________________
ર૫૧ પાણિની માં માવા એ પ્રમાણે ઇચ્છતાં નથી. કેટલાંક ધવયોગમાં આવી, માતુના અને ૩૫ળાયા પણ ઇચ્છે છે તેથી હ પ્રત્યય પણ વિકલ્પ થાય છે એમ માને છે.
सूर्याद् देवतायां वा २-४-६४ અર્થ – ધવવાચક સંબંધી સ્ત્રીલિંગમાં વર્તતાં દેવતાવાચક સૂર્ય શબ્દથી પ્રત્યય
વિકલ્પ થાય છે અને સી નાં યોગમાં અને માન આગમ થાય છે. વિવેચન – સૂર્યરા માર્યા – સૂર્યાળી, સૂર્યા = સૂર્ય દેવ જાતિની સ્ત્રી.
અહીં દેવતાવાચક, ધવવાચક એવા સૂર્ય નામને આ સૂત્રથી પ્રત્યય વિકલ્પ લાગ્યો. જ્યારે ફ્રી પ્રત્યય લાગ્યો ત્યારે તેના યોગમાં અને માન આગમ થયો અને ફી ના વિકલ્પપક્ષમાં માત્ ૨-૪–૧૮ થી મા પ્રત્યય લાગ્યો છે. તેવતાથતિ વિન્મ? માનુષી પૂરી = સૂર્યની મનુષ્ય જાતિની સ્ત્રી. કુંતી.) સૂર્યસ્થ કાર્યા - સૂી. અહીં સૂર્ય શબ્દ દેવતાવાચક નથી. પણ ધવવાચક છે તેથી આ સૂત્રથી હી પ્રત્યય ન થતાં થવા. ર-૪–૫૯ થી ડી પ્રત્યય થયો. સૂર્યા.... ર–૪–૮૯ થી સૂર્ય ના યુ નો લોપ થયો અને ડી લાગતાં બચ... ૨-૪-૮૬ થી નો લોપ થવાથી સૂકી – સૂરી શબ્દ બન્યો છે.
यव-यवना-ऽरण्य-हिमाद् दोष लिप्युरु महत्त्वे २-४-६५ અર્થ -તોપ લિપિ, કર અને મહત્ત્વ અર્થમાં વર્તતાં અનુક્રમે યવ, યવન, ગરખ્ય
અને હિમ શબ્દથી સ્ત્રીલિંગમાં હી પ્રત્યય થાય છે અને ફી નાં યોગમાં
અન્ને માન આગમ થાય છે. સૂત્રસમાસ :- યવથ યવનગ્ન મરથ% ન% તેવાં સમાહ: –
યવયવનાર વ્યહિમમ, તમ. (સમા. ઢ.) રોપ લિપિચ્છ રણ મહત્ત્વ
તેષાં સમાણા: – તોતિયુરમહત્ત્વમ્, તમિ. (સમા. ઢ.) વિવેચન – દુષ્ટ યવ – થવાની = યવોના દોષરુપ રાલક નામનું દ્રવ્ય. • યવનાનાં રૂચમ્ – યવનાની = યવન દેશનાં યવનોની લિપિ.
