Book Title: Samanya Nirukti
Author(s): Chandrashekharvijay
Publisher: Kamal Prakashan Trust

View full book text
Previous | Next

Page 228
________________ 1 પરે 4 (ગદાધર) : વચમાવવત્ વૃદ્ધિમત્ જ્ઞાનેચ્છાવિશિષ્ટ જ્ઞાન તે આહાર્ય આ બને. અને તદન્ય જ્ઞાન અનાહાર્ય બને, એમ અમે નથી કહેતાં. અર્થાત “અનાહાર્યબુદ્ધિ એ પ્રતિ’ પ્રતિબધ્ય કોટિમાં અનાહાર્યવં બાધકાલીનજ્ઞાનેચ્છાવિશિષ્ટાન્યત્વે અમે નથી કહેતાં. આ પણ હવે અમે ઉક્તાત્તિ દૂર કરવા “અનાહાર્યત્વ'નો ઉલ્લેખ ન કરતાં તેનું સંસર્ગમુદ્રયા # ભાન કરી લઈશું. જુઓ તે સંબંધ : - વહુન્યભાવવવિશેષ્યક વહિપ્રકારકજ્ઞાનવિષયણીચ્છાવદાત્મા. ઈચ્છાનો વિષય જ્ઞાન બને. ઈચ્છીયવિષયતા જ્ઞાનમાં રહે. ઈચ્છાનું વિશેષણ જ્ઞાન છે છે માટે તે અવચ્છેદક બને. જ્ઞાનમાં અવચ્છેદકતા રહે = ઈચ્છીયવિષયતાનિરૂપિતજ્ઞાન નિષ્ઠાવચ્છેદકતા : જ્ઞાનમાં વધ્યભાવવત્ વિશેષ્ય છે અને વહ્નિ પ્રકાર છેઃ ને વહુન્યભાવવમાં વિશે ખ્યતા છે. આ વિશેષ્યતાનો નિરૂપક જ્ઞાન છે. માટે ' નિરૂપકત્વસંબંધથી આ વિશેષ્યતા જ્ઞાનમાં જઈને રહે. એમ થતાં જ્ઞાન તાદેશવિશેષતાવત્ SP બને. એટલે વિશેષતા એ વિશેષણ બનતાં અવચ્છેદક બને. તેમાં આવતા રહે. આ | વિશેષ્યતાનિષ્ઠાવચ્છેદકતા ઉક્ત જ્ઞાનનિષ્ઠાવચ્છેદકતાથી નિરૂપિતા બને.=ત્રિરૂપિતા યા ! । निरूपकत्वसंबन्धावच्छिन्नविशेष्यता निष्ठावच्छेदकता - હવે વહુન્યભાવવતુમાં આ વિશે ધ્યતા રહે છે માટે વહુન્યભાવવતુ એ T સ્વનિષ્ઠત્વસંબંધથી વિશેષ્યતામાં રહે અને તેથી વહુન્યભાવવધૂદ્ધવિશેષ્યતા બનતાં | | વન્યભાવવત્ એ વિશેષ્યતાનું વિશેષણ બને. એટલે તે વહુન્યભાવવત્ અવચ્છેદક બને છે અને તેથી વન્યભાવવધ્રાં અવચ્છેદકતા રહે આ અવચ્છેદકતા પૂર્વોક્તવિશેષતાનિષ્ઠાA વચ્છેદકતાથી નિરૂપિતા બને.= તનિપિતા યા સ્વનિષ્ઠત્વમ્બન્ધાવછના ન 4 वयभाववन्निष्ठावच्छेदकता હવે વન્યભાવવમાં વન્યભાવ સ્વરૂપસંબંધથી રહે એટલે વન્યભાવ વિશેષણ ) બનતાં અવરચ્છેદક બને તેમાં અવચ્છેદકતા રહે. આ અવચ્છેદકતા પૂર્વોક્ત વન્યભાવ- તે # વનિષ્ઠાવચ્છેદકતા નિરૂપિતા બનેeતનિરૂપિતા યા સ્વરૂપHMાવચ્છિના R M वयभाववनिष्ठावच्छेदकता આવી અવચ્છેદકતાઓથી ઘટિત જે તાદશ અવચ્છેદકતા સંબંધ, તેનાથી અવચ્છિન્ના ન જે ઈચ્છાનિષ્ઠાપ્રતિબંધકતા, તનિરૂપિક ઈચ્છાભાવ બને=તાદ્રશાવછેવતાન્યા - 1 वच्छिन्नप्रतियोगिताको यः निर्वह्निविशेष्यकवह्निप्रकारकज्ञानं जायतां इत्याकारक | - સામાન્ય વિરક્તિ , (૨૧૫) A J

Loading...

Page Navigation
1 ... 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290