________________
તા. ૧-૯-૦૯
પ્રભુ
જીવન
-
છે. ગીતામાં શાનમૂલક, ભકિતપ્રધાન કર્મવેગનું વિવેચન છે. પ્રભાવ ઈ ગ્લેંડ અને બીજા દેશના રાજદ્વારી અને સામાજિક જીવન જે અહં અને મમત્વથી મુકત થાય છે, તંદ્રતીત બને છે તે પર- ઉપર ઘણે મેટો રહ્યો છે. બ્રહ્મને સાક્ષાત્કાર કરી શકે છે.
એ દિવસે બીજું વ્યાખ્યાન મુ. શ્રી ચીમનલાલ ચકુભાઈ શાહનું 'એ દિવસે બીજું વ્યાખ્યાન હતું. શ્રી મનુભાઈ પંચેલી-દર્શક. હતું. એમને વિષય હતે. ‘ચાર પુરુષાર્થ.' એમણે પોતાના વ્યાએમને વિષય હતે ‘ટૅટૅય – કલાકાર અને કોયસાધક’ એમણે ખ્યાનમાં કહ્યું હતું કે ધર્મ, અર્થ, કામ અને મેક્ષ એ ચાર પુરુપિતાના વ્યાખ્યાનમાં કહ્યું કે તે પોતાના આચરણથી અને
થામાં ધર્મને પહેલો મૂકવામાં આવ્યો છે. મનુષ્ય જીવન અને પશુપિતાના લેખનથી સાહિત્ય અને કલા ઉપરાંત ધર્મના ક્ષેત્રે પણ મોટું
જીવન વચ્ચે આહાર - મૈથુન અર્થાત અર્થ અને કામની સમાનતા અર્પણ કર્યું છે. ટૅર્સ્ટયની ગાંધીજીના જીવન ઉપર ઘણી મોટી છે, પરંતુ કંઈક એવું તત્ત્વ છે જે મનુષ્યને મનુષ્ય બનાવે છે. મનુષ્ય અસર પડી હતી. ટૅ યે અનેક કષ્ટ સહન કર્યા છે. એમણે પાસે કુપના છે, બુદ્ધિ છે, સ્મૃતિ છે. એના મનની ગતિ અમાપ ધર્મ સંસ્થાઓને શુદ્ધ કરવાનું જિંદગીભર કામ કર્યું. એમણે છે. એનામાં અનંત શકિત છે અને અનંત તૃણા પણ છે. માણસ ધર્મને સમજવાના પ્રયત્ન રૂપે જે સાહિત્ય લખ્યું તેમાં એમની પોતે જ પિતાનાં સુખ -દુ:ખન કર્તા છે. સંયમ એ જ ધર્મ છે અને કલા વધુ દીપી ઊઠી છે.
એ જ એને સુખ અને શાંતિ મેળવવામાં મદદરૂપ થાય છે. પાંચમે દિવસે, ગુરુવાર, તા. ૨૩મી ઓગસ્ટે પહેલાં
છેલ્લે દિવસે, સોમવાર તા. ૨૭ મી આગટે પ્રારભમાં શ્રી વ્યાખ્યાનું હતું. શ્રીમતી દામિનીબહેન જરીવાલાનું. એમને વિષય
અગરચંદજી નાહટાએ ‘વહ ભી ચલા જાયેગા', 'તું તેરા સંભાલ’ હતો ‘શ્રી અરવિંદ તથા શ્રી માતાજીનું જીવન દર્શન.' એમણે શ્રી
અને ‘એગે - નલ્થિ મે કોઈ એ ત્રણ સૂત્રો સમજાવ્યાં હતાં. શ્રી અરવિંદ વિદ્યાભ્યાસ પછી, ઇલંડથી પાછા ફ્યુ ત્યારથી તેઓ
ત્યાર પછી ‘આલેયણા' વિશેને મારા વ્યાખ્યાનમાં બે લોયણા પિડીચેરી પહોંચ્યા ત્યાં સુધીની એમની જીવનરેખાને અને એમને
(આલોચના)ની પારિભાષિક સમજણ આપી કહ્યું હતું કે જીવનને થયેલા આધ્યાત્મિક અનુભવને પરિચય કરાવી તથા શ્રી માતાજીના
અને આત્મતત્ત્વને દોષરહિત અને વિશુદ્ધ બનાવવા માટે. પશ્ચાજીવનની રૂપરેખા આપી એ બંનેની અધિમનસની સાધના પૂર્ણ
રાપના એક પ્રકાર તરીકે આગમ ગ્રંથમાં અને ત્યાર પછી શાસ્ત્રગ તરફ કેવી રીતે ગતિ કરે છે તેનું દિગ્દર્શન કરાવ્યું હતું.'
કારોએ આલોયણાની ઘણી વિશદ છણાવટ કરી છે. તદુપરાંત લેનાર એ દિવસે બીજું વ્યાખ્યાન આચાર્ય શ્રી યશવંત શુક્લનું અને આપનારની યોગ્યતા, આયણાના પ્રકાર, આલોયણા લેનારે હતું. એમને વિષય હતે ‘સાહિત્યને સમાજ સંદર્ભ' એમણે દસ પ્રકારના દોષથી મુકત રહેવાની જરૂર, આયણા એ આરાધનાનું કહ્યું હતું કે વિશ્વસત્યની ઝાંખી કરાવે એવું સાહિત્ય જ ઉત્તમ અનિવાર્ય અંગ છે, આપણા લેનારે અપ્રમત્ત થવાની જરૂર છે ત્યાસાહિત્ય છે. સર્જક પિતાનું નાનકડું વિશ્વ રચે છે. કવિ અનુભવને દિની ચર્ચા કરવામાં આવી હતી. શબ્દ દ્વારા વ્યંજિત કરે છે ત્યારે આખા સમાજ આપે આપ એમાં
- વ્યાખ્યાનમાળામાં રોજેરોજના પ્રાર્થના - સંગીત ઉપરાંત ગેવાઈ જાય છે. સર્વોચ્ચ અવસ્થામાં સત્ય અને આનંદ એકાકાર બની જાય છે એની પ્રતીતિ સાહિત્ય આપણને કરાવે છે.
ત્રણ દિવસ ભકિત - રાંગીતને કાર્યક્રમ રાખવામાં આવ્યો હતે.
એકંદરે પર્યુષણ વ્યાખ્યાનમાળાને કાકન સરસ રીતે સફળ થયે ' શુક્રવાર તા. ૨૪મી ઓગસ્ટે પ્રથમ વ્યાખ્યાન ડે. મધુ- હતો. એની સફળતામાં ફાળો આપનાર સૌને હું આભારી છું.' સૂદન પારેખે ‘જીવનને મર્મ' એ વિષય ઉપર આપ્યું. એમણે કહ્યું કે બાહ્ય જીવનમાં શોધે ઘણી થઈ છે, પરંતુ આંતર જીવનમાં
- ડે. રમણલાલ ચી. શાહ , શોધ કરવાની ઘણી હજુ બાકી છે. બીજા વિશ્વયુદ્ધ પછી, ત્રાએ
સાભાર-સ્વીકાર મનુષ્યને ગુલામ બનાવ્યો છે. બીજી બાજુ માણસે કુદરતની સમતલા તેડી નાખી છે. માણસ બાહ્ય સમૃદ્ધિના શિખરે પહેરો છે, વડલાની છાયા: સંજક: સંપાદક: ભેગીભાઈ ગાંધી પરંતુ પાસે જ આત્મહત્યાની ખીણ છે. પ્રેમ અને સેવામાં, વિશ્વ
પ્રકાશક : કૃષ્ણવદન હ, ગાંધી, ૫, સી. સેનાવાળા બીડીંગ, તારદેવ, બંધુત્વની ભાવનામાં જીવનનો મર્મ રહેલો છે.
મુંબઈ-૪૦૦૦૦૭. કિંમત દર્શાવી નથી. . એ દિવસે બીજું વ્યાખ્યાન “તીર્થકર કી સાક્ષાત ઉપાસના'
મહુવાની અસ્મિતા: સંપાદક: પન્નાલાલ રસિકલાલ શાહ, એ વિષય ઉપર શ્રી અગરચંદ નાહટાએ આપ્યું. એમણે કહ્યું
પ્રકાશક : શ્રી મહુવા યશવૃદ્ધિ જન બાલાશ્રમ : ૫/૨૩ જંજીકર, કે તીર્થકરથી ઉચ્ચ બીજું કોઈ પદ નથી, આપણી પૃથ્વી ઉપર અત્યારે કોઈ તીર્થકર નથી, પરંતુ મહા વિદેહ ક્ષેત્રમાં અત્યારે વીસ વિહરમાન
સ્ટીટ, મુંબઈ-૪૦૦ ૦૦૩, કિમત રૂા. ૫-૦૦. તીર્થકરી છે, એમાં પ્રથમ તીર્થકર શ્રી સીમંધર સ્વામી છે. આંતર
ઉપદ્રવ: (ભાગ બીજો) કાવ્ય સંગ્રહ: લેખક : કશી નાથાલાલ ચથી અને ભાવોલ્લાસથી એમનાં સક્ષાત દર્શન થતાં હોય એમ
દવે: પ્રકાશક : કુ. શારદા દવે, સાધનાપથ પ્રકાશન: સાહિત્ય લાગશે. શ્રી નાહટાજીએ ત્યાર પછી સીમંધર સ્વામી વિશેનું એક
ભારતી, ૧૦૧૬, કૃણનગર, ભાવનગર-૧, કિંમત રૂ. ૬-૦૦. પદ ગાઈને એમાં સીમંધર સ્વામી પાસે જીવ કલ્પનાથી કેવી રીતે
આ પુસ્તકેજઈ શકે અને એણે ત્યાં શું શું કરવું જોઈએ તે ભાવનું વિવરણ કરી બતાવ્યું હતું.
(૧) સમર્થ સમાધાન ભાગ -૧ લેખક પૂ. શ્રી સમર્થમલજી 1 શનિવાર, તા. ૨૫ મી ઓગસ્ટે પ્રથમ શ્રી દેવેન્દ્રવિજયના - (૨) સમર્થ સમાધાન ભાગ-૨ ) ભકિત-સંગીતની રજૂઆત પછી ફાધર વાલેસે “ધર્મ - ભગવાનની
મહારાજ સાહેબ.
" કિંમત રૂા. ૪. દષ્ટિએ' એ વિષય ઉપર વ્યાખ્યાન આપ્યું હતું. એમણે કહ્યું હતું કે ધર્મ એ ચિંતાને નહિ, પણ આનંદને વિષય છે. યુવાન પેઢી
(૩) અનાવી મુનિનું જીવન ચરિત્ર | ધર્મથી વિમુખ બને છે એમાં ધર્મ તરફ્ટી પણ કારણો છે. ‘ભગ
' કિંમત રૂા. ૧-૧૫ વાનથી છીને ચાલે,’ ‘જેવી ભગવાનની ઈચ્છા', ‘ભગવાને ન્યાય
(૪) દ્રૌપદી દેવીનું જીવન ચરિત્ર
લેખક : " (જેન શાસ્ત્રાનું સાર:કિંમત રૂા. ૧
* કર્યો છે,’ ‘ભગવાનના સોગંદ ખાઈને કહું છું', વગેરે વ્યવહાર
(૫) પાંચ સમિતિ, ત્રણ ગુપ્તિ,અને ૪ શ્રી ગુલાબચંદ' - વાકામાં ભગવાનને કેટલે અન્યાય થાય છે તે એમણે પ્રસંગે ટાંકીને
છ લેશ્યાનું સ્પષ્ટીકરણ
પાનારદ મહેતા દર્શાવ્યું હતું. આ
કિંમત રૂ૫િ૦
રાજકોટ ' રવિવાર, તા. ૨૬ મી ઓગસ્ટે પહેલું વ્યાખ્યાન છે. પુરુ
(૬) રાત્રી ભેજેન કંદમૂળ નમ માવરનું હતું. ‘હેરલ્ડ લાકી – અનોખા લેકશિક્ષક' એ
ત્યાગ મહિમા વિષય ઉપર વ્યાખ્યાન આપતાં એમણે કહ્યું હતું કે એકસફર્ડ, હોરવર્ડ અને લંડન યુનિવર્સિટીમાં રાજ્યશાસ્ત્રના પ્રાધ્યાપક તરીકે આ પુસ્તકો શ્રી શામજી વેલજી વિરાણી સ્થા. જૈન ધાર્મિક કામ કરનાર, લગભગ ૫૭ વર્ષની વયે અવસાન પામનાર હેરલ્ડ શિક્ષાણ સંઘ, રાજકોટ તરફથી છપાવી પ્રસિદ્ધ કરવામાં આવેલ છે. અને લાસ્કી અસાધારણ પ્રતિભા ધરાવનાર વિરલ લોકશિક્ષક હતા. એમણે
જ્ઞાન પ્રચાર અર્થે પડતર કિંમતના અરધી કિંમતે વેચવામાં આવે છે. ત્રીસ હજારથી વધુ વ્યાખ્યાને આપ્યાં હતાં, હજારો ગ્રંથોનો અભ્યાસ આ પુસ્તકો મુંબઈમાં નીચેના સ્થળેથી મળી શકશે. * * * કર્યો હતો અને પચાસથી વધુ ગ્રંથ અને સેંકડો લેખ પોતે લખ્યા નંદલાલ - તારાચંદ વોરા-૯૮, નેપીયન્સી રોડ, , હતા. એમણે લેકશિક્ષક તરીકે જે અનોખી રીતે કાર્ય કર્યું તેને ' , , , ૪પ૪૬ શાંતાનગર મુંબઈ-૬. ફોન •, ૮૧૭૭૨૯
