Book Title: Siddhhem Shabdanushasan Laghuvrutti Vivran Part 03
Author(s): Mayurkalashreeji
Publisher: Labh Kanchan Lavanya Aradhan Bhuvan

Previous | Next

Page 262
________________ ર૫૧ પાણિની માં માવા એ પ્રમાણે ઇચ્છતાં નથી. કેટલાંક ધવયોગમાં આવી, માતુના અને ૩૫ળાયા પણ ઇચ્છે છે તેથી હ પ્રત્યય પણ વિકલ્પ થાય છે એમ માને છે. सूर्याद् देवतायां वा २-४-६४ અર્થ – ધવવાચક સંબંધી સ્ત્રીલિંગમાં વર્તતાં દેવતાવાચક સૂર્ય શબ્દથી પ્રત્યય વિકલ્પ થાય છે અને સી નાં યોગમાં અને માન આગમ થાય છે. વિવેચન – સૂર્યરા માર્યા – સૂર્યાળી, સૂર્યા = સૂર્ય દેવ જાતિની સ્ત્રી. અહીં દેવતાવાચક, ધવવાચક એવા સૂર્ય નામને આ સૂત્રથી પ્રત્યય વિકલ્પ લાગ્યો. જ્યારે ફ્રી પ્રત્યય લાગ્યો ત્યારે તેના યોગમાં અને માન આગમ થયો અને ફી ના વિકલ્પપક્ષમાં માત્ ૨-૪–૧૮ થી મા પ્રત્યય લાગ્યો છે. તેવતાથતિ વિન્મ? માનુષી પૂરી = સૂર્યની મનુષ્ય જાતિની સ્ત્રી. કુંતી.) સૂર્યસ્થ કાર્યા - સૂી. અહીં સૂર્ય શબ્દ દેવતાવાચક નથી. પણ ધવવાચક છે તેથી આ સૂત્રથી હી પ્રત્યય ન થતાં થવા. ર-૪–૫૯ થી ડી પ્રત્યય થયો. સૂર્યા.... ર–૪–૮૯ થી સૂર્ય ના યુ નો લોપ થયો અને ડી લાગતાં બચ... ૨-૪-૮૬ થી નો લોપ થવાથી સૂકી – સૂરી શબ્દ બન્યો છે. यव-यवना-ऽरण्य-हिमाद् दोष लिप्युरु महत्त्वे २-४-६५ અર્થ -તોપ લિપિ, કર અને મહત્ત્વ અર્થમાં વર્તતાં અનુક્રમે યવ, યવન, ગરખ્ય અને હિમ શબ્દથી સ્ત્રીલિંગમાં હી પ્રત્યય થાય છે અને ફી નાં યોગમાં અન્ને માન આગમ થાય છે. સૂત્રસમાસ :- યવથ યવનગ્ન મરથ% ન% તેવાં સમાહ: – યવયવનાર વ્યહિમમ, તમ. (સમા. ઢ.) રોપ લિપિચ્છ રણ મહત્ત્વ તેષાં સમાણા: – તોતિયુરમહત્ત્વમ્, તમિ. (સમા. ઢ.) વિવેચન – દુષ્ટ યવ – થવાની = યવોના દોષરુપ રાલક નામનું દ્રવ્ય. • યવનાનાં રૂચમ્ – યવનાની = યવન દેશનાં યવનોની લિપિ.

Loading...

Page Navigation
1 ... 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310