________________
न प्रवेशः, विशेषगुणत्वेन घटत्वव्यापकतायास्तत्र प्रवेशेऽपि ।
सामान्यरूपेण व्यापकतायास्तदनन्तर्भावादिति न तादृशाश्रयाऽसिद्ध्य-M । संग्रहप्रसङ्ग इत्युच्यते,
સિદ્ધાન્તીઃ ગુણવઘંટ એ ઘટવાવચ્છેદેન જ બાધ બને. (બાધ સામાનાધિકરયેની A પ્રતિબંધક ન બને.) અર્થાત્ ઘટતાવચ્છેદન ગુણવત્વે બાધ = ગુણત્વાવચ્છેદન ૧. ઘટત્વવ્યાપકત્વ ઘટીભૂત.
આશ્રયસિદ્ધિઃ ઘટત્વસામાનાધિકરણ્યન ઘટતાવચ્છેદેન વા વિશેષગુણવત્ત્વરૂપ T બને=ઘટત્વસામાનાધિકરણ્યન વિશેષગુણત્યાવચ્છેદન ઘટત્વવ્યાપકત્વ ઘટકીભૂતમ્ | [ અહીં આપણે જોઈ શકીએ છીએ કે આશ્રયસિદ્ધિમાં વિશેષગુણવત્ત્વ એ ] આ ઘટવાવચ્છેદન ઘટત્વસામાનાધિકરણ્યન ઘટકભૂત છે પણ ગુણત્વ એ ઘટવાવચ્છેદેન છે - ઘટકીભૂત તો નથી જ. અર્થાત્ ગુણવાવચ્છેદન ઘટત્વવ્યાપકતા રૂપ બાધ તો છે વિશિષ્ટગુણત્વાવચ્છેદન ઘટત્વસામાના.રૂપ આશ્રયસિદ્ધિમાં ઘટક તરીકે નથી જ અને તેથી તે
અવ્યાપ્તિ સંભવતી નથી કેમકે વિશિષ્ટાન્તર તરીકે જે બાધ બન્યો તાદશ જે T બાધત્વાવચ્છિન્નાવિષયકપ્રતીતિવિષયતાવચ્છેદક આશ્રયાસિદ્ધિત્વ છે જ અને તેથી તે | વિશિષ્ટત્તરાઘટિત બની જતાં તેમાં લક્ષણ સંગતિ થઈ જ જાય છે.
गादाधरी : तदापि विशेषगुणाभाववान् द्वितीयक्षणावच्छिन्नो घटो। गुणसामान्याभाववानित्यादौ द्वितीयक्षणावच्छिन्ने घटे विशेषगुणवत्त्वरूपाश्रयासिद्धौ तदवच्छिन्ने घटे गुणवत्त्वरूपबाधप्रवेशस्यावश्यकत्वात्, लक्षणे च तत्संग्रहस्यावश्यकतया उक्तविशेषणदानानुपपत्तिः। - પૂર્વપક્ષઃ વારુ, તો અમે તમને આ જ સ્થળને થોડું ફેરવીને આપશું જ્યાં અવ્યાપ્તિ || દોષ દુર છે. વિશેષગુણાભાવવાનું દ્વિતીયાણાવચ્છિશો ઘટઃ (પક્ષ) J ગુણસામાન્યાભાવવાનું ઘટવાતું. અહી કાલાવચ્છેદન પક્ષ મૂક્યો છે. જ્યાં દેશ કે || બ કાલાવચ્છેદન બાધ હોય ત્યાં તે અવચ્છેદકાવચ્છેદન પ્રતિબંધક ન બને પણ એ મ સામાનાધિકરયેન જ બને. એ લક્ષ્યમાં રાખીને જ આવું સ્થળ પૂર્વપક્ષે લીધું છે. |
ગુણવદ્વિતીયક્ષણાવચ્છિન્નો ઘટઃ બાધ છે. વિશેષગુણવદ્વિતીયક્ષણાવચ્છિન્નો ઘટઃ 1 - સામાન્ય નિરુક્તિ - (૧૩) 3 0