Book Title: Siddhhem Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 03
Author(s): Mayurkalashreeji
Publisher: Labh Kanchan Lavanya Aradhan Bhuvan
View full book text
________________
૧૩૫
વિવેચન - વિપ્રવૃps તમ્ અથવા વીનામ્ (fr) નમ્ - વિણતમ્ =
દૂરનું સ્થળ અથવા પક્ષીઓનું સ્થળ. કુત્સિત થતમ અથવા ઃ (શવ્યાં) થતમ્ - શુકનમ્ = ખરાબ
સ્થળ.
શમીનાં થમ્ - શનિષ્ઠતમ્ = શમીવૃક્ષનું સ્થળ.
ૌષ્યિો .. ૨-૪-૧૯ થી રહી અને થાપો... ૨-૪-૯૯ થી હ્રસ્વ. • પતિ પત્નમ્ - પરિઝનમ્ = ચારે બાજુનું સ્થળ.
અહીં ચારેમાં આ સૂત્રથી { નો ૬ અને વ સ્ય ... ૧-૩-૬૦થી ૬ ના યોગમાં ૬ નાં રૂ થયો છે. વિઝન વગેરે શબ્દોના ગ્રહણથી “ના” નો અધિકાર અટકી ગયો છે અને ઉત્તરસૂત્રમાં “a” શબ્દનું ગ્રહણ છે તેથી ત્યાં પણ “નાનિ"નો અધિકાર નહીં ચાલે.
પેરે -રૂ-૨૨ અર્થ:- “ગોત્ર” અર્થ વાચ્ય હોતે છતે સમાસમાં જ શબ્દથી પર રહેલાં થતા
શબ્દના નો થાય છે. • વિવેચન - ગવૃત્ત ય લ: – પિકતમ્ = સંજ્ઞાવિશેષ = તે
નામના એક ઋષિ. આ સૂત્રથી સ નો ૬ થયો, તવણ...૧-૩-૬૦ થી ૬ ના યોગમાં નો રૂ થયો છે. લોકમાં આદ્યપુરૂષો અપત્ય પરંપરાને પ્રવર્તાવનારા છે એટલે જેના નામ વડે અપત્ય સંતતિ વ્યપદેશને પામે છે તે ગોત્રપુરૂષો કહેવાય છે. ગો-બ્લા-ડડબ્દ-સવ્યા-૦૫-દિ-ત્તિ-મૂનિ -શેતુ-શg
મિક-મણિપુનિવહિંપમે-વિવે-સ્થા ૨-૩-૨૦ અર્થ -નો, સવા, માણ્વ, સવ્ય, અપ કિ, ત્રિ, ભૂમિ, ન, શેવું, રાહુ, કુ,
અ સ, પુ િવહિં પર અને વિવિ શબ્દોથી પર રહેલાં શ
શબ્દના સ્ નો ૬ થાય છે. સૂત્રસમાસ :- જોશ મખ્વાશ નાખ્ય% સવ્યગ્ર અગ્નિ દિશ ત્રિશ ભૂમિશ્ચ નિશ્ચ