________________
મારો પહેલો પત્ર જ કારથી હું મારા આ સંસાર છે. આશા છે કે
માં છે મા
પ્રબુદ્ધ જીવન
તા. ૧૬-પ-૯૪ ઇસ્લામ અને અહિંસા ( ઇબ્રાહીમ શાહબાઝ
કરાંચી તા૨૫-૩-૯૪ અથવા લાયબ્રેરીઓમાં ન મળી શકે તો મને લખશો, હું મારી પાસેના પુસ્તકની માનનીય ડૉ. રમણલાલ ચી. શાહ સાહેબ,
ફોટોસ્ટેટ કરાવીને મોકલીશ. એ પુસ્તકમાં જણાવ્યા મુજબ શાકાહારી ન હોય આપના તા. ૪-૨-૯૪ના માયાળુ પત્રના જવાબમાં તા. ૧૬-૨-૯૪ના
એવી કોઈ વ્યક્તિને વિજ્ઞાનનું શિક્ષણ મેળવવાની અધિકારી ગણવામાં આવતી મેં એક કે પત્ર લખ્યો હતો. સાથે જ એ દિવસો રમઝાન માસના હોવાથી
ન હતી. બાદમાં વિગતવાર કાગળ લખવા જણાવ્યું હતું. આશા છે કે એ પત્ર આપને
આમ મને જૈન ધર્મના ઇતિહાસ અને માનનીય નીર્થકરોના જીવનમાં મળી ગયો હશે. જૈન ધર્મના ઈતિહાસ અને મહાન પૂજ્ય તીર્થકરોના
પા તીકના રસ હોવાનું અને તેના વિશે સંશોધન કરવાનું આ કારણ છે. આશા છે કે પ્રેરણાદાયક જીવનમાં મને શા માટે રસ છે તેની વિગત મેં બાદમાં લખવા આપ જેવા વિદ્વાનના સહકારથી હું મારા આ સંશોધનને આગળ વધારી શકીશ. જણાવ્યું હતું. તેના સંદર્ભમાં આ પત્ર લખી રહ્યો છું.
મારો પહેલો પત્ર જે આપને કોઈ કારણસર ન મળ્યો હોય તો તેના જવાબ જૈન સાધુઓ-પૂજયો-નો લિબાસ હજજ માટે જતા મસલમાનો તરીકે જણાવવાનું કે સરકારી ધોરણે સત્તાવાર રીતે પ્રતિબંધિત કરાયેલાં દિL 'અહેરામના નામે જે લિબાસ પહેરે છે તેની સાથે આબુહૂબ મળતો આવે
ત. સેતાનિક વસિસ જેવાં પુસ્તકો સિવાય) બીજો કોઇ પુસ્તકોનાં અહીં છે. એક વખત સિલાઈ વગરના વેત કાપડનો એ લિબાસ પહેરી લીધા પછી આવવા પર કશો પ્રતિબંધ નથી. સંઘના ઉપપ્રમુખ ભાઈશ્રી ચીમનલાલ જે. હજજનો યાત્રી સંપૂર્ણપણે અહિંસા પાળવા બંધાઈ જાય છે. એટલે સુધી કે શાહના સહકારથી મેં ભારતમાં મેળવેલા અનેક જૈન મિત્રો તરફથી જૈન જ્યાં સુધી એ લિબાસ તેના શરીર પર હોય ત્યાં સુધી એ પોતાના શરીરના
દર્શનને લગતાં કેટલાંય કિંમતી પુસ્તકો હું ટપાલ દ્વારા મેળવી ચૂક્યો છું. કોઈ ભાગને ખજવાળી પણ નથી શકતો, કારણ કે બની શકે છે કે ત્યાં કોઈ આપ કુશળ હશો. મારા લાયક કામસેવા નિ:સંકોચ જણાવશો. જતું હોય અને ખજવાળના કારણે એ મરી જાય. આ પ્રથા માત્ર હઝરત
આપનો સહૃદયી, મુહમ્મદ (સલ.)ના સમયથી (છઠ્ઠી-સાતમી સદી ઈસ્વી) શરૂ નથી થઈ. જે
• ઇબ્રાહીમ શાહબાઝ કાબાની હાજીઓ પ્રદક્ષિણા કરે છે તેની સ્થાપના એક ગણતરીના આધારે આજથી લગભગ ચાર હજાર વરસ પહેલાં ઇરાકમાં જન્મેલા અને પેલેસ્ટાઈનમાં
સંઘ સમાચાર વફાન પામેલા હ. ઈબ્રાહીમ (અ. સ.) Prophet Abrahamના સમયથી Dગ પર્યુષણ વ્યાખ્યાનમાળા દરમિયાન વીરનગર (સૌરાષ્ટ્ર) ની શિવાનંદ ચાલી આવે છે. સવાલ એ છે કે બંને ધર્મોની માન્યતાઓમાં આટલી હદે મિશન હોસ્પિટલને આર્થિક સહાય કરવાનો કાર્યક્રમ સંધ દ્વારા હાથ ધરવામાં સામ માંથી આવ્યું ? જૈન ધર્મમાં સત્તાવાર રીતે વર્ણ વ્યવસ્થા નથી. એવું આવ્યો હતો અને તે માટે રૂપિયા લગભગ સાડા દસ લાખ જેટલી રકમ એકત્ર જ મધ્યપૂર્વમાંથી ઉદભવ પામેલા બધા ધર્મોમાં છે. બૌદ્ધ ધર્મ અને જૈન ધર્મ થઇ હતી. આ રકમનો ચેક આપવાનો કાર્યક્રમ વીરનગર ખાતે રવિવાર તા. વચ્ચે ઘણી હદે દાર્શનિક સામ્ય હોવા છતાં એ વાત નિર્વિવાદ છે કે જૈનધર્મ ૬ઠ્ઠી માર્ચ, ૧૯૯૪ના રોજ યોજવામાં આવ્યો હતો જેમાં સંઘના પ્રમુખ, બૌદ્ધ ધર્મથી વધુ જનો છે. કેટલાક માનનીય. જૈન તીર્થંકરો અને ખાસ કરીને ઉપ-પ્રમુખ, મંત્રી અને સમિતિના કેટલાક સભ્યો ઉપસ્થિત રહ્યા હતા. છેલ્લા તીર્થંકર ભગવાન શ્રી મહાવીરસ્વામી ભારતમાં થયા છે એ પણ રાજકોટના જાણીતા તત્વચિંતક અને શિવાનંદ મિશનના ટ્રસ્ટી શ્રી શશિકાંતભાઇ ઈતિહાસસિદ્ધ હકીકત છે. અયોધ્યા અને મથુરા પણ જૈન ધર્મ સ્થાનોમાં મહેતાના પ્રમુખપદે યોજાયેલા આ સમારંભમાં ડં. શિવાનંદ અધ્વર્યું. ડે. મહત્ત્વનું સ્થાન ધરાવતા હોવાના પુરાવા હજારથી પણ વધુ વરસ પહેલાં રમણભાઇ શાહ, શ્રી ચીમનલાલ જે. શાહ, રાજકોટ જિલ્લાના શિક્ષણાધિકારી પ્રવાસીઓનો પ્રવાસ વર્ણનોમાંથી મળે છે. છતાં શું એમ નહિ બન્યું હોય શ્રી સતિશભાઇ માંડલિક, વગેરેએ પ્રસંગિક વક્તવ્યો કર્યા હતા. આ પ્રસંગે અથવા નથી બની શકતું કે હિંદુસ્તાન અથવા ઉપખંડના અન્ય દેશોમાં ફેલાયેલા સંઘના સભ્યોએ શિવાનંદ મિશનની હોસ્પિટલની તથા ઉપલેટામાં યોજાયેલા બીજા ધર્મો-ક્રિશ્ચિયાનિટી, "ડાઇઝમ, ઇસ્લામ, વગેરેની જેમ જૈન ધર્મના નેત્રયજ્ઞની મૂલાકાત લીધી હતી. તીર્થકરો આદિનાથ અથવા અન્ય કોઈ માનનીય તીર્થંકર ઉપખંડથી બહાર સંઘના ઉપક્રમે મંગળજી ઝવેરચંદ મહેતા વિદ્યાસત્રના કાર્યક્રમમાં ડે. થયા હોય અને બાદમાં હજારો-લાખો વર્ષ પૂર્વે ઉપખંડની રચના જુદી હોય. નંદિનીબહેન જોશીના બે વ્યાખ્યાનો યુવાનોનો સંઘર્ષ અને ભવિષ્ય આપણા
આ વિષયમાં કેટલાક સમય પહેલાં મારા હાથમાં આવેલું Arthur હાથમાં એ વિષય પર ભારતીય વિદ્યાભવનમાં શનિવાર તા. ૯મી એપ્રિલ, KOESTLERનું પુસ્તક The Steep Walkers' ખૂબ જ રસપ્રદ વાંચન ૧૯૯૪ના રોજ યોજવામાં આવ્યા હતા. પૂરું પાડે છે. મારા હાથમાં આ પુસ્તકની ૧૯૬૯માં ઈંગ્લીન દ્વારા છપાયેલી સંઘના ઉપક્રમે સ્વ. ધીરજબહેન દીપંચદ શાહના સ્મરણાર્થે ચિખોદરાની ત્રીજી આવૃત્તિ આવી છે. મૂળ પુસ્તક Hutchinson દ્વારા ૧૯૫૯માં છપાયું રવિશંકર મહારાજ હોસ્પિટલ દ્વારા ભરૂચ જિલ્લાના રાજપીપળા ખાતે રવિવાર છે. આ પુસ્તકમાં જગત-વિશ્વ-યુનિવર્સ-અંગે આરંભથી આજ સુધી તા. ૧૭મી એપ્રિલ, ૧૯૯૪ના રોજ નેત્રયજ્ઞ યોજવામાં આવ્યો હતો.સંઘના તત્વજ્ઞાનીઓ તથા વિજ્ઞાનીઓએ જે કાંઈ વિચાર્યું અને અનુભવ્યું છે તેની પદાધિકારીઓ અને સમિતિના સભ્યો મળીને આઠેક ભાઈ-બહેનોએ આ રૂપરેખા આપવામાં આવી છે. તેમાં એક ગ્રીક તત્વચિંતક, સંગીતજ્ઞ નેત્રયજ્ઞની મૂલાકાત લીધી હતી. ORPHEUSના નામથી પ્રચલિત થયેલા ORPHEISMનો ઉલ્લેખ છે. તે સંધ દ્વારા પ્રેમળ જ્યોતિના નામ હેઠળ વિલેપાર્લાની નાણાવટી બેબીલોન અને મિસર થઈને ગ્રીસ પહોચેલા તત્ત્વજ્ઞાન અને વિજ્ઞાનના હોસ્પિટલને કીડનીના દર્દીઓને સહાય અર્થે રૂપિયા ત્રણ લાખનું દાન આપવામાં અભ્યાસીઓ તથા સ્વતંત્ર વિચારકોમાં પાયથાગોરસ પછી આ આવ્યું છે. બુધવાર, તા. ૨૭મી એપ્રિલ, ૧૯૯૪ના રોજ નાણાવટી હોસ્પિટલમાં ORPHEUSનો ઉલ્લેખ છે. આ વિચારસરણીની રસપ્રદ વાત એ છે કે તેમાં યોજાયેલ ચેક અર્પણ વિધિમાં સંધના પદાધિકારીઓ અને સમિતિના સભ્યો માનનારા બધા જ શાકાહારી હતા અને સફેદ સિવાય કોઈ બીજા રંગર્ભા વસ્ત્રો ઉપસ્થિત રહ્યા હતા. પહેરતા ન હતા. શાકાહારી ન હોય એવા કોઇને ન તો તેઓ પોતાના વર્તુળમાં 1 સંઘના ઉપક્રમે શુક્રવાર, તા. ૨૦મી મે ૧૯૯૪ના રોજ સાંજના છ સામેલ કરતા હતા. કે ન તેને પોતાની વિચારસરણીમાં મૂળતત્ત્વોથી વાકેફ વાગે ર્ડો. અનિલભાઈ પટેલ અને ડૅ. દક્ષાબહેન પટેલનો રાજપીપળા તાલુકાના કરતા હતા. તેઓ પુનર્જન્મમાં માનતા હતા અને એમ માનતા હતા કે નર્મદા વિસ્તારના આદિવાસીઓની સમસ્યાઓ એ વિષય પર વાર્તાલાપ સંધના પુર્વજન્મના કર્મોના પરિણામે વનસ્પતિ અથવા કોઈ પ્રાણી સ્વરૂપે પુનર્જન્મ કાર્યાલયમાં પરમાનંદ કાપડિયા હોલમાં રાખવામાં આવ્યો છે. થઈ શકે છે. જન્મ જન્માંતરના આ ફેરાઓમાંથી પસાર થઈને તે છેવટે મોક્ષ સંઘના ઉપક્રમે સ્વ. ચંદલાલ મોહનલાલ ઝવેરીના સ્મરણાર્થે શ્રીમતી. (લોસ્ટ ડિવાઈન સ્ટેટસ) પ્રાપ્ત કરી લે છે. ઓર્કેસનો સમય પણ લગભગ તારાબહેન ચંદુલાલ ઝવેરીની આર્થિક સહાયથી ચિખોદરાની રવિશંકર મહારાજ ઈ. સ. પૂર્વે છઠ્ઠી સદીનો ગણાવવામાં આવ્યો છે. મને લાગે છે કે મુંબઈમાં હોસ્પિટલ દ્વારા શનિવાર, તા. ૨૮મી મે, ૧૯૯૪ના રોજ માતર (જિ. ખેડા) આ પુસ્તક મેળવવું મુશ્કેલ નહિ હોય. છતાં કોઈ કારણસર એ ત્યાં બુકસેલર્સ મુકામે નેત્રયજ્ઞનું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે.
અન સમિતિના વિય ધામના કૂર્ણ કી થી ; કે
