________________
પ્રશ્નોત્તર રત્નમાળા (ટબો) આ ગ્રંથ મૂળ સંસ્કૃતમાં વિમલકૃત છે. તેનો ગુજરાતીમાં અનુવાદ કોઈ અજ્ઞાત કવિનો મળે છે. આરંભની પંક્તિ નીચે પ્રમાણે છે. પ્રણમી કરી તીર્થકર દેવ પૃચ્છા અનઈ ઉત્તરની શ્રેણી એ બોલિસ
અંત - ઉપજાઈ શ્વેતાંબર તણાઈ ગુરિ
નિર્મલ વિમલ ઈસિઇ નામિઈ આચાર્યયઈ રત્નની શ્રેણી અનઈ ઉત્તરની શ્રેણી એકંઠિ રહી હુંત
કવિ સમય સુંદરે પ્રશ્નોત્તર સાર સંગ્રહની સંસ્કૃત ભાષામાં રચના કરી છે. એમની બીજી કૃતિ ગૌતમ પૃચ્છા ચોપાઈ ગુજરાતી ભાષામાં છે. તેમાં પ્રશ્નોત્તરનો ઉલ્લેખ મળી આવે છે. આ જંબુસૂરિની પ્રશ્નોત્તરશતવિશાકા, આ. હેમચંદ્રસૂરિની પદાર્થ પ્રકાશ કૃતિઓ પ્રાપ્ત થાય છે. કલ્યાણ માસિકના શંકા અને સમાધાન વિભાગમાં જૈન ધર્મ વિષયક વિવિધ વિષયોને લગતાં પ્રશ્નોના ઉત્તરો આપવામાં આવે છે. તેનાથી આ કીર્તિ યશસૂરી મ.સા.ની વિદ્વતા અને શાસ્ત્રીય જ્ઞાનનો પરિચય થાય છે એટલે પ્રશ્નોત્તર પ્રકાર પ્રચલિત છે અને એક ઉપયોગી સાધન ગણાય છે.
આચાર્ય પાર્થચંદ્રસૂરિએ પ્રશ્નોત્તર સાહિત્યના વિકાસમાં મહત્ત્વનું પ્રદાન કર્યું છે. ૧. શ્રી હાન ઋષિએ પૂછેલા ૭૪ પ્રશ્નોના ઉત્તરો ગુજરાતી ગદ્યમાં છે. ૨. નિયત્વ નિયત પ્રશ્નોત્તર દીપિકા-પદ્યમાં ૬૪ કડાની રચના છે. ૩. જિન પ્રતિમા ચર્ચા - ગુજરાતી. ૪. જીવર્ષિએ પૂછેલા પ્રશ્નોત્તર કુલ ૮૬ પ્રશ્નોત્તર ગુજરાતી ગદ્યમાં છે. ૫. સૂત્ર સ્થાપના ચર્ચા – ગુજરાતી ગદ્યમાં. ૬. સિદ્ધાંત ગત વિવાદ સ્થાન - સંસ્કૃતમાં. ૭. શ્રી પાર્શ્વચંદ્રસૂરિને હાન ઋષિએ પૂછેલા ૩૮ પ્રશ્નોત્તર ગુજરાતી ગદ્યમાં છે.
૬ )
Jain Education International 2010_03
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org