________________
સર્ગ - ૧૦
[૨૪૭
પાંડવ ચરિત્રમ્ માટે પ્રયાણ કર્યું. તેના ઘોડાની ખુરથી ઉડતી રજથી સૂર્ય અદશ્ય થઈ ગયો. જાણે તેના અન્યાયને નહિ જોવા માટે અદશ્ય થઈ ગયો ન હોય. વળી કુરુકુલ દીપક એવા તે દુર્યોધનને નિષેધ કરવા માટે જાણે પવન સામે આવ્યો. વિરાટ દેશની સામે જતાં તે સૂર્યાસ્ત થતાં શિયાળીયા અવાજ કરવા લાગ્યા. એ પ્રમાણે અપશુકનોએ પાછો વારવા છતાં પણ દુર્યોધન અટક્યા વગર આગળ વધતાં વિરાટ દેશના પાદરે આવી ગયો.
હવે વિરાટ દેશના ગુપ્તચરોએ આવીને મત્સ્ય રાજાને જણાવ્યું. સૈન્ય સાથે દુર્યોધન આવે છે, એ પ્રમાણે જ્યાં ગુપ્તચરોએ જણાવ્યું, ત્યાં દક્ષિણ દિશાથી આવતા ગોવાળીયાના બાળકો રાજાની સભામાં આવીને ઊંચા અવાજે પોકાર કરવા લાગ્યા : “હે હે ક્ષત્રિયગણો ! દક્ષિણ દિશામાં રહેલી ગાયો સુશર્મ રાજા હરી લે છે. જો તમારામાં બળ હોય તો ક્ષત્રિય ધર્મને આગળ કરીને તમે દોડો દોડો (સામે જાવ), એવી ગોવાળીયાની વાણી સાંભળીને બધાય ક્ષત્રિયો યુદ્ધ માટે તૈયાર થયા.
કહ્યું છે કે – સજ્જન પુરુષો, ગાય, મુનિ, બ્રાહ્મણ, ભૂણ (ગર્ભહત્યા), સ્ત્રી આદિના રક્ષણ માટે પ્રાણોને પણ ઘાસના-તણખલાની જેમ ગણે છે. તેઓને ખરેખર યશ જ પ્રિય છે.
હવે શુરવીર સુભટોથી પરિવરેલા મસ્યરાજાએ દક્ષિણ દિશા તરફ પ્રયાણ કર્યું. યુદ્ધ માટે કુતૂહલી સ્ત્રી વેશને છોડી દીધેલ અર્જુન જ્યાં તૈયાર થયો તેટલામાં જ યુધિષ્ઠિરે પાછો વાળેલો અર્જુન તેવી જ રીતે સ્ત્રી વેશમાં જ રહ્યો. બીજા ચારેય પાંડવોએ વિરાટ રાજાની સાથે પ્રયાણ કર્યું. કેવી રીતે ? તે કહે છે.
ત્યારે શમીવૃક્ષના શસ્ત્રો લાવીને સહદેવે પોતાના બધાય મોટા ભાઈઓને આપ્યા. તે લઈને પ્રયાણ કર્યું.
વિરાટ દેશના રાજાએ મોકલેલા ઉત્તમ વૈતાલિકોએ ગોકુલ લઈને ભાગતા સુશર્મા પાસે જઈને નમીને સંગ્રામ(યુદ્ધ)ને માટે ઉભો રાખ્યો.
હે સુશર્મન્ ! ગાયોને ગ્રહણ કરીને શત્રુઓને પીઠ આપીશ નહિ. એટલે કે પાછો પડીશ નહિ. તને મળવા માટે મસ્યરાજા આવ્યો છે, મળીને જજે. એ પ્રમાણે વૈતાલિકના વારંવાર કહેવાથી લજિજત થયેલો સુશર્મા પાછો વળ્યો. પછી બંનેયના ટોચના સૈનિકો સુર અને અસુરની જેમ યુદ્ધ કરવા લાગ્યા. .
બંનેના બાણો વડે કપાતા અવયવોની શ્રેણી જેમાં છે, તેવા દુર્ધર, રુધિર નીકળતા ઘા વાળુ યુદ્ધ થવા લાગ્યું.
Jain Education International
For Personal & Private Use Only
www.jainelibrary.org
