! samaNeNaM jAva saMpatteNaM duhavivAgANaM dasamassa ajjhayaNassa ayamaDhe pannatte, sevaM bhaMte 2 / (sU032) duhavivAgo dasasu ajjhayaNesu // padamo suyakkhaMdho sammatto // 1 // // ajUsArthavAhasutAyAH yazamAdhyayanasa vivaraNam // 10 // tatsamAptau ca samApta prathamacataskandhavivaraNa miti // 1 // 1-3-25645%AE % 9 5 dIpa anukrama [34] -45-45-45 5% anu.17 wwwsaneirary.org atra dazamaM adhyayanaM parisamAptaM tat parisamApte prathama-zrutaskandha: api parisamApta: ~ 116~ Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) prata sUtrAMka [33] dIpa anukrama [35-37] vipAke zruta0 2 // 89 // "vipAkazruta" - aMgasUtra - 11 ( mUlaM + vRtti:) zrutaskaMdhaH [2], adhyayanaM [1] mUlaM [33] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRttiH atha dvitIya skandhasya prathamAdhyayane kiJcihnisyate te kAleNaM teNaM samaeNaM rAyagihe nagare guNasile ceie sohamme samosaDhe jaMbU jAva pajjUvAsamANe evaM kyAsI-jati NaM bhaMte! samaNeNaM jAva saMpatteNaM duhavivAgANaM ayamaTTe paNNatte suhavivAgANaM bhaMte! samaNeNaM jAva saMpatterNa ke aTThe pannante, tate NaM se sohamme aNagAre jaMbU aNagAraM evaM vayAsI - evaM khalu jaMbU ! samaNeNaM jAva saMpatteNaM suhavivAgANaM dasa ajjhayaNA pannantA, taMjahA- subAhU 1 bhaddanaMdI 2 ya, sujAe ya 3 suvAsave 4 / taheva jiNaMdAse 5, dhaNapatI ya 6 mahambale 7 // 1 // bhahanaMdI 8 mahacaMde 9 varadatte 10 / jati NaM bhaMte! samaNeNaM jAva saMpatteNaM suhavivAgANaM dasa ajjhayaNA pannattA paDhamassa NaM bhaMte! ajjhayaNassa suhavivAgANaM jAva saMpatterNa ke aTThe paNNatte, tate gaM se muhamme aNagAre jaMM aNagAraM evaM vayAsI - evaM khalu jaMbU leNaM kAleNaM teNaM sama0 hatthIsIse nAmaM Nagare hotthA riddha0, tassa NaM harithasIsassa naga| rassa bahiyA uttarapuracchime disIbhAe ettha NaM pupphakaraMDae NAmaM ujjANe hotthA savbouya0, tattha NaM kayavaNamAlapiyassa jakkhassa jakkhAyayaNe hotthA digve0, tattha NaM hasthisIse nagare adINasattU NAmaM rAyA hotthA 1 'sabvouya'tti idamevaM dRzyaM - 'sambouyapuSpaphalasamiddhe ramme naMdaNavaNappagAse pAsAIe 4' / Eucation Internation atha bIsudhI / atha prathamaM adhyayanaM "subAhu" Arabhyate For Penal Use On atra dvitIya- zrutaskaMdha: ArabdhaH ~ 117 ~ subAha dhyayanaM sU0 33. // 89 // Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) (11) zrutaskaMdha: [2], ------------------------ adhya yanaM [1] ---------------------------- mUlaM [33] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka [33] dIpa anukrama [35-37] mahatA0, tassa adINasattussa rano dhAraNIpAmokkhA devIsahassaM orohe yAvi hotyA, tate NaM sA dhAraNI devI annayA kayAi tasiM tArisagaMsi vAsagharaMsi sIhaM sumiNe pAsati jahA mehassa jammaNaM tahA bhANiyabva jAva subAhukumAre alaM bhogasamatdhaM cA jANaMti, ammApiyaro paMca pAsAyavarDisagasayAI karAveti ambhuggaya bhavaNaM evaM jahA mahAbalassa rano gavaraM puSphacUlApAmokkhANaM paMcaNDaM rAyavarakannayasapANaM egadi 1'taMsi tArisagaMsi vAsabhavaNaMsI ti tasmin tAdRze-rAjalokocite vAsagRhe ityrthH| 2'jahA meghassa jammaNaM' ti jJAtAdharmakathAyAM prathamAdhyayane yathA meghakumArasya janmavaktavyatoktA evamatrApi sA vAcyeti, navaramakAlameghadohadavaktavyatA nAsIha / 'subAhukumAra' iha yAvatkaraNAdidaM dRzyaM-bAvattarIkalApaMDie navaMgasuttapaDibohie' navAjAni-zrotra 2 cakSu 4 rmANa 6 rasanA - svara 8 mano 9 lakSaNAni santi suptAni pratibodhitAni yauvanena yasya sa tathA, 'aTThArasadesIbhAsAvisArae' ityAdi jAva alaM bhogasamasye jAe yAvi hutyA, tae NaM tassa subAhussa ammAmiyaro subAI kumAraM vAyattarIkalApaMDiyaM jAva alaM bhogasamatthaM sAhasiyaM viyAlacAriM jANati jANittA pazca prAsAdAvataMsakazatAni kArayanti, kiMbhUtAni ? ityAha-abhuggaya'tti 'anbhuggayamUsiyapahasie' ityAdi, 'bhavarNati ekaM ca bhavanaM kArayaMti, atha prAsAdabhavanayoH kaH prativizeSaH 1, ucyate, prAsAdaH svagatAyAmApekSayA dviguNocTrayaH bhavanaM tvAyAmApekSayA pAdaunasamucchrayameveti, iha ca prAsAdA vadhUni micaM bhavanaM ca kumArAya, 'evaM jahA mahAbalassati bhavanavarNako vivAhavaktavyatA ca yathA bhagavatyAM mahAbalasyoktA evamasyApi vAcyA. kevalaM tanna kamalazrIpramukhAnAmityuktaM iha puSpacUDApramukhAnAmiti vAcyam , etadeva darzayannAha-'navara mityAdi / ~ 118~ Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) prata sUtrAMka [33] dIpa anukrama [35-37] "vipAkazruta" - aMgasUtra - 11 ( mUlaM + vRtti:) zrutaskaMdha: [2], adhyayanaM [1] mUlaM [33] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRttiH vipAke vaseNaM pANi giNhAveti, taheva paMcasatio jAva upiM pAsAyavaragate phuTTa jAva viharati, teNaM kAleNaM zruta0 24 teNaM samaeNaM samaNe bhagavaM mahAbIre samosaDhe parisA niggayA adINasasU jahA koNio niggato subAhuvi jahA jamAlI tahA raheNaM niggate jAva dhammo kahio rAyaparisA gayA, tate NaM se subAhukumAre // 90 // 1 'taheba'tti yathA mahAbalasyetyarthaH, 'paMcasaio dAo'ci 'paMcasayAI hirannakoDINaM paMcasayAI suvaNNakoDINaM' ityAdi dAnaM vAcyam, iha yAvatkaraNAdevaM dRzyaM-- 'tae NaM subAhukumAre egamegAe bhAriyAe egamegaM hiraNNakoDiM dalavaI' ityAdi vAcyaM yAvat 'annaM ca vipulaM dhaNakaNagarayaNamaNimottiya saMkha silappavAlamAiyaM dalayati, tae NaM se subAhukumAretti, 'upi pAsAyavaragae prAsAdavarasya uparisthita ityarthaH, 'phuTTa' iha yAvatkaraNAdidaM dRzyaM - 'kuTTamANehiM muiMgamatthae hiM' sphuTadbhirmRdaGgamukhapuTai ratira bhasAsphAlanAdityarthaH, 'varataruNI saMpa uttehiM' barataruNIsaMprayuktaH 'battIsaibaddhehiM nADaehiM dvAtriMzadbhirmatinibadvaiH dvAtriMzatpAtranivaddhairiyanye 'ubagajamANe uvalAlimANe mANussara kAmabhoge paJcazurabhavamANe'tti, 'jahA kUNie 'ci yathA aupapAtike koNikarAja bhagavadvandanAya nirgacchan varNita evamayamapi varNayitavya iti bhAvaH / 'subAhUvi jahA jamAli tahA raheNa niggau'tti, ayamartha:-yena bhagavatIvarNitaprakAreNa jamAlI bhagavadbhAgineyo bhagavadvandanAya rathena nirgato'yamapi tenaiva prakAreNa nirgata iti iha yAvatkaraNAdidaM dRzyaM-'samaNassa bhagavao mahAvIrassa chattAicchacaM paDAgAipaDAgaM vijJAcAraNe jaMbhae ya deve ovayamANe uppayamANe ya pAsati pAsitA rahAbho pacoruhai 2 tA samaNaM bhagavaM mahAvIraM baMdai namasai vaMdittA narmasittA' Education International For Park Use Only ~ 119~ 1 subAhU dhyayanaM sU0 33 // 90 // Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) prata sUtrAMka [33] dIpa anukrama [35-37] "vipAkazruta" - aMgasUtra - 11 ( mUlaM + vRtti:) zrutaskaMdhaH [2], adhyayanaM [1] mUlaM [33] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRttiH samaNassa bhagavao0 aMtie dhammaM socA nisamma tuTTe uTThAe udveti jAva evaM vayAsI saddahAmi NaM bhaMte! niggaMdhaM pAvayaNaM jahA NaM devANupiyANaM aMtie bahave rAIsara jAva no khalu aharaNaM devApiyANaM aMtie0 paMcaaNubvaiyaM sattasikkhAvaiyaM giridhammaM parivajjAmi, ahAsuhaM mA paDibaMdhaM kareha, tate NaM se subAha samaNassa paMcANubvayaM sattasikkhAvaiyaM gihidhammaM paDivajati 2 tameva0 durUhati jAmeva0 teNaM kAleNaM teNaM sa0 jeTThe aMtevAsI iMdabhUI jAva evaM vayAsI - aho NaM bhaMte! subAhukumAre rahe irUve kaMte kaMtarUve pie 2 ''ti tuTTe atIva dRSTaH 'uTTAe'tti uThAe uTThei, daha yAvatkaraNAt idaM dRzyaM - 'uTTittA samaNaM bhagavaM mahAvIraM baMdai narmasada vaMdittA narmasittA 'sahAmi NaM bhaMte! nirmArtha ityAdi yatsUtrapustake dRzyate tadvakSyamANavAkyAnusAreNAvagantavyaM, tathAhi 'sadahAmi NaM bhaMte! nimmAMthaM pAvayaNaM pattiyAmi NaM bhaMte! niggaMthaM pAvayaNaM devANuppiyANaM aMtie bahave rAIsaratalavaramArDa biyakoTuMbiya se DisatyabAhapahiyao muMDe bhavittA AgArAo aNagAriyaM pavjayaMti no khalu ahaM tahA saMcArami paJJaittae, ahannaM devANuppiyANaM aMtie paMcANuiyaM sattasiksvAvayaM gihidhammaM paDivajjAmi, ahAmuhaM devAliyA ! mA paDibaMdha kareha'ti bhagavadvacanaM, 'tameva' idamevaM dRzyaM - 'tameva cAuraghaMTaM AsarahaM', 'jAmeva' ityAdi tvevaM dRzyaM 'jAmeva disaM pAunbhUte tAmeva disiM paDigae'ti / 'iMdabhUI' ityatra yAvatkaraNAt 'nAmaM aNagAre goyamagotteNa mityAdi dRzyaM, 'iTThe'tti iSyate itISTaH sa ca tatkRtavivakSitakRtyApekSayA'pi syAdityAha - iSTarUpaH iSTasvarUpa ityarthaH iSTaH iSTarUpo vA kAraNavazAdapi syAt ityAda-kAntaH- kamanIyaH kAntarUpaH - kamanIyasvarUpaH, zobhanaH zobhanakhabhAvazcetyarthaH evaMvidhaH kazcit karmadoSAtpareSAM prItiM notpAdayedityata Aha- priya:- premotpAdakaH priyarUpaH- zrItakA risvarUpaH evaMvidhava lokarUDhito'pi syAdityata Aha-manojJaH manasA - antaH saMvedanena zobhanatayA jJAyata iti manojJaH evaM manojJarUpaH evaMvidhazcaikadA'pi svAdityata Aha Education International For Park Use Only ~ 120~ Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) prata sUtrAMka [33] dIpa anukrama [35-37] "vipAkazruta" - aMgasUtra - 11 ( mUlaM + vRttiH) zrutaskaMdhaH [2], adhyayanaM [1] mUlaM [33] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRttiH vipAke zruta0 2 // 91 // 4 maNune 2 maiNAme 2 some 2 subhage 2 piyadaMsaNe surUve, bahujaNassavi ya NaM bhaMte! subAhukumAre iTThe 5 some - 4 sAhujaNassavi ya NaM bhaMte! subAhukumAre iTThe iharUve 5 jAva surUve subAhuNA bhaMte! kumAreNaM ImA eyArUvA | urAlA mANussariddhI kinnA laddhA kiNNA pattA kiNNA abhisamannAgayA ke vA esa Asi pucbabhave 1, evaM khalu goyamA ! teNaM kAleNaM teNaM sama0 iheva jaMbuddIve dIve bhArahe vAse hatthaNAure NAmaM nagare hotthA riddha0 tastha NaM hatthiNAure nagare sumuhe nAmaM gAhAbaI parivasaha ahe, teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM dhammaghosA Eucation International 1 'maNAmeti manasA amyate--gamyate punaH punaH saMsmaraNato yaH sa mano'maH, evaM mano'marUpaH, etadeva prapaJcayannAha - 'some 'ti araudraH subhago-balabhaH 'piyadaMsaNe 'ti premajanakAkAraH, kimuktaM bhavati ? - 'surUve 'ti zobhanAkAra: sukhabhAvazceti, evaMvidhacaikajanApekSayA'pi svAdisata Aha-- 'bahujaNassavI tyAdi, evaMvidhazca prAkRtajanApekSayA'pi syAdityata Aha- 'sAhujaNasavItyAdi / 2 'imA eyArUvatti iyaM pratyakSA etadrUpA-upalabhyamAnasvarUpaiva, akRtrimetyarthaH 'kiNNA laddhati kena hetunopArjitA, 'kinnA patta'tti kena hetunA prAptA upArjitA satI prAptimupagatA, 'kiNNA abhisamannAgaya'tti prAptA'pi satI kena hetunA Abhimukhyena sAGgayena ca upArjanasya ca pazcAddhogyatAmupagateti / 'ko vA esa Asi pubvabhave' iha yAvatkaraNAdidaM dRzyaM - 'kiMnAmae vA kiMvA gopaNaM kayaraMsi vA gAmaMsi vA sannivesaMsi vA kiMvA davA kiMvA bhocA kiM vA samAyaritA kassa vA tahArUvassa samaNassa vA mAddaNassa // 91 // vA aMtite egamaci AyariyaM suvayaNaM socA nisamma subAhuNA kumAreNa imA eyAruvA urAlA mANussiDI laddhA pattA abhisamannAgaya ci / subAhukumArasya pUrvabhava: -- "sumukha" evaM sumukhasya dharma-ArAdhanA For Pasta Use Only suvAha ~ 121 ~ dhyayanaM sU0 33 Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) zrutaskaMdha: [2], ------------------------ adhyayanaM [1] ----------------- mUlaM [33] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka [33] dIpa anukrama [35-37] RECAKACE MNAma therA jAtisaMpannA jAva paMcahi samaNasaehiM saddhiM saMparivuDA pubvANupuci caramANA gAmANugAmaM dahajamANA jeNeva hasthiNAure Nagare jeNeva sahasaMbavaNe ujANe teNeva uvAgacchaha 2sA ahApaDirUvaM uggh| urigaNDitANaM saMjameNaM tavasA appANaM bhAvemANA viharanti, teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM dhammaghosANaM the rANaM aMtevAsI sudatte NAma aNagAre urAle jAva lasse mAsaMmAseNaM khamamANe viharati, tase sudatte aNajagAre mAsakkhamaNapAraNagaMsi paDhamAe porisIe sajjhAyaM karetijahA goyamasAmI taheva dhammaghose (sudhamme) dhere |Apucchati jAva aDamANe sumuhassa gAhAvatissa gehe aNuppaviTe, tae NaM se sumuhe gAhAvatI sudattaM aNagAraM ejamANaM pAsati 2ttA hahatuTTe AsaNAto abbhuTTeti 2 pAyapIDhAo paJcokahati 2 pAuyAto omu. yati 2 egasADiyaM uttarAsaMgaM kareti 2 sudattaM aNagAraM sattaTTha payAI aNugacchati 2ttA tikkhutto AyA-16 hiNapayAhiNaM karei 2ttA baMdati NamaMsati 2 jeNeva bhattaghare teNeva uvAgacchati 2ttA sayahattheNaM viuleNaM 1 'jAisaMpannA' ida yAvatkaraNAdidaM dRzya-'kulasaMpannA valasaMpannA, evaM viNayaNANadasaNacarittalajAlAghavasaMpannA ovaMsI hai teyasI vaccaMsI jasaMsI'tyAdi / 'duijati gAmANugAma dUijjamANA' iti dRzya, dravanto-cchanta ityarthaH / 2 'jahA goyamasAmI'ti dvitIyAdhyayace darzitagautamasvAmimikSAcaryAnyAyenAyamapi mikSATanasAmAcArI prayujhe ityarthaH / 3 'suhamme thereti dharmaghoSasthavirAnityarthaH, dharmazabdasAmyAcchabdadvayasvApyekArthatvAt , ~ 122 ~ Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) prata sUtrAMka [33] dIpa anukrama [35-37] vipAke zruta0 // 92 // "vipAkazruta" - aMgasUtra - 11 ( mUlaM + vRttiH) zrutaskaMdhaH [2], adhyayanaM [1] mUlaM [33] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra - [ 11 ], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRttiH asaNapANeNaM 4 paMDilA bhessAmIti tuTThe, tate NaM tassa sumuhassa gAhAvaissa teNaM dRSvasudveNaM [dAyagasudveNaM [paDigAhagasuddheNaM] tiviheNaM tikaraNasuddheNaM sudatte aNagAre paDilAbhie samANe saMsAre parintIkate maNussA ute nibaddhe gehaMsi ya se imAI paMca divvAI pAunbhUyAI taM vasuhArA buTThA dasaddhavanne kusume nivAtite celakkheve kae AhayAo devaduduhIo aMtarAvi ya NaM AkAse aho dAnamaho dAnaM puDhe yahatthiNAure siMghADaga | jAva pahesu bahujaNo annamannassa evaM Aikkhati 4-gheNe NaM devaannuppie| sumuhe gAhAvaI 5 [ sukayapunne 1 'paDilAbhissAmIti tuTTe' idaM draSTavyaM 'paDilA memANevi tuTThe paDilA mivi tuTThe 'ti / 'tassa suhamma (muha ) ssa'tti vibhatipariNAmAt 'tena suhume (mudde) ne 'ti draSTavyaM teneti azanAdidAnena, 'dacya suddheNaM' vi dravyataH zuddhena prAzukAdinetyarthaH ihAnyadapi 'gAhagasudveNaM dAyagasudveNaM'ti dRzyaM tatra grAhakazuddhaM yatra grahItA cAritraguNayuktaH dAvakazuddhaM tu yatra dAtA audAryAdiguNAnvitaH ata evAha-- 'tiviheNaM'ti uktalakSaNaprakAratrayayukteneti 'tikaraNasuddheNaM'ti manovAkkAya lakSaNakaraNatrayasya dAyakasambandhino vizuddhayetyarthaH, 'evaM Aikkhaiti sAmAnyenAcaSTe, iha cAnyadapi padatrayaM draSTavyam 'evaM bhAsai'tti vizeSata AcaSTe 'evaM pannaveti evaM parUbeti' etaca pUrvokarUpapadadvayasyaiva krameNa vyAkhyApanArtha padadvayamavagantavyam, athavA AkhyAtIti tathaiva bhASate tu vyaktavacanaiH prajJApayatIti yuktinirbodhayati prarUpayati tu bhedataH kathayatIti / 2 'dhanne NaM devANupiyA ! suhume (mudde) gAhAvaI' ityatra yAvatkaraNAdidaM dRzyaM "pune NaM devANupiyA ! sumuhe gAhAvaI evaM kayatthe NaM kayalakkhaNe NaM suddhe NaM suhumarasa (muhassa) gAhAvaissa jammajIbiyaphale jassa NaM imA eyArUbA urAlA mANussaddhI uddhA pattA abhisamannAgaya'tti 'taM ghanne NaM devANuppiyA! suhune gAhAvaI evaM kayatthe NaM' ityAdi pUrvapradarzi tameveha padapaJcakaM nigamanatayA'vaseyam / Education Internation For Parts Only ~ 123~ 11 subAhudhyayanaM sU0 33 // 92 // waryru Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) prata sUtrAMka [33] dIpa anukrama [35-37] "vipAkazruta" - aMgasUtra - 11 ( mUlaM + vRttiH) zrutaskaMdhaH [2], adhyayanaM [1] mUlaM [33] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra - [ 11 ], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRttiH kalakkhaNe muladve NaM maNussajamme sukayattha ] jAva taM dhanne NaM devANuppiyA! sumuhe gAhAvaI / tate gaM se | sumuhe gAhAbaI pahuI bAsasatAI AuyaM pAlaittA kAlamAse kAlaM kiyA iheva hatthisIse nagare adINasatussa ranno dhAraNIe devIe kucchisi puttattAe ubavanne, tate NaM sA dhAraNI devI sayaNijvaMsi suttajAgarA 2 ohIramANI 2 taheva sIhaM pAsati sesaM taM caiva jAva upiM pAsAe viharati, taM evaM khalu goyamA ! subAhuNA imA eyAvA mANussariddhI laddhA pattA abhisamannAgayA, pabhU NaM bhaMte! subAhukumAre devANupiyANaM aMtie muMDe bhavittA agArAo aNagAriyaM pavvatae ?, haMtA panU, tate NaM se bhagavaM goyame samaNaM bhagavaM0 vaMdati nama'sati 2 saMjameNaM tavasA appANaM bhAvemANe viharati, tate NaM se samaNe bhagavaM mahAvIre annayA kayAi hUtthisIsAo NagarAo puSphagaujjANAo kathavaNamAlajakkhAyayaNAo paDiNikkhamati 2tA bahiyA jaNavayavihAraM viharati, tate NaM se subAhukumAre samaNovAsae jAte abhigayajIvAjIve jAva paDilA bhemANe viharati / tate NaM se subAhukumAre annayA kayAI cAudasamuddipuNNamAsiNIsu jeNeva posahasAlA teNeva uvAgacchati 2 tA posahasAlaM pamajati 2 sA uccArapAsavaNabhUmiM paDilehati 2ttA dambhasaMdhAragaM saMgharati 2 dambhasaMdhAraM durUhai duruhittA aTTamabhattaM pariNhai pagiNhettA posahasAlAe posahite aTTamabhattie posahaM 1 'abhigayajIvAjI' se aartNAt 'sarayapAve' ityAdikam 'ahApaDigAhipahiM taMbokammehiM appANaM bhAvemANe viharaha' etaduktaM dRzyam / 2 ' cA uddasamuddipuNNamAsiNIsu'ti anoddiSTA- amAvAsyA / Education International For Pernal Use Only ~ 124~ Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) zrutaskaMdha: [2], ------------------------ adhyayanaM [1] ----------------- mUlaM [33] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka [33] vipAke 4|paDijAgaramANe viharati, tae NaM tassa muvAhussa kumArassa pubbaratAvarattakAlasamayaMsi dhmmjaagriyaa| zruta02 jAgaramANassa imeyArUce abhasthie 5 ghaNNA NaM te gAmAgaraNagarajAva sannisA jattha NaM samaNe bhagavaM| dhyayana mahAvIre jAva viharati, dhannA NaM te rAIsaratalavara je NaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtie muMDA jAya sU0 33 // 13 // pabvayaMti, dhanA NaM te rAIsaratalavara je NaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtie paMcANubvaiyaM jAva gihidadhamma paDivajaMti, dhannA gaM te rAIsara jAva je NaM samaNassa bhagavao mahAvIrassa aMtie dhamma suNeti, tara jati NaM samaNe bhagavaM mahAvIre puvANupuci caramANe gAmANugAmaM dUijjamANe ihamAgacchinA jAva viharijA tate NaM ahaM samaNassa bhagavato aMtie muMDe bhavittA jAva pabvaejA, tate NaM samaNe bhagavaM mhaaviire| hai subAhussa kumArassa imaM eyArUvaM ajjhasthirya jAva viyANittA (bbANupurdiba jAva dUijamANe jeNeva hasthi-12 sIse Nagare jeNeva pupphagaujANe jeNeva kayavaNamAlapiyassa jakkhassa jakkhAyayaNe teNeva uvAgacchaha uvAga/cchittA ahApaDirUvaM uggahaM giNihattA saMjameNaM tavasA appANaM bhAvamANe viharati parisA rAyA niggyaa| | 1'gAmAgara' iha yAvatkaraNAt 'nagarakabbaDamaDaMbakheDadoNamuhapaTTaNanigamaAsamasaMvAhasannivesA' iti dRzyam / 2 'rAIsara' ihaivaM dRshy-raaiisrtlvrmaaddNbiykoddhuNbiyseddistyvaahpbhiyotti| 3 'muMDA' iha yAvatkaraNAdidaM dRzya-bhavittA agArAo // 9 aNagAriya'ti / 4'puvANupuci' iha yAvatkaraNAdidaM dRzya-paramANe gAmANugAmati / +BACCASTACTREAK dIpa anukrama [35-37] lA ~ 125~ Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRtti:) (11) zrutaskaMdha: [2], ------------------------ adhya yanaM [1] ---------------------------- mUlaM [33] muni dIparatnasAgareNa saMkalita...........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka [33] dIpa anukrama [35-37] tate NaM tassa suvAhuyassa kumAra0taM mahayA jahA paDhamaM tahA niggao dhammo kahio parisA rAyA paDigayA. tate NaM se subAhukumAre samaNassa bhagavato mahAvIrassa aMtie dhamma socA nisamma hatuTTa jahA mehe tahA ammApiyaro Apucchati NikkhamaNAbhiseyo taheva jAva aNagAre jAte Iriyosamie jAva baMbhayArI, tate gaM se subAhu aNagAre samaNassa bhagavao mahAvIrassa tahArUvANaM therANaM aMtie sAmAiyamAjhyAI ekkArasa aM-12 gAI ahijvati 2bahUhiM cautthachaTThahama0 tavovihANehiM appANaM bhAvitA bahUI vAsAI sAmanapariyAgaM pAu|NittA mAsiyAe saMlehaNAe appANaM jhUsittA sahi bhattAI aNasaNAe chedittA AloiyapaDikaMte samAhipatte kAlamAse kAlaM kicA sohamme kappe devattAe uvavanne, se gaM tato devalogAo AukkhaeNaM bhavakkhaeNaM| ThiikkhaeNaM aNaMtaraM cayaM caittA mANussaM viggahaM labhihida 2 kevalaM bohiM bujjhihiti 2 tahArUvANaM gherANaM| 1'jahA paDhamati yahavAdhyayane prathamaM jamAlInidarzanena nirgato'yamuktastathA dvitIyanirgame'yaM nagarAdvinirgata iti vAcyam , | ubhavatra samAno varNakagrantha iti bhaavH| 2 'IriyAsamie' ityatra yAvatkaraNAvidaM dRzya-bhAsAsamie 4 evaM maNagutte 3 guttidie | guttatti-gutavaMbhayArI / 3 'AukkhaeNati AyuHkarmadravyanirjaraNena 'bhavakkhaeNa'ti devagativandhanadevagatyAdikarmadravyanirjaraNena | 'ThiikkhaeNa'ti AyuSkAdikamathitivigamena 'aNaMtaraM cayaM cAisa'ci devasambandhinaM dehaM tvakvetyarthaH, athavA'nantaraM-AyuHkSayAdhanantaraM cyavanaM 'caitta'tti vyutvA / C40GADE ~ 126~ Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) prata sUtrAMka [33] dIpa anukrama [35-37] "vipAkazruta" - aMgasUtra - 11 ( mUlaM + vRtti:) zrutaskaMdhaH [2], adhyayanaM [1] mUlaM [33] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRttiH vipAke aMtie muMDe jAva patravaissati, se NaM tastha bahaI vAsAI sAmaNNaM pANihida AlohayapaDite samAhi0 zruta0 27 kAlagate saNakumAre kappe devatAe ubavanne, se NaM tAo devaloyAo tato mANussaM pavvajjA vaMbhaloe mANussaM tato mahAsukke tato mANussaM ANate deve tato mANussaM tato AraNe deve tato mANussaM saJcaTTasiddhe, se NaM tato anaMtaraM uSvahittA mahAvidehe vAse jAva aDDAI jahA daDapanne sijjhihiti, evaM khalu jaMbU ! samaNeNaM jAva saMpatteNaM suvivAgANaM paDhamassa ajjhayaNassa ayamaTThe pannatte ( sU0 33) // iti paDhamaM ajjhayaNaM sammattaM // 1 // // 94 // ferrea NaM ukkhebo--evaM khalu jaMbU / teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM usabhapure Nagare thUbhakaraMDaujjANe dhanno jakkho ghaNAvaho rAyA sarassaI devI sumiNadaMsaNaM kahaNaM jammaNaM vAlattaNaM kalAo ya jubbaNe pANiggaNaM dAo pAsAda0 bhogA ya jahA subAhuyassa navaraM bhaddanaMdI kumAre siridevIpAmokkhANaM paMcasayA sAmIsamosaraNaM sAvagadhammaM pubbabhavapucchA mahAvidehe vAse puMDarIkiNI nagarI vijayate kumAre jugavAha tisthayare paDilAbhie mANussAe nibaddhe ihaM uppanne sesaM jahA subAhuyassa jAva mahAvidehe vAse sijjhihiti bujjhihiti muvihiti parinivyAhiti savvadukkhANamaMtaM karehiti // vitiyaM ajjhayaNaM sammattaM // 2 // tacassa 1 'mahAvidehe' iha yAvatkaraNAt 'vAse jAI imAI kulAI bhavaMti - aDhAI dittAI aparibhUyAI' ityAdi dRzyamiti // dvitIyazrutaskandhaprathamAdhyayanasya vivaraNa subAhoH rAjarSeH // 1 // ucation atra prathamaM adhyayanaM parisamAptaM atha dvitiyam adhyayanaM "bhadranandI" ArabdhaH evaM parisamAptaH For Penal Use Only ~ 127 ~ 2 bhadrana ndyAdyadhya. sU0 34 // 94 // Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) "vipAkazruta" - aMgasUtra-11 (mUlaM+vRttiH ) zrutaskaMdha: [2], ----------------------- adhyayana [2-10] ---------------------- mUla [34] muni dIparatnasAgareNa saMkalita.........AgamasUtra - [11], aMga sUtra - [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRtti: prata sUtrAMka [34] OMOMOMraOMnAmA ukkhevo, vIrapuraM NagaraM maNorama ujANaM vIrakaNhamitte rAyA sirI devI sujAe kumAre valasirIpAmokkhA paMca-1 sayakannA sAmIsamosaraNaM pubbabhavapucchA usuyAre nayare usabhadatte gAhAvaI puSphadatte aNagAre paDilAbhemagussAue nibaddhe iha uppanne jAca mahAvidehe vAse sijjhihiti // suhavivAge taiyaM ajjhayaNaM sammattaM // 3 // cotthassa ukkhevo-vijayapuraM NagaraM gaMdaNavaNaM [maNoramaM] ujANaM asogo jakkho vAsavadatte rAyA kaNhA devI suvAsave kumAre bhaddApAmokkhANaM paMcasayA jAva punvabhave kosaMbI NagarI dhaNapAle rAyA besamaNabhadde aNagAre paDilAbhite iha jAva siddhe // cotthaM ajjhayaNaM sammattaM // 4 // paMcamassa ukkhevao-sogaMdhiyA mANagarI nIlAsoe ujANe sukAlo jakkho appaDihao rAyA sukannA devI mahacaMde kumAre tassa arahadattA bhAriyA jiNadAso putto titthayarAgamaNaM jiNadAsapubvabhavo majjhamiyA NagarI meharaho rAyA sudhamme aNagAre paDilAbhie jAva siddhe / / paMcamaM ajjhayaNaM sammattaM // 5 // chaTThassa ukkhevao-kaNagapuraM Nagara seyAsoyaM ujjANaM vIrabhado jakkho piyacaMdo rAyA subhadA devI besamaNe kumAre juvarAyA sirIdevIpA-12 mokkhA paMcasayA kannA pANiggahaNaM titthayarAgamaNaM dhanavatI juvarAyAputte jAva pubvabhavo maNivayA nagarI |mitto rAyA saMbhUtivijae aNagAre paDilAbhite jAva siddhe // chaThaM ajjhayaNaM sammattaM // 6 // sattamassa ukkhevo, mahApuraM NagaraM rattAsogaM ujANaM rattapAo jakkho bale rAyA subhaddA devI mahabbale kumAre rattavaIpAmokkhAo paMcasayA kakSA pANiggahaNaM tisthayarAgamaNaM jAva pubvabhavo maNipuraM NagaraM NAgadatte gAhAvatI || 55555 dIpa anukrama [38-47] anu.18 Heluneurary.orm atha tRtIyaM adhyayanAt Arabhya dazamaM adhyayanaM paryantAni aSTa-adhyayanAni atra parikathayatAni ~ 128~ Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) prata sUtrAMka [34] dIpa anukrama [38-47] "vipAkazruta" - aMgasUtra - 11 ( mUlaM + vRtti:) zrutaskaMdha : [2], adhyayanaM [2-10] mUlaM [34] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra - [11], aMga sUtra [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRttiH vipAke zruta0 2 / / 95 / / iMdapure aNagAre paDilAbhite jAva siddhe / sattamaM ajjhayaNaM sammantaM ||7|| aTTamassa ukkhevo-sughosaM nagaraM devaramaNaM ujjANaM vIraseNo jakkho akSuNNo rAyA tattavatI devI bhaddanaMdI kumAre sirIdevIpAmokkhA paMcasayA jAva puSvabhave mahAghose nagare dhammaghose gAhAvatI dhammasIhe aNagAre paDilAbhie jAba siddhe // aTTamaM ajjhayaNaM sammantaM // 8 // Navamassa uklevo-caMpA NagarI punnabhadde ujjANe punnabhaddo jakkho datte rAyA ratavaI devI mahacaMde kumAre jabarAyA sirikaMtApAyokkhANaM paMcasayA kannA jAva pubbabhavo tiginchI nagarI jiyasattU rAyA dhammavIriye aNagAre paDilAbhie jAva siddhe // navamaM ajjhayaNaM sammattaM // 9 // jati NaM dasamassa ukkhevo, evaM khalu jaMbU / teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM sAyeyaM NAme nagare hotthA uttarakuruujjANe pAsamio jakkho misanaMdI rAyA sirikaMtA devI varadatte kumAre varaseNapAmokkhA NaM paMca devIsayA titthayarAgamaNaM sAvagadhammaM puSvabhavo pucchA manussAue nibaddhe sataduvAre nagare vimalavAhaNe rAyA dhammarucinAmaM aNagAraM ejamANaM pAsati 2 paDilAbhite samANe maNussAune nibaddhe ihaM uppanne sesaM jahA sudhAyarasa kumArassa ciMtA jAva pavvajjA kappaMtario jAva savvahasiddhe tato mahAvidehe jahA daDhapanno jAba sijjhahiti bujjhihiti0 savvadukkhANamaMtaM kareti // evaM khalu jaMbU ! samaNeNaM bhagavayA mahAvIreNaM jAva saMpatteNaM suha| vivAgANaM dasamassa ajjhayaNassa ayamaTThe pannatte, sevaM bhaMte! sevaM bhaMte! / suhavivAgA (sU0 34) ekkArasamaM aMgaM sammattaM // 10 // namo suyadevayAe- vivAgasuyassa do suyakkhaMdhA duhavivAgo ya suhavivAgo ya, tattha Education Internation For Park Use Only atha tRtIyaM adhyayanAt Arabhya dazamaM adhyayanaM paryantAni aSTa- adhyayanAni atra parikathayatAni atra dvitiy-zrutaskandhaH parisamAptaH ~ 129~ 2 zruta skaMdhaH sU0 34 // 95 // Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (11) prata sUtrAMka [34] dIpa anukrama [38-47] "vipAkazruta" - aMgasUtra - 11 ( mUlaM + vRtti:) adhyayanaM [2-10] zrutaskaMdha : [2], mUlaM [34] muni dIparatnasAgareNa saMkalita AgamasUtra - [11], aMga sUtra [11] "vipAkazruta" mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRttiH duhavivAge dasa ajjhayaNA ekasaragA dasasu ceSa divasesu uddisijjaMti, evaM suhavivAgovi, sesaM jahA AyArassa || iti ekArasamaM aMgaM sammattaM // 11 // granthAnaM 1250 // 1 evamuttarANi navApyanugantavyAnIti // samAptaM vipAkazrutAkhyaikAdazAGgapradezavivaraNaM // ihAnuyoge yavayuktamuktaM, taddhIdhanA drAk prishodhyntu| nopekSaNaM yutimadatra yena, jinAgame bhaktiparAyaNAnAm // 1 // kRtiriyaM saMvipramunijanapradhAna zrIjinezvarAcAryacaraNakamalaca bhvarIkakalpasya zrImadabhayadevAcAryasyeti // pranthAnaM 900 // zrIrastu // San Educational // iti zrImadabhayadevAcAryavihitavivaraNayutA vipAkadazA gatAH samAptim // Fit Pessoal & Private Use munizrI dIparatnasAgareNa punaH saMpAdita: (AgamasUtra 11) "vipAkazruta" parisamAptaH ~ 130~ Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namo namo nimmaladaMsaNassa pUjya AnaMda-kSamA-lalita-suzIla-sudharmasAgara gurUbhyo namaH pUjya AgamodhdhAraka AcArya zrI sAgarAnaMdasUrIzvareNa saMzodhita: sNpaaditshc| 'vipAka(zrutAGga)sUtra" |mUlaM evaM abhayadevasUri-racita vRttiH] | (kiMcit vaiziSThyaM samarpitena saha) muni dIparatnasAgareNa puna: saMkalita: "vipAkazruta" mUlaM evaM vRtti:" nAmeNa parisamApta: Remember it's a Net Publications of 'jain_e_library's! ~131~